Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUSIKA JOHANN SEBASTIAN BACH-EN GARAIRAINO, image, image, image, image,…
MUSIKA JOHANN SEBASTIAN BACH-EN GARAIRAINO
Antzinako Musika
Entengabe aldatze doan arte
Musika joan da garatzen denborarekin
Garai bakoitzeko soinu-ezaugarriak ezberdinak dira.
Meendebaldeko musika landua Erdi Aroan sortu zen
Erlijio-sentimendua oso indartzua zen
Iritzitako Erdi Aroan musikaren zati handiena erlijiosoa da
Antzinako Musikaren Garaiak
Antzinako musika Erdi Arotik XVIII. mendean arteko muskika sorkuntzari
Erdi Arokoa (XIV. mendea)
Errenazimendukoa (XV eta XVI.mendetakoa)
Barrokokoa (1600-1750)
Kapera Sixtinoa
XV. mendean Sixto IV.ak bere zerbitzura zueden
muzikariak biltzeko egontoki handi bat eraikitzeko agindu zuen Vatikanoak
Ehunaka urteetan, Kapera Sixtinoa (orrela deitzen da aita santua)
oso leku garrantzisu bilakatu zen musika erlijiosoarentzat.
Erdi Aroa
Abesten Otoitz Egitea
Musika elizetan jotzen zen batez ere.
Gordetako Erdi Aroko aurreneko musikako dokumentuak
mesatan eta bestelako otoitzetan abesteko egindakoak dira.
Gaur egun, kantu gregorianoa izenarekin ezagutzen ditugu
abesti erelijiosoen errepertorio bat biltzen da
Gegoriano eliza katolikoaren kantu ofiziala da
Kantu Monidiko eta Erelijiosoa: soinubakarrean interpetratzen da
testuak latinez daude eta bibliatik hartutakoak
A Capella: abesten da hau da; musika-tresnarik gabe.
Zaldun-maitasunezko Abestiak
Herri-musika egiten zen, oso aztarna gutxi gorde dira
kantu monodiko eta profanoa egiten zen
ahots bakarrera abesteko egindako kantua eta erlijioa ez zenbeste gai batzuen buruzkoa.
Kantu horiek trobadoreek konposatzen eta interpretatzen zituzten.
Musikari horiek oso garrantzitsuak izan dira Frantsian eta Espainian
Konposizioetako asko maitasunari buruzkoak ziren.
Juglariak maisuari ibiltariak ziren, abesteaz eta musika-tresna jotzeaz gain
Istorioak kontatu eta herritarrak dibertitzen zituzten txisteak kontatuz eta malabarismoak egiten
Errege musikaria
Alfonso X.a Gaztelakoa Jakituna
Kantigak abesti monodikoak dira
Ahots-bakarrera abestutakoak
Hitzen edukiaren arabera, profanoak edo erlijiosoak izan daitezke
Erlijiosoak diren asko Andra Mariari daude zuzenduta
Errenazimentua
Sentitzeko Modu Berria
Errenazimentu deritzen diogu XIV. mendearen erdialdetik XVI. mendearen bukaera aldera doan garaiari.
jendearen pentsamolde aldatzen joan zen
Erdi Aroan jendeak menduari buruz zuen ikuskera erabat aldatu zen
lehen Jainkoak zegoen gauza guztien erdian, gero, giza idealak baloratzen hasi ziren, edertsuna, balioa eta arrazoia
Hauek dira Errenazimentuko musikaren eta Erdi Aroko ezberdintasunak:
Musika PROFANOAK gehiago egiten zen
latina ez zen beste hizkuntza batzuk erabiltzen
hasi ziren musika-lanen testuetan; italiera, frantseza...
Musika-TRESNEKIN gero eta gehiago konposatzen zuten
partituretan idazten zuten
musika-tresna eta musika-tresnen talde berriak sortu ziren.
POLIFONIA geratzen joan zen
-gailurrera iritsi zen
-garai hartan ohiko bihurtu zen
-altuera eta tinbre ezberdineko ahotsak erabiltzea: sopranoa, tenorra, baxua eta kontraltoa.
Polifonioaren Urrezko Aroa
Polifonia hainbat melodia-linea aldi berean nahasten dituen muska dela.
Errenazimentuan, polifonia, oso konplexuaizatera iritsi zen
Oinarrizko bi prozesurahauek erabiliz idatzi zituzten lan polifonioak:
KONTRAPUNTUA: ahots bakoitzaren melodia-linea independentea da eta batak bestea antzeratzen du sarri.
HOMOFONIA: ahotsaren ezaugarri nagusia erritmo bera dutela.
Efektua aldi berean entzuten direnean sumatzen da.
Barrakoa
Musika-tresnak eta Musika-instrumentalak
Barrokoko musika 1600. urte aldera hasi zen
eliz musika oraindik ere eliza eta katedraletan entzuten zen
baina, kontzertuak entzutera eta antzezpenak ikustera joateko aukera izaten hasi zen sarrera ordaintzeko gai zen jendea.
Musika aldaketak garrantzitsuak izan zuen lehengo luthierak agertu zirenean.
eskulangile horiek ordura arte inork egin zuen bezala egiten zituzten musika-tresnak
Ezagunena Antonio Stradivari izan zen.
Musika-tresna horien kalitateari esker, musika instrumentala garatu zen
musika landuko eredu nagusiak sortu:
KONTZERTUA: musika-tresna bat edo batzuen eta orkesta batzuen kontrastea bilatzen zuten, orkezta-pieza
SUITEA: izaera konposatua eta erritmo ezberdinak dituzten dantzen segida da
SONATA: musika-tresna batek edo batzuek interpretatutako pieza da lau zati: astiro/ azkar/ astiro/ azkar
Ahots Musika
Barrokoko musikariak, Errenazimentuko poifoniarekin aspertuta,
hura albo batera utzi, eta laguntzadun monodiara (melodia-linea bakarra) bueltatu ziren.
Muskika-profanoa: XVII. mendean Italian sortutako opera Europa osoara heldutu zen.
opera-antzokiak egin zituzten
abeslari bikainak agertu ziren.
Eliz musikan: barrokoko musikagile garrantzitsueneak (Vivaldi, Haendel edo Bach) kantatak, pasioak eta orotoioak idatzi zuten.
operaren antz handia dute, erlijioari buruzkoak ziren, ez ziren antzokietan ematen, elizetan eta kamedraletan baizik.
