Sensory and Special Senses ll

องค์ประกอบของการรับความรู้สึกพิเศษ(The components of special sensory)

ตัวรับความรู้สึก(Sensory receptor)และเซลล์รับความรู้สึกตัวที่1

เส้นประสาทสมอง(Cranial nerve)

เซลล์ประสาทที่2และ3(Second/Third order neurons)

เปลือกสมองรับความรู้สึกส่วนปฐมภูมิ(Primary sensory cortex)

การมองเห็น(Vision)

ดวงตามนุษย์เปรียบเสมือนกล้องถ่ายภาพเนื่องจากมีส่วนประกอบและลักษณะการทำงานที่คล้ายกัน

แสง

Cornea(กระจกตา)

Pupil(รูม่านตา)

Lens(เลนส์ตา)

Retina(ฉากรับภาพ)

ภาพจริงหัวกลับขนาดเล็กกว่าวัตถุ

Visual association cortex(Secondary visual area)เพื่อแปลความหมายจากภาพที่มองเห็นว่าวัตถุนั้นคืออะไรมีรูปร่างลักษณะอย่างไร

Primary visual cortexเพื่อทำหน้าที่ัรับภาพที่มองเห็นเป็นภาพจริงหัวตั้ง

การปรับตาดูใกล้ไกล(Eye accommodation)

Accommodation System หรือการเพ่งของเลนส์แก้วตานั้นเป็นระบบเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงภายในลูกตาที่เกิดขึ้น

การได้ยิน(Hearing)

หูมีรูปร่างคล้ายใบพัด มีขนาดไม่ใหญ่มาก ตั้งอยู่ขนาบสองข้างของใบหน้าทำหน้าที่หลักในการได้ยินและเกี่ยวข้องกับการทรงตัว

1.หูชั้นนอก ใบหู(Pinna) →ช่องหู(Auditory canal)→แก้วหู หรือ เยื่อแก้วหู(Ear drum)

  1. หูชั้นกลาง ท่อยูสเตเชียน (Eustachian tube) →กระดูกค้อน (Malleus) →กระดูกทั่ง(Incus)→กระดูกโกลน(Stapes)

3.หูชั้นใน คอเคลีย(Cochlea) →ช่องเซมิเซอร์คิวลาร์(Semicircular canal)

4.เซลล์ขน(Hair Cells) เป็นตัวรับกระตุ้นของเสียง โดยเซลล์ขนที่ฐานคอเคลียทำหน้าที่รับเสียงสูงและปลายท่อทำหน้าที่รับเสียงทุ้ม

5.แลบบิรินท์(Vestibular labyrinth)อวัยวะรับการทรงตัว

6.หินปูน(Otolith)เกาะอยู่ระหว่างคอเคลียกับประสาทการทรงตัว เพื่อช่วยในการเคลื่อนไหวศรีษะตามแรงโน้มถ่วงของโลก


Sound
(Air pressure waves)→Hair cells
(Receptors)→Auditory nerve
(Primary afferents)→Cochlear nucleus
(Brainstem/Spinal cord nuclei)→Medial geniculate
body(Thalamus)→Primary
auditory cortex

การทรงตัว(Balance)

การควบคุมรักษาสมดุลการทรงตัวและเคลื่อนไหว ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบดังนี้

  1. Vestibular apparatus(หู)
  1. Eyes (ตา)
  1. Posterior columnof spinal cord(ไขสันหลัง)
  1. Cerebellum (สมองซีรีเบลลัม)

หูชั้นในที่ช่วยในการทรงตัว(Vestibular apparatus หรือ Semicircular canals)

ทำหน้าที่ควบคุมการทรงตัวหากมีการเคลื่อนไหวของศรีษะอย่างกระทันหัน

การรับรส(Taste)

ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการรับรสInsular cortex

ทำหน้าที่ในการแสดงความรู้สึกเมื่อมีการรับรส คือLimbic system

การได้กลิ่น(Smell)

อวัยวะที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับการได้กลิ่นคือ จมูก(Nose) บริเวณที่เกี่ยวกับการได้กลิ่นอยู่ที่บริเวณโพรงจมูกส่วนบน เรียกว่าOlfactory epithelium

Olfactory receptors คือฐานรับกลิ่นที่มีลักษณะเป็นเนื้อผิว เรียกว่าOlfactory epithelium

ประกอบด้วยเซลล์ 3ชนิด คือOlfactory receptor cells,
Supporting epithelial (sustentacular) cells และ Basal cells