Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Metabolism and Body Temperature - Coggle Diagram
Metabolism and Body Temperature
สัญญาณชีพ (Vital signs)
สัญญาณชีพเป็นกลุ่ม ของอาการแสดงสำคัญ ท่ีบ่งบอกถึงสถานะของกระบวนการที่ทาให้ร่างกายมีชีวติ อยู่ได้ ค่าปกติของสัญญาณชีพของแต่ละบุคคลจะแตกต่างกันไปตามอายุ น้ำ หนัก เพศ และสุขภาพโดยรวม
อุณหภูมิกาย (Body temperature)
อุณหภูมิร่างกายหมายถึงระดับ ความร้อนหรือความเย็น ของร่างกายท่ีวัด ค่าออกมาได้หรือเป็นความสมดุล ระหว่างการผลิต ความร้อน และการสูญเสียความร้อนจากร่างกายไปยัง สิ่งแวดล้อม ซึ่งอณุหภูมิของร่างกาย จะคงท่ีเสมอ ไม่ว่าอุณหภูมิของส่ิงแวดล้อมจะเปลี่ยนไปอย่างไร
• อุณหภูมิแกนกลาง(Coretemperature)อุณหภูมิจะอยู่ที่ 36.5–37.5°C จะมีThermoregulatorysystemเป็นระบบควบคุมอุณหภูมิแกนกลางให้อยู่ในนช่วงน้ี
• อุณหภูมิผิว (ShellorSkintemperature)
อุณหภูมิจะอยู่ที่ 36.6–37.0°C
-ผิวเป็นส่วนท่ีเก่ียวข้องกับ การแลกเปลี่ยนความร้อนกับ สิ่งแวดล้อ ม
-แปรผันได้มากกว่าอุณภูมิแกนกลาง
-โดยทั่วไปจะมีค่าน้อยกว่า Core temperature
ปัจจัยที่มีผลต่ออุณหภูมิกาย(Factorsaffectingnormalbodytemperature)
อุณหภูมิร่างกายปกตมิคีวามผันแปรไม่เกเน 1°C ยกเว้นมีไข้หรือออกกำลังกายหนักๆ
การเปลยี่นแปลงช่วงเวลาระหว่างวันหรือนาฬิกาชีวภาพ (Daily cycle : Circadian rhythm)
ช่วงระยะเวลาของการมีประจำเดือน (Phase of menstrual cycle)
อัตราการเมตาบอลซิซึม(Metabolismrate)
ระบบการควบคุมอุณหภูมิของสมอง(Temperature-regulatingcenter)
การสมดุลความร้อน (Heat balancing)
Heat balancing → Normal body temperature
Heat production = Heat loss
Hyperthermia → High body temperature
Heat production > Heat loss
Hypothermia → Low body temperature
Heat production < Heat loss
การผลิตความร้อนจากภายในร่างกาย (Internal heat production)
Metabolism rate
• Basalmetabolismrate (Age, Sex, Surface area)
Age : Children > Elderly
Sex : Male > Female
Surface area มาก → BMR มาก
• Activity : Muscle contraction ↑, MR↑ เพื่อเพิ่มการผลิตพลังงาน
• Emotion : Epinephrine secretion↑, Muscle tone↑
• Foodintake : MR↑: SDA มีผลประมาณ 6 ชั่วโมง หลังการรับประทานอาหาร
• Atmospherictemp. : U shape
SDA:Specificdynamicactionการย่อยดูดซึมขนส่งใช้หรือเก็บสารอาหาร
Extra Metabolism
• Shivering thermogenesis (Core temp. ≤ 35.5 °C )
อยู่ในที่เย็นจัด→อาการหนาวสั่นจากการหดตัวเป็นจังหวะถี่ๆของกล้ามเนื้อ
โครงร่าง,อยู่นอกเหนืออำนาจจิตใจ→ผลิตความร้อน↑
• Brown adipose tissue (จะถูกสลายมาใช้เวลาหนาว จะไม่เกดิ การ Shivering)
-Blood vessels
-Sympathetic nerves : Norepinephrine (NE), Epinephrine (E)
-Mitochondria
• Hormones
-ฮอร์โมน Catecholamine (NE, E) ถูกนามาใช้เพื่อตอบสนองในระยะสั้น
-ฮอร์โมน Thyroxine ถูกนำมาใช้เพื่อตอบสนองในระยะยาว 1-3 สัปดาห์
สิ่งแวดล้อมภายนอก (External environment)
Heatlossfrominternalorgans(การระบายความร้อนจากอวัยวะภายใน)
• Major sit of heat production → Rest of the body
• Core→Skin
-Conduction การนำความร้อนจากอวัยวะหนึ่งไปยังอวัยวะหนึ่ง
-Convection การพาความร้อนไปกบั เลือด
Rate of blood flow; Cold environment → Skin blood flow ↓
Temp. difference (Tissue vs Blood supply)
การควบคุมอุณหภูมิร่างกาย (Thermoregulatory system)
สิ่งเร้า (Stimuli) ความร้อนความเย็นจากภายนอกภายในร่างกาย
ตัวรับอุณหภูมิ (Thermoreceptors)
Peripheral or Cutaneous thermoreceptors
• Cold thermoreceptors; อุณหภูมิกระตุ้นอยู่ที่ 12 – 32 °C ผ่าน Aδ small myelinated fiber
• Warmth thermoreceptors ; อุณหภูมิกระตุ้นอยู่ที่ 30 – 34 °C ผ่านน C unmyelinated fiber
Central or Core thermoreceptors
• Cold-sensitiveneurons;อุณหภูมิโดยรอบที่เย็น
• Heat-sensitiveneurons;อุณหภูมิโดยรอบที่ร้อน
Deep body temp. receptor - Spinal cord, Abdominal viscera, Around the Great vein
Expose to the body core temp.
หน่วยปฏิบัติการทำหน้าที่ควบคุม อุณหภูมขิ องร่างกาย(Thermo-regulatoryeffectors)
การไหลเวยีนเลือดใต้ผิวหนัง(Cutaneousbloodvessels)
กล้ามเนื้อลาย(Skeletalmuscle)
ต่อมเหงื่อ(Sweatgland)
ต่อมไร้ท่อ(Endocrinegland)
: ต่อมไทรอยด์(Thyroid gland), ต่อมหมวกไต (Adrenal gland
ระบบที่ตอบสนอง
Autonomicnerve
Somaticnerve
Hormone
Behavior
หน่วยปฏิบัติการตอบสนองต่อความร้อน (Response to Heat)
Warmth thermoreceptors Heat-sensitive neurons
•Heat loss ↑
-Cutaneous vasodilation
-Sweating ↑
-Change position and Clothing
-Air current ↑
Respiration ↑
•Heat production ↓
-Anorexia ลดความอยากอาหาร
-Apathy เฉื่อยชา, เคลื่อนไหวลดลง
-Thyroid secretion ↓
Anterior hypothalamus ศูนย์ลดอุณหภูมิ
Sympathetic cholinergic neurons
Cutaneous blood vesselS
Vasodilation
Heat lost to environment
Sweat glands
Sweat secretion
Heat lost through evaporative cooling
หน่วยปฏิบัติการตอบสนองต่อความเย็น (Response to Cold)
•Heat loss ↓
-Cutaneous vasoconstriction
-Piloerection ขนลุก
-Curling up ขดตัว
•Heat production ↑
-Shivering thermogenesis
(Coretemp.≤ 35.5°C)
-Voluntary activity ↑
-NE, E, Thyroxine secretion
-Hunger อยากอาหาร
ความผิดปกติของการควบคุมอุณหภูมิร่างกาย (Abnormalities of body temperature regulation)
อุณหภูมิกายสูง(Hyperthermia)อุณหภูมิกายอยู่มากกว่า37.5°C
• Heat syncope (ลมแดด)
พบในคนที่ยืนนิ่ง ๆ นาน ๆ กลางแดด → Venous return ↓
• Heat exhaustion (การอ่อนเพลยี จากความร้อนจากการสูญเสียน้ำจำนวนมาก) พบในคนที่อยู่ในที่ร้อน, ออกกำลังกายรุนแรงหรือนานในที่อ ากาศร้อนชื้นเหงื่อออกจำนวนมาก → ร่างกายขาดน้ำ , ความดันโลหิตต่า, หัวใจเต้นเร็วขึ้น
•Heatstroke(อุณหภูมิกายสูงมากกว่า40.5°C) จนทำให้ระบบประสาทเสียหาย เช่น ในคนที่ได้รับยาขับปัสสาวะ เป็นต้น อาการ: อาเจียน, ปวดหัว, สับสน, กระสับกระส่าย, หมดสติ, ช็อค
• Fever หรือ Pyrexia (ไข้)
Risingphaseระยะเริ่มไข้ขนึ้ (หนาวสั่น,ผวิซีด,เส้นเลือดที่ผิวหนังหดตัว) 2. Plateau phase ระยะไข้ทรง (ไข้สูง, หน้าแดง, ตัวแดง, ไม่มีเหงื่อ)
Defervescence ระยะสร่างไข้ (เหงื่อออก)
• Core temp. > 37.5 °C โดยไม่ เกี่ยวข้องกับการทางานหรือออก
กำลังกาย
• เกิดจากสารก่อไข้(Pyrogens)
• Prostaglandin E2 จาก Bacteria และ Inflammatory process มีผลทาให้ Hypothalamus → ปรับ Set point ของอณุ หภูมิร่างกายสูงขึ้น
• Mild(32-35°C) Shivering, Cutaneous vasoconstriction
• Moderate (28 - 32 °C ) Shivering↓, Metabolism↓, ความดัน↓, การเต้นของหัวใจ↓, หารหายใจ↓, ไม่มีสติ(Unconscious)
• Severe (< 28 °C ) หัวใจหยดุ เต้น, เซลล์ตาย