Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Orixe e formación da lingua galega - Coggle Diagram
Orixe e formación da lingua galega
GALEGO=LINGUA ROMANCE/ROMÁNICA/LATINA
Outras linguas romances: español, francés, italiano, catalán... Todas as linguas peninsulares, agás o éuscaro, son latinas.
COMPOSICIÓN DO GALEGO
Estrato latino
O latín introdúcese na Gallaecia no s. I a.n.E
A maior parte do léxico galego é de orixe latina
As palabras de orixe latinas poden ser:
Cultismos
Tardegas
Case non cambiaron
Semicultismos
Sufriron algún cambio, pero non todos
Patrimoniais
Temperás
Moi evolucionadas
Linguas do superestrato: posteriores ao latín
Xermanismos (suevos e visigodos) (s. V)
Agasallar, guerra, banco, ganso,
luva, roubar, xabón…
Topónimos e antropónimos: Alberte, Afonso, Elvira, Alicia, Luísa, Mondariz, Guitiriz, Beariz, Suevos...
Arabismos (ano 711)
Alcalde, alfombra, algodón, álxebra,
aldea, laranxa, axedrez…
Linguas do substrato: anteriores ao latín
Linguas preindoeuropeas (Idade de Pedra): carqueixa, carrasco, carballo, amorodo, toxo...
Linguas celtas (s. VII a.n.E): berce, billa, burato, bugallo, bidueiro, laxe
Topónimos e hidrónimos: Miño, Tambre, Galicia, Bergantiños, Gándara, Carantos, Neme, Nemiña, Anido, Bormoio, Bormoxoio, Cambeda, Carnés, Céltigos, Carantoña, Brandomil, Dubra, Nantón
LIÑA DO TEMPO
Linguas substrato: preindoeuropeas e celtas (s. VIII a.n.E)
Romanización: s. I a.n.E
Superestrato: xermanos (s. V) e árabes (s. VIII)
Galego-portugués oral: s. IX
Galego-portugués escrito: s. XII
TRAZOS LINGÜÍSTICOS DO GALEGO-PORTUGUÉS MEDIEVAL
-ll- representado coma -lh-, -ll-, -li-: olho
-ñ- representado coma -nh-, -nn-, -ni-: meninha
vogais nasais: mao, boo
grafías diferentes ás actuais: ajuda (axuda), diziam (dicían), lança (lanza), gente (xente)
posesivo sen artigo: meu amigo (o meu amigo)
terminacións verbais diferentes: fez (fixo), disse (dixo)
palabras desaparecidas (arcaísmos): toste (axiña), filhar (aceptar), chus (máis)
sen variación de xénero nas palabras rematadas en -or: mia senhor (miña señora)