Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUSIKA JOHANN SEBASTIAN BACH-EN GARAIRAINO, capilla-sixtina-vaticano-roma…
MUSIKA JOHANN SEBASTIAN BACH-EN GARAIRAINO
Antzinako musika
Etengabe aldatzen doan artea
Musika, denborarekin aldatzen doa
Garai bakoitzeko ezagutzen ditugun soinuan ezberdinak bihurtzen dira
Mendebaldeko musika esan daiteke Erdi Aroan sortu zela
Garai hartan erlijio-sentimendua oso indartsua zen
Guri iritsitako Erdi Aroaren musika zati bat erlijiosoa da
Baina ere zeuden musika profanoaren adierazpenak
Antzinako musikaren garaiak
Antzinako musiika Erdi Arotik XVIII. mendearen hasiera arteko musika-sorkuntzari deitzen diogu.
Erdi Arokoa
XIV. mendera artekoa
Errenazimentukoa
XV. eta XVI. mendeetakoa
Barrokoa
1600-1750
Kapera sixtinoa
XV. mendean, Sixto IV agindu zuen egontoki handi bat eraikitzeko Vatikanoan
Ehunka urtetan musika erlijiosoarentzat odo garrantzitsua bihurtu da
Erdi Aroa
Abesten otoitz egitea
Musika elizetan jotzen zen
Orain adb. mezetan abesteko dira
Gaur egun kantu Gregorianoa ezagutzen dugu
Elizaren kantu ofiziala da
Ezaugarriak:
Kantu monodikoa eta erlijiosoa da
Soinu batean interpretatzen da eta ia-ia beti bibliatik hartzen da
A capellan abesten da
Tresnarik gabe
Zaldun-maitasunezko abestiak
Herri musika egiten zen baina aztarna gutxi gorde dira
Kantu monodikoa eta profanoa egiten zen
Ahots bakarrera abesteko kantua
Kantu horiek trobadoreek konposatzen eta interpretatzen zituzten
Musikari horiek oso importanteak izan ziren Frantzian eta Espainian
Gehienak maitasunari buruzkoak ziren
Juglariak
Musikari ibiltariak ziren
Abestu eta tresnak jotzen zituzten
Ere herriaren jendearentzako istoriak, txisteak eta malabareak egiten zituzten.
Errege musikaria
Alfonso X.a Gaztelakoa
Jakituna ezizenarekin ezagutu zen
Kantigak
Abesti modikoak dira
Ahots bakarrera abesten dira
Daukaten hitzen arabera profanoak edo erlijiosoak izan ahal dira
Erlijiosoak diren kopuru handiak Andra Mariari daude zuzenduta
Errenazimetua
Sentitzeko modu berria
Errenazimetua da xiv. mendearen erdialdetik xvi. mendearen bukaera aldera dagoen garaia
Jendearen pentsamoldea aldatzen hasi zen
Erdi Aroan jendea munduari buruz zeukan pentsamoldea aldatzen hasi zen
Lehen Jainkoa zegoen gauza guztietan eta ondoren giza idealak baloratzen hasi ziren
Hala nola
Edertasuna
Balioa
Arrazoia
Errenazimentuko eta Erdi Aroko musikaren ezberdintasunak:
Musika profanoa gehiago egiten zen
Beste hizkuntza batzuetan hasi zen egiten, latina ez zen hizkuntzetan
Musika tresnekin gehiago hasi ziren konposatzen eta partituretan idazten zuten
Hori dela eta musika talde eta musika-tresna berri asko sortu ziren
Polifonia garatzen hasi zen
Ohiko bihurtu zen altuera eta tinbre ezberdineko ahotsak erabiltzea
Adibidez:
Sopranoa
Tenorra
Baxua
Kontraltoa
Polifoniaren urrezko aroa
Polifonia hainbat melodia-linea nahasten ditu aldi berean
Oso konplexua izatera heldu zen
Bi prozesu hauek erabiliz idatzi ziren lan polifonikoak
Kontrapuntua
Ahotz bakoitzaren melodia-linea independentea zen eta batak bestea antzeratzen du sarri
Homofonia
Ahotsak erritmo bera dute
Efektua aldi berean entzuten direnean sumatzen da
Barrokoa
Musika-tresnak eta musika instrumentala
Musika hau 1600. urte aldera hasi zen
Eliz musika oraindiki ere eliza eta katedraletan entzuten zen baina, kontzertuak entzutera eta antzezpenak ikusteko joateko aukera izaten hasi zen sarrera ordaintzeko gai zen jendea
Aldaketa egon zen luthierak agertu zirenean
Luthier ezagunena Antonio Stradivari izan zen
Musika tresnen kalitateari esker musika instrumentala garatu zen
Musika landuko eredu nagusiak sortu ziren
Suitea
Izaera konposatua eta erritmo desberdinak dituzten dantzen segida
Sonata
Musika tresna batek edo batzuek interpretatzen duten obra da. Lau zati ditu
Astiro/azkar Astiro/azkar
Kontzertua
Musika tresna baten edo batzuen eta orkesta guztiaren arteko kontrastea bilatzen du
Ahots-musika
Barrokoko musikariak laguntzadun monodiarak bueltatu ziren
Musika profanoan
Opera Europa osora hedatu zen
Opera antzokiak egin zituzten
Abeslari bikainak agertu ziren
Eliz-musikan
Musikagile garrantziitsuenek kantatak, pasioak eta oratorioak egin
Operaren antz handia dute
Erlijioari buruzkoak ziren
Elizetan eta katedraletan ematen zituzten
