Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
CHƯƠNG 3: CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ - Coggle Diagram
CHƯƠNG 3: CHỦ NGHĨA
DUY VẬT LỊCH SỬ
Sản xuất vật chất
Là quá trình con người sử dụng công cụ lao động tác động vào tự nhiên, cải biến các dạng vật chất của giới tự nhiên nhằm tạo ra của cải vật chất, thỏa mãn nhu cầu tồn tại và phát triển của con người.
Vai trò SXVC với sự phát
triển XH
Sản xuất vật chất là yêu cầu khách quan của sự
sinh tồn xã hội
Sản xuất vật chất là cơ sở để hình thành các
quan hệ xã hội
Sản xuất vật chất là cơ sở cho sự tiến bộ xã hội
Nguyên lý về vai trò của sản xuất vật chất là cơ sở, nền tảng của sự tồn tại và phát triển xã hội loài người có ý nghĩa phương pháp luận quan trọng.
Phương thức sản xuất
Phương thức sản xuất dùng để chỉ những cách thức mà con người sử dụng để tiến hành quá trình sản xuất của xã hội ở những giai đoạn lịch sử nhất định.
Vai trò
Một là, phương thức sản xuất quyết định trình độ phát triển của nền sản xuất vật chất xã hội ở mỗi giai đoạn lịch sử nhất định.
Hai là, phương thức sản xuất thống trị trong xã hội sẽ quy định tính chất của chế độ xã hội, các giai cấp và quan hệ giữa các giai cấp, các quan điểm chính trị,của xã hội ở những giai đoạn nhất định.
Ba là, phương thức sản xuất thay đổi, tức nền sản xuất của xã hội thay đổi, kéo theo sự thay đổi các mặt khác của đời sống xã hội từ kinh tế đến chính trị, văn hóa, tư tưởng...
Lực lượng sản xuất
Trình độ của LLSX biểu hiện trình độ chinh
phục giới tự nhiên của con người
Trong kết cấu của LLSX, người lao động và công cụ lao động là hai yếu tố cơ bản, người lao động giữ vai trò quyết định nhất.
Là biểu hiện mối quan giữa con người với tự nhiên trong quá trình sản xuất vật chất, là tổng hợp các yếu tố vật chất và tinh thần tạo thành sức mạnh thực tiễn cải biến giới tự nhiên theo nhu cầu sinh tồn và phát triển của con người.
Quan hệ sản xuất
Là biểu hiện mối quan hệ giữa con người với con người trong quá trình sản xuất
Các mặt trong QHSX có mối quan hệ hữu cơ, tác động qua lại, chi phối, ảnh hưởng lẫn nhau. Trong đó quan hệ về sở hữu đối với tư liệu sản xuất giữ vai trò quyết định nhất.
Sự tác động trở lại của
QHSX đối với LLSX
QHSX có tính độc lập tương đối nên tác động trở lại LLSX. Sự tác động của QHSX đối với LLSX được thực hiện thông qua sự phù hợp biện chứng giữa QHSX với trình độ phát triển của LLSX
Khi QHSX phù hợp với trình độ phát triển của LLSX sẽ thúc đẩy các yếu tố trong LLSX phát triển, sẽ quy định mục đích, xu hướng phát triển của nền SX, hình thành hệ thống động lực thúc đẩy quá trình sản xuất phát triển
Khi QHSX không phù hợp với trình độ phát triển của LLSX, sẽ kìm hãm sự phát triển của các yếu tố trong LLSX, tạo thành mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX. Con người phát hiện và giải quyết mâu thuẫn, thiết lập sự phù hợp mới làm cho quá trình SX phát triển tới một nấc thang cao hơn.
Ý Nghĩa PPL: Sự tác động biện chứng giữa LLSX với QHSX làm cho lịch sử xã hội loài người là lịch sử kế tiếp nhau của các phương thức sản xuất. Quy luật QHSX phù hợp với trình độ phát triển của LLSX là quy luật phổ biến tác động trong toàn bộ tiến trình lịch sử nhân loại