Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Lịch sử - Coggle Diagram

- - - - Giữa tk XIX: Đấu tranh chính trị, trực tiếp chống GCTS (Pháp, Đức)
      - 1848: Tuyên ngôn Đảng cộng sản
      - Đầu tk XIX: Bãi công (đòi tăng lương, giảm giờ làm, bắt đầu có tổ chức công đoàn)
      - 1868: Cuộc bãi công của CM Anh giành thắng lợi
      - Cuối tk XVIII: Đập phá máy móc
      - Quốc tể T1 (do Các Mác lãnh đạo): 1/5/1886: 40 vạn công nhân si-ca-gô biểu tình
      - -> 1/5 NGÀY QUỐC TẾ LAO ĐỘNG
  - - - Lê nin ( 1870-1924) tham gia tuyên truyền chủ nghĩa Mác
      - 1903 Lê-nin thành lập Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga
    - - Nguyên nhân
        
        Nguyên nhân sâu sa
        
        Chế độ pk Nga hoàng khủng hoảng, suy yếu
        
        Nga thất bại trong chiến tranh Nga-Nhật (1905)
        
        => Đời sống nhân dân cực khổ, mâu thuẫn sâu sắc
        
        Nguyên nhân trực tiếp
        
        9/11/1905: Ngày CN đẫm máu
      - Sự kiện chính
        
        9-1-1905 14 vạn công nhân Pê-téc-bua đưa bản yêu sách lên nhà vua (Nga hoàng), bị đàn áp đẫm máu
        
        5-1905 Nông dân nổi dậy ở nhiều nơi đánh vào địa chủ phong kiến Thiêu hủy văn tự, khế ước, lấy của nhà giàu chia cho dân nghèo
        
        6-1905 Thủy thủ chiến hạn Pô-tem-kin khởi nghĩa, các đơn vị hải lục quân cũng nổi dậy
        
        12-1905 Khởi nghĩa vũ trang ở Mát- xcơ-va
        
        Giữa 1907 CM chấm dứt
      - Ý nghĩa
        
        Đã giáng một đòn nặng nề vào nền thống trị của địa chủ và tư sản.
        
        Làm suy yếu chế độ Nga hoàng
        
        Báo trước một cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa sẽ nổ năm 1917.
        
        Có ảnh hưởng lớn đến phong trào đấu tranh ở các nước Tây Âu, châu Á, phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa thời kì "châu Á thức tỉnh"
      - Tính chất
        
        Lãnh đạo
        
        Giai cấp vô sản
        
        Lực lượng
        
        Nhân dân (công nhân và nông dân)
        
        Mục đích, kết quả
        
        Lật đổ chế độ pk Nga hoàng, thành lập nc cộng hòa
        
        Hướng ptrien là CMXHCN
        
        Tính chất
        
        CMVS kiểu mới
- - - - Tư sản
      - Vô sản
    - - xuất hiện những yếu tố kinh tế tư bản chủ nghĩa
      - Ở Tây Âu bắt đầu xuất hiện các xưởng dệt vải, luyện kim, nấu đường... có thuê mướn nhân công
      - Nhiều thành thị trở thành trung tâm sản xuất và buôn bán
      - Các ngân hàng được thành lập và ngày càng có vai trò to lớn
    - - Mâu thuấn giữa chế độ phong kiến với giai cấp tư sản và các tầng lớp nhân dân ngày càng gay gắt đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới các cuộc đấu tranh
  - - - Nhân dân Nê-đéc-lan nhiều lần nổi dậy chống sự đô hộ nhưng mạnh mẽ nhất là cuộc đấu tranh 8/1566, bị đàn áp đẫm máu
      - Năm 1581, các tỉnh phía Bắc Nê-đéc-lan thành lập nước cộng hòa với tên gọi chính thức là Các tỉnh liên hiệp (Hà Lan sau này)
      - Tiếp diễn đến mãi năm 1648, nền độc lập của Hà Lan mới chính thức được công nhận
  - - - Kinh tế
        
        Công trường thủ công, công nghiệp phát triển
        
        Kinh tế TBCN xâm nhập vào nông nghiệp
      - Xã hội: Tư sản, quý tộc mới, nông dân >< phong kiến
    - - Giai đoạn 1(1642 - 1648)
        
        Đại biểu đã tố cáo chính sách cai trị độc đoán của vua Sác-lơ I và đề ra một số yêu cầu
        
        vua không được tự tiện đặt thuế mới
        
        không được bắt người mà không đưa ra tòa án xét xử.
        
        Nhân dân ủng hộ Quốc hội, lên án nhà vua. Sác-lơ I chạy lên phía bắc Luân Đôn, chuẩn bị lực lượng chống lại Quốc hội và nhân dân.
        
        Tháng 8 - 1642, cuộc nội chiến bùng nổ: Quân đội của Quốc hội, do Ô-li-vơ Crôm-oen chỉ huy đánh bại quân đội nhà vua
        
        Giai đoạn 1 chấm dứt vào năm 1648.
      - Giai đoạn 2(1649 - 1688)
        
        Ngày 30 - 1 - 1649, Sác-lơ I bị xử tử trước sự chứng kiến của đông đảo quần chúng
        
        Mọi quyền hành thuộc về quý tộc mới và tư sản. Nông dân, binh lính không được hưởng một chút quyền lợi gì
        
        Họ tiếp tục nổi dậy đấu tranh. Crôm- oen thiết lập chế độ đôc tài quân sự.
        
        Quý tộc mới và tư sản khôi phục lại chế độ quân chủ nhưng vẫn giữ những thành quả của cách mạng
        
        Tháng 12-1688, Quốc hội tiến hành một cuộc đảo chính, phế truất vua Giêm II lên làm vua
        
        Chế độ quân chủ lập hiến ra đời. Nhà vua không nắm thực quyền, mọi quyền lực quốc gia thuộc về tư sản và quý tộc mới
        
        Crôm-oen đưa vua ra xét xử.
    - - Thoát khỏi ách thống trị của phong kiến
      - Mở đường cho quan hệ sản xuất TBCN phát triển
    - - Chưa xóa bỏ tàn dư phong kiến; thiết lập chế độ Quân chủ lập hiến
      - Mở đường cho TBCN phát triển
  - - - Bắc Mĩ là khu vực giàu tài nguyên thiên nhiên, đất đai màu mỡ, cư dân lâu đời.
      - Đầu thế kỉ XVIII, thực dân Anh đã thành lập được 13 bang thuộc địa ở Bắc Mĩ theo con đường tư bản chủ nghĩa.
      - Trong 2 thế kỉ XVII-XVIII, thực dân Anh tiêu diệt hoặc dồn người dân ( In-đi-an) về phía tây, bắt người da đen ở châu Phi sang làm nô lệ để khai khẩn đất hoang, lập đồn điền.
    - - 4/7/1776, công bố Tuyên ngôn độc lập, xác định quyền con người và quyền độc lập của các thuộc địa.
      - Từ 5/9 đến 26/10/1774, Hội nghị lục địa họp đòi vua Anh xóa bỏ các luật cấm vô lý. Nhưng chính quốc không chấp nhận.
      - 17/10/1778 Anh phải kí hiệp ước Véc-xai.
      - 4/1775, chiến tranh bùng nổ do nghĩa quân thuộc địa của Oa-sinh-tơn chỉ huy, thời gian đầu tuy thất bại, nhưng sau đó đã đánh thắng các đợt tấn công của quân Anh.
      - 12/1773, nhân dân Bốt-tơn tấn công ba tàu trở chè của Anh.
    - - 1787, Thông qua bản hiến pháp, củng cố vị trí của nhà nước.
      - Anh công nhận nền độc lập của 13 bang thuộc địa – một quốc gia mới ra đời – nước Mỹ.
    - - Giải phóng Bắc Mĩ, tạo điều kiện cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.
      - Ảnh hưởng đến phong trào đấu tranh giành độc lập của nhiều nước cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX.
- - - - Tăng lữ và quý tộc được hưởng đặc quyền, đặc lợi.
      - Đẳng cấp thứ 3 gồm tư sản, nông dân, bình dân thành thị. Trong đó, nông dân nghèo khổ nhất, tư sản có thế lực về kinh tế nhưng lại bị kìm hãm về chính trị, không có bất cứ một chức danh, một đặc quyền nào.
  - - - Biểu hiện
        
        Các cuộc khởi nghĩa của nhân dân nổ ra khắp mọi nơi.
        
        Nhà nước nợ nhiều, không có khả năng trả nổi. Phải thu nhiều thứ thuế, công thương nghiệp đình đốn, công nhân và thợ thủ công thất nghiệp.
      - Diễn biến
        
        17/06/1789, đại biểu đẳng cấp thứ ba tự họp thành Hội đồng dân tộc và tuyên bố Quốc hội lập hiến có quyền soạn thảo Hiến pháp, thông qua các đạo luật về tài chính. Vua và quân đội đã lựa chọn quân đội để uy hiếp.
        
        Quần chúng nhân dân đã dùng vũ trang chống lại nhà vua, binh lính cũng nghiêng về phía nhân dân.
        
        05/05/1789: hội nghị ba đẳng cấp được tổ chức. Đẳng cấp thứ ba phản đối chủ trương tăng thuế của nhà vua.
        
        14/07/1789: nhân dân tấn công chiếm pháo đài – nhà tù Ba-xtin.
        
        ⇒ Mở đầu cho thắng lợi kháng chiến là thắng lợi của cách mạng Pháp.
    - - Chế độ quân chủ lập hiến (14/07/1789 – 10/08/1792)
        
        Phái Lập hiến nắm quyền
        
        8/1789: thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền, khẩu hiệu nổi tiếng: "Tự do-Bình đẳng-Bác ái"
        
        9/1791:thông qua Hiến pháp, xác lập chế độ quân chủ lập hiến.
        
        Hạn chế quyền của nhà vua.
        
        4/1792: liên minh Áo – Phổ cùng bọn phản động trong nước Pháp chống lại cách mạng. 8/1792: 80 vạn quân Phổ tràn vào nước Pháp.
        
        10/8/1792: nhân dân lật đổ sự thống trị của phái Lập hiến, xóa bỏ chế độ phong kiến.
      - Bước đầu của nền Cộng hòa( 21/9/1792 – 2/6/2793)
        
        Sau khi lật đổ phái Lập hiến, chính quyền chuyển sang tay phái Ghi-rông-đanh.
        
        21/9/1792: thành lập nền cộng hòa. 21/1/1793: xử tử vua Lu-I XVI
        
        20/9/1792: quân Pháp giành thắng lợi ở Van-mi sau đó chuyển sang phản công đuổi quân địch ra khỏi đất nước.
        
        Mùa xuân 1793: liên minh phong kiến châu Âu và quân Anh lại tấn công nước Pháp, phản động trong nước nổi dậy.
        
        Nạn đầu cơ tích trữ hoành hành, lạm phát tăng cao, đời sống của nhân dân vô cùng khó khăn
        
        Phái Gi-rông-đanh không lo chống ngoại xâm, nội phản và ổn định cuộc sống nhân dân mà chỉ lo củng cố quyền lực.
        
        ⇒2/6/1793, nhân dân Pa-ri, dưới sự lãnh đạo của Rô-be-xpi-e khởi nghĩa lật đổ phái Ghi-rông-đanh.
      - Chuyên chính dân chủ cách mạng Gia-cô-banh ( 2/6/1793 – 27/7/1794)
        
        Phái Gia-cô-banh đứng đầu là Rô-be-xpi-e cầm quyền đã thi hành một số các biện pháp
        
        Chia nhỏ đất đai để bán cho nông dân.
        
        Trưng thu lúa mì, quy định mức giá, mức lương.
        
        Trả lại đất công bị quý tộc phong kiến chiếm đoạt cho nông dân.
        
        Kết quả: Nền kinh tế phát triển, xã hội dần ổn định. Chiến thắng được thù trong giặc ngoài.
        
        27/7/1794: Rô-be-spie và các bạn chiến đấu của ông bị bắt và xử tử. Thời kì chuyên chính Gia-cô-banh chấm dứt
- - - - Cuối thế kỉ XIX, Kinh tế Anh tụt xuống hạng 3 sau Mỹ và Đức do:
        
        Tư sản Anh đầu tư vào thuộc địa có lời (có hệ thống thuộc địa rông nhất thế giới, nguyên nhiên liệu, nhân công rẻ )
        
        Công nghiệp Anh phát triển sớm, kỹ thuật lạc hậu.
      - Năm 1870, Anh dẫn đầu nền kinh tế thế giới.
      - Dẫn đầu thế giới về xuất khẩu tư bản thương mại và thuộc địa.
      - Đầu thế kỷ XX công ty độc quyền về công nghiệp và tài chính ra đời.
    - - Hai đảng – Đảng Tự do và Đảng Bảo thủ thay nhau cầm quyền.
      - Chính sách ưu tiên hàng đầu là đẩy mạnh xâm lược. Đến năm 1914 thuộc địa của Anh rộng 33 triệu km2 với 400 triệu người.
  - - - Công nghiệp của Pháp phát triển chậm từ đang từ hạng nhì sau Anh, xuống hạng tư sau Mỹ, Đức, Anh do:
        
        Pháp nghèo tài nguyên.
        
        Tư sản xuất khẩu tư bản,phần lớn cho Thổ, Nga,Cận Đông, Trung Âu, Mỹ la tinh vay lấy lãi,…. đế quốc Pháp là “Chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”
        
        Pháp phải bồi thường chiến phí cho Đức, và cắt 1 phần lãnh thổ giàu tài nguyên cho Đức.
      - Các Công ty độc quyền ra đời trong điều kiện công nghiệp xuống hạng tư, đã chi phối rất nhiều nền kinh tế Pháp,
      - Nông nghiệp vẫn lạc hậu do không được trang bị kỹ thuật mới.
      - Giai cấp tư sản xuất khẩu tư bản ra nước ngoài dưới hình thức cho vay lấy lãi.
    - - Tích cực chạy đua vũ trang và xâm lược thuộc địa.
      - Đàn áp nhân dân.
  - - - Công nghiệp Mỹ từ vị trí thứ tư vươn lên đứng nhất thế giới do
        
        Tài nguyên thiên nhiên phong phú.
        
        Thị trường trong nước mở rộng, thu hút nhân lực từ Châu Âu.
        
        Ứng dụng khoa học kỹ thuật và hợp lý hóa sản xuất.
        
        Lợi dụng vốn đầu tư từ Châu Âu.
        
        Đất nước hòa bình lâu dài.
      - Cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, xuất hiện các công ty độc quyền khổng lồ. Đứng đầu những công ty đó là những ông “vua”.
      - Nông nghiệp đạt được những thành tựu lớn, Mỹ trở thành nguồn cung cấp lương thực, thực phẩm cho châu Âu.
    - - Đề cao vai trò Tổng thống, hai đảng – Đảng Cộng hòa và Đảng dân chủ thay nhau cầm quyền. Các chính sách đa số đều phục vụ cho giai cấp tu sản.
      - Tăng cường bành trướng lãnh thổ và thuộc địa ở khu vực Thái Bình Dương, gây chiến tranh với Tây Ban Nha để tranh giành thuộc địa, can thiệp vào khu vực Trung, Nam Mỹ bằng sức mạnh vũ lực và đồng đô la.
  - - - 1913: sản lượng gang, thép gấp đôi Anh
      - Vượt Pháp và Anh trở thành nước đứng đầu châu Âu
      - Phát triển rất nhanh trên con đường TBCN
      - Sự phát triển nhanh chóng do
        
        Giành được nhiều quyền lợi sau chiến tranh Pháp-Phổ
        
        Ứng dụng những thành tựu mới nhất của KHKT vào sản xuất
      - Cuối XIX, quá trình tập trung sản xuất, tập trung tư bản đã diễn ra dẫn đến hình thành các công ti độc quyền về luyện kim, than đá, điện, hóa chất,... chi phối nền kinh tế Đức
    - - Theo thể chế liên bang
      - có Hiến pháp, có Quốc hội, Đức vẫn là nhà nước chuyên chế
      - Thi hành chính sách đối nội, đối ngoại phản động
      - Tiến sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa khi phần lớn đất đai trên thế giới đã trở thành thuộc địa hoặc nửa thuộc địa của Anh, Pháp
      - Giới cầm quyền Đức hung hãn đòi dũng vũ lực để chia lại thị trường, các khu vực ảnh hường trên thế giới