Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Sự khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô Viết (1973-91) - Coggle Diagram
Sự khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô Viết (1973-91)
Sự kiện
1973-85
Năm 1973, sau chiến tranh tại bán đảo Sinai, giá dầu giảm mạnh, gây thiệt hại lớn đến sự phát triển kinh tế của Liên Xô
Trong khi đó, nội các của Brezhnev lại không thực hiện những nội dung cải cách triệt để, phù hợp với điều kiện kinh tế đât nước
Hậu quả
Chính trị
Nạn quan liêu, tham nhũng càng ngày càng trầm trọng
Không có sự dân chủ trong nội bộ Đảng
Bộ máy lãnh đạo bị già hóa, mâu thuẫn chính trị ngày càng nghiêm trọng
Kinh tế
Nông nghiệp
Sản xuất bị đình trệ
Lương thực bị khan hiếm
Dân không đủ ăn
Công nghiệp
Sản xuất bị đình trệ theo thời gian
Hàng hóa bị khan hiếm, không đủ để đáp ứng nhu cầu
Văn hóa - xã hội
Nhân dân bất mãn, chống đối chính quyền nhiều hơn
Các phong trào li khai có dấu hiệu nở dần, nhưng vẫn phải hoạt động ngầm
Cùng với đó, là việc chi tiêu quá nhiều cho việc chạy đua vũ trang với Mỹ trong cuộc Chiến tranh Lạnh
Nền kinh tế tập trung của CNXH đã bộc lộ rõ những khuyết điểm nghiêm trọng, khó có thể sửa được
Cùng với đó là phát động chiến tranh để hỗ trợ nước Afghanistan vào năm 1979 nhưng kết quả là thất bại
1985-91
10-3-1985, Mikhail Gorbachev lên làm Tổng bí thư BCHTƯ Đảng
Trong vòng 1 năm thì bắt đầu loại bỏ những người thuộc nội các cũ, và sau đó loại bỏ hoàn toàn những người thuộc chính quyền cũ vào năm 1988
Đưa ra một chương trình cải cách gồm 4 nội dung chính
Cởi mở
"công khai" và "minh bạch hóa" Liên bang Xô viết
Đưa cho nhân dân mọi thông tin, kể cả bí mật quốc gia
Cải tổ
Cải tổ nền kinh tế xã hội chủ nghĩa trong cái khuôn nền kinh tế kế hoạch
Sau đó là loại bỏ nền kinh tế kế hoạch nhưng không có biện pháp để tiến hành xây dựng nền kinh tế thị trường có sự điều phối của nhà nước
Dân chủ hóa
Biến nhà nước Xô Viết không chỉ đa đảng mà còn đa nguyên
Xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô trong hiến pháp năm 1977
Bắt đầu thả những người có dấu hiệu chống đối chính quyền và cho họ trực tiếp tham gia chính trường
Năm 1990, biến Liên Xô thành một cộng hòa tổng thống chế, với sự thành lập của chức vụ Tổng thống Liên Xô
Hậu quả
Nên kinh tế vẫn trượt dài trong khủng hoảng
Nhiều cuộc bãi công diễn ra (đặc biệt ở các mỏ than)
Phong trào li khai bắt đầu công khai hóa, diễn ra ồ ạt
Thế lực thù địch ráo riết kích động quần chúng => Diễn biến hòa bình
19-8-1991, một số nhà lãnh đạo tiến hành đảo chính nhưng thất bại
Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động (tháng 9-1991)
Nhà nước Liên bang hầu như bị tê liệt (nói đúng hơn là chỉ là một cái vỏ rỗng)
Lãnh đạo các nước cộng hòa đua nhau đòi độc lập và ra khỏi liên bang Xô Viết
21-12-1991, tại Almaty thì tuyên bố thành lập SNG/C.I.S và 4 ngày sau đó, Gorbachev từ chức, là cờ Xô Viết trên điện Kremlin bị hạ xuống
Việt Nam cần học gì từ đấy?
Chính trị
Cần giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng đối với đất nước
Tăng cường sự dân chủ xã hội chủ nghĩa trong nội bộ Đảng và đối với nhân dân, quần chúng, nhưng không quá đà và cực đoan
Đảng phải thực tiễn, lấy dân làm gốc, phải thực sự là đầy tớ trung thành của nhân dân
Cần phòng chống tiêu cực - tham nhũng một cách triệt để, hiệu quả
Phòng - chống, loại bỏ "Diễn biến hòa bình" và những âm mưu phá hoại của thế lực thù địch trong và ngoài nươc
Với ngoại giao thì ta phải "hòa nhập nhưng không hòa tan",
Kinh tế
Cần phát triển nền kinh tế thị trường, đa thành phần, định hướng xã hội chủ nghĩa
Cần tạo động lực và thúc đẩy người lao động có tính kỷ luật, từ đó nền kinh tế mới có thể phát triển nhanh được
Đưa ra các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn dựa theo thực tiễn để đất nước có thể dựa vào đó mà phát triển
Thúc đẩy tiềm lực của đất nước, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, hạn chế triệt để nợ xấu
Cần xây dựng một nền kinh tế dựa vào tri thức và sự sáng tạo, áp dụng khoa học kĩ thuật mới nhất vào việc phát triển kinh tế
Văn hóa - Xã hội
Cần công tác hiệu quả trong việc vận động dân chúng và tuyên truyền, tạo sự niềm tin của Đảng đối với dân và ngược lại
Tạo dựng và củng cố chính sách "Đại đoàn kết" và hòa giải dân tộc của Đảng