Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

hypertensive disorders ภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ แม่ท้องเสี่ยงความด…

- - - - ภาวะความดันโลหิต systolic มากกว่าหรือเท่ากับ 140 mmHg หรือ diastolic มากกว่าหรือเท่ากับ 90 mmHg ที่เกิดขึ้นในครึ่งหลังของตั้งครรภ์ (ภายหลังตั้งครรภ์20 สัปดาห์) ร่วมกับการมีโปรตีนในปัสสาวะ (proteinuria)
      - เกณฑ์การวินิจฉัย
        
        Blood pressure
        
        BP ≥140/90 mmHg เมื่ออายุครรภ์เกิน 20 สัปดาห์ขึ้นไป ในสตรีที่เคยมีความดันโลหิตปกติ
        
        BP ≥160/110 mmHg ยืนยันในเวลาอันสั้น (1-2นาที) เพื่อการรักษา
        
        Proteinuria ≥ 300 mg/24 hr หรือ protein:creatinine ratio ในปัสสาวะ 0.3 หรือมากกว่า หรือการสุ่มตรวจปัสสาวะโดยใช้แถบตรวจปัสสาวะ (dipstick) พบมีระดับ ≥ 1+
        
        End-organ dysfunction
        
        • Thrombocytopenia : เกล็ดเลือดต่ำกว่า 100,000/ลูกบาศก์มิลลิเมตร
        
        • Renal insufficiency : ค่า serum creatinine ≥ 1.1 mg/dL หรือเพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่าของ serum creatinine เดิมในกรณีที่ไม่ได้มีโรคไตอื่นๆ
        
        • Impaired liver function : มีการเพิ่มขึ้นของค่า liver trans- aminase เป็น 2 เท่าของค่าปกติ
        
        • Pulmonary edema
        
        • Cerebral หรือ visual symptom
        
        • อาการปวดศรีษะที่เกิดขึ้นใหม่ ไม่ตอบสนองต่อยาและไม่ใช่เกิดจากการวินิจฉัยอื่น
        
        •Severe feature of Pre-eclampsia
      - การประเมินความรุนแรงของภาวะครรภเ์ป็นพิษว่ามี“severe featuress”
        
        ฺBP ≥ 160/110 mmHg โดยวัด 2 ครั้ง ห่างกัน 4 hr (เมื่อผู้ป่วยนอนพักแล้ว)
        
        มี proteinuria > 5 gm/24 hrs.
        
        Pulmonary edema
        
        ไตวาย (renal failure) โดยมีปัสสาวะออกน้อย 500 ml ใน 24 ชั่วโมง หรือ serum creatinine > 1.4 mg%
        
        Thrombocytopenia : เกล็ดเลือด < 100,000/ลูกบาศก์มิลลิเมตร
        
        Inpaired liver function: มีการเพิ่มขึ้นของค่า transaminase เป็น 2 เท่าของค่าปกติ หรือมีอาการปวด บริเวณลิ้นปี่หรือใต้ชายโครงขวาอย่างรุนแรง และอาการปวดไม่หายไป ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยา
        
        มีอาการปวดศีรษะที่ไม่ตอบสนองต่อยา การมองเห็นผิดปกติ
      - ปัจจัยที่เพิ่มอัตราเสี่ยงของการเกิด Pre-eclampsia
        
        ประวัติเคยมีภาวะ Pre-eclampsia ในครรภ์ก่อน
        
        ครรภ์แรก (Primigravida) หรือไม่เคยผ่านการคลอดมาก่อน (nulliparity)
        
        ตั้งครรภ์อายุน้อยกว่า 18 หรือมากกว่า 40 ปีขึ้นไป
        
        ประวัติพันธุกรรมในครอบครัว โดยเฉพาะมารดา พี่สาว หรือน้องสาว จะเพิ่มความเสี่ยงมากขึ้น
        
        ภาวะขาดสารอาหาร เช่น ขาดแคลเซียม โรคอ้วน ขาดวิตามินซี
        
        ความเจ็บป่วยทางอายุรกรรม เช่น เบาหวาน โรคไต ความผิดปกติของปัจจัยการแข็งตัวของเลือด โรคไขมันในเลือดสูง เป็นต้น
        
        พบในการตั้งครรภ์ที่มีภาวะที่รกทำงานเพิ่มขึ้นกว่าปกติ (Hyperplacentosis)
      - ผลกระทบบต่อภาวะสุขภาพ
        
        ต่อหญิงตั้งครรภ์
        
        1 ภาวะรกลอกตัวก่อนก าหนด (Abruptio placenta)
        
        2 ภาวะตกเลือดจากภาวะเลือดไม่แข็งตัว (Disseminated Intravascular Coagulation : DIC)
        
        3 ภาวะหัวใจขาดเลือด (myocardial infarction)
        
        4 ภาวะหัวใจล้มเหลว (congestive heart failure)
        
        5 ภาวะไตวายเฉียบพลัน (renal failure)
        
        6 ภาวะปอดบวมน้ำ (pulmonary edema)
        
        7 เลือดออกในสมอง (cerebral hemorrhage)
        
        8 เลือดออกในตับจนมีการตายของเซลล์ตับ (liver necrosis) หรือ ตับวาย (hepatic failure)
        
        9 ภาวะเกล็ดเลือดต่ า (thrombocytopenia)
        
        10 ภาวะการหลุดออกของเรตินา (retina detachment) ทำให้ตาบอดได้
        
        11 อันตรายจากการชัก เช่น ส าลักเศษอาหารเข้าหลอดลม กัดลิ้น ข้อเคลื่อน หรือกระดูกหัก
        
        ต่อทารก
        
        1) ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
        
        2) ขาดออกซิเจน มีกรดคั่ง (acidosis)
        
        3) ทารกคลอดก่อนก าหนด
        
        4) แท้งหรือเสียชีวิตในครรภ์
        
        5) ทารกตายในครรภ์เฉียบพลันหรือตายในระยะแรกเกิด
        
        6) ในกรณีที่มารดาได้รับการรักษาด้วย Magnesium Sulfate ในระยะคลอด ซึ่งยานี้สามารถผ่านรกไปสู่ทารกได้ทารกแรกคลอดอาจมี reflex และการหายใจไม่ดี แต่อาการเหล่านี้จะค่อย ๆ หายไปภายใน 3 – 4 วัน
      - พยาธิสรีรภาพ
        
        หลอดเลือดหดเกร็ง (vasospasm) ทั่วร่างกาย เกิดความดันโลหิตสูง และผลเสียต่ออวัยวะ ของระบบต่างๆ
        
        เกล็ดเลือดจับตัวและไฟบรินสะสม (platelet aggregation and fibrin deposition) เกิดเกล็ดเลือดต่ำ เกิดลิ่มเลือดเล็กๆ (microthrombi) ในหลอดเลือดส่วนปลาย เกิดภาวะเลือดไม่แข็งตัว (disseminated intravascular coagulation (DIC)
        
        หลอดเลือดเล็กถูกทำลาย (microangiopathy) ซึ่งเกิดจากผลร่วมกันของ vasospasm และ microthrombin
        
        การไหลเวียนของเลือดในอวัยวะสำคัญลดลง ส่งผลกระทบต่ออวัยวะต่างๆ
    - - ภาวะ Pre-eclampsia เมื่อมีอาการชักร่วมด้วย อาการชักไม่ได้เกิดจากภาวะอื่น ๆ เช่น ลมบ้าหมู หรือโรคทางสมอง เป็นต้น
      - อาการและอาการแสดง
        
        มีอาการชักร่วมกับภาวะ Pre-eclampsia
        
        ความดันโลหิตที่สูงขึ้นทำให้เซลล์สมองบวมและมีการหดรัดตัวของเส้นเลือดในสมองทำให้ระคายเคืองต่อระบบประสาทส่วนกลาง
        
        อาการชักอาจเกิดได้ในขณะหลับและ เกิดขึ้นได้แม้ไม่มีสิ่งกระตุ้น เช่น เสียง และแสงรบกวนต่าง ๆ การชักเกิดขึ้นซ้ำได้หากไม่ได้รับการรักษา
        
        มีภาวะ acidosis
        
        เลือดออกในสมอง
        
        หญิงตั้งครรภ์ขาดออกซิเจน
        
        อาจได้รับการบาดเจ็บจากการชัก
        
        อาการนำก่อนชัก
        
        เจ็บที่ลิ้นปี่หรือใต้ชายโครงอย่างรุนแรง
        
        ปวดศีรษะมาก (Throbbing) มักปวดบริเวณ Frontal area แต่อาจพบ occipital ร่วมก็ได้
        
        อาการผิดปกติทางสายตา ตาพร่ามัว มองไม่ชัด
        
        อาเจียน
        
        ตื่นตัวทางประสาท
      - ลักษณะการชัก
        
        1) ระยะก่อนชัก (Premonitoring stage)
        
        กระสับกระส่าย
        
        ศีรษะหมุนไปด้านหนึ่งจนตึง
        
        ตามองนิ่งอยู่กับที่
        
        รูม่านตาขยาย
        
        3) ระยะเริ่มชักเกร็ง (Stage of contraction หรือ tonic stage)
        
        มีอาการเกร็งกล้ามเนื้อทั่วร่างกาย ลำตัวเหยียด ศีรษะหงายไปด้านหลัง มือกำแน่น แขนงอ ขาบิดเข้าด้านในและตาถลน ถ้ากล้ามเนื้อที่ช่วยในการหายใจหดรัดตัวมาก อาจมีการหยุดหายใจ หน้าเขียว ระยะนี้ใช้เวลาประมาณ 15 – 20 วินาที
        
        2) ระยะเริ่มแรกของอาการชัก (Stage of invasion)
        
        จะมีอาการกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้าและมุมปากกระตุก
        
        4) ระยะชักกระตุก (Stage of convulsion stage)
        
        มีการกระตุกของกล้ามเนื้อทั่วร่างกายอย่างแรง
        
        มีการกระตุกของขากรรไกร
        
        มีการสูญเสียความสามารถในการควบคุมการขับถ่ายอุจจาระและปัสสาวะ
        
        ระยะนี้ใช้เวลาประมาณ 1 – 2 นาที
        
        5) ระยะหมดสติ (Coma หรือ unconscious)
        
        เกิดหลังการชักกระตุก ผู้ป่วยนอนนิ่ง ไม่เคลื่อนไหว อยู่ในสภาพหมดแรง อาจมีอาการเขียว (cyanosis) เนื่องจากขาดออกซิเจน อาจมีอาการหมดสติ ใช้เวลาต่างกันไปในแต่ละราย หากไม่ได้รับการรักษาจะมีอาการชักซ้ำได้อีกในเวลาที่ถี่ขึ้น
      - สาเหตุ
        
        สาเหตุของการชักยังไม่ทราบแน่ชัด อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ
        
        cerebral vasospasm ร่วมกับ local ischemia, vasogenic edema, endothelial damage และ hypertensive encephalopathy ร่วมกับ hyperperfusion
        
        utero-placental ischemia ทําใหมีการหลั่งสาร molecules
        
        neurokinin B, inflammatory cytokines, endothelins tissue
        plasminogen activator
        สารโมเลกุลเหล่านี้กระตุ้นให้สมองเกิดการเปลี่ยนแปลง
        ทําให้เกิดการชักได้
  - - - BP ≥ 160/110 mmHg ก่อนอายุครรภ์ 20 wk
      - ภาวะความดันโลหิตสูงเป็นมาก่อนการตั้งครรภ
      - วินิจฉัยเป็น Stage I hypertension ก่อนการตั้งครรภ
- - - - จัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบสงบ ลดการกระตุ้นจากภายนอก เพื่อลดการกระตุ้นของสมองส่วนกลาง
      - ให้การพยาบาลอย่างมีระบบเท่าที่จำเป็นในเวลาเดียวกัน
      - ดูแลให้ได้รับยา Sedative ตามแผนการรักษา
    - - -ประเมินอาการร้อนบริเวณที่ฉีด ร้อนวูบวาบทั่วตัว อาการคลื่นไส้ และอาเจียนขณะให้ยา
      - -ประเมินการหายใจทุก 1 ชั่วโมง อัตราการหายใจไม่ควรต่ ากว่า 12 –14 ครั้ง/นาที
      - -ประเมินความดันโลหิตทุก 1 ชั่วโมง ค่าความดัน diastolic ไม่ควรต่ ากว่า 90 มม.ปรอท
      - -ประเมินปริมาณปัสสาวะทุก 1 ชั่วโมง ปัสสาวะไม่ควรออกน้อยกว่า 25 – 30 มิลลิลิตร / ชั่วโมง เพราะ magnesium sulfate ขับออกทางไต
      - -ประเมิน deep tendon reflex (DTR) ทุก 4 ชั่วโมง เพราะ MgSO4 ท าให้ DTR ลดลง
      - -สังเกตอาการ hypomagnesemia หรือ magnesium toxicity โดยระยะแรกมีอาการ ร้อนวูบวาบ
      - กระหายน้ า เหงื่อออก ความดันโลหิตลดลง กล้ามเนื้ออ่อนปวกเปียก และ DTR ลดลง ในระยะหลังจะกดประสาทส่วนกลางซึม การหายใจช้าลง การเต้นของหัวใจผิดปกติ ถ้ารุนแรงมากการท างานของระบบหัวใจ ระบบไหลเวียนล้มเหลวและหยุดหายใจ
      - -เตรียม 10% calcium gluconate เป็น antidote ของ MgSO4 ไว้ให้พร้อม
      - -ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกเป็นระยะ เพราะ MgSO4 ทำให้การหดรัดตัวของมดลูกน้อย โดยประเมินในระยะรอคลอดทุก 30 นาที
    - - -ประเมิน V/S q 5 –15 min โดยเฉพาะ PR, RR, BP หลังให้ยาจนครบครึ่งชั่วโมง
      - -ถ้า BP ลดต่ำลงมากให้รายงานแพทย์ โดยเฉพาะ diastolic ไม่ควรลด < 90 – 100 mmHg เพราะจะทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงรกไม่เพียงพอ
      - -หลีกเลี่ยงการสวนอุจจาระและ PV บ่อย ๆ
      - -สังเกตอาการนำของการชักและเตรียมอุปกรณ์ฉุกเฉิน ได้แก่ ไม้กดลิ้น เครื่องดูดเสมหะ เครื่องช่วยหายใจ เพื่อช่วยฟื้นคืนชีพ
    - - ติดตามประเมินสภาวะของทารกในครรภ์เป็นระยะ ประเมินการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ ประเมิน FHR keep 110 -160/min
      - ให้การช่วยเหลือทารกแรกเกิดที่มีภาวะ hypermagnesemia : ร้องเบา,กล้ามเนื้ออ่อนปวกเปียก, reflex ลดลง และมีปัญหาเกี่ยวกับการหายใจ ควรเตรียม 10% calcium gluconate เพื่อแก้ไขภาวะนี้
      - ดูแลให้การตั้งครรภ์สิ้นสุดลงอย่างปลอดภัย
        
        เฝ้าคลอดอย่างใกล้ชิด
        
        ดูแลให้ได้รับยากระตุ้นให้เกิดการคลอดและเฝ้าระวังภาวะแทรก
        
        ดูแลและเตรียมการช่วยคลอด
        
        ประคับประคองด้านจิตใจ
- - - - มีฤทธิ์ทำให้เกิดการขยายตัวของหลอดเลือด
        เพิ่มการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงที่มดลูกและไต
      - ทำให้ความดันโลหิตลดลงได้บางส่วนแต่ส่งผลให้ความถี่และความแรงของการหดรัดตัวของมดลูกลดลงด้วย
      - ใช้รักษาภาวะ preeclampsia
      - การบริหารยา
        
        1) Initial dose
        
        IV regiment : เริ่มให้loading dose ด้วย 10% (MgSO4) จำนวน
        4 – 6 กรัม ทาง IV หรือ ผสมในสารละลาย 100 มล. ให้นาน 15-20 นาที
        
        IM regiment : เริ่มให้loading dose ด้วย 10% (MgSO4) จำนวน 4 กรัม
        ทาง IV ช้า ๆ ด้วยอัตรา ไม่เกิน 1 กรัม/นาทีและตามด้วย 50% MgSO4
        10 กรัม ฉีดเข้าทางกล้ามเนื้อแบ่งฉีดที่บริเวณสะโพกข้างละ 5 กรัม
        
        2) Maintenance dose
        
        IV regiment : 50% (MgSO4 ) จำนวน 20 กรัม ผสมใน 5% D/W 500 มล. อัตรา 1-2 กรัม/นาที
        
        IM regiment : 50% (MgSO4) จำนวน 5 g IM q 4 hr
        
        3) การให้ยานี้ควรให้ต่ออย่างน้อยเป็นเวลา 24 – 48 ชั่วโมงหลังคลอดหรือจนกระทั่งปัสสาวะออกมากกว่า 100 ซีซี / ชั่วโมง
      - ผลข้างเคียง
        
        MgSO4 ขับออกทางไต ในกรณีที่หลอดเลือดทั่วร่างกายมีการหดรัดตัวจนปัสสาวะออกน้อยลง
        
        ผลข้างเคียงที่เกิดกับมารดา ได้แก่ อาการร้อนวูบวาบทั้งตัว เซื่องซึมและง่วงนอน มีเหงื่อออกมากอ่อนปวกเปียก reflex ลดลง อุณหภูมิร่างกาย
        ต่ำลง ปัสสาวะออกน้อย สับสน คลื่นไส้ อาเจียนตาพร่ามัว ท้องผูก
        
        ทำให้กล้ามเนื้อเรียบคลายตัว จึงทำให้กล้ามเนื้อมดลูกหดรัดตัวไม่ดี ดังนั้นการทำให้การตั้งครรภ์สิ้นสุดลง มักมีการใช้ Oxytocin เพื่อกระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
        
        ผลข้างเคียงที่เกิดกับทารกเมื่อคลอดหลังมารดาได้รับยา 2 ชั่วโมง ได้แก่ ภาวะ hypermagnesemia
        ได้แก่ ซึม ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดี อ่อนปวกเปียก
      - การเฝ้าระวังพิษของยา
        
        ประเมินอาการและอาการแสดงของ Mg toxicity เป็นระยะๆ (อย่างน้อยชั่วโมงละ 1 ครั้ง)
        
        Pateelar reflex : absent
        
        ปัสสาวะ ≤ 100 cc/4 hr หรือ ≤ 25 cc/hr
        
        RR < 14 /min
        
        ตรวจระดับของ serum MgSO4 4-6 hr หลังให้ยา และติดตามเป็นระยะ (ระดับที่เหมาะสมคือ 4.8-8.4 มก/ดล. หรือ 4-7 mEq/L และควรทำในรายที่ creatinine มากกว่า หรือ เท่ากับ 1 มล/ดล.
  - - - ห้ามใช้ในรายที่มีอาการหอบหืด หัวใจเต้นช้า heart ิสนแา และมีภาวะความดันโลหิตต่ำรุนแรงและยาวนาน
    - - ป้องกัน calcium เข้าสู่เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจและหลอดเลือด ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจทำงานน้อยลง อัตราการเต้นของหัวใจลดลง และออกฤทธิ์ที่หลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดคลายตัว ทำให้ความดันโลหิตลดต่ำลง
      - ให้ในกรณีที่หญิงตั้งครรภ์ไม่ได้ NPO
      - ผลข้างเคียง
        
        BP ต่ำอย่างรวดเร็ว เมื่อใช้ร่วมกับ MgSO4
        
        เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงทารกไม่เพียงพอ
        
        ปวดศีรษะ วิงเวียนศีรษะ ใบหน้า ร้อนวูบวาบ มีอาการทางระบบทางเดิน
        อาหาร เช่น คลื่นไส้ ท้องผูก เหงือกอักเสบ บวมบริเวณปลายมือ ปลายเท้า
        
        ควรให้รับประทานยาโดยไม่เจาะแคปซูลหรืออมใต้ลิ้น
    - - ออกฤทธิ์โดยตรงที่กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด ทำให้กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดคลายตัว
      - ผลข้างเคียง
        
        หัวใจเต้นผิดปกติจังหวะ ไม่สม่ำเสมอ ใจสั่น ปวดศีรษะ วิงเวียนศีรษะ คล้ายจะเป็นลม คลื่นไส้ อาเจียน อาการจุกเสียดยอดอก
    - - ควรระมัดระวังการใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์ในไตรมาสที่ 1 และ 2
      - ในกรณีที่ให้ยาและควบคุมความดันโลหิตอยู่ในเกณฑ์ที่ไม่เป็นอันตรายแล้ว ให้วัดความดันโลหิตซ้ำทุก 10 นาที เป็นเวลา 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นทุก 15 นาที เป็นเวลา 1 ชั่วโมง และทุก 30 นาที เป็นเวลา 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นทุกชั่วโมง จน ครบ 4 ชั่วโมง
- - - - การนอนพักผ่อน
      - ดูแลควบคุมไม่ให้อาการรุนแรงขึ้น
      - เฝ้าระวังการเกิด severe features
      - ทำให้การตั้งครรภ์ดำเนินต่อไปจนครบกำหนดคลอด
    - - strict bed
      - ประเมินอาการของมารดาและทารกเป็นระยะๆและนับลูกดิ้นทุกวัน
      - ไม่จำเป็นต้องให้ยาลดความดัน
      - วัดความดันโลหิต 2 ครั้ง/สัปดาห์(เฝ้าระวัง severe preeclampsia)
      - ในกรณี gestational hypertension ให้ตรวจหา proteinuria ที่โรงพยาบาล สัปดาห์ละครั้ง
      - ไม่แนะนำการให้ MgSO4 universally เพื่อป้องกันภาวะ eclampsia
      - ตรวจนับเก็บเลือด และ Liver enzyme ( AST, ALT, Creatinine, LDH) ทุกสัปดาห์
      - ตรวจคลื่นเสี่ยงความถี่สูงติดตามการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ทุก 2– 4 สัปดาห์ และตรวจประเมินสุขภาพทารกในครรภ อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง
      - ถ้าไม่สะดวกนอน รพ. ดูแลแบบผู้ป่วยนอกได้ ถ้า BP ไม่เกิน 150/100 mmHg โปรตีนในปัสสาวะ ไม่ถึง 1g/d ไม่มีอาการและอาการแสดงของ severe pre-eclampsia และสามารถดูแลตนเองที่บ้านได้ดี
    - - เฝ้าระวังความดันโลหิตต่ออย่างน้อย 72 ชั่วโมง หลังคลอดในโรงพยาบาล และวัดซ้ า 7-10 วัน หลังคลอด ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการผิดปกติควรมาพบแพทย์ก่อนนัด
  - - - ต้องรับไว้ในโรงพยาบาล
      - ให้ stabilize มารดาด้วย MgSO4 ประเมินอาการแสดงของ Mg toxicity เป็นระยะ อย่างน้อยชั่วโมงละครั้ง
      - ให้ยาลดความดันโลหิต ในรายที่ความดันโลหิตยังคงสูง (systolic ≥ 160 mmHg หรือ diastolic ≥ 110 mmHg )
      - ประเมินภาวะของมารดาและทารกในครรภ์ หากไม่ stable พิจารณาให้คลอดโดยทันที โดยไม่คำนึงถึงอายุครรภ์
      - ในกรณีที่ภาวะของมารดาและทารกในครรภ์ stable พิจารณาให้การรักษาโดย
        
        กรณี GA ≥ 34 wks ควรให้คลอดหลังจากที่อาการ stabilize มารดาแล้ว
        
        กรณี GA ≤ 24 wks ให้คลอดหลังจากที่ stabilize มารดาแล้ว ไม่แนะนำให้ Expectant management
        
        กรณี GA 24 - 33 wks + preterm labor ให้ glucocorticoid
      - หลีกเลี่ยง diuretic drug
      - ให้สารน้ำประเภท crystalloid หรือสารละลายเกลือแร่
      - preeclampsia
        with severe features ที่มีการเจ็บครรภ์คลอด ห้ามให้ยายับยั้งการเจ็บครรภ์คลอด
      - ยาลดความเจ็บปวด : Pethidine 50-70 mg
      - การรักษาแบบเฝ้าระวัง
        
        ตรวจ Blood test ทุกวัน
        
        หากพบกลุ่มอาการ HELLP ให้ยุติการตั้งครรภ์ทันที
        
        ์NST ทุกวัน หากผลเป็น non reassuring ให้ทำ BPP
      - การยุติการตั้งครรภ์ มักเริ่ม induction ภายหลังจากที่ดูแลรักษาอาการคงที่แล้ว
        
        oxytocin ซึ่งต้องระวัง antidiuretic effect ด้วย เพราะอาจทำให้เกิด water intoxication ได้
        
        พิจารณาช่วยคลอดด้วย F/E หรือ V/E
        
        การเจาะถุงน้ำคร่ำ
        
        C/S ในรายที่การคลอดไม่ก้าวหน้าหรือเกิดFetal distress
  - - - แก้ไขภาวะพร่องO2และความเป็นกรดในร่างกาย
      - ควบคุมความดันโลหิต
      - ควบคุมการชัก
      - ยุติการตั้งครรภ์เมื่อควบคุมอาการชักได้แล้ว
    - - ควบคุมการชักและป้องกันการชักซ้ำโดยให้ MgSO4 load dose ตามด้วย maintenance dose ให้ทาง iv
      - หากชักขณะได้ MgSO4 ให้ blood for Mg level ทันที ส่วนในรายที่มีการเจ็บครรภ์คลอดแล้ว ให้ load ซ้ำได้อีก 2-4 g โดยไม่ต้องรอผล Mg level
      - ให้ยาลด BP เมื่อ มากกว่าหรือเท่ากับ 160/110 mmHg
      - ป้องกันภาวะแทรกซ้อนในขณะชักและหลังชักโดยทำให้ทางเดินหายใจโล่ง
      - ตรวจสอบและติดตามอาการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิดตลอดเวลา
      - ติดตามภาวะ Oliguria หรือ Anuria ปัสสาวะได้ปริมาณน้อยกว่าปกติ 20 cc/hr หรือ 400 cc/day
      - ไม่ควรใช้ Diazepam เนื่องจากจะกดระดับความรู้สึก
      - Eclampsia ที่มี labor pain ห้ามใช้ tocolytic drug ในทุกกลุ่มอายุ
      - เฝ้าระวัง PPH
      - ให้ MgSO4ต่อ จนครบ 24 hr หลังคลอด
  - - - GA > 32 wks
      - ทารกโตช้ารุนแรง หรือสุขภาพแย่ (Non-reassuring fetal status)
      - ควบคุมความดันไม่ได้ ต้องเพิ่มยาเรื่อยๆ
      - มีภาวะแทรกซ้อน รกลอกตัวก่อนก าหนด, เกล็ดเลือดต่ า ชัก ปวดศีรษะ เอนไซม์ตับเพิ่ม
    - - ต้องรับไว้ในโรงพยาบาล
      - ให้ stabilize มารดาด้วย MgSO4
      - พิจารณาให้คลอดในระยะเวลาไม่นานหลังจาก stabilize มารดา ดังนี้
        
        อายุครรภ์ 34 สัปดาห์ หรือ มากกว่า
        
        อายุครรภ์ 24 สัปดาห์ หรือ น้อยกว่า (Previable)
        
        อายุครรภ์อยู่ระหว่าง 24 - 33 สัปดาห์ และภาวะของมารดาและทารกในครรภ์ ไม่ stable
      - ควร Delay การคลอด 24-48 ชั่วโมง เพื่อให้ corticosteroid ครบ course ในกรณีที่ GA อยู่ระหว่าง 24+1 ถึง 33+6 สัปดาห์ และภาวะของมารดาและทารกในครรภ์ stable