Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบต่อมไร้ท่อ (Drugs acting on endocrine system),…

- - - - การรักษาโดยไม่ใช้ยา
        
        ควบคุมอาหาร, ออกกำลังกาย
      - การรักษาโดยใช้ยา
        
        ยาฉีดอินซูลิน (insulin)
        
        ข้อบ่งใช้
        
        type I DM, gestational DM ใช้เฉพาะอินซูลินเท่านั้น
        
        type II DM ใช้ในกรณีต่าง ๆ
        
        ใช้ยาลดน้ำตาลในเลือดชนิดอื่นไม่ได้ผล
        
        รักษาภาวะโปตัสเซียมในเลือดสูง(hyperkalemia)
        
        โรคตับ หรือโรคไตระดับรุนแรง
        
        ผ่าตัด ติดเชื้อ diabetes ketoacidosis
        
        ลดระดับน้ำตาลในเลือดผุ้ป่วยเบาหวานทุกประเภท
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        นำกลูโคสจากเลือดเข้าสู่เซลล์
        
        เปลี่ยนกลูโคสเป็น Glycogen
        
        นำโปตัสเซียมเข้าสู่เซลล์ (พร้อมกับการนำเข้ากลูโคส)
        
        ผลข้างเคียงอาการไม่พึงประสงค์
        
        ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ(hypoglycemia)
        
        หัวใจเต้นเร็ว เหงื่อออกมาก หิว ปวดหัว สั่น อ่อนเพลีย ซึม หมดสติ
        
        ต้องเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด ติดตามประเมินอาการ ค้นหาความเสี่ยง ป้องกันไม่ให้เกิดซ้ำ
        
        ตุ่มนูนแข็งจากไขมันใต้ชั้นผิวหนังตรงตำแหน่งที่ฉีด (lipohypertrophy) จากการฉีดอินซูลินซ้ำที่ตำแหน่งเดิม
        
        ต้องให้ความรู้เรื่องการฉีดอินซูลิน
        
        ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา
        
        การใช้ร่วมกับยาหรือสารที่มีฤทธิ์เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด
        
        เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด ทำให้อินซูลินไม่สามารถลดน้ำตาลในเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
        
        glucocorticoids, thiazide diuretics
        
        beta-blockers อาจบดบังอาการน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น หัวใจเต้นเร็ว สั่น
        
        การใช้ร่วมกับยาหรือสารที่มีฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด
        
        เพิ่มความเสี่ยงการเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
        
        sulfonylureas, meglitinides, beta-blockers, alcohol
        
        ยาลดระดับน้ำตาลในเลือด (hypoglycemic drugs)
        
        Biguanides
        
        Metformin
        
        ผลข้างเคียง
        
        เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผุก น้ำหนักลด ลดการดูดซึมวิตามิน B12 และ folic acid
        
        ข้อห้ามใช้
        
        ห้ามใช้กับผู้ป่วยที่มีภาวะไตทำงานบกพร่อง หัวใจวาย ระบบไหลเวียนล้มเหลว เพราะอาจทำให้เกิดภาวะกรด (lactic acidosis)
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        เพิ่มความไวของเนื้อเยื่อต่ออินซูลิน และลดการสร้างกลูโคสจากตับ
        
        Thiazolidinediones
        
        Pioglitazone
        
        เพิ่มความไวของเนื้อเยื่อต่ออินซูลิน
        
        เพิ่มการนำกลูโคสเข้าเซลล์ และลดการสังเคราะห์กลูโคส
        
        ผลข้างเคียง
        
        บวมน้ำ ,เพิ่ม LDL cholesterol, พิษต่อตับ เช่น ตัวเหลือง ปัสสาวะสีดำ
        
        Sulfonylureas
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        กระตุ้นการหลัั่งอินซูลินจากเบต้าเซลล์ที่ตับอ่อน
        
        ผลข้างเคียง
        
        น้ำหนักตัวเพิ่ม ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ปวดท้อง
        
        ข้อห้ามใช้
        
        ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่แพ้ยาปฏิชีวนะกลุ่ม sulfonamide
        
        ข้อบ่งใช้
        
        ผู้ป่วยเบาหวานประเภทที่ 2
        
        alpha-glucosidase inhibitors
        
        Acarbose, Voglibose, Miglitol
        
        ผลข้างเคียง
        
        ลดการดูดซึมธาตุเหล็ก ผายลมบ่อย ปวดท้อง ท้องเสีย เป็นพิษต่อตับเมื่อใช้ระยะยาว
        
        1 more item...
        
        ข้อห้ามใช้
        
        ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบทางเดินอาหาร การทำงานของตับ/ไต บกพร่อง
        
        ข้อแนะนำ
        
        รับประทานยาพร้อมอาหาร
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งเอนไซม์ alpha-glucosidase และเอนไซม์ amylase เอนไซม์นี้มีหน้าที่ย่อยคาร์โบไฮเดรตเป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว
        
        incretin-based drugs
        
        Exenatide, Liraglitide, Albiglutide, Dulaglutide
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการหลั่งกลูคาร์กอน
        
        ผลข้างเคียง
        
        เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ตับอ่อนอักเสบ
        
        ข้อห้ามใช้
        
        ผู้ป่วยโรคไตวาย , ulcerative colitis, crohn s disease
        
        sitagliptin, Vildagliptin, Saxagliptin
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งเอนไซม์ DPP-4
        
        ผลข้างเคียง
        
        การติดเชื้อระบบทางเดินหายใจส่วนบน เยื่อจมูกอักเสบ
        
        SGLT-2 inhibitors
        
        Canagliflozin, Empagliflozin, Dapagliflozin
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการดูดกลับของกลูโคสที่หน่วยไต
        
        ผลข้างเคียง
        
        การติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ น้ำหนักลด ของเหลวในกระแสเลือดลดลง
- - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งเอนไซม์ที่ใช้สังเคราะห์ฮอร์โมนไทรอยด์
      - ผลข้างเคียง
        
        กดไขกระดูกโดยเฉพาะการลดลงของเม็ดเลือดขาว
        
        ตับอักเสบ ผื่นคัน
        
        hypothyroidism จากการได้รับยามากเกินไป
  - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการสังเคราะห์ฮอร์โมนไทรอยด์
      - ผลข้างเคียง
        
        พิษไอโอดีน (iodism) เช่น ต่อมน้ำลายอักเสบ น้ำลายออกมาก มีไข้ ปวดแสบร้อนในปาก
  - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ปล่อยรังสีเบต้าทำลายต่อมไทรอยด์
      - อาการไม่พึงประสงค์
        
        กดไขกระดูก ระดับไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ ให้นมบุตร
  - - - ผลข้างเคียง
        
        หัวใจเต้นเร็ว กระสับกระส่าย ทนร้อนไม่ได้ น้ำหนักลด
      - ปฏิกิริยาต่อกันระหว่างยา
        
        ห้ามกินร่วมกับยาลดกรดในกระเพาะ ยาลดไขมัน เพราะทำให้การดูดซึม (levothyroxine ลดลง)
      - รูปแบบยากินและรูปแบบยาฉีด
- - - - ซึมผ่านพลาสมาเมมเบรน
        
        กระตุ้นให้มีการสังเคราะห์ RNA และโปรตีน
    - - ฤทธิ์ต่อระบบสืบพันธุ์เพศหญิง
        
        ควบคุมการเจริญเติบโตและพัฒนาการของช่องคลอด มดลูก ท่อนำไข่ และเต้านม
        
        เร่งการปิดของ epiphysis ของ long bone
      - การควบคุมการเกิดประจำเดือน
      - ฤทธิ์ต่อเมแทบอลิซึม
        
        ยับยั้งการสลายกระดูก
        
        เพิ่มระดับ HDL และลดระดับ LDL
    - - คลื่นไส้ อาเจียน มึนงง ปวดศีรษะ เป็นสารก่อมะเร็ง และเป็นสารก่อลูกวิรูป
    - - ยาคุมกำเนิด โดยใช้ร่วมกับโปรเจสติน
        
        ทดแทนฮอร์โมนในหญิงวัยหมดประจำเดือน
        
        ปวดประจำเดือน โดยให้แบบดป็นรอบ ๆ ให้ร่วมกับโปรเจสเตอโรน
    - - ผู้หญิงระหว่างตั้งครรภ์
        
        ผู้หญิงให้นมบุตร
        
        ผู้ที่เป็นมะเร็งเต้านม เนื้องอกของเยื่อบุโพรงมดลูก
- - - - มีความแตกต่างของหน้าที่ในแต่ละช่วงอายุ
  - - - รักษาภาวะโลหิตจาง(กระตุ้นการสร้าง erythropoietin)
  - - - เพศหญิงสร้างเทสโทสเตอโรนจากรังไข่และเปลือกนอกต่อมหมวกไต
  - - - เกิดขนดก สิว กดการมีประจำเดือน อวัยวะเพศขนาดใหญ่ขึ้น เสียงห้าว เกิดการคั่งของโซเดียมและน้ำ
    - - อาจเกิดต่อมลูกหมากโตทำให้ปัสสาวะไม่ออก
      - อาการที่พบทั่ว ๆ ไป คือคลื่นไส้ ความรุ้สึกทางเพศเพิ่มขึ้นหรือลดลง เป็นไข้ เป็นสิว เป็นหมัน หมดสมรรถภาะทางเพศ
- - - - norgestrel และ levonorgestrel
    - - desogestrel, gestodene และ norgestimate
    - - norethisterone acetate, norethylnodrel, lynestrenol ,
        ethynodiol diacetate
    - - drospirenone
  - - - เปลี่ยนเยื่อบุโพรงมดลูกให้เหมาะกับการฝังตัวของไข่ที่ผสมแล้ว
- - - - Exluton
  - - - Biphasic pills
      - Triphasic pills
  - - - เลือดออกระหว่างช่วงต้นหรือช่วงกลางรอบเดือน หลังจากรับประทานยาหมดแผงแล้ว เลือดประจำเดือนมาน้อยกระวนกระวาย
    - - เพิ่มความอยากอาหาร น้ำหนักขึ้น สิว ขนดก ผิวมันหนังศีรษะมัน ซึมเศร้า เพลีย ผื่นคัน
    - - คลื่นไส้ ท้องอืด เป็นฝ้า ความดันโลหิตสูง ไมเกรน เลือดประจำเดือนมามาก น้ำหนักขึ้นตามรอบเดือนเนื่องจากบวมน้ำ หงุดหงิด มีตกขาวมาก กระจกตาบวม
    - - เลือดออกระหว่างช่วงปลายรอบเดือน เลือดประจำเดือนมาช้า หลังจากรับประทานยาหมดแผงแล้ว เลือดประจำเดือนมามาก