Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Sensory and Special Senses I - Coggle Diagram
Sensory and Special Senses I
การรับรู้ทางประสาทสัมผสัส
Perception : การรับรู้
Modulation : แปลงสัญญาณ
Transmission : ส่งสัญญาณ
Transduction : แปลสัญญาณ
ชนิดของการรับรู้ทางประสาทสัมผสัส
Superficialsensation:ประสาทสัมผสัการรับรู้แบบพื้นผวิ(รับรู้ผ่านทางผวิหนัง)
Deep sensation : ประสาทสัมผสั การรับรู้แบบลกึ (รับรู้ผ่านทางกล้ามเนื้อและข้อต่อ)
Visceral sensations : ประสาทสัมผสั การรับรู้ที่เกยี่ วข้องกบั ช่องท้อง
Special senses : ประสาทสัมผสั การรับรู้
คุณสมบัติทั่ว ไปของตัวรับความรู้สึก (Common characteristics of receptor)
Threshold: ปริมาณของสิ่งเร้าหรือแรงกระตุ้นที่น้อยที่สุดทำให้เกิดความรู้สึก
Adaptation :การปรับตัวของตัวรับความรู้สึก
Receptive fields : ตัวรับหนึ่ง ๆ จะตอบสนองต่อแรงทกี่ ระทาบนพืน้ ผิวเฉพาะ ในบริเวณขอบเขตทมี่ ีปลายประสาทรับความรู้สึกกระจายอยู่
Two-point discrimination threshold : ระยะห่างของจดุ กระต้นุ ที่น้ออยที่สุด ที่ สามารถบอกได้ว่ามกีารกระต้นุ 2ตาแหน่งใช้สาหรับวดัระยะห่างของReceptivefields
การแบ่งชนิดของตัวรับความรู้สึก
1)แบ่งตามรูปร่างทางจุลกายวิภาคศาสตร
• Freenerveendings (ปลายเปลือย) Pain, Thermal etc.
• Freenerveendings (ปลายเปลือย) Pain, Thermal etc.
• Encapsulatednerveendings (ปลายเป็ นกระเปาะแคปซูล) Corpuscle of Touch
•Sensory cells (เซลล์เฉพาะ) Receptor cell in Eye, Ear, Tongue
•Peripheralcells (เซลล์ประสาทส่ วนปลาย)
2) แบ่งตามตาแหน่งตัวรับหรือตามหน้าที่
•Exteroceptor:สิ่งเร้าอย่ภู ายนอกเช่นความร้อน/เยน็ ,สัมผสัเจ็บปวด
•Exteroceptor:สิ่งเร้าอย่ภู ายนอกเช่นความร้อน/เยน็ ,สัมผสัเจ็บปวด
•Telereceptor:สิ่งเร้าอย่หู่างจากตัวรับได้แก่กลนิ่ แสงเสียง
• Proprioceptor : ตาแหน่งของร่างกาย ความรู้สึกในขณะท่ีมีการเคลื่อนไหว (กล้ามเนื้อ, เอน็ , ข้อต่อ)
3) แบ่งตามชนิดของตัวกระตุ้น
•Mechanoreceptor:พลงังานกล
•Thermoreceptor:อณุหภูมิ
•Chemoreceptor:เคมี
• Photoreceptor:แสง
• Nociceptor:ตัวรับสิ่งกระตุ้นที่อาจเป็นอนั ตรายเช่นความเจ็บปวด
ระบบประสาทรับความรู้สึกทางกาย (Somatosensory system)
Spinothalamic tracts
การรับรู้ความรู้สึกจากกล้ามเนื้อลาย เอน็ และข้อต่อเพ่ือส่งไปประมวลผลที่สมอง มี ความสาคญัเกยี่วกบัการทรงตัว
Nerve fibers and Pain
• Fast pain (เจ็บ) หรือ First pain เหนี่ยวนาบน A-delta fiber บอก ตาแหน่งได้ เช่น Pricking pain, Sharp pain, Electric pain
• Slowpain(ปวด)หรือSecondpainเกิดชา้ ๆอยนู่ านบอก ตาแหน่งแน่นอนไม่ได้ เหน่ียวนาบน C-fiber บอกตาแหน่งได้ เช่น Dull, Burning, Throbbing, Itching pain
Sites of Pain origin
• Somaticpainเป็นอาการปวดที่มาจากผิวหนัง , กระดูก, กลา้มเน้ือ, เอน็ ข้อต่อ เป็นต้น
• Visceralpainเป็นอาการปวดที่มาจากอวยัวะภายใน เช่น หวั ใจ, ปอด, ระบบทางเดินอาหาร และระบบ สืบพนัธุ์
• Neuropathicpainเป็นอาการปวดที่มาจากโรค ปลายประสาทเสื่อม
Referred pain
อาการปวดต่างที่เป็นความเจบ็ปวดต่างที่จากส่วนร่างกายซึ่งได้รับสิ่งเร้าอันก่อความเจบ็ปวดเช่น อาการปวดเค้นหัวใจ