Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ELIZAREN HISTORIOA - Coggle Diagram
ELIZAREN HISTORIOA
LEHEN ELKARTEAK: APOSTOLUEN EGINAK
“APOSTOLUEN EGINAK” LIBURUA
Liburua
Lukak «Salbamenaren Historia» hiru zatitan banatzen du:
Aginduaren garaia (Itun Zaharra).
Jesusen garaia (Ebanjelioak).
Elizaren garaia (Apostoluen Eginak).
Zatiketa
Ebanjelioaren agerpena Jerusalenen.
Ebanjelioaren zabalkuntza Judea eta Samariatik.
Ebanjelioaren zabalkuntza mundu jentiletik Erromara heldu arte.
Helburua
Elkartearen sortzaile eta Salbamenaren eramaile den Jainkoaren Hitzaren indarra
Hitza mundu guztira zabaltzen dela.
Jesus dela kristau elkarteen gunea
Guztiek» parte har dezaketela Herri berri honetan
Eliza elkarteen elkartea dela. Liburuaren protagonista ez dira Apostoluak edo jarraitzaileak ESPIRITUA baizik.
Data
Lukaren Ebanjelioaren eta gero, 80 urteaz geroztik kokatuta
Norentzat
paganismotik datozen Elizei zuzendu
2. MENDEKOSTE: ESPIRITUAREN PRESENTZIA
Mendekoste - jaia
israeldarrek Jerusalemeko tenplura egiten zituzten hiru erromesaldi-jai handietako bat zen
hiria juduz beteta
Legea eman izana ospatzen zuten
uztako lehen fruituak eskaintzen zituzten
giro horretan zeuden murgilduta ikasleak
ikasleak jaian Espiritu Santuz bete ziren
Espiritu Santuaren bitartez agertu izanaren kanpo-ikurrak zarata handia eta suzko mihiak izan
Barne-bultzada horrek ikasleak eraldatu zituen eta Jainkoaren handitasunak jakinarazteari ekin zioten
aurrean predikatzen hasi ziren, eta bakoitzak bere hizkuntzan ulertzen zien.
Lukaren kontakizuna
bi tradizio jarraitu
Jesusengandik Izpiritu Santuaren igoerra elizaren ekintza publikoaren hasiera.
elizaren ekintza publikoaren hasiera.
Espirituaren presentzia adierazteko irudiaz baliatu
haizea
sua
Gertakizunaren esanahia
Aro berri bat hasi
Elizaren Aroa. Erreinua zabaltzeko lanean hasteko garaia da.
Guztientzako kristau elkartea sortzen. Herri guztiak sartu Jesusen Elizaren barruan.
Espiritua ez da batzuentzat, gizon-emakume guztientzat baizik.
Elkarteak bere misioa hasi beharra
Jesusen Espiritua gureganatzen bere lekuko izateko munduan zehar.
Jesusek Bataiatu ondoren, Elizak Jerusalenen hasten du bere misioa.
Espirituaren indarrak Jesusen Mezua Jerusalenen eta judutar nazioaren barruan bakarrik gera ez dadila lortzen
Mendekosten Eliza sortu zen
agindutakoa bete
Espiritu Santua ikasleen bihotzetan barreiatu
ikasleek Jesusen lekuko izateko beharrezko indarra jaso
Jesusek herri guztiei emandako agindua betetzen dela adierazi beste hizkuntz hitzegiteaz
Aurrerago ikasleek Espiritu Santuaren laguntza izan
Jesus Jainkoaren gertuko presentziaren modukoa izan
indarra eta Jesusen mezua ulertzen laguntzen baitzien.
LEHEN KRISTAU ELKARTEA
Elkarteak ospatu egiten du
Oztopoan hazten den elkartea
Elkartearen bizimodua
Elkarte egitaratua da
Elkartearen jatorria
Judutar gizartetik
"Anaiak"
beste talde erlijiosotatik
Jerusalendar edo ingurukoak
Moiseren legearen betetzaile zintzoak
Aramear hizkuntza
«kristau-judutar palestinar»
diasporako Judaismotik
Grekeraz mintzatu
pentsakera zabalagoa
Jatorri bikoitz honek zenbait arazo sortzen ditu lehen kristau elkartean
KRISTAU ELKARTEAREN JATORRIA
JESUS PIZTU ONDOREN
ELKARTEAK PORROT EGITEN DU
Jerusalemdik, “buruhezurren” mendian, 30.urteko apirileko arratsalde batean hil zen Nazareteko Jesus gurutziltzaturik.
Jesusen abentura amaituko zen
jarraitzaileak desagertu, bakarrik utzi, ukatu egin dute, alde egin
itxaropen guztiak hutsean geratu
Jarraitzaileak etxera bueltatu
amets eta ilusio galduengatik etsita
BIZTUERAK ELKARTEA BATZARTU EGITEN DU
ihesari eman zioten jarraitzaileak elkartzen joan ziren
Elkartea berreraikitzen zioan
inolako beldurrik gabe hots egiten
Entzun nahi dutenei Berri Ona baino aldarrikatu
Kristau elkartearen abentura itzelari hasi zen
Jesus piztuerarekin
ulertu ahal izan zuten nor zen Jesus, zein bere mezua, bere bizitza eta heriotzaren zergatiak
BIZTUERAK JARRAITZAILEAK ERALDATZEN DITU
Elkarte mailan aldaketa gertatu haien pertsonetan
Bizitzaz aldatzen dute.
Anaitasunean bizi
Bizitza ematen
Beldurrik gabe mintzatu
Ez zirela zigorren beldur.
Jerusalenen agertu berriro
beldurrik gabe
Jesusen bizitzaz ez irakatsiaz hitzegin
Baizik eta haiek bizi dutena baino ez dute kontatzen
BIZTUERAREN PODERIOZ ELKARTEA BIDALIA IZATEN DA
Elkarte berriak Jesusen misio bera: Jainkoaren Erregetza hedatu.
Elkarteak bere bokazio-misioa berreskuratu: mundu zabalera bidalia izan
Izpirituaren laguntza jaso zuten lekukoak izateko
JESUS BIZI ZEN ARTEAN
Bi eginkizu garrantzitsuak lotu Jesusi
Jainkoaren Erregetzaren etorrera aldarrikatzea
Ekintzez eta hitzez
Jarraitzaileez inguratzea
haren familiakide berriak
Bere Berriona: Jainkoaren Erregetza
Jainkoaren Erregetza bertan Jesus duen plana
Jainkoa abegitu, barkatu eta lagundu
Gizon-emakumeak anai arrebak dira
Maitasuna lege bakarra da
Jainkoa Erregetza guztientzat da
Bereziki behartsuentzat
Jainkoaren Erregetza Jesusekin hasi
Jarraitzailentzako deia da bizi garen mundua Jainkoaren Erregea bezala izan dadin
Jesus Jainkoaren Erregetza ezarrerari eman
Misioaren gauzarik garrantzitsuena Jesusentzat:
Gizonen artean Jainkoaren Erregetza ezartzea
Jesusen Elkartea
taldeari ikasle esaten zaie
ikasleak maisuari jarraitzen dio, harekin bizi da
ez da mugatzen maisuaren irakaspenak entzutera
haren hitza onartzen du eta horren arabera bizi da
Jesusen talde gertukoena osatzen zuten
haiei azaldu bere ardurak eta haiekin partekatu bere aldarteak eta barne-bizia
Jesusek Jainkoaren Erregetzari buruz aldarrikatzen zuena gauzatu nahi
talde jarraitzale bat hautatu
Palestina osoan zehar bere predikazioaren prozesu osoa berekin batera bizi zezaten
honela lau ebanjelio daude
Jesusen taldea irekia da
Gizon eta emakumez osatua
Lanbide ezberdinetakoak
baina, ia denak, giza klaserik xumeenetakoak izan behar zuten.
Jeusen elkartekoa izateko baldintza
Dirua eta boterea suposatzen duenari uko egitea. (Mt, 6, 24)
Behar izanez gero, norberaren bizia emateko prest egotea.
Erraza eta erosoari uko egitea.
Jesusen «jarraipena» bizitzaren ekintza nagusitzat hartzea.
Pedro
arrantzalea eta ezkondua
Jesusen deia jaso bere lana utzi eta jarraitu egin zuen
Galilea itsasondoko Betsaida hirikoa
Gizon apala, kultura handirik gabea
Baina bihotz handikoa, eskuzabala eta, batzutan, odolberoegikoa
sortuz zituen elkarte berriak zerbitzatuz eta animatuz
garrantzi handikoa da Pedro Ebanjelioen idazleentzat
hamabien arteko nabarmengarriena
Jesusen lehentasunean eskuan du
Pedroren oker zeuden gauzak:
Harroa zen, berarenganako uste onegia izaki.
Batzutan Jesusek bere misioari buruz zuen eritzia zuzentzen saiatzen zen.
Jesus saldu egin zuen jende aurrean ukatuz.
Pedro apostolua oso maitatua eta preziatua da lehen kristauen artean
Apostolu berriak bete behar dituen baldintzak ezarri: bataiotik heriotzera arte Jesusen eta apostoluen kide izanik Jesusen biztueraren lekukoa izan
Kristau elkarte barneko tirabiretan bitarteko izan eta arazoak konpontzen saiatu zen. Bere erabakiak onartu eta bete egiten zituen elkarteetan.
Pedro apostoluari buruz
Apostoluen burua.
Apostoluekin batera lehen elkarteen fundatzailea
Kristau elkartearen batasuna zaindu eta Jainkoaren Erregetzaren hedapena bultzatzen duela.
Hamabiko taldea
Jesus da hautatzailea
harreman berezia haiekin
Helburua
Bere ondoan egoteko. Jainkoaren Erregetzaren aldarrikatzeari dagozkion pozak eta oinazeak elkarrekin banatzeko
Herri behartsu eta eroriari zerbitzatzeko.
Arrisku eta eragozpenak sortzen badira ere herria zerbitzatu.
Erregetza hedatzeagatik jazarpen eta gorrotoaren beldur izan gabe.
Zergatik 12?
Zenbaki sinbolikoa
Israel berri bat izanen da «hamabi apostoluak» artzain berri direlarik.
KRISTAUTASUNAREN HEDAKUNTZA
ERROMATAR ENPERADOREGOAREN EGOERA
Faktore lagungarriak
Erromatar Enperadorego bera
komunikabide onak bidaiak errazten
erromatar agintariek giza-ordena zaindu
Hizkuntz batasuna
Judutar giroan presente zegoen Mesiaren etorrera hurbila
Faktore oztopatzaileak
Judutarrek Kristau bihurtzen zirenik bazekiten bere arraza, erlijio eta herrienganako traidoretzat hartuak izango zirela
Mundu paganoan. Kristaua bere eskubide guztiak galtzeko harriskuan jartzen da.
GUZTIEI ZABALDUTAKO ELIZA
Pedro
Lehen urratsa Pedrok eman
Pagano bat onartu zuen kristautasunean zirkuntzisiora behartu gabe
Judu-kristau taldeak ez du begionez ikusten kristautasuna jentilei eskaintzea
Paulo
kristautasunaren hedapena jentilen artean ezin da ulertu Paulo gabe
Bere bizia jokatu zuen helburaren alde
Berari esker Elizak Israelekin zituen loturak hautsi zituen
Paulo Jesusekin topo
beldurrik gabe jokatu zuen beti
Damaskon, judatarren sinagogetan agertu
Damaskoko judutarrek hil egin nahi zuten
Bere misioaren hasiera
Bere konbertsiotik bi urtetara Jerusalena abiatu zen
jazarle bezala joan zen Jerusalendik eta orain kristau bezala etorri zen
Antokiako elkartea
misiogune nagusia
Ekialde eta Mendebaldearen bidegurutzean kokatuta
Hiri honetan hasi dira Jesusen jarraitzaileak «kristau» izena hartzen
ihes egin ahal izan zuten kristau heleniarrek sortuaz
elkartea paganoengana irekiz joan zen apurka
Ebanjelioaren bide ezezagunak
Leku askotara iritsi da Berriona
Misiolari ezezagun askok aldarrikatu zuten beraien bizitzaz
Kristautasunaren hedapenaren gertaera gehienak ez ziren ditugun dokumentu bakanetan jasotzen.
JENTILEN EBANJELIZAZIOA
Jerusalengo batzarra
Kristautasunera bihurtu behar duen Paganoak, lehenengoz, zirkuntzisioa eta Moiseren legearenpean jarri behar al du?
Pedro: bere esperientziatik eta Jerusalengo elkarteak onarturik zera dio: Gizona ez da legearen bidez salbatzen, Jesukristoren graziaren bidez baizik.
Santiagok: Idazteunean oinarriturik, Pedroren erabakia zuzena dela dio. Batzarrak onartzen du Ebanjelioaren askatasuna legearen aurrean
Ondorioak
Elizaren batasuna ez zen hautsi
Sekta bat bihurtzeko arriskua desagertu
Paganoak ez du zirkuntzisioaren eta lege judutarrarenpean jarri behar
Paulo Antiokiako Elkarteak bidalia
Jesusen mezu internazionalaren jarraitzaile leial eta zintzoa zen elkartea
Azken bidaia
arazoren bat sortuko ote zien beldur ziren
Judutar buruzagiek bazuten bere ekintzen berri mundu paganoan
judu-kristau talde kontserbatzaileak ez zuen oso begi onez ikusten.
Jerusalenen egiten dioten harrera ez da oso maitakorra
behartsuentzako dirua Judu-kristau batzuk Jauretxean ekintza kulturaletan gastatu
Paulok beraiekin parte hartzean onartu zuen bere borondate onaren adierazteko
ELIZAREN EGOERA
Israel herriarentzat oinarrizkoa:
Bere historia guztia oinarritzea legearen zintzotasunean, zirkuntzisioa egitean
Jainkoak aukeratutako herri bakarra kontsideratzea
judaismoaren erdian jaio eta garatu
Farisear eta apaiz judutar asko fede berrira bihurtu
kristau berri hauek ondo lotzen zituzten beren fede berria eta judutar ohituren praktikak
Egoera honek ebanjelioaren hedakuntzari arazo larriak
judutarrari ebanjelioa talde nazional, erlijioso, bakar bati loturik
Kristau izan nahi duenak, lehenik, judutar izan behar zen
Jesusen agindua
«Nire lekuko izango zarete Jerusalenen, Judea osoan, Samarian eta lurraren bazterreraino.»