Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

กรณีศึกษาที่1 เรื่อง การพยาบาลในระยะตั้งครรภ์ - Coggle Diagram

- - - - วัตถุประสงค์: เพื่อคาดคะเนอายุครรภ์ของทารก
      - วิธีการตรวจ
        
        ใช้มือหนึ่งคลำที่ยอดมดลูกอีกมือหนึ่งแตะที่บริเวณลิ้นปี่แล้วดูว่าระดับของยอดมดลูกเป็นสัดส่วนเท่าใดกับหน้าท้อง
        
        ตรวจดูว่าที่บริเวณยอดมดลูกมีลักษณะอย่างไร ซึ่งหัวจะมีลักษณะเรียบกลมแข็ง และมี ballottement ต่างจากก้น ซึ่งนุ่มกว่าบางแห่งแข็งบางแห่งเรียบและไม่กลมอาจมี ballottement แต่ไม่ชัดเจนเท่าหัว
        
        ตรวจดูว่าสัดส่วนของเด็กค่อนไปทางด้านใด เพื่อประกอบในการวินิจฉัยท่าเด็ก เพราะเด็กที่อยู่ในลักษณะ fetal avoid ถ้าคลําได้ส่วนของเด็กที่ยอดมดลูกค่อนไปข้างขวาหลังเด็กควรงอไปทางซ้ายของมดลูก
    - - วัตถุประสงค์: เพื่อตรวจหาส่วนหลังของทารกในครรภ์ว่าอยู่ด้านใดของแม่ ส่วนแขน-ขาทารกในครรภ์ว่าอยู่ด้านใดของแม่
      - วิธีการตรวจ
        
        ใช้มือทั้งสองข้างคลำหาแผ่นเรียบใหญ่ คือ หลังของเด็ก (Large part) ส่วนด้านตรงข้ามจะคลำได้เป็นปุ่ม อาจมีการเคลื่อนไหวให้เห็น คือ แขน ขา ศอก เข่า (Small part) กรณีทีคลําได้ไม่ชัดเจนบริเวณที่เป็นหลังของเด็กอาจรู้สึกว่าเหมือนอะไรมาแนบฝ่ามือไว้ ต่างจากส่วนที่มีแขน ขา ซึ่งอยู่จะรู้สึกว่ามีที่ว่างมากกว่าด้านที่เป็นหลังและกดผนังหน้าท้องผู้ตรวจครรภ์ได้มากกว่า
        
        สังเกตว่าหลังอยู่ตำแหน่งใดของหน้าท้องแม่ กรณีที่เป็น anterior position หลังจะอยู่เต็มด้านใดด้านหนึ่งคลําแขน-ขาไม่ชัดเจนถ้าเป็น Transverse position จะคลําหลังได้เพียงข้างเดียวของลำตัวแม่ posterior position จะคลำได้เพียงหัวไหล่และสีข้างเด็กค่อนไปทางสีข้างแม่และคลำได้แขนขาทั่วบริเวณหน้าท้อง
    - - วัตถุประสงค์: ตรวจหาส่วนนำของทารกที่อยู่กระดูกหัวหน่าว ตรวจการเคลื่อนตามของส่วนนำ
      - วิธีการตรวจ
        
        ใช้มือขวาคลํา และจับส่วนของทารกที่บริเวณเหนือหัวเหน่าให้อยู่ภายในอุ้งมือ
        
        ตรวจหาส่วนนําถ้าเป็นศีรษะจะมีลักษณะกลมแข็งและเรียบมี ballottement ชัดเจนและอาจคลําได้ร่องคอ
        
        ตรวจหาระดับของส่วนนำ โดยถ้าโยกส่วนนำของทารกให้เคลื่อนไหวไปมาได้ แสดงว่าส่วนนำยังลอยอยู่ แต่ถ้าไม่สามารถโยกได้แสดงว่าส่วนนำผ่านลงสู่ช่องเชิงกรานแล้ว (engagement)
        
        ตรวจทรงของทารก โดยคลําหา cephalic prominence ของทารก ถ้าคลำได้ตรงกันข้ามกับหลังและสูงกว่า แสดงว่าทารกอยู่ทรงก้ม ถ้าคลำได้ด้านเดียวกับหลังแสดงว่าทารกอยู่ในทรงเงย
    - - วัตถุประสงค์: เพื่อตรวจหาส่วนนำ ระดับส่วนนำทรงของทารกในครรภ์
      - วิธีการตรวจ
        
        มือหนึ่งวางที่หัวเหน่า มือหนึ่งวางที่หน้าท้อง จับหัวเด็กกดลงช่องเชิงกรานคลำดูว่าหัวเด็กอยู่ต่ำกว่าหรือสูงกว่ากระดูกหัวเหน่า ปกติหัวเด็กจะอยู่ต่ำกว่ากระดูกหัวเหน่า ถ้าอยู่ระดับเดียวกันอาจมีความผิดปกติเล็กน้อย ถ้าแรงผลักดันเพียงพอหัวเด็กมีการ Molding ทำให้ผ่านลงช่องเชิงกรานได้ถ้าคลําได้หัวอยู่สูงกว่ากระดูกหัวเหน่าแสดงว่ามีการเงยของหัวชัดเจนบ่งถึง CPD, Compound presentation จำเป็นต้องตรวจสภาพเด็กและเชิงกรานอย่างละเอียดต่อไป
- - - - 1 ประเมินการยอมรับการตั้งครรภ์และให้คำแนะนำช่วยเหลือ รวมทั้งการสนับสนุน
      - 2 สร้างสัมพันธภาพ เพื่อให้มารดาเกิดความไว้วางใจ และพยายามรับฟังปัญหาอย่างตั้งใจ
      - 3 ให้บริการและให้คำแนะนำแก่มารดา โดยให้ความรู้เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปปลงด้านร่างกาย จิตใจ
      - 4 ประเมินความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นในระยะตั้งครรภ์ ได้แก่ ภาวะทุพโภชนาการ โลหิตจาง เป็นต้น