Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC - Coggle Diagram

- - - - Đánh đổ những quan niệm trực quan, siêu hình về vật chất.
      - Phát sinh Chủ nghĩa duy tâm vật lý với quan niệm vật chất “đang tiêu tan”, vật chất không phải là thực tại khách quan mà tồn tại phụ thuộc kinh nghiệm, vật chất là tổ hợp các cảm giác.
      - Hiểu biết mới về thuộc tính và cấu trúc của vật chất
  - - - 2) Thế giới tuy phong phú và đa dạng nhưng được cấu thành từ những phần tử vật chất nhỏ bé. Bản chất của thế giới là vật chất.
      - 3) Vật chất luôn ở trong trạng thái vận động không ngừng. Vận động là tự thân vận động. Vận động diễn ra bằng nhiều hình thức.
      - 1) Vật chất, tồn tại là những yếu tố có trước, sinh ra và quyết định ý thức, tư duy.
      - 4) Vật chất tồn tại trong không gian và thời gian, bản thân không gian, thời gian cũng là vật chất
    - - Vật chất là một phạm trù triết học để chỉ thực tại khách quan
      - THỰC TẠI KHÁCH QUAN
        
        đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh
        
        tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác
        
        là toàn bộ thế giới vật chất tồn tại độc lập bên ngoài ý thức của con người
      - NỘI DUNG ĐỊNH NGHĨA
        
        Vật chất là cái tồn tại khách quan bên ngoài ý thức và không phụ thuộc vào ý thức, bất kể sự tồn tại ấy con người nhận thức được hay chưa nhận thức được
        
        Vật chất là cái gây nên cảm giác ở con người khi gián tiếp hoặc trực tiếp tác động lên các giác quan của con ngườI
        
        Cảm giác, tư duy, ý thức chỉ là sự phản ánh của vật chất
      - Ý NGHĨA ĐỊNH NGHĨA
        
        Bác bỏ thuyết không thể biết
        
        Khắc phục được những h/chế của CNDV trước Mác
        
        Bác bỏ quan điểm của CNDT
        
        Giải quyết cả hai mặt vấn đề cơ bản của triết học trên lập trường duy vật biện chứng
  - - - DUY VẬT CẬN ĐẠI
        
        Quan điểm siêu hình vẫn chi phối quan niệm về vật chất (vật chất = khối lượng; cơ học là chân lý)
        
        Kế thừa quan điểm nguyên tử luận cổ đại, các nhà triết học duy vật cận đại vẫn coi nguyên tử là dạng vật chất nhỏ bé nhất, không phân chia được.
      - ĐỊNH NGHĨA : Xuất phát từ chính bản thân thế giới vật chất để giải thích vật chất
  - - - CÁC HÌNH THỨC VẬN ĐỘNG
        
        Vận động hóa học
        
        Vận động vật lý
        
        Vận động sinh học
        
        Vận động cơ học
        
        Vận động xã hội
    - - QUAN NIỆM LÊ NIN
        
        KHÔNG GIAN
        
        2) Quy mô và mức độ kết cấu của sự vật.
        
        3) Vị trí và trật tự phân bố của sự vật trong thế giới và trong một hệ thống vật chất.
        
        1) Sự cùng tồn tại và tách biệt giữa các sự vật.
        
        THỜI GIAN
        
        Thời gian phản ánh những quá trình kế tiếp nhau của mọi sự vật, hiện tượng, theo trật tự từ trước tới sau, từ xuất hiện, tồn tại và diệt vong của mọi quá trình vật chất trong không gian
      - TÍNH CHẤT KG/TG
        
        (2) Tính vĩnh cửu, vô tận
        
        (3) Tính ba chiều của không gian và một chiều của thời gian
        
        (1) Tính khách quan
        
        (4) Không gian và thời gian mang tính tương đối
  - - - (2) Vạn vật trong thế giới tồn tại trong sự tác động qua lại, chuyển hóa lẫn nhau, đều chịu sự chi phối của quy luật tất yếu khách quan.
      - (3) Thế giới vật chất không do ai sáng tạo ra và cũng không tự nhiên mất đi mà tồn tại vô cùng, vô tận, vĩnh viễn.
      - (1) Chỉ có một thế giới thống nhất duy nhất là thế giới vật chất, thế giới đó tồn tại khách quan, độc lập với ý thức con người.
      - (4) Con người không thể sáng tạo nên thế giới vật chất bằng ý thức mà phải dựa trên tiền đề vật chất và thông qua thực tiễn.
- - - - VÔ THỨC Trạng thái tâm lý miền sâu, hành vi, không có sự tham gia của ý thức.
      - TIỀM THỨC Hoạt động tâm lý, hành vi mang tính thói quen tự động diễn ra bên ngoài sự kiểm soát ý thức
      - TỰ Ý THỨC Ý thức của mỗi con người (cá nhân) về bản thân mình
  - - - LAO ĐỘNG Là quá trình con người sử dụng công cụ tác động vào giới tự nhiên nhằm tạo ra những sản phẩm phục vụ cho những nhu cầu của mình
        
        Hình thể
        Dáng đi, cấu trúc cơ thể, bộ não
        
        Nhận thức: Tư duy, nhận quy luật, quan hệ xã hội
      - NGÔN NGỮ Là hệ thống tín hiệu vật chất mang nội dung ý thức
        
        có nhiều hình thức
        
        cử chỉ, tiếng nói, chữ viết..
        
        vai trò
        
        Nhờ ngôn ngữ mà con người tổng kết được thực tiễn, trao đổi thông tin, tri thức
        
        là phương tiện giao tiếp trong xã hội, đồng thời là công cụ để tư duy nhằm khái quát hóa, trừu tượng hóa hiện thực
        
        Không có ngôn ngữ thì ý thức không thể hình thành và phát triển được
    - - Ý thức là thuộc tính của một dạng vật chất có tổ chức cao là bộ óc con người
      - Đặc điểm của bộ óc người
        
        Là sản phẩm của quá trình tiến hóa lâu dài về mặt sinh học - xã hội
        
        Các tế bào thần kinh liên hệ với nhau và với các giác quan tạo thành hệ thống liên hệ thu - nhận điều khiển hoạt động của cơ thể
        
        Là một tổ chức vật chất sống đặc biệt, bao gồm khoảng 14 - 15 tỉ tế bào thần kinh
      - Phản ánh là sự tái tạo những đặc điểm của một hệ thống vật chất này ở một hệ thống vật chất khác trong quá trình tác động qua lại giữa chúng
        
        Phản ánh vật lý, hóa học
        
        Phản ánh sinh học
      - Mối liên hệ vật chất giữa bộ óc con người với thế giới khách quan đã tạo nên quá trình phản ánh
- - - - Phê phán quan điểm Duy vật siêu hình, coi nhận thức con người như là một quá trình thụ động
      - Phê phán quan điểm Nhị nguyên, coi cả vật chất và ý thức đều sinh thành cùng một lúc, không có sự phân biệt về nguyên tắc giữa hai hiện tượng đó.
      - Phê phán quan điểm Duy tâm chủ quan, đồng nhất vật chất với cảm giác.
      - Phê phán quan điểm Duy tâm khách quan, tuyệt đối hóa ý thức, coi ý thức có trước thế giới, sinh ra và quyết định thế giới.
      - Phê phán quan điểm Chủ nghĩa duy vật tầm thường coi thành phần thức ăn đóng vai trò quyết định nọi dung ý thức, tư duy con người, coi việc bộ não sản sinh ra ý thức một cách đơn giản.
    - - Trước đổi mới
        
        Không chú trọng phát triển lực lượng sản xuất mà chỉ chú ý hoàn thiện quan hệ sản xuất
        
        Nền sản xuất đến trạng thái trì trệ, năng suất lao động thấp, đời sống vật chất của người dân gặp nhiều khó khăn
        
        Quá đề cao vai trò của ý thức tinh thần
      - Sau đổi mới
        
        Vận dụng cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đa dạng hóa hình thức sở hữu. Phát triển kinh tế nhiều thành phần nên đã giải phóng sức lao động, nguồn vốn, tài nguyên thiên nhiên.
        
        Thúc đẩy LLSX phát triển, phát huy nhân tố con người, phát triển khoa học công nghệ. Sản xuất phát triển, đời sống nhân dân được nâng cao.
  - - - Ý thức là sản phẩm của bộ óc con người, hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan, nội dung phụ thuộc vào dối tượng phản ánh
      - Vật chất có trước sinh ra và quyết định ý thức.
    - - Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội tức đời sống vật chất quyết định đời sống tinh thần.
    - - (1) Mọi ý tưởng, mục đích, dự kiến của con người đều dựa trên những điều kiện vật chất.
      - (2) Con người cần sử dụng phương tiện vật chất, kỹ thuật để đạt mục tiêu đề ra.
      - (3) Sản xuất là phương thức trao đổi chất giữa xã hội và tự nhiên. Lao động là yếu tố cơ bản đầu tiên tạo nên sự thống nhất hữu cơ giữa con người và tự nhiên.