Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรวิทยาความผิดปกติของระบบต่อมไร้ท่อ - Coggle Diagram
พยาธิสรีรวิทยาความผิดปกติของระบบต่อมไร้ท่อ
ความผิดปกติที่เกิดขึ้นของระบบต่อมไร้ท่อ
ภาวะที่ต่อมทำงานมากเกินไป (Excessive / Hyperfunction)
ภาวะที่ต่อมทำงานน้อยเกินไปหรือไม่เพียงพอ (Insufficiency or Deficiency or Hypofunction)
ภาวะที่ความไวต่อฮอร์โมนลดลง (Hormone resistant)
Pituitary ต่อมใต้สมอง
Hypopituitarism (Hypofunction)
การลดลงของระดับฮอร์โมนในต่อมใต้สมอง ซึ่งอาจเป็นผลจากความผิดปกติใน hypothalamus หรือ pituitary
-Central Diabetes insipidus (DI) โรคเบาจืด
สาเหตุ : การขาด ADH เช่น การบาดเจ็บที่ศีรษะ การอักเสบและการผ่าตัด
อาการ : ขาดน้ำ หัวใจเต้นเร็ว ตรวจพบปัสสาวะเจือจาง โซเดียมสูง
การรักษา : รักษาด้วยยา Vasopressin replacement
Hyperpituitarism (Hyperfunction)
การเพิ่มขึ้นของระดับฮอร์โมนในต่อมใต้สมอง โดยสร้างฮอร์โมนเพิ่มขึ้นอาจเกิดจากเนื้องอกในต่อมใต้สมอง
-Cushing’s syndrome
การสร้าง ACTH เพิ่มขึ้นเกิดการหลั่ง Cortisol มากขึ้น พบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
-Acromegaly / Gigantism
การมี GH สูงขึ้นกระตุ้นให้ตับมีการหลัง insulin-like growth factor (IGF-I)
-Prolactinoma
การเพิ่มปริมาณของ prolactin ทำให้มีการขาดประจำเดือน น้ำนมไหล หมดความต้องการทางเพศ
THYROID GLAND ต่อมไทรอยด์
Thyrotoxicosis ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ
สาเหตุ : ฮอร์โมนไทรอยด์มากผิดปกติในกระแสเลือด
อาการ : คอโตไม่เท่ากันหรือใหญ่กว่ากันหนึ่งข้าง
การรักษา : ยาต้านไทรอยด์ ผ่าตัด สารกัมมันตภาพรังสีไอโอดีน
Hyperthyroidism ต่อมไทรอยด์ทำงานมาก
สาเหตุ : การสร้างฮอร์โมนมากขึ้นผิดปกติจากต่อมไทรอยด์
อาการ : หายใจเหนื่อย ใจสั่น ขี้ร้อน น้ำหนักลด
-Graves’ disease (GD)
สาเหตุ : เกิดจากภูมิคุ้มกันผิดปกติ ตรวจพบ Thyroid autoantibodies
อาการ : แสดงออกทางตา หนังตาบวม ตาโปน แสดงออกทางผิวหนังนูนแข็ง คันกดไม่บุ๋ม ปวดตา
การรักษา : การใช้ยา การผ่าตัดและการรักษาด้วยตนเอง
Hypothyroidism ภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์
สาเหตุ : ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ ออกมาไม่เพียงพอ
อาการ : อ่อนเพลีย ผิวแห้ง ผมร่วง น้ำหนักเพิ่ม
ADRENAL GLANDS ต่อมหมวกไต
-Addison’s disease
สาเหตุ : ภูมิคุ้มกันผิดปกติ พบก้อนเนื้อ เลือดออก
อาการ : กล้ามเนื้ออ่อนแรง ไม่อยากอาหาร ความดันต่ำ
การรักษา : Glucocorticoid replacement การผ่าตัดและการกินยา
-Pheochromocytoma
สาเหตุ : โรคนี้เกิดจากการที่ภูมิคุ้มกันทำงานไม่ดี ซึ่งผลิตสารที่ไปทำลายต่อมหมวกไตของร่างกาย
อาการ : อ่อนแรง เหนื่อยง่าย ไม่สบายท้อง น้ำหนักลด
การรักษา : ใช้ยาสเตียรอยด์เพื่อทดแทนฮอร์โมน เช่น hydrocortisone fludrocortisone predisolone
-Paraganglioma
สาเหตุ : การเจริญเติบโตที่ผิดปกติของเซลล์ที่เกิดจากเซลล์ประสาทชนิดหนึ่งที่พบได้ทั่วร่างกาย ซึ่งเกิดเนื้องอกที่ไม่เป็นมะเร็ง
อาการ : หัวใจเต้นเร็ว ปวดหัว เหงื่อออก และความดันโลหิตสูง
การรักษา : รักษาด้วยการผ่าตัดและทำเคมีบำบัด
PARATHYROID GLANDS ต่อมพาราไทรอยด์
Hyperparathyroidism
สาเหตุ : ต่อมพาราไทรอยด์ที่อยู่บริเวณคอผลิตฮอร์โมนพาราไทรอยด์ออกมามากกว่าปกติ
อาการ : เมื่อยล้า อ่อนเพลีย ไม่มีสมาธิ กระหายน้ำและปัสสาวะบ่อย
การรักษา : รักษาโดยการใช้ยาและการผ่าตัด
Hypoparathyroidism
สาเหตุ : ร่างกายที่ผลิตฮอร์โมนพาราไทรอยด์น้อยเกินไปหรือไม่มีเลย ฮอร์โมนนี้ร่วมกับวิตามินดีและฮอร์โมนอื่นที่เรียกว่า Calcitonin ที่ช่วยควบคุมปริมาณแคลเซียมในเลือด
อาการ : ระดับแคลเซียมในเลือดต่ำ กล้ามเนื้อสั่น กระตุก
การรักษา : ส่วนมากวิธีที่ใช้ในการบำบัดคือการเสริมวิตามินดีและแคลเซียมในอาหาร
PANCREAS ตับอ่อน
Diabetes เบาหวาน
เบาหวานชนิดที่ 1
สาเหตุ : เกิดจากภูมิคุ้มกันร่างกายทำลายเซลล์สร้างอินสุลินในตับอ่อน ทำให้เกิดภาวะขาดอินสุลิน
อาการ : เกิดภาวะที่หลอดเลือดทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ โดยทำให้เกิดภาวะอักเสบ และภาวะหลอดเลือดอุดตันได้ง่ายกว่าคนปกติ
การรักษา : ควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในเกณฑ์ปกติโดยการควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย และใช้ยาลดระดับน้ำตาลในเลือด
เบาหวานชนิดที่ 2
สาเหตุ : เกิดจากภาวะการลดลงของการสร้างอินสุลิน ร่วมกับภาวะดื้ออินสุลิน และมักเป็นกรรมพันธุ์
อาการ : ปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำ อ่อนเพลีย ชาปลายมือปลายเท้า
การรักษา : ควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในเกณฑ์ปกติโดยการควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย และใช้ยาลดระดับน้ำตาลในเลือด