Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บัญชียาตามระเบียบกระทรวงสาธารณะสุข - Coggle Diagram
บัญชียาตามระเบียบกระทรวงสาธารณะสุข
แนวคิดในการจัดทำบัญชียา
หลักการยาจำเป็นขององค์การอนามัยโลก
เภสัชตำรับโรงพยาบาล
บัญชียากระทรวงสาธารณะสุข
สาเหตุที่ต้องมีบัญชียาหลักฯและระเบียบพัสดุในการจัดซื้อยา
มีการใช้ยาเกินความจำเป็น ทำให้ในแต่ละปีต้องสูญเสียเงินตราออกนอกประเทศในการ
การคัดเลือกยาที่มีความเหมาะสมบรรจุใว้ในบัญชียาหลัก คู่กับระเบียบการจัดซื้อยา
วัตถุประสงค์การพัฒนาบัญชียาหลักฯ
พิจารณาคัดเลือกยา โดยใช้หลักฐานวิชาการ
บัญชียาหลักได้รับการปรับปรุงเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง
ปัญหารสุขภาพได้รับการแก้ไขด้วยยาที่มีคุณภาพ ปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และเสมอภาค
ป้องกันและแก้ไขปัญหาสุขภาพโดยครอบคุลมโรคและสาเหตุที่เป็นปัญหาในระดับจำเป็นขาดไม่ได้ แต่ประหยัดและคุ้มค่า
หลักเกณฑ์เบื้องต้นแพทย์สามารถใช้ยาให้เกิดความคุ้มค่าได้โดยง่าย
การให้ยาในกรอบบัญชียาหลักแห่งชาติ (หลีกเลี่ยงการใช้ยานอกบัญชียาหลักแห่งชาติ)
ใช้ให้สอดคล้องกับข้อบ่งชี้และใช้อย่างเป็นขั้นตอน
หลีกเลี่ยงการใช้ยาบัญชี ค.และ ง.โดยส่งต่อให้คณะผู้เชี่ยวชาญเป็นผู้พิจารณา
กระบวนการคัดเลือกยาในบัญชียาหลักแห่งชาติ
ความโปร่งใสในกระยวรการคัดเลือก
คัดเลือกยาโดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ทางการแพทย์
ระบบพิจารณา 3 ขั้นตอน
ก คณะทำงานคัดเลือกยาในบัญชียาหลักแห่งชาติ
ข คณะทำงานประสานผลการพิจารณายาในบัญชียาหลักฯ
ค คณะอนุกรรมการพัฒนาบัญชียาหลักแห่งชาติ
การจัดทำบัญชียาหลักแห่งชาติ
เสนอยานำเข้าบัญชียาหลักฯ: ยาใช้บ่อย ราคาไม่แพง
เหตุผลในการตัดยาออกจากบัญชียาหลักฯ: ปัจจุบันไม่ได้ใช้แล้ว
ปรับประเภทบัญชียาและเงื่อนไขการสั่งยา: เพื่อสะดวกในการส่งต่อยาในโรงพยาบาลคนละระดับกัน
รายการบัญชียาหลักแห่งชาติ
บัญชียาสำหรับโรงพยาบาลและสถานบริการสาธารณสุข
บัญชี ก: รายการยามาตรฐาน มีหลักฐานชัดเจน มีประสบการณ์ใช้ในประเทศเพียงพอ เป็นยาที่ควรเลือกใช้อันดับแรก
บัญชี ข: รายการยาที่ใช้สำหรับข้อบ่งใช้หรือโรคที่ใช้ยาบัญชี้ ก. ไม่ได้ หรือไม่ได้ผล
บัญชี ค: รายการยาที่ต้องใช้ในโรคเฉพาะทางโดยผู้ชำนาญ หรือผู้ที่ได้รับมอบหมายจากผู้อำนวยการของสถานพยาบาลนั้นๆ
บัญชี ง: รายการยาที่มีหลายข้อบ่งใช้ แต่มีความเหมาะสมที่จะใช้เพียงบางข้อบ่งใช้ หรือมีแนวโน้มจะมีการสั่งใช้ยาไม่ถูกต้อง หรือเป็นยาที่มีราคาแพง จำเป็นสำหรับผู้ป่วยบางราย แต่อาจทำให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วย หรือก่อปัญหาเชื้อดื้อยาที่ร้ายแรง
บัญชี จ: รายการยาสำหรับโครงการพิเศษของกระทรวง หรือหน่วยงานของรัฐเป็นผู้รับผิดชอบโครงการ มีงบประมาณ วัตถุประสงค์ วิธีการดำเนินโครงการ ระยะเวลาเริ่มต้นและสิ้นสุดโครงการที่ชัดเจน
บัญชียาจากสมุนไพร
รายการยาจากสมุนไพรที่เป็นยาแผนไทยหรือยาแผนโบราณ และยาพัฒนาจากสมุนไพร
เภสัชตำรับโรงพยาบาล
รายการยาที่โรงพยาบาลสามารถผลิตขึ้นใช้
ภายในโรงพยาบาลตามเภสัชตำรับของโรงพยาบาล ที่เป็นรายการยา
คำจำกัดความรูปแบบยาที่สำคัญ
tab / cap:ยาเม็ด หรือแคปซูล สำหรับกินทั่วไป
SR tab / cap: ยาเม็ดหรือแคปซูลสำหรับรับประทานที่เป็นยาออกฤทธิ์นานทุกชนิด
EC tab / cap: ยาเม็ดหรือแคปซล สำหรับรับประทานที่ออกแบบให้ตัวยาละลายในลำไส้
dry syrup: ผงแห้งของส่วนผสมตัวยาหรือสารเคมี ที่ต้องเติมน้ำกระสายยาที่
syrup: ยาน้ำใสหรือยาน้ำแขวนตะกอนที่มีส่วนประกอบของสาร
eye drop: ยาเตรียมปราศจากเชื้อสำหรับหยอดตา
sterile solution: ยาปราศจากเชื้อในรูปแบบของสารละลายสำหรับฉีด
การแสดงชื่อสามัญทางยา(generic name) และรูปแบบยา (dosage form)
ส่วนใหญ่ชื่อสามัญทางยาจะแสดงด้วยซื่อ International
ในกรณียาชนิดนั้นไม่มีชื่อ INN ให้ใช้ชื่ออื่นแทน เช่น British Approved
Names (BAN) , United States Approved Name (USAN)
ยาทุกรายการหมายถึงยาที่มีสารออกฤทธิ์ 1 ชนิดที่มีรูปแบบยาตามที่ระบุไว้
เท่านั้น เว้นแต่ยาสูตรผสมจะแสดงชื่อสามัญทางยาของสารออกฤทธิ์ในสูตรยา
รูปแบบยาที่แสดงในบัญชี หมายถึง รูปแบบยาทั่วไป ที่ไม่ได้มีการพัฒนารูปแบบการบริหารยาเป็นพิเศษหรือเป็นการเฉพาะ
ตัวอย่างรูปแบบที่มีการพัฒนารูปแบบยาเป็นพิเศษ เช่น ยาเตรียมสำหรับ
ออกฤทธิ์นานทุกชนิด vaginal tablet, rectal suppository
ตัวอย่างการจำเพาะเจาะจงรูปแบบยาบางชนิด เช่น Ibuprofen
film coated tablet หมายถึงยาเม็ด ibuprofen ชนิดเคลือบฟิล์ม ไม่รวมถึงชนิดเคลือบน้าตาล
ในกรณีเป็นเภสัชตำรับโรงพยาบาลจะระบุอักษร "hosp" ไว้ในวงเล็บ
ท้ายรูปแบบยา เช่น SOI (hosp)หมายถึง ยาที่สถานพยาบาลผลิต
เองในรูปแบบ solution เป็นต้น
ข้อกำหนดเฉพาะของรายการยาที่สำคัญ
ความแรง: ยาบางรายการที่ระบุความแรงของสารออกฤทธิ์ไว้ โดยแสดงรายละเอียดเฉพาะของความแรงยาไว้ในวงเล็บท้าย
ขนาดบรรจุ: ยาบางรายการที่ระบุขนาดบรรจุไว้ เช่นยากลุ่ม สารทึบรังสี
เงื่อนไข: หากรายการยาใดมีหลายข้อบ่งใช้ แต่มีความเหมาะสมที่จะใช้เพียงบางข้อบ่งใช้ หรือมีแนวโน้มว่าจะมีการสั่งใช้ไม่ถูกต้อง ก็ได้ระบุข้อบ่งใช้ไว้ใน เงื่อนไขการสั่งยา เพื่อเป็นแนวทางในการสั่งใช้ยาสeหรับแพทย์