Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 7 การเขียนรายละเอียดในองค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ - Coggle…
บทที่ 7
การเขียนรายละเอียดในองค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้
คุณลักษณะของกิจกรรม
การเรียนรู้ที่มีประสิทธิผล
สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้และเนื้อหา
กิจกรรมการเรียนรู้จะต้องสะท้อน
จุดประสงค์การเรียนรู้ที่กำหนดทุกข้อ
ฝึกกระบวนการที่สำคัญให้กับผู้เรียน
กิจกรรมการเรียนรู้ ควรเป็นกิจกรรมที่ฝึก
ให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะกระบวนการที่สำคัญ
กระบวนการ หมายถึง
1 more item...
การปลูกฝังให้ผู้เรียนมีความสามารถในการปฏิบัติ
เป็นขั้นตอนติดตัวไปใช้ในชีวิตจริง
กิจกรรมการเรียนรู้โดยทั่วไป คือ การจัดใหู้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์อย่างมีจุดมุ่งหมาย ผ่านทางประสาทสัมผัสและช่องทางการสื่อสารต่าง ๆ
ฟัง
คิด
อ่าน
ซักถาม
ได้สังเกต
ตอบคำถาม
อธิปราย
ทดลอง
เขียน
ลงมือปฏิบัติจริง
ผลที่เกิดขึ้น คือ การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม เกิดคุณสมบัติทางความรู้ความคิด ทักษะความสามารถทางการปฏิบัติ ลักษณะด้านจิตพิสัยต่าง ๆ
ค่านิยม
ความสนใจ
คุณธรรมจริยธรรม
ความพอใจ
เจตคติ
เป้าหมายของกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นกระบวนการ
คือ การสอนที่ครูผู้สอนหลีกเลี่ยงการเป็นผู้บอกความรู้แก่ผู้เรียนโดยตรง
แต่จะจัดให้ผู้เรียนได้ทำกิจกรรมกระบวนการเรียนรู้ต่าง ๆ อย่างเหมาะสม
กับจุดประสงค์การเรียนรู้ ธรรมชาติและวัยของผู้เรียน ลักษณะเนื้อหาวิชา
และสภาพสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนและชีวิตจริง
กระบวนการที่ครูสามารถ
นำมาใช้ในการจัดกิจกรรมได้
1 more item...
1 more item...
1 more item...
เหมาะสมกับธรรมชาติและวัยของผู้เรียน
เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในโรงเรียนและชีวิตจริง
เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ คือกิจกรรมที่มีลักษณะดังนี้
ส่งเสริมให้ผู้เรียนเรียนรู้และปฏิบัติอย่างมีขั้นตอนหรือเป็นกระบวนการ ( Process )
ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีผลงานจากการปฏิบัติ ( Product )
ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์กับเพื่อนหรือกลุ่ม ( Interaction )
ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้นำความรู้ไปใช้ประโยชน์ ( Application )
ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้คิด ทำ และแสดงออก ( Performance )
ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการประเมินตนเองและเพื่อน ( Assessment )
ส่งเสริมให้ผู้เรียนค้นพบและสร้างความรู้ด้วยตนเอง ( Construct )
การเขียนสาระสำคัญ ( Concept )
สาระสำคัญ คือ ข้อความที่เขียนเพื่อระบุให้เห็นแก่น หรือข้อสรุปที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับผู้เรียนหลังจากการเรียนรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่ง ทั้งด้านเนื้อหาความรู้ ด้านทักษะ หรือด้านเจตคติ ซึ่งขึ้นอยู่กับลักษณะเหมาะของเรื่องที่นำเสนอ
เขียนในลักษณะความเรียงหรือเขียนเป็นข้อ ในกรณี
ที่จัดการเรียนรู้ครั้งนั้นมีมากกว่า 1 สาระสำคัญ
การจัดการเรียนรู้ในระดับชั้นต้น ๆ ควรมี
สาระสำคัญเดียวในการเรียนรู้ครั้งหนึ่ง
เขียนในลักษณะของการสรุปเนื้อหาความรู้ ทักษะ หรือเจตคติที่เป็นเป้าหมาย ด้วยภาษาที่รัดกุมและชัดเจน
การเขียนส่วนหัวเรื่อง ( Heading )
ส่วนหัวเรื่อง เป็นส่วนแรกของแผนการจัดการเรียนรู้
เป็นส่วนที่บอกรายละเอียดเบื้องต้นของแผนการจัดการเรียนรู้
ระบุลำดับชั้นที่สอน
ระบุกลุ่มสาระการเรียนรู้
ระบุหัวข้อเรื่อง
ระบุลำดับที่ของแผนการจัดการเรียนรู้
ระบุเวลาที่ใช้จัดการเรียนรู้
ระบุวันที่ เดือน ปี และช่วงเวลาในการจัดการเรียนรู้
การเขียนวิธีวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ( Assessment )
เป็นการกระทำเพื่อตรวจสอบว่า ผุ้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ที่กำหนดไว้หรือไม่ การวัดเป็นการรวบรวมข้อมูลโดยใช้เครื่องมือและวิธีการต่าง ๆ
ส่วนการประเมินผลเป็นการกำหนดค่าหรือตัดสินสิ่งที่จะวัด
มีแนวการเขียนดังต่อไปนี้
ระบุวิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ว่าจะใช้วิธีการใดบ้าง
ระบุเนื้อหาที่ต้องการวัดและประเมินผล
ระบุวิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้
การเขียนสื่อการเรียนรู้ ( Material & Media )
สื่อการเรียนรู้ คือ สิ่งที่เป็นตัวกลาง
ที่ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
มีแนวการเขียนดังต่อไปนี้
ระบุชนิดและรายละเอียดของสื่อการเรียนรู้
1 more item...
กรณีที่เป็นสื่อที่ใช้เพื่อทำกิจกรรมเป็นรายกลุ่ม
หรือรายบุคคล ให้ระบุจำนวนชิ้นต่อกลุ่มหรือต่อรายบุคคล
ระบุเฉพาะสื่อที่ใช้จริงในการจัดการเรียนรู้
ไม่ควรระบุสิ่งที่มีอยู่แล้วอย่างถาวรในห้องเรียนว่าเป็นสื่อการเรียนรู้
1 more item...
ระบุสื่อที่สอดคล้องกับกิจกรรมการเรียนรู้
แนวการเขียนจุดประสงค์
เขียนให้เห็นรายละเอียดของพฤติกรรม
ที่สามารถวัดและสังเกตได้
เขียนด้วยภาษาที่รัดกุม ชัดเจน และสื่อความได้ดี
เขียนให้ครอบคลุมทั้งด้านเนื้อหาความรู้ ( K )
ด้านคุณธรรมจริยธรรมหรือเจตคติ ( A )
ด้านทักษะกระบวนการ ( P )
หากมีจุดประสงค์ข้อเดียวไม่ต้องใส่ลำดับเลขหัวข้อ
เขียนให้สัมพันธ์กับสาระสำคัญ
การเขียนจุดประสงค์การเรียนรู้ ( Objective )
จุุดประสงค์หรือวัตถุประสงค์ คือ ข้อความที่ระบุลักษณะ
ด้านเนื้อหาความรู้( Knowledge ) ด้านคุณธรรมจริยธรรมหรือเจตคติ ( Attitude ) และด้านทักษะกระบวนการ ( Process )
ที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน หลังจากที่ได้เรียนรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่ง
จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม ( Behavioral Objective )
จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม คือ จุดประสงค์ที่บ่งชี้ถึงพฤติกรรมที่ผู้เรียน
สามารถแสดงออกหลังจากที่ได้เรียนรู้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ที่ครูกำหนดไว้
จุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่สมบูรณ์ควรจะประกอบด้วยส่วนสำคัญ 3 ส่วน ได้แก่ สถานการณ์หรือเงื่อนไขที่ครูตั้งขึ้น ( Condition )
พฤติกรรมของผู้เรียนที่คาดหวังให้แสดงออก ( Terminal Behavior ) และเกณฑ์บ่งชี้ความสามารถของนักเรียนที่แสดงพฤติกรรม ( Criteria )
3 more items...
จุดประสงค์ปลายทางและจุดประสงค์นำทาง
จุดประสงค์ปลายทาง
จุดประสงค์ปลายทาง คือ ข้อความที่ระบุถึงสิ่งที่เป้าหมายสำคัญที่ต้องการ
ให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน หลังจากที่ได้เรียนรู้ในแต่ละแผนการจัดการเรียนรู้ หรือแต่ละเรื่อง
ลักษณะของจุดประสงค์ปลายทางจะเป็นจุดประสงค์
ที่ไม่เฉพาะเจาะจงถึงรายละเอียดของพฤติกรรมที่ผู้เรียนแสดงออก
จุดประสงค์นำทาง
จุดประสงค์นำทาง คือ จุดประสงค์ย่อยที่แตกออกจากจุดประสงค์ปลายทาง
เพื่อแสดงให้เห็นพฤติกรรมที่คาดหวังให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน เมื่อผู้เรียนแสดง
พฤติกรรมได้ตามที่กำหนดไว้ ก็จะบรรลุเป้าหมายของจุดประสงค์ปลายทาง
จุดประสงค์นำทางนิยมเขียนในรูปแบบของจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม
การเขียนเนื้อหา ( Content )
เป็นองค์ประกอบที่ทำให้ครูผู้สอนเห็นภาพ
ของสิ่งที่จะต้องสอนโดยรวม อาจประกอบด้วย
ทฤษฎี หลักการ วิธีการ ขั้นตอน หรือแนวปฏิบัติ
กำหนดเนื้อหาของการจัดการเรียนรู้แต่ละครั้งให้เหมาะสมกับระยะเวลา วัย และความสามารถของผู้เรียน
เขียนเนื้อหาแบบย่อโดยสรุปเป็นหัวข้อ หรือเป็นประเด็น หากมีเนื้อหามากให้ทำเป็นใบความรู้ระบุไว้ในภาคผนวกท้ายแผนการจัดการเรียนรู้
เขียนให้สอดคล้องกับสาระสำคัญและจุดประสงค์การเรียนรู้
เขียนเนื้อหาที่จะให้ผู้เรียนเรียนรู้ไว้ตามลำดับ
หากแบ่งเป็นหัวข้อย่อยได้ควรแบ่งเพื่อความชัดเจน
การเขียนกิจกรรมการเรียนรู้ ( Activities )
กิจกรรมการเรียนรู้ คือ สภาพการเรียนรู้ที่กำหนดขึ้นเพื่อนำ
ผู้เรียนไปสู่เป้าหมาย หรือจุดประสงค์การเรียนรู้ที่กำหนด
การออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ที่เหมาะสมสอดคล้องกับ
จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา และสภาพแวดล้อมการเรียนรู้
ด้านต่าง ๆ จึงเป็นความสามารถและทักษะของผู้สอนมืออาชีพ
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ฝึกกระบวนการที่สำคัญ
เหมาะสมกับธรรมชาติและวัยของผู้เรียน
เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในห้องเรียน โรงเรียน และชีวิตจริง
สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้และเนื้อหา
แนวการเขียนกิจกรรมการเรียนรู้
มีแนวการเขียนดังต่อไปนี้
เขียนให้สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้และเนื้อหา วิธีการและการปฏิบัติ
เขียนเป็นข้อตามลำดับขั้นตอนของการจัดการเรียนรู้ หรือเขียน โดยแบ่งเป็นขั้น ได้แก่
ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ขั้นดำเนินการสอน และขั้นสรุปบทเรียน โดยเขียนเป็นข้อเรียงตามลำดับขั้นตอนของการจัดารเรียนรู้ในแต่ละขั้น หากขั้นใดมีกิจกรรมเดียวไม่ต้องใส่เลขลำดับหัวข้อ
เขียนโดยระบุให้รู้ว่ากิจกรรมการเรียนรู้แต่ละขั้นใครเป็นผู้มีบทบาท
ผู้เรียน ครูผู้สอน หรือทั้งผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันกระทำ เป็นต้น
ไม่ควรระบุรายละเอียดของคำพูด ทั้งคำพูดของผู้สอนและผู้เรียน
รองศาสตราจารย์ ดร.ทิศนา แขมมณี ไ้ด้เสนอแบบประเมินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เพื่อนำไปตรวจสอบกิจกรรมการเรียนรู้