Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาวะผิดปกติเกี่ยวกับปัจจัยการคลอด, ชนิดช่องเชิงกราน, 85995379-68d6-4288…

- - - - เชิงกรานแคบ หมายถึง เชิงกรานในระดับช่องเข้า ช่องกลาง หรือช่องออกมีเส้นผ่านศูนย์กลางแคบที่ส่วนใดส่วนหนึ่งหรือหลายส่วน โดยมีขนาดสั้นกว่าเกณฑ์ปกติ 1 ซม. หรือมากกว่า
        
        ทำให้ทารกที่มีขนาดปกติคลอดยากหรือคลอดไม่ได้
    - - สาเหตุ
        
        เชิงกรานเจริญเติบโตไม่เต็มที่
        
        เป็นโรคกระดูก
        
        โรคกระดูกอ่อน
        
        วัณโรคกระดูก
        
        เนื้องอกของกระดูก
        
        มีความพิการของเชิงกรานมาแต่กำเนิด ซึ่งมักเกิดร่วมกับกระดูกสันหลังพิการ
        
        เกิดจากอุบัติเหตุ
        
        กระดูกเชิงกรานหัก แตก หรือเคลื่อนที่ไป
      - มีลักษณะ ขนาด และรูปร่างผิดปกติไป เป็นสาเหตุให้เกิดการคลอดล่าช้า
        คลอดยาก หรือหยุดชะงัก
      - แบ่งออกเป็น 3 ชนิด
        
        เชิงกรานแคบ (contracted pelvic)
        
        เชิงกรานแคบที่ช่องเข้า
        
        เส้นผ่านศูนย์กลางตรงของช่องเข้าน้อยกว่า 10 ซม.
        
        เส้นผ่านศูนย์กลางขวางน้อยกว่า 12 ซม.
        
        ทำให้ศีรษะทารกไม่สามารถเกิด Engagement ได้หรือเกิดได้ยาก
        
        เชิงกรานแคบที่ช่องกลาง
        
        ระยะห่างระหว่าง ischial spine ทั้งสองข้างน้อยกว่า 9.5 ซม.
        
        การคลอดล่าช้า ยาวนานในระยะที่ 1 และระยะที่ 2 ของการคลอด
        
        ไม่มีการหมุนของศีรษะทารกลักษณะที่ตรวจพบภายในคือ Saggital suture จะอยู่ในแนวขวาง
        
        สิ้นสุดการคลอดด้วยสูติศาสตร์หัตถการ
        
        เชิงกรานแคบที่ช่องออก
        
        ระยะระหว่าง ischial tuberosity น้อยกว่า 8 ซม.
        
        มุมใต้กระดูกหัวเหน่าแคบน้อยกว่า 85 องศา
        
        ถ้าเชิงกรานช่องกลางแคบจะพบเชิงกรานแคบที่ช่องออกด้วยซึ่งจะทาให้คลอดยากเพิ่มขึ้น
        
        จะช่วยคลอดด้วยวิธิสูติศาสตร์หัตถการ
        
        ศีรษะของทารกจะเคลื่อนต่ำลงมา มองเห็น ศีรษะทารกได้ชัดเจน แต่ศีรษะของทารกจะถอยกลับขึ้นไปทุกครั้งที่หยุดเบ่ง
        
        เชิงกรานแคบทุกส่วน
        
        ศีรษะทารกไม่มี Engagement
        คลอดโดย C/S
        
        เชิงกรานหักหรือแตก
        
        เกิดจากการได้รับอุบัติเหตุ
        
        เชิงกรานรูปร่างวิปริต
        
        เกิดจากความพิการแต่กำเนิด หรือมีความผิดปกติของกระดูกสันหลัง กระดูกสันหลังคด ส่งผลให้เชิงกรานมีลักษณะผิดรูปไปด้วย
    - - หมายถึง
        
        ภาวะที่ศีรษะทารกมีขนาดใหญ่เกินกว่า
        ที่จะผ่านช่องเชิงกรานออกมา
        ภาวะดังกล่าวเป็นการพิจารณาร่วมกันระหว่างศีรษะทารกและช่องเชิงกราน
      - ภาวะไม่ได้สัดส่วนกันอย่างสมบูรณ์
        (absolute disproportion)
        
        ขนาดของศีรษะทารกและเชิงกรานมีความแตกต่างกัน
        
        จึงใช้วิธีผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
      - ภาวะไม่ได้สัดส่วนกันแบบก้ำกึ่ง
        (borderline disproportion)
        
        ศีรษะทารกมีการบิดหรือเงย ทําให้เส้นผ่าศูนย์กลางของช่องทางคลอดใหญ่กว่าปกติ
        
        อาจให้ลองคลอดทางช่องคลอด
      - ผลกระทบต่อมารดา
        
        มดลูกอาจแตกได้
        
        เกิดภาวะขาดน้ำ
        
        อ่อนเพลียมาก
      - ผลกระทบต่อทารก
        
        ทารกขาดออกซิเจน
        
        ได้รับบาดเจ็บจากการคลอด
    - - ภายหลังจากแพทย์ได้ประเมินผู้คลอดแล้วและมีแผนให้ลองคลอดทางช่องคลอด (trial of labor)
      - ให้การพยาบาลผู้คลอดเหมือนกับการดูแลผู้คลอดที่มีภาวะปกติ โดยเฉพาะถ้าการคลอดเริ่มล่าช้าให้รีบรายงานแพทย์ทันที
      - เตรียมผู้คลอดให้พร้อมเสมอสำหรับการ ผ่าตัดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
        
        เจาะเลือด
        
        ให้สารน้ำทางเส้นเลือดดำด้วยเข็มเบอร์ 18
        
        ในรายที่การคลอดดำเนินไปจนถึงระยะที่ 2 ของการคลอดให้เตรียมอุปกรณ์ช่วยคลอด
        
        ด้วยคีม
        
        เครื่องดูดสุญญากาศ
        
        อุปกรณ์ในการดมยาสลบ
        
        อุปกรณ์ช่วยคืนชีพทารก
  - - - ปากมดลูกแข็ง (rigidity) อาจเป็นโดยไม่ทราบสาเหตุ หรือเกิดจากการจี้ด้วยไฟฟ้า หรือเกิดจากการติดเชื้อเรื้อรัง เป็นแผลเป็นภายหลังการผ่าตัด
      - ปากมดลูกบวม (incarcerated cervix) มักเกิดบริเวณด้านหน้า (anterior lip) เกิดในระยะคลอด เนื่องจากมีการคลอดยาวนาน ศีรษะกดปากมดลูกอยู่นาน หรือในรายที่เบ่งในระยะที่ปากมดลูกเปิดไม่หมด
      - การช่วยคลอด
        
        ปากมดลูกแข็ง ช่วยโดยใช้นิ้วสอดเข้าไปในรูปากมดลูก แล้วช่วยขยายโดยรอบ ถ้าไม่ได้ผลใช้วิธี C/S
        
        ปากมดลูกบวม ป้องกันการบวมช้ำเพิ่มมากขึ้น เมื่อปากมดลูกเปิดหมดให้ใช้นิ้วรูดปากมดลูกให้พ้นศีรษะทารก ให้ทำอย่างช้าๆ และนุ่มนวล ระวังปากมดลูกฉีกขาด เมื่อศีรษะพ้นปากมดลูกมาแล้วจึงช่วยทำคลอดต่อไป ในรายที่รูดแล้วไม่หมด หรือปากมดลูกเปิดไม่หมด เตรียม C/S
    - - การตีบแคบ (stenosis) ลักษณะแข็งตึงไม่ยืดหยุ่น การมีเยื่อกั้น อาจเกิดจากความผิดปกติแต่กำเนิดหรือเกิดในภายหลังจากการฉีกขาด การผ่าตัดแล้วเกิดเป็นแผลเป็น หรืออาจเกิดการอักเสบติดเชื้อเรื้อรัง
      - มีก้อนขัดขวางช่องคลอด
        
        ติ่งเนื้อหงอนไก่ (condyloma)
        
        ถุงน้ำต่อมบาร์โทลิน (bartholin cyst)
      - การช่วยคลอด
        
        ตัดฝีเย็บแนวเฉียงให้ยาว บางรายแพทย์อาจจะต้องตัดก้อนออก ถ้ามีเยื่อกั้นจะใช้วิธีกรีดเป็นรูปกากบาท ถ้าตีบมากอาจจะต้อง C/S
- - - - การนวด
      - การกดจุด
    - - ลด Abnormal fetal heart rate pattern
      - ลดภาวะแทรกซ้อนจากเลือดไปเลี้ยงมดลูกและรกน้อยลง
        (Utero placenta insufficiency)
  - - - ข้อดี
        
        ทําคลอดได้สะดวก รวมทั้งการตัดฝีเย็บและเย็บซ่อมฝีเย็บ
        
        สะดวกในการประเมินเสียงหัวใจทารกในขณะเฝ้าคลอด
        
        ทำความสะอาดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ก่อนทําคลอดให้สะอาดได้ง่าย
      - ข้อเสีย
        
        มีผลทําให้ความดันโลหิตลดลงถึง 30% ของค่าปกติ และมักพบได้ถึง 10% ของผู้คลอดที่คลอดท่านี้ ผู้คลอดมักเกิดภาวะ Supine Hypotensive Syndrome
        
        หายใจไม่สะดวกเนื่องจากมดลูกเบียดกระบังลม
        
        ท่านี้จะทําให้ช่องคลอดและฝีเย็บตึงมาก
        จึงต้องช่วยตัดฝีเย็บในการคลอดให้กว้าง
        
        แรงกดต่อขามากทําใหผู้คลอดปวดขาและเป็นตะคริวง่าย
        
        ผู้คลอดต้องออกแรงเบ่งมากเพือต้านกับแรงโน้มถ่วงของโลก
    - - ข้อดี
        
        ตัดฝีเย็บและเย็บซ่อมแซมฝีเย็บได้ง่าย
        
        สะดวกในการประเมินเสียงหัวใจทารก
        
        สะดวกในการทําความสะอาดอวัยวะสืบพันธุก่อนคลอด
      - ข้อเสีย
        
        ผู้คลอดมักเกิดภาวะ Supine Hypotensive Syndrome ได้ง่าย
        
        ท่านี้จะทําให้ช่องคลอดและฝีเย็บตึงมาก
        จึงต้องช่วยตัดฝีเย็บในการคลอดให้กว้าง
        
        ผู้คลอดต้องออกแรงเบ่งมากเพื่อต้านกับแรงโน้มถ่วงของโลก
    - - ข้อดี
        
        บรรเทาอาการปวดหลังได้
        
        เสริมแรงดึงดูดของโลกทําให้ส่วนนําเข้าสู่อุ้งเชิงกรานได้ดีขึ้น
        
        เพิ่มเส้นผ่าศูนย์กลางของช่องเชิงกราน (แต่ไม่มากเท่า squatting)
        
        ผู้คลอดสามารถมองเห็นกระบวนการคลอด
        ทําให้มีส่วนร่วมในการคลอด
      - ข้อเสีย
        
        ถ้าผู้คลอดตัวเตี้ยและต้องนั่งกางขามากๆ อาจทําให้ฝีเย็บตึงมาก ทําให้เกิดการตกเลือด เนื่องจากมีการฉีกขาดของฝีเย็บมาก
        
        ผู้ทําคลอดไม่สะดวกในการทําคลอด
        
        ทำให้ฝีเย็บบวม
    - - ข้อดี
        
        ผู้ทําคลอดสามารถเห็นฝีเย็บชัดเจน ทําให้ตัดฝีเย็บ
        และเย็บซ่อมแซมฝีเย็บได้สะดวก
        
        เพิ่มประสิทธิภาพของกล้ามเนื้อหน้าท้องในการเบ่งคลอด
        
        ไม่ขัดขวางการไหลเวียนของเลือดกลับสู่หัวใจ ป้องกัน
        การเกิดภาวะ Supine hypotensive Syndrome
      - ข้อเสีย
        
        หากผู้คลอดเหยียดขากว้างมาก ฝีเย็บจะตึงมาก
        อาจเกิดการฉีกขาดของฝีเย็บมาก
    - - ข้อดี
        
        ผู้คลอดรู้สึกผ่อนคลายและเป็นธรรมชาติ รวมทั้งมีความสุขสบาย
        
        กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานหย่อน ทำให้ส่วนนำเคลื่อนต่ำ
        และมีการหมุนภายในได้ง่ายขึ้น
      - ข้อเสีย
        
        ไม่สะดวกในการตัดและเย็บซ่อมแซมฝีเย็บ
        
        ต้องใช้ผู้ช่วยทำคลอดเพิ่มขึ้น ในการทำหน้าที่จับขาข้างบนไว้
    - - ข้อดี
        
        ทำให้กล้ามเนื้อหน้าท้องและอวัยวะภายในช่องท้องหย่อน มีผลทำให้ส่วนนำทารกเคลื่อนต่ำลงได้ง่ายจากแรงดึงดูดของโลก และทำให้ศีรษะทารกหมุมอยู่ทางด้านหน้า anterior ได้ง่าย
        
        ศีรษะทารกจะกดปากมดลูก ทำให้ช่วยถ่างขยายปากมดลูก
      - ข้อเสีย
        
        การคลอดในท่าลำตัวตั้งขึ้น อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการสูญเสียเลือด
    - - ข้อดี
        
        เพิ่มความกว้างของช่องออกของเชิงกราน
        
        ลดอุบัติการณ์ของการเกิดการแยกของกระดูกเหน่า
      - ข้อเสีย
        
        ทำให้ผู้คลอดเหนื่อยมาก
        
        ตัดฝีเย็บและเย็บซ่อมแซมฝีเย็บยากเนื่องจากมองเห็นฝีเย็บไม่ชัดเจน
    - - ข้อดี
        
        ป้องกันการเกิดภาวะ Supine Hypotensive Syndrome
      - ข้อเสีย
        
        ผู้คลอดเหนื่อยมาก