Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Bài 3:Chương trình máy tính và dữ liệu, ly-thuyet-chuong-trinh-may-tinh-va…
Bài 3:Chương trình máy tính và dữ liệu
1) Dữ liệu và kiểu dữ liệu
Kiểu dữ liệu là miền xác định giá trị có thể của dữ liệu và các phép toán có thể thực hiện trên các dữ liệu đó. Một số kiểu thường dùng:
Số thực: ví dụ như chiều cao, điểm trung bình
Kí tự: là 1 chữ, 1 số hay 1 kí hiệu đặc biệt. nó là 1 chữ cái của ngôn ngữ lập trình.
Số nguyên: ví dụ số học sinh 1 lớp, số sách trong thư viện
Xâu kí tự: là các chữ cái nối với nhau. Xâu kí tự thường được đặt trong dấu nháy đơn ‘’. Tương tự khi muốn chương trình dịch hiểu dãy số là 1 xâu, ta để dãy số này trong dấu nháy đơn. Ví dụ: ‘2354’, ‘12’,…
3) Các phép so sánh
Sử dụng các kí hiệu do ngôn ngữ lập trình quy định, nó có thể khác nhau tùy từng ngôn ngữ lập trình.
Các kí hiệu so sánh trong ngôn ngữ lập trình Pascal:
hình 3.4. bảng kí hiệu phép so sánh
xem trong sách
Kết quả so sánh sẽ trả về đúng hoặc sai.
Ví dụ: 5 x 2 = 9 là sai, 15 + 7 > 20 -3 là đúng.
4) Giao tiếp người-máy tính
Khái niệm: Quá trình trao đổi thông tin, dữ liệu hai chiều từ máy tính đến con người và từ con người đến máy tính được gọi là tương tác( giao tiếp) giữa người và máy.
Thực hiện: Khi sử dụng các thiết bị chuột, bàn phím, màn hình. Cùng tìm hiểu 1 vài trường hợp hay gặp.
a. Thông báo kết quả tính toán
Thông báo kết quả tính toán là yêu cầu đầu tiên đối với mọi chương trình.
Ví dụ câu lệnh: write(‘Dien tich hinh tron la S= ’, x);
b. Nhập dữ liệu
Chương trình chờ người dùng nhập dữ liệu từ bán phím hay bằng chuột, hoạt động tiếp theo của chương trình tùy thuộc vào dữ liệu được nhập vào.
Ví dụ: chương trình yêu cầu nhập bán kinh hình tròn, từ đó tính ra diện tích hình tròn( hình 3.5)
c. Tạm ngừng chương trình
Có 2 chế độ: tạm ngừng trong 1 khoảng thời gian nhất định và tạm ngừng cho đến khi người dùng nhấn phím.
Ví dụ 1:
Tạm dừng trong 1 khoảng thời gian nhất định: sử dụng lệnh Delay(mini giấy).
Tạm dừng đến khi người dùng ấn phím: sử dụng lệnh readln. Chương trình sẽ tạm ngừng chờ người dùng nhấn phím Enter, rồi mới thực hiện tiếp.
d. Hộp thoại
Xuất hiện khi người dùng muốn thoát khỏi chương trình đang chạy. Khi đó nếu nháy chuột vào đồng ý, chương trình sẽ kết thúc, còn nháy chuột vào hủy lệnh, chương trình vẫn tiếp tục bình thường.
2) Các phép toán với dữ liệu kiểu số
các lưu ý
Lưu ý 1: kết quả chia 2 số n và m( tức là n/m) cho kết quả là 1 số thực.
Ví dụ:
5 ⁄ 2 = 2.5; -12 ⁄ 5 = -2.4;
5 div 2 = 2; -12 div 5 = -2;
5 mod 2 = 1; -12 mod 5 = -2;
Lưu ý 2: chỉ sử dụng dấu ngoặc đơn () để viết các biểu thức số học.
Bảng kí hiệu các phép toán số học có trong Pascal:
xem trong sách
xem trong sách vì copy hình ảnh thì ảnh nhỏ
xem ảnh trong sách