Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 7 การเขียนรายละเอียดในองค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ - Coggle…
บทที่ 7
การเขียนรายละเอียดในองค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้
การจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพนั้น นอกจากต้องอาศัยความเข้าใจเกี่ยวกับรูปแบบและองค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้แล้ว ยังต้องมีความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการเขียนรายละอียดภายในองค์ประกอบของแผนการจัดการเรียนรู้ แผนการจัดการรู้ที่เขียนขึ้น จึงเป็นแผนการจัดการรียนรู้ที่สมบูรณ์และมีประสิทธิภาพ
การเขียนส่วนหัวเรื่อง (Heading)
ส่วนหัวเรื่อง เป็นส่วนแรกของแผนการจัดการเรียนรู้ เป็นส่วนที่บอกรายละเอียคเบื้องต้นของแผนการจัดการเรียนรู้ มีแนวการเขียนดังต่อไปนี้
ระบุระดับชั้นที่สอน
ระบุหัวข้อเรื่อง
ระบุกลุ่มสาระการเรียนรู้
ระบุเวลาที่ใช้จัดการเรียนรู้
ระบุลำดับที่ของแผนการจัดการเรียนรู้
ระบุวันที่ เดือน ปี และช่วงเวลาในการจัดการเรียนรู้
การเขียนสาระสำคัญ (Concept)
คือ ข้อความที่เขียนเพื่อระบุให้เห็นแก่น หรือข้อสรุปที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับผู้เรียนหลังจากการเรียนรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่ง ทั้งด้านเนื้อหาความรู้ ด้านทักษะ หรือด้านเจตคติ ซึ่งขึ้นอยู่กับลักษณะเหมาะของเรื่องที่นำเสนอ
สาระสำคัญ เป็นคำที่ใช้ในความหมายเดียวกับ สังกัป ความคิดรวบยอด มโนทัศน์และมโนมติ ขึ้นอยู่กับหน่วยงานหรือความนิยมใช้ มีแนวในการเขียนดังต่อไปนี้
เขียนในลักษณะความเรียงหรือเขียนเป็นข้อในกรณีที่จัดการเรียนรู้ครั้งนั้นมีมากกว่า 1 สาระสำคัญ
การจัดการเรียนรู้ในระดับชั้นต้นๆ ควรมีสาระสำคัญเดียวในการเรียนรู้ครั้งหนึ่ง
เขียนในลักษณะของการสรุปเนื้อหาความรู้ ทักษะ หรือเจตคติที่เป็นเป้าหมายด้วยภาษาที่รัดกุมและชัดเจน
การเขียนจุดประสงค์การเรียนรู้ (Objective)
คือ ข้อความที่ระบุลักษณะด้านเนื้อหาความรู้ (Knowledge) ด้านคุณธรรมจริยธรรมหรือเจตคติ (Atitude) และด้านทักษะกระบวนการ (Process) ที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน หลังจากที่ได้เรียนรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่ง การเขียนจุดประสงค์ในแผนการจัดการเรียนรู้มีวิธีการเขียนหลายลักษณะ
จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม (Behavioral Objective)
คือ จุดประสงค์ที่บ่งชี้ถึงพฤติกรรมที่ผู้เรียนสามารถแสดงออกหลังจากที่ได้เรียนรู้ตามแผนการจัดการเรียนรู้ที่ครูกำหนดไว้ พฤติกรรมดังกล่าวต้องเป็นพฤติกรรมที่สังเกตเห็นได้อย่างชัดเจน
1.2 พฤติกรรมของนักเรียนที่ครูคาดหวังให้แสดงออกมา
1.3 เกณฑ์ของระดับความสามารถของพฤติกรรมที่นักเรียนแสดงออก
1.1 สถานการณ์ที่ครูตั้งขึ้น
จุดประสงค์ปลายทางและจุดประสงค์นำทาง
จุดประสงค์ปลายทาง
คือ ข้อความที่ระบุถึงสิ่งที่เป็นเป้าหมายสำคัญที่ต้องการให้เกิด
ขึ้นกับผู้เรียน หลังจากที่ได้เรียนรู้ในแต่ละแผนการจัดการเรียนรู้ หรือแต่ละเรื่อง ลักษณะของจุดประสงค์ปลายทางจะเป็นจุดประสงค์ที่ไม่เฉพาะเจาะจงถึงรายละเอียดของพฤติกรรมที่ผู้เรียนแสดงออก
จุดประสงค์นำทาง
คือ จุดประสงค์ย่อยที่แตกออกจากจุดประสงค์ปลายทาง เพื่อแสดง
ให้เห็นพฤติกรรมที่คาดหวังให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน เมื่อผู้เรียนแสดงพฤติกรรมได้ตามที่กำหนดไว้ ก็จะบรรลุเป้าหมาของจุดประสงค์ปลายทาง จุดประสงค์นำทางนิยมเขียนในรูปแบบของจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม
แนวการเขียนจุดประสงค์
เขียนให้เห็นรายละเอียดของพฤติกรรมที่สามารถวัดและสังเกตได้
เขียนด้วยภาษาที่รัดกุม ชัดเจน และสื่อความได้ดี
เขียนให้ครอบคลุมทั้งด้านเนื้อหาความรู้ (K) ด้านคุณธรรมจริยธรรมหรือเจตคติ(A) ด้านทักษะกระบวนการ (P)
หากมีจุดประสงค์ข้อเดียวไม่ต้องใส่ลำดับเลขหัวข้อ
เขียนให้สัมพันธ์กับสาระสำคัญ
การเขียนเนื้อหา (Content)
เนื้อหาเป็นองค์ประกอบที่ทำให้ครูผู้สอนเห็นภาพของสิ่งที่จะต้องสอนโดยรวม อาจประกอบด้วย ทฤษฎี หลักการ วิธีการ ขั้นตอน หรือแนวปฏิบัติ การระบุเนื้อหาในแผนการจัดการเรียนรู้มีแนวการเขียน ดังต่อไปนี้
เขียนเนื้อหาแบบย่อโดยสรุปเป็นหัวข้อ หรือเป็นประเด็นหากมีเนื้อหามากให้ทำเป็นใบความรู้ระบุไว้ในภาคผนวกท้ายแผนการจัดการเรียนรู้
เขียนเนื้อหาที่จะให้ผู้เรียนเรียนรู้ไว้ตามลำดับ หากแบ่งเป็นหัวข้อย่อยได้ควรแบ่งเพื่อความชัดเจน
กำหนดเนื้อหาของการจัดการเรียนรู้แต่ละครั้งให้เหมาะสมกับระยะเวลา วัย และความสามารถของผู้เรียน
เขียนให้สอดคล้องกับสาระสำคัญและจุดประสงค์การเรียนรู้
การเขียนกิจกรรมการเรียนรู้ (Activities)
คือ สภาพการเรียนรู้ที่กำหนดขึ้นเพื่อนำผู้เรียนไปสู่เป้าหมาย หรือจุดประสงค์การเรียนรู้ที่กำหนด การออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ที่เหมาะสมสอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา และสภาพแวคล้อมการเรียนรู้ด้านต่าง ๆ จึงเป็นความสามารถและทักษะของครูผู้สอนมืออาชีพ ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่มีประสิทธิผล
คุณลักษณะของกิจกรรมการเรียนรู้ที่มีประสิทธิผล
เหมาะสมกับธรรมชาติและวัยของผู้เรียน
เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในโรงเรียนและชีวิตจริง
ฝึกกระบวนการที่สำคัญให้กับผู้เรียน
เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้และเนื้อหา
แนวการเขียนกิจกรรมการเรียนรู้
เขียนเป็นข้อตามลำดับขั้นตอนของการจัดการเรียนรู้ หรือเขียนโดยแบ่งเป็นขั้น
เขียนโดยระบุให้รู้ว่ากิจกรรมการเรียนรู้แต่ละขั้นใครเป็นผู้มีบทบาท ผู้เรียน ครูผู้สอนหรือทั้งผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันกระทำ เป็นต้น
เขียนให้สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้และเนื้อหา วิธีการและการปฏิบัติ
ไม่ควรระบุรายละเอียดของคำพูดทั้งคำพูดของของผู้สอนและผู้เรียน
การเขียนสื่อการเรียนรู้ (Material & Media)
คือ สิ่งที่เป็นตัวกลางที่ช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
มีแนวการเขียนดังต่อไปนี้
ระบุเฉพาะสื่อที่ใช้จริงในการจัดการเรียนรู้
ระบุชนิดและรายละเอียดของสื่อการเรียนรู้ เช่น รูปภาพยุงลาย แผนภูมิเพลงคุณธรรมสี่ประการแถบบันทึกภาพและเสียงเรื่องชีวิตในบ้าน เป็นต้น
กรณีที่เป็นสื่อที่ใช้เพื่อทำกิจกรรมเป็นรายกลุ่มหรือรายบุคคล ให้ระบุจำนวนชิ้นต่อกลุ่มหรือต่อรายบุคคล
ไม่ควรระบุสิ่งที่มีอยู่แล้วอย่างถาวรในห้องเรียนว่าเป็นสื่อการเรียนรู้ เช่น
กระดานดำ ชอล์ก ดินสอ ปากกา เป็นต้น
ระบุสื่อที่สอดคล้องกับกิจกรรมการเรียนรู้
การเขียนวิธีวัดและประเมินผลการเรียนรู้ (Assessment)
เป็นการกระทำเพื่อตรวจสอบว่า ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้
ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ที่กำหนดไว้หรือไม่ การวัดเป็นการรวบรวมข้อมูลโดยใช้เครื่องมือและวิธีการต่าง ๆ เช่น การสังเกต การสัมภาษณ์ การสอบถาม การตรวจผลงาน และการทดสอบ เป็นต้น ส่วนการประเมินผลเป็นการกำหนดค่าหรือตัดสินสิ่งที่วัด เช่น ผ่าน - ไม่ผ่าน, ดี - ปานกลาง - อ่อน หรือ กำหนดค่าเป็นระดับ 4 3 2 1 0 เป็นต้น
แนวการเขียนดังต่อไปนี้
ระบุวิธีการวัคและประเมินผลการเรียนรู้ว่าจะใช้วิธีการใดบ้าง
ระบุเนื้อหาที่ต้องการวัดและประเมินผล
ระบุวิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู้