Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคเกาต์ (Gouty Arthritis) - Coggle Diagram
โรคเกาต์ (Gouty Arthritis)
ระยะข้ออักสบเฉียบพลัน (Acute gouty arthritis)
มีอาการอักเสบที่หัวแม่เท้า เรียกว่า Podagra ข้ออื่นก็พบได้ แต่มักพบในข้อเล็กๆ มักมีอาการปวด เฉียบพลันเวลากลางคืนหรือเย็น อาการจะรุนแรง 2-3วัน แล้วจึงค่อยทุเลาลง ระยะที่มีการอักเสบของข้อจะมีไข้ เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ข้อบวม
ระยะเรื้อรัง
ผู้ป่วยจะมีข้ออักเสบเรื้อรังไม่มีช่วงที่หายเป็นปกติ พบเกิดข้ออักเสบเฉียบพลันขึ้นอีกเป็นครั้งคราว มักพบก้อนผลึกยูเรต (Tophus) ที่ขึ้นตามที่ต่างๆ
ข้อที่พบได้บ่อยคือ ข้อของนิ้วหัวแม่เท้า ข้อเท้า ข้อของนิ้วมือ ข้อมือ
ปัจจัยที่ทำให้ร่างกายมีกรดยูริคสูง
อาหาร ประเภทเครื่องในสัตว์หน่อไม้ ปลาซาร์ดีน กุ้ง หอย ปู เห็ด ผักขม ดอกกะหล่ำ อาหารประเภทนี้จะมีสารพิวรีน (purine)
2.ร่างกายสร้างขึ้นมาเอง จากกระบวนการสังเคราะห์โปรตีนที่เป็นส่วนประกอบของนิวเคลียสของ เซลล์สารต้นตอของกรดยูริคคือ สารกลุ่มพิวรีน ได้แก่ Adenine และ Guanine ซึ่งเป็นส่วนประกอบ ของ nucleic acid ที่สำคัญของร่างกายคือ DNA และ RNA
การวินิจฉัย
1.การตรวจหาuratecrystalโดยดูดเอาน้ำจากข้อที่สงสัยไปส่องด้วยกล้องจุลทรรศน์
2.จากประวัติมีอาการปวดบริเวณหัวแม่เท้าหรือข้อเท้า มักเป็นๆ หายๆ มาตลอดมักจะปวดมากตอนกลางคืนหรืออากาศหนาว
การตรวจหา uric acid ในเลือดจะพบว่าสูงกว่าปกติ (ชาย 6 6.5 mg% หญิง 7.5 mg %)
การรักษา
การรักษาด้วยยา
โคลชิซิน (colchicine) มีประสิทธิภาพสูงในการรักษาอาการอักเสบที่เกิด
จากผลึกของเกลือยูเรต มักจะเริ่มด้วยการให้รับประทานครั้งละ 1 เม็ด 3 - 4 เวลา
สเตียรอยด์ ใช้ในรายที่ไม่ตอบสนองหรือไม่สามารถใช้ยาโคลชิชินหรือยาต้านการอักเสบ ซึ่งมักทำให้อาการอักเสบทุเลาได้ภายใน 24 ชั่วโมง
ยาที่ออกฤทธิ์ลดการสร้างกรดยูริคในร่างกาย
ยาที่ออกฤทธิ์เร่งการขับกรดยูริคทางไต (uricosuric agent)
การรักษาโดยการผ่าตัด
ถ้าก้อนผลึก urate มาสะสมที่ข้อมากขึ้น ทำให้ข้อติดแข็งไม่สามารถ เคลื่อนไหวข้อได้ หรือกดประสาท ต้องทำผ่าตัดออก
ถ้ากระดูกข้อถูกทำลายมากโดยผลึก urate ควรตัดเอาส่วนกระดูก และ ก้อนผลึก urate ออก
ทำผ่าตัด Athroplasty ในรายที่ข้อเสียแล้ว
ทำผ่าตัด Arthrodesis ในรายที่ข้อเสียหายมากแล้วและไม่แข็งแรง
ในกรณีที่ผู้ป่วยเป็นแผลเรื้อรัง และแผลมีขนาดใหญ่ทำผ่าตัดโดยทำ skin graft เพื่อปิดบาดแผล
การพยาบาล
แนะนำเกี่ยวกับอาหารเพื่อไมให้กรดยูริคในเลือดสูงควรหลีกเสี่ยงอาหารที่มีพิวรีนสูง
การบรรเทาอาการปวดข้อควรอธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจและความจำเป็นที่ต้องรับประทานยาอยู่เสมอ
แนะนำเกี่ยวกับเรื่องอารมณ์ และความเครียดต่างๆ เพราะก่อให้เกิดภาวะกรดยูริคสูงในกระแสเลือดได้
การดูแลแผล ก้อน Tophi ที่ผิวหนังอาจแตก และเป็นแผลได้และควรระมัดระวังเรื่องอุบัติเหตุที่จะเกิดที่ข้อ
ลดภาวะกรดยูริคสูงในกระแสเลือดของผู้ป่วย ควรให้ผู้ป่วยดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อย 2 - 3 ลิตร ต่อวันเพื่อช่วยขับกรดยูริค
พยาธิสภาพ
การตกตะกอนของmonosodium urate เกาะอยู่ที่ synovial membrane ลักษณะเป็นผงสีขาว ทำให้มีการอักเสบที่ผิวข้อ เกิดเป็น pannus แผ่ปกคลุมที่กระดูกอ่อนผิวข้อ (articular cartilage) ทำให้กระดูกผิวข้อกร่อน และเสื่อมลง ที่ข้อจะมีก้อนผลึกของ monosodium urate มากาะเป็นก้อนใหญ่ก้อนเดียวเรียกว่า Tophus ถ้ามีหลายก้อนเรียกว่า Tophi ทำให้เกิดความเจ็บปวดที่ข้อต่อเนื้อเยื่อบริเวณที่มี ถ้าอยู่ใต้ผิวหนัง จะทำให้ผิวหนังตึง บาง และเป็นมัน ถ้ามีการอักสบมากๆผิวหนังอาจจะแตกทะลุเป็นแผลมีผงสีขาวคล้าย ชอล์คไหลออกมา ซึ่งเป็นผลึกหินปูนที่เกาะอยู่บริเวณข้อเป็นหนอง ข้อจะถูกทำลาย