Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
CÁC PHƯƠNG PHÁP LAI CƠ BẢN - Coggle Diagram
CÁC PHƯƠNG PHÁP LAI CƠ BẢN
Lai kinh tế
Là phép lai giữa 2 giống thuần chủng khác nhau tạo ưu thế lai. Con lai được dùng làm thương phẩm, không dùng làm giống.
Phương pháp
Dùng con cái thuộc giống trong nước cho giao phối với con đực cao sản thuộc giống thuân nhập nội .
Hiệu quả
Con lai có khả năng thích nghi với điều kiện khí hậu, điều kiện chăn nuôi của giống mẹ.
Có sức tăng sản của giống bố.
Lai khác thứ
Tổ hợp vốn gen của 2 hay một số giống khác nhau để tạo ra giống mới.
Cách tiến hành
Chọn lọc công phu tạo ra giống mới.
Lai 2 thứ hay tổng hợp nhiều thứ có vốn gen khác nhau.
Hiệu quả
Tạo được giống mới có đặc tính tốt của các giống gốc.
Lai gần
Hiện tượng thoái hóa giống
Sức sống đời sau giảm dần.
Sinh trưởng, phát triển chậm.
Bộc lộ nhiều tính trạng xấu.
Nguyên nhân
Tỉ lệ di hợp ngày càng giảm, tỉ lệ đồng hợp ngày càng tăng.
Các gen lặn hại có cơ hội được biểu hiện.
Vai trò
Duy trì và củng cố các đặc tính tốt của giống.
Tạo ra các dòng thuần chủng.
Tạo nên các dạng đồng hợp tử.
Phân loại
Tự thụ phấn
Giao phối cận huyết
Lai xa
Là phép lai giữa hai dạng thuộc các loài khác nhau.
Khó khăn
Thực vật
Hạt phấn không nảy mầm trên bầu nhụy của hoa khác loài.
Hạt phấn nảy mầm nhưng kích thước ống phấn không phù hợp nên không thụ tinh được.
Động vật
Cơ quan sinh sản khác nhau.
Tập tính khác nhau.
Về mặt di truyền
2 loài khác nhau, bộ NST khác nhau nên giao tử không kết hợp được với nhau trong thụ tinh.
Giao tử kết hợp được tạo thành hợp tử nhưng hợp tử không sống.
Con lai sống được thì bất thụ.
Lai tế bào sinh dưỡng
Là phương pháp dung hợp 2 tế bào trần khác loài tạo ra tế bào lai chứa bộ NST của 2 tế bào gốc.
Cách tiến hành
Loại bỏ thành tế bào
Cho các tế bào trần của 2 loài vào môi trường đặc biệt để chúng dung hợp với nhau.
Đưa tế bào lai vào nuôi cấy trong môi trường nuôi cấy cho chúng phân chia và tái sinh thành cây khác loài
Hiệu quả
Tạo ra giống mới mang đặc điểm của hai loài mà bằng cách tạo giống thông thường không thể tạo ra được.
Tạo ra các giá trị về mặt kinh tế.
Lai khác dòng - Ưu thế lai
Ưu thế lai
Con lai F1
Sinh trưởng nhanh, phát triển tốt.
Có sức sống cao
Cơ sở di truyền của ưu thế lai
Giả thuyết siêu trội
Ở trạng thái dị hợp tử về nhiều cặp gen khác nhau, con lai có kiểu hình vượt trội nhiều mặt so với các dạng bố mẹ có nhiều gen ở trạng thái đồng hợp tử.
Tạo giống bằng biến dị tổ hợp
Cho giao phấn giữa hai giống khác nhau để tạo biến di tổ hợp
Cho lai gần tạo dòng thuần chủng.
Dòng thuần chủng mang đặc tính phù hợp chọn làm giống.
Lai cải tiến
Là phép lai sử dụng giống cao sản để cải tiến giống có năng suất thấp.
Cách tiến hành
Con đực cao sản giống ngoại lai với con cái địa phương.
Cho con lai lai lại với con đực giống cũ.
Hiệu quả
Về sau, làm tăng dần tỉ lệ thể đồng hợp tử về các gen có lợi.
lúc đầu tăng tỉ lệ thể dị hợp.