Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Les 3: Psychoanalytische theorie en therapie - Coggle Diagram

- - - - Psychisch determinisme
        
        = toeval bestaat niet
      - Psy. conflicten aangestuurd door onbewuste motieven en conflicten uit kindertijd
  - - - -> onmacht medische verklaringen
      - 1e psychologische bendadering
      - Psychisch probleem =
        
        verstoord evenwicht tss 3 structuren
        
        -> onbewuste conflicten uit kindertijd
        
        Conflicten hangen samen met driften
        
        & de behoefte om deze uit het bewustzijn te weren
      - Psychisch gezond =
        
        Ego kan driften beteugelen + geweten weerstaan
  - - - 10% bewustzijn, 90 % onbewustzijn
        
        Grens is onduidelijk
        
        Nieuw begrip: voorbewuste
        
        Herinneringen liggen buiten bewustzijn maar kunnen makkelijk worden bovengehaald
      - Gevolg: oorzaak van stoornissen in onbewuste
        
        therapie = op zoek gaan naar verborgen betekenis
  - - - Driften: energiebronnen
        
        Libido: levensdrift / seksuele drift
        
        Thanatos: Doodsdrift
        
        Primaire, aangeboren biologische behoeftes
        
        Lustprincipe: onmiddelijke behoeftebevrediging
    - - Ontw. vanaf 5 jaar (na falische fase)
      - Geweten: Censuur en beheersing v/h ID
      - (onrealistische) waarden en normen
    - - Ontw. vanaf 2-3 jaar (anale fase)
      - Uitvoerende macht tss ID en SUPEREGO
      - Realiteitsprincipe: zoekt compromis met eisen v/d realiteit (secundair procesdenken)
  - - - Fallische
        
        3-5 j
        
        Oedipuscomplex
        
        seksueel verlangen tav moeder
        
        vader als concurrent
        
        castratieangst -> geeft seksueel verlangen tav moeder op
        
        Oplossing: identificatie met vader en ontw. superego
        
        Electracomplex
        
        verlangen tav vader (penisnijd)
        
        Jaloers op moeder
        
        kinderwens op jonge leeftijd = kind ter vervanging van penis
        
        Geen angst vr moeder -> interieure ontwikkeling (minder ontwikkeld superego
        
        FIXATIE:
        
        Streven naar superioriteit of gelijkwaardigheid met jongnens: narcisme (bij jongens eerder ijdelheid of ambitie), afwijzing traditionele man- vrouwrol
        
        Minderwaardigheidsgevoelens
        
        Periode van strenge discipline
      - Latentie
        
        Rustige periode
        
        Schoolse vaardigheden en kennis opdoen
        
        6-12 j
      - Anale
        
        1.5-3 j
        
        BEVREDIGING: Ophouden of loslaten sluitspier
        
        CONFLICT: zindelijkheidstraining (zelfcontrole)
        
        FIXATIE:
        
        Loslaten: slordig, onverzorgd
        
        Vasthouden: Gierig, rigide, compulsief
      - Genitale
        
        seksuele energie richt zich nr andere sekse
        
        GEEN CONFLICT
        
        Pubertijd-volwassenheid
        
        Stormachtige periode: vroegere conflicten nog van grote invloed
      - Orale
        
        0-1.5 j
        
        bevredeging: borst, flesje, duim of voorwerpen in mond
        
        CONFLICT: afhankelijkheid
        
        zogen (voeding)
        
        vs spenen (plezier)
        
        FIXATIE: overeten, roken, drinken
        
        overmatig afhankelijk
        
        Uitstel bevrediging -> frustratie
  - - - minder seksueel meer religieus en filosofisch
      - Analytische psychologie
        
        Naast pers. ook collectief onbewuste
        
        Persoonlijkheidstheorie met archetypen/primitieve beelden
      - Kritiek: vage ideeën, geen toetsbare theorie
    - - Gericht op toekomst / doelen
      - Minderwaardigheidscomplex
        
        Universeel, onvermijdelijk en noodzakelijk
      - Evenwichtstheorie
        
        tekortkomingen compenseren met talenten op andere domeinen
        
        ter bestrijding van minderwaardigheid
        
        Pathologisch indien overcompensatie
    - - Egopsychologie
        
        Ego heeft eigen energie & motieven
    - - Objectrelatietheorie
        
        scheiding v/d moeder = cruciaal proces
        
        Introjectie: geïnternaliseerde representaties v hechtingsfiguren
    - - Hechtingstheorie
        
        hechting als motor voor pers.ontw.
- - - - Symptomen door geïnternaliseerde conflicten
      - Symptomen met psychologische betekenis
      - Psychologische processen onbewust werkzaam
      - Rol van overdracht is cruciaal
    - - Charcot
        
        hysterie = organische ziekte v/h zenuwstelsel
        
        Hypnose om verlammingen op te roepen en te genezen
      - Freud
        
        Hysterie = psychische oorzaak
        
        Vrije associatie: het vergetene achterhalen (droom= meest zuivere vorm)
      - Breuer
        
        Hypnose om trauma's op te roepen -> catharsis/ emotionele ontlading
      - Na Freud
        
        Adler en jung: accentverschuivingen
        
        Psychodynamische therapie: zie slide 39 voor vergelijking
  - - - Syndroompathologie
        
        = Descriptieve diagnostiek
        
        gericht op waarneembaar gedrag
        
        gericht op reactieve en veranderlijke toestand
      - Persoonlijkheidspathologie
        
        = Structurele diagnostiek
        
        opsporen v onderliggende structuren, niet direct waarneembaar
        
        Model van Kernberg (slide 41)
    - - Patiënt moet over voldoende egofuncties beschikken
        
        impulscontrole
        
        vermogen tot symbolisatie en verbalisatie
        
        realiteitszin
        
        Integratieve functie van het ego intact
        
        angst&frustratietollerantie
      - vooral toegepast bij neurotische pers.structuur(kernberg)
      - Bij kinderen?
        
        Spel als alternatief van vrije associatie
  - - - vroeger
        
        neutraal, achter divan
      - tegenwoordig
        
        Steunend, meer aanwezig
      - Aan het begin focus op zaken die werkrelatie bedreigen of verstevigen bv. angstniveau
    - - Driften hebben nog duidelijke invloed
      - komen vaak via lichamelijke symptomen tot uiting
      - Duiden en interpreteren -> bewustwording en verdwijnen van driften
    - - afweermechanismen
      - Verzet tegen verandering
      - motief: vermijden van pijnlijke gevoelens
      - Bespreken: welke gevoelens worden vermeden, oorzaak, doel
    - - Gevoelens en fantsieën uit kindertijd op personen in het heden
      - Vaak in therapeutische relatie gebruikt om inzicht te krijgen op invloed van verleden op heden
      - 2 vormen
        
        positieve: liefde bewondering
        
        Negatieve: haat agressie
    - - Van therapeut naar patiënt
      - 2 invloeden
        
        hindernis
        
        belangrijk om te delen om elkaar beter te begrijpen