Cơ chế di truyền và biến dị
Khái niệm: Gen là một đoạn phân tử ADN mang thông tin mã hóa một chuỗi polipeptit hay một phân tử ARN
Mã di truyền
Cấu trúc:
Phiên mã
3 vùng
2 mạch
Mạch mã gốc
Mạch bổ sung
Vùng điều hòa
Vùng mã hóa
Vùng kết thúc
Dịch mã
Là mã bộ ba và được đọc liên tục bắt đầu từ một điểm xác định theo từng cụm ba nucleotit
Đặc điểm
Tính liên tục
Tình phổ biến
Tính đặc hiệu
Tính thoái hõa
Quá trình nhân đôi ADN
Quá trình nhân đôi ADN diễn ra ở pha S kỳ trung gian trong nhân ở tế bào nhân thực hay vùng nhân ở tế bào nhân sơ
Nguyên tắc bổ sung và bán bảo tồn
Thành phần tham gia
Phân tử ADN mẹ
Các nucleotit tự do trong môi trường nội bào
Các enzim Helicaza, ADN polimeraza, Ligaza
Năng lượng
Là quá trình tổng hợp ARN dựa trên mạch khuôn của ADN
Tạo nên phân tử mARN mang thông tin di truyền từ gen tới ribôxôm để làm khuôn trong tổng hợp prôtêin.
Là quá trình tổng hợp protein
Giai đoạn
Hoạt hóa axit amin
Tổng hợp chuỗi polipeptit
Điều hòa hoạt động gen
Điều hòa hoạt động gen là điều hòa lượng sản phẩm của gen tạo ra trong tế bào
Operon là một nhóm
Đột biến gen
Là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến 1 hay 1 số cặp nucleotit
Các dạng đột biến
Đột biến thay thế
Đột biến thêm/mất 1 cặp nu
Nguyên nhân: do tác động của tác nhân lý, hóa hay sinh học của ngoại cảnh hoặc những rối loạn sinh lý hóa sinh của tế bào
Cơ chế
Sự kết hợp không đúng trong tái bản ADN
Tác động của các tác nhân gây đột biến
Hậu quả
Có thể có lợi, có hại hoặc không có lợi cũng không có hại đối với thể đột biến
Mức độ gây hại hay có lợi của alen đột biến phụ thuộc vào tổ hợp gen, điều kiện môi trường
Phần lớn đột biến điểm thường vô hại
Nhiễm sắc thể
Là vật chất di truyền ở cấp độ tế bào, khi nhuộm bằng thuốc nhuôm kiềm tính nó bắt màu và có thể quan sát được dưới kính hiển vi
Sinh vật nhân thực
Hình thái
Nhiễm sắc thể được quan sát rõ nhất ở kỳ giữa của nguyên phân (co xoắn cực đại)
Có dạng hình que, hình hạt, hình chữ V,...
Trong tế bào sinh dưỡng, bộ nhiễm sắc thể tồn tại ở trạng thái cặp nhiễm sắc thể tương đồng
Mỗi loại sinh vật có một bộ nhiễm sắc thể đặc trưng về số lượng, hình thái, cấu trúc
Cấu trúc
Cấu trúc hiển vi
Cấu trúc siêu hiển vi
Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
Chuyển đoạn
Đột biến số lượng nhiễm sắc thể
Đột biến lệch bội
Đột biến đa bội
Đột biến tự đa bội
Đột biến dị đa bội
Phạm Phương Trinh 12a6