Platon 427-347r. przed Chrystusem

Najsławniejszy uczeń Sokratesa, spisał jego nauki

Żeby wyjaśnić świat fizyczny, trzeba odwołać się do metafizycznego.

Usiłował uchwycić rzeczywistość niezmienną uważał, że musi istnieć coś niezmiennego

z greckiego Platys- szeroki w ramionach, sportowiec i myśliciel zarazem

Dialogi sposobem nauczania

udramatyzowane rozmowy

filozofia przedstawiana jest w
rozmowie i w sporze

procesy myślowe

różne punkty widzenia, oddają meandry dyskusji.

Dialogi wczesne

rozwaga – Charmides

męstwo Laches :

przyjaźń Lizys

pobożność –
Eutyfron

Dialogi średnie

roztrząsają
podstawowe sprawy życia

"Uczta"- miłość i erotyka

śmierć Fedon

Państwo w rozumieniu społecznym

język Kratylon

Dialogi późne

Dialektyka "Sofista"

matematyka

kosmologia

państwo "Polityk prawa"

nie zawsze kończy się oczywistą
konkluzją

Parabola Jaskini

  1. Więźniowie zamknięci w jaskini, twarzą do ściany, widzą ruchome obrazy, słyszą głosy
  1. Nie wolno im się odwrócić
  1. Jeden z więźniów odwraca się i widzi ognisko
  1. Głos strażników odbija się od ścian a przedmioty rzucają cień

Symbolika

Jaskinia- świat zmienny

rzeczywistość poza jaskinią –
byt niezmienny :

To co brane za rzeczywistość jest tylko cieniem

Patrząc w ścianę nie odkrywamy rzeczywistości

Etapy wtajemniczenia

Etap DOMYSŁU- poglądy brane od innych, powszechne, nie sprawdzone

Etap PRAWDOPODOBIEŃSTWA- zaczyna samodzielnie myśleć

Etap MYŚLENIA DYSKURSYWNEGO- poznanie matematyczne

Etap MYŚLENIA INTUICYJNEGO- ogląd
idei, chwytanie prawzorców rzeczy

  1. Wychodzi z jaskini, poznaje prawdziwy świat
  1. Wraca, by uwolnić resztę, a ci go zabijają.

interpretacja

naukowa- Poznanie tego co niezmienne, jest niebezpieczne, tłum tego nie lubi

religijna- droga wyzwalania się z kajdan, zwycięstwo duszy nad ciałem :

poetycka- Tym, co pozwala duszy istnieć jest miłość, wszystko może być piękne

Idea

Wieczne i niezmienne

jest podstawą wszystkich rzeczy, jednak nic nie jest czystą ideą

pochodzi z greckiego języka
potocznego, ozn. „wygląd”, „postać”

To, co czyni konkretną rzecz piękną, jest fakt,
że posiada ona formę/ideę piękna

poznawane myślowo

Idea dobra

najważniejsza

łączy wszystkie formy

przypomina idee Boga

Stworzenie świata

forma

Bóg Demiturg

rzemieślnik

ład w miejsce chosu

koncepcja Boga Chrześcijańskiego

wzorem świat idei

Dualizm Platoński

ANTROPOLOGICZNY

człowiek to dusza
uwięziona w ciele.

Dusza wieczna ze świata idei

ONTOLOGICZNY:

Dwie rzeczywistości

świat zmysłów i idei

dusza i idealne państwo

ROZUMNA,
w głowie,
cnota mądrości Władcy, filozofowie

Gniewna
w sercu, cnota męstwa Wojownicy

Pożądliwa
w podbrzuszu cnota umiaru Rzemieślnicy

Idealny ustrój Monarchia

Miłość- Dążenie do wiecznego dobra, łączy świat zmysłowy ze światem idei. Nawet miłość zmysłowa jest dobra bo prowadzi do idei dobra

click to edit