Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
VẬT CHẤT VÀ PHƯƠNG THỨC TỒN TẠI CỦA VẬT CHẤT :check: - Coggle Diagram
VẬT CHẤT VÀ PHƯƠNG THỨC TỒN TẠI CỦA VẬT CHẤT
:check:
Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm và chủ nghĩa duy vật trước C.Mác về phạm trù vật chất
:red_flag:
Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm:
Thừa nhận sự tồn tại của sự vật hiện tượng vật chất nhưng phủ định đặc tính tồn tại khách quan của vật chất
Quan niệm của chủ nghĩa duy vật trước Mác về vật chất
Thời cận đại
Đồng nhất vật chất với khối lượng; giải thích sự vận động của TGVC trên nền tảng cơ học; tách rời VC – VĐ, không gian và thời gian
Chứng minh sự tồn tại thực sự của nguyên tử là phần tử nhỏ nhất của vật chất vĩ mô thông qua thực nghiệm của vật lý học cổ điển
Không đưa ra được sự khái quát triết trong quan niệm về thế giới vật chất . Hạn chế phương pháp luận siêu hình
Thời cổ đại
Phương Đông cổ đại
: Quan niệm của chủ nghĩa duy vật trước Mác về vật chất
Thuyết Âm - Dương cho rằng có hai lực lượng âm – dương đối lập nhau nhưng lại gắn bó, cố kết với nhau trong mọi vật, là khởi nguyên của mọi sự sinh thành, biến hóa.
Thuyết Ngũ Hành coi năm yếu tố: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ là những yếu tố khởi nguyên cấu tạo nên mọi vật.
Phương Tây cổ đại
vật chất là nguyên tử
+
Tích cực :
Xuất phát từ chính thế giới vật chất để giải thích thế giới. Là cơ sở để các nhà TH duy vật về sau phát triển quan điểm về thế giới VC. Suy ra Vật chất được coi là cơ sở đầu tiên của mọi sự vật hiện tượng trong thế giới khách quan. + +
Tích cực :
Xuất phát từ chính thế giới vật chất để giải thích thế giới. Là cơ sở để các nhà TH duy vật về sau phát triển quan điểm về thế giới VC. Suy ra Vật chất được coi là cơ sở đầu tiên của mọi sự vật hiện tượng trong thế giới khách quan. +
Tiêu cực
: Họ đã đồng nhất vật chất với một dạng vật thể cụ thể. Lấy một vật chất cụ thể để giải thích cho toàn bộ thế giới vật chất ấy. Những yếu tố khởi nguyên mà các nhà tư tưởng nêu ra đều là các giả định, còn mang tính chất trực quan cảm tính, chưa được chứng minh về mặt khoa học.
*Cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX , và sự phá sản của các quan điểm duy vật siêu hình về vật chất
: :red_flag:*
Các nhà khoa học, triết học duy vật tự phát hoài nghi quan niệm vật chất của CNDV trước đó
CNDT kinh nghiệm tấn công và phủ nhận quan niệm vật chất của CNDV
Một số nhà khoa học tự nhiên trượt từ chủ nghĩa duy vật máy móc, siêu hình sang chủ nghĩa tương đối, rồi rơi vào chủ nghĩa duy tâm
V.I.Lênin đã phân tích tình hình phức tạp ấy và chỉ rõ:
Vật lý không bị khủng hoảng, mà đó chính là dấu hiệu của một cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên
Cái bị tiêu tan không phải là nguyên tử, không phải “vật chất tiêu tan” mà chỉ có giới hạn hiểu biết của con người về vật chất là tiêu tan
Những phát minh có giá trị to lớn của vật lý học cận đại không hề bác bỏ vật chất mà chỉ làm rõ hơn hiểu biết còn hạn chế của con người về vật chất
Quan niệm của triết học Mác - Lênin về vật chất
: :red_flag:
Quan niệm của Ph.Ăngghen
Để có một quan niệm đúng đắn về vật chất, cần phải có sự phân biệt rõ ràng giữa vật chất với tính cách là một phạm trù của triết học, một sáng tạo của tư duy con người trong quá trình phản ánh hiện thực chứ không phải là sản phẩn của tư duy
Các sự vật, hiện tượng của thế giới, dù rất phong phú, muôn vẻ nhưng chúng vẫn có một đặc tính chung, thống nhất đó là tính vật chất - tính tồn tại, độc lập không lệ thuộc vào ý thức
Quan niệm của V.I.Lênin
V.I.Lênin đã tiến hành tổng kết toàn diện những thành tựu mới nhất của khoa học, đấu tranh chống mọi biểu hiện của chủ nghĩa hoài nghi, duy tâm
V.I.Lênin đã tiến hành tổng kết toàn diện những thành tựu mới nhất của khoa học, đấu tranh chống mọi biểu hiện của chủ nghĩa hoài nghi, duy tâm
Lênin đã tìm kiếm phương pháp định nghĩa mới cho phạm trù vật chất thông qua đối lập với phạm trù ý thức
Định nghĩa vật chất của V.I.Lênin:
Vật chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan được đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chụp lại, chép lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác
Giải thích:
Thứ nhất Phân biệt khái niệm khái niệm “vật chất” với tư cách là phạm trù triết học với khái niệm “vật chất” được sử dụng trong các khoa học chuyên ngành
Thuộc tính cơ bản nhất, phổ biến nhất của mọi dạng vật chất là Tồn tại khách quan.
Ý nghĩa:
Giải quyết một cách đúng đắn và triệt để cả hai mặt vấn đề cơ bản của triết học
Triệt để khắc phục hạn chế của CNDV cũ, bác bỏ CNDT, bất khả tri
Khắc phục được khủng hoảng, đem lại niềm tin trong khoa học tự nhiên
Tạo tiền đề xây dựng quan điểm duy vật về xã hội, và lịch sử loài người
Là cơ sở để xây dựng nền tảng vững chắc cho sự liên minh ngày càng chặt chẽ giữa triết học duy vật biện chứng với khoa học
Các hình thức tồn tại của vật chất
:red_flag:
VẬN ĐỘNG
Vận động, hiểu theo nghĩa chung nhất, - tức được hiểu là một phương thức tồn tại của vật chất, là một thuộc tính cố hữu của vật chất,- thì bao gồm tất cả mọi sự thay đổi và mọi quá trình diễn ra trong vũ trụ, kể từ sự thay đổi vị trí đơn giản cho đến tư duy
Mọi sự vật luôn tồn tại trong trạng thái hoạt động: cơ giới , lý, hóa, sinh, xã hội
Vận động là một phương thức tồn tại của vật chất Vật chất chỉ tồn tại bằng cách vận động và chỉ thông qua vận động mà vật chất biểu hiện sự tồn tại của mình. Con người chỉ nhận thức sâu sắc về sự vật thông qua trạng thái vận động của giới vật chất
Vận động là một thuộc tính cố hữu của vật chất
Vận động của vật chất là vận động tự thân (chống quan điểm DT và siêu hình về vận động)
Vận động sinh ra cùng với sự vật và chỉ mất đi khi SV mất đi. chuyển hóa thành sự vật và hình thức vận động khác (vận động nói chung là vĩnh viễn
MỐI QUAN HỆ VẬN ĐỘNG - ĐỨNG IM
Vận động
Tuyệt đối
Vĩnh viễn
Đứng im
Đứng im
:
Chỉ xảy ra trong 1 quan hệ nhất định
chứ không phải mọi quan hệ cùng 1 lúc
Chỉ xảy ra với 1 hình thức vận động chứ
không phải với mọi hình thức vận động
Tạm thời
: + Chỉ biểu hiện khi sự vật còn là nó chưa
biến đổi thành cái khác
Vận động cá biệt có xu hướng hình thành sự vận. động, Vận động nói chung có xu hướng làm sv không ngừng biến đổi.
HÌNH THỨC TỒN TẠI CỦA VẬT CHẤT
Không gian: là đặc tính kích
thước, trật tự phân bố của SVHT
Thời gian: là đặc tính diễn
biến, kế tiếp trước sau của SV
Tính chất: + Tính khách quan + Tính vĩnh cửu và vô tận + KHông gian luôn có 3 chiều còn thời gian chỉ có một chiểu
Tính thống nhất vật chất của thế giới
:red_flag:
Thế giới vật chất tồn tại vĩnh viễn, không tự nhiên sinh ra, không mất đi.
Mọi tồn tại của thế giới vật chất đều là những dạng cụ thể của vật chất, nên chúng có mối liên hệ qua lại, tác động qua lại lẫn nhau
Chỉ có một thế giới duy nhất là thế giới vật chất, có trước, quyết định ý thức con người