ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาชี้ถึงแนวการดารงอยู่ และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชนจนถึงระดับรัฐ
ความพอเพียง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจำเป็นที่จะต้องมีระบบภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี
แนวคิด
การพัฒนาต้องเริ่มจากการ “พึ่งตนเอง” สร้างพื้นฐานให้พอมี พอกิน พอใช้ ด้วยวิธีการประหยัดและถูกต้องตามหลักวิชาการให้ได้ก่อน โดยต้องรู้จักประมาณตนและดำเนินการด้วยความรอบรู้ รอบครอบระมัดระวัง
องค์ประกอบ
1. กรอบแนวคิด เป็นปรัชญาที่ดารงอยู่และปฏิบัติตนในทางที่ควรจะเป็นโดยมีพื้นฐานมาจากวิธีชีวิตดั่งเดิมของสังคมไทย
2. คุณลักษณะ เศรษฐกิจพอเพียงสามารถนามาประยุกต์ใช้กับการปฏิบัติได้ในทุกระดับ โดยเน้นการปฏิบัติบนทางสายกลาง น้นการรอดพ้นจากวิกฤติในแต่ละช่วงเวลาเพื่อความมั่นคงและความยั่งยืน
3. ค่านิยม ความพอเพียงถือได้ว่าเป็นพื้นฐานไปสู่ความพร้อมรับต่อการเปลี่ยนแปลงและผลกระทบที่เกิดขึ้นจากภายนอกได้ ซึ่งความพอเพียง ประกอบด้วย 3 ลักษณะ ได้แก่ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล และภูมิคุ้นกันที่ดี
3.1 ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดีที่ไม้น้อยเกินไป และไม่มากเกินไป
3.2 ความมีเหตุผล หมายถึง การตัดสินใจเกี่ยวกับระดับความพอประมาณนั้น จะต้องเป็นไปอย่างมีเหตุผล โดยพิจารณาจากปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
3.3 การมีภูมิคุ้นกันในตัวที่ดี หมายถึง การเตรียมตัวให้พร้อมรับผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงด้านต่าง ๆ
4. เงื่อนไขการตัดสินใจ
4.1 เงื่อนไขความรู้ ประกอบด้วบ ความรอบรู้เกี่ยวกับวิชาการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องอย่างรอบครอบ
4.2 เงื่อนไขคุณธรรม ที่จะต้องเสริมสร้างประกอบด้วยการพัฒนาคนให้เป็นทั้งคนเก่งและคนดี
5. แนวทางปฏิบัติ และผลที่คาดว่าจะได้รับ ความพอเพียง เป็นวิธีการที่คานึงถึงความสมดุล ความสมดุลและพร้อมรับต่อการเปลี่ยนแปลง
การปฏิบัติเพื่อให้เกิดความพอเพียง
1. มีคุณธรรม
2. ใช้หลักวิชาความรู้
3. ดำเนินชีวิตด้วยความเพียร ความอดทน
การดำเนินชีวิตตามแนวพระราชดำริพอเพียง
ยึดความประหยัด ยึดถือการประกอบอาชีพด้วยความถูกต้อง ซื่อสัตย์สุจริต ปฏิบัติตนในแนวทางที่ดี ลดละสิ่งชั่ว