Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

image - Coggle Diagram

- - - - Polime có nhiều ứng dụng như làm các loại vật liệu polime phục vụ cho sản xuất và đời sống
        
        Chất dẻo
        
        Cao su
        
        Tơ sợi
        
        Keo dán
    - - Theo hai loại phản ứng
        
        Phản ứng trùng ngưng
        
        Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monome) thành phần tử lớn(polime) đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (như H2O,...)
        
        Phản ứng trùng ngưng
        
        Trùng ngưng ε-aminocaproic→ tơ nilon-6
        nNH2–[CH2]5COOH→(–NH–[CH2]5CO–)n+nH2O
        
        Trùng ngưng ω-aminocaproic→ tơ nilon-7 (tơ enang)
        nNH2–[CH2]6COOH→(–NH–[CH2]6CO–)n+nH2O
        
        Phản ứng đồng trùng ngưng
        
        Đồng trùng ngưng hexametilen điamin và axit ađipic -> nilon 6,6
        nH2N-(CH2)6-NH2 + nHOOC-(CH2)4-COOH → (-NH-(CH2)6-NH-CO-(CH2)4-CO-)n + 2nH2O
        
        Đồng trùng ngưng phenol ( dư) và fomandehit→ nhựa novolac:
        nC6H5OH+nHCH=O→-[-C6H3OH-CH2-]-n + 2nH2O
        
        Điều kiện cần về cấu tạo của monome tham gia phản ứng trùng ngưng
        
        Trong phân tử phải có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng để tạo được liên kết với nhau. Thí dụ: amino axit, hỗn hợp điaxit-điamin,hỗn hợp điaxit-điancol, hỗn hợp phenol-HCHO,...
        
        Phản ứng trùng hợp
        
        Điều kiện cần về cấu tạo của monome tham gia phản ứng trùng hợp
        
        Phân tử phải có liên kết vòng kém bền như
        
        Phân tử phải có liên kết bội như CH2=CH2, CH2=CHC6H5 , CH2=CH-CH=CH2, ...
        
        Trùng hợp là quá trình kết hợp
        nhiều phân tử nhỏ (monome) giống nhau hay tương tự nhau thành phân tử lớn (polime)
        
        Phản ứng trùng hợp
        
        Trùng hợp etilen: nCH2=CH2 → -(-CH2-CH2-)-n
        
        Trùng hợp propilen: nCH2=CH(CH3)→(-CH2-CH(CH3)-)n
        
        Phản ứng đồng trùng hợp
        
        Đồng trùng hợp buta-1,3-dien và Stiren:
        nCH2=CH-CH=CH2+ nCH2=CH-C6H5→(−CH(C6H5)−CH2−CH2−CH=CH−CH2−)-
        
        Đồng trùng hợp buta-1,3-dien và Acrylonitrin:
        nCH2=CH-CH=CH2+nCH2=CH-CN→(-CH2-CH=CH-CH2-CH2-CH(CN)-)n
- - - - Theo nguồn gốc
        
        Polime tổng hợp(do con người tổng hợp): dựa theo pp tổng hợp, polime tổng hợp phân thành 2 loại
        
        Polime trùng hợp: được tổng hợp bằng phản ứng trùng hợp
        Td: PE, PVC, cs Buna
        
        Polime trùng ngưng(tổng hợp bằng phản ứng trùng ngưng).
        Td: nilon-6; nilon-6,6
        
        Polime thiên nhiên
        Td: cao su thiên nhiên, xenl, TB, protein, tơ tằm
        
        Polime bán tổng hợp hay polime nhân tạo nhân tạo(polime thiên nhiên được chế biến 1 phần).
        Td:tơ visco, tơ axetat,
    - - Polime
        
        là các hợp chất có PTK rất lớn do nhiều đơn vị cơ sở (gọi là mắt xích) liên kết với nhau.
        
        Td: polietilen -(-CH2-CH2-)-n
        nilon-6-(-NH-[CH2]5CO-)-n
      - Mắt xích
        
        là đơn vị cơ sở tạo nên phân tử polime
        
        Td: -CH2-CH2- là mắt xích tạo nên polietilen
      - Monome
        
        là các phân tử tạo nên từng mắt xích trong phân tử polime
        
        Td:CH2=CH2 là monome tạo nên mắt xích -CH2-CH2 của polietilen
      - Hệ số n
        
        gọi là hệ số polime hoá( hay độ polime hoá) là số mắt xích trong phân tử polime
        
        Td: n trong -(-CH2-CH2-)-n
      - Polime thường là hh của các phân tử có hệ số polime hoá khác nhau nên số polime hoá còn được gọi là hệ số polime hoá trung bình
      - PTK( hay PTK trung bình) của polime: Mpolime =n x M mắt xích
        Td: Tính hệ số polime của PE biết PTK tb của nó là 420000
        28n=420000 ==> n=15000
    - - Tên polime = poli + tên monome
        Td: -(-CH2-CH2-)-n là polietilen
        (C6H10O5)n là polisaccarit
      - Nếu tên monome gồm 2 từ trở lên hoặc polime do 2 monome tạo nên thì tên monome trong ngoặc đơn.
        Td:-(-CH2-CHCl-)-n: poli (vinyl clorua), PVC
        -[-CH2-CH=CH-CH2-CH2-CH(C6H5)-]-n: poli(butađien stiren), cao su Buna-S
      - Một số polime có tên thông thường.
        Td: teflon -(-CF2-CF2-)-n
        
        nilon 6 -(-NH-[CH2]5CO-)-n
        Xenlulozơ (C6H10O5)n
- - - - Đa số polime không tan trong nước
      - Một số tan được trong dung môi thích hợp cho dung dịch nhớt, thí dụ: cao su tan trong benzen, toluen
    - - Một số có tính đàn hồi (polibutađien, poliisopren) dùng làm cao su
      - Một số có thể kéo được thành sợi dai bền (xenlulozo, nilon-6, nilon-6,6,....) dùng làm tơ sợi
      - Dùng làm chất dẻo
    - - Không có nhiệt độ nóng chảy xác định
        
        Khi nóng chảy, đa số polime cho chất lỏng để nguội tạo thành chất nhiệt dẻo
        
        Khi đun nóng, một số polime không nóng chảy mà bị phân hủy thành chất nhiệt rắn
      - Không bay hơi
- - - - Những polime có liên kết đôi trong mạch hoặc nhóm chức ngoại mạch có thể tham gia PƯ đăc trưng của liên kết đôi và nhóm chức đó
    - - Một số polime bị oxi hóa cắt mạch
      - Polime trùng hợp bị nhiệt phân thành các đoạn ngắn và cuối cùng thành monome ban đầu, gọi là PƯ giải trùng hợp(đepolime hóa)
      - Polime có nhóm chức trong mạch dễ bị thủy phân.
        Thí dụ: tinh bột, xenlulozơ ->glucozơ; poliamit, polipeptit -> amino axit,…
    - - Khi có đk thích hợp( nhiệt độ, xúc tác,...), các polime có thể nối với nhau thành mạch dài hơn hoặc thành mạng lưới
      - Trong công nghệ, phản ứng nối các mạch polime với nhau tạo thành mạng không gian được gọi là phản ứng khâu mạch polime.