Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรวิทยาของ ระบบทางเดินหายใจ, DA22F3CF-AF48-4011-AD1F-36E2EB96119C …
พยาธิสรีรวิทยาของ
ระบบทางเดินหายใจ
สรีรวิทยาของการหายใจ
โครงสร้าง
โครงสร้างของปอดมีลักษณะเอื้อต่อการทําหน้าที่ของมัน
หน้าที่
สร้างและขจัดสารเคมีบางชนิด การกรองสิ่งแปลกปลอม
แลกเปลี่ยนก๊าซ
นําออกซิเจนเข้าสู่เลือด
ขจัดคาร์บอนไดออกไซด์
การขนส่งออกซิเจน
Oxygen ละลายน้ำได้ไม่ดีแต่จับกับฮีโมโกลบินได้ดี
ละลายใน plasma วัดได้จากการเจาะ ABG
จับกับฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดง วัดได้จากการจับ pulse O2
saturation
ออกซิเจนในเลือดอยูที่ไหนได้บ้าง
ละลายในส่วนที่เป็นของเหลว 3 %
จับกับฮีโมโกลบินที่อยู่ในเม็ดเลือด 97 %
อาการวิทยาระบบการหายใจ
อาการหายใจลําบาก
ความหมาย
ความรู้สึกหายใจได้ลําบากต้องใช้ความพยายามในการหายใจเกิดในขณะพักหรือระหว่างการทํากิจกรรมที่ไม่ต้องออกแรงมากนักหรือเคยทําได้
สาเหตุของอาการหายใจลําบาก
Sensors เช่น การได้รับสารพิษ
Effectors เช่น กล้ามเนื้ออ่อนแรง ระบบหายใจ
ระบบไหลเวียนเลือด
Central controller เช่น อุบัติเหตุเกี่ยวกับสมอง
ศูนย์การหายใจถูกกระตุ้นหรือถูกกด
กลไกลของอาการหายใจลําบาก
สาเหตุที่พบบ่อย
โรคเลือดและ metabolism
โรคหัวใจ
โรคปอด
อาการไอ
ความหมาย
เป็นกลไกลป้องกันเชื้อโรค
ประเภทของอาการไอ
ไอแบบมีเสมหะ มักพบในโรคหลอดลมการติดเชื้อแบคทีเรีย
ไอแห้งมักพบในโรคหืด ภูมิแพ้ วัณโรคปอด ผลข้างเคียงจากการทานยากลุ่ม ACE inhibitor
ไอเป็นเลือดโรคมะเร็งของหลอดลม การติดเชื้อโดยเฉพาะวัณโรค
อาการเขียวคล้ำ
ความหมาย เขียวคล้ำบริเวณปลายมือ ปลายเท้า เยื้อบุผิว หนังตา ลิ้น กระพุ้งแก้ม ริมฝีปากด้านใน
สาเหตุ
โรคหัวใจ โรคปอด ทําให้การจับออกซิเจนกับฮีโมโกลบินน้อยลง พบในโรคหัวใจพิการแต่กําเนิด
ริมฝีปาก ลิ้น ม่วง Central Cyanosis เกิดเมื่อ Arterial Desaturation
ปลายมือ ปลายเท้าม่วง Peripheral Cyanosis มีการใช้ออกซิเจนส่วนปลายมากกว่าปกติ
อาการนิ้วปุ้ม
ความหมาย การพร่องออกซิเจนเรื้อรัง เกิดการเจริญ เติบโตผิดปกติของเนื้อเยื้อ เล็บ หลอดเลือดฝอยและเนื้อเยื้อขยายตัว มักพบในหัวใจแต่กําเนิด ปอดอัก เสบเรื้อรัง
อาการเจ็บหน้าอก
ลักษณะการเจ็บหน้าอก
Cardiac : บีบรัดหน้าอกหนักๆ เหมือนกับถูกทับร้าวไปแขน
Pleura : เจ็บแปลบๆ (Sharp Pain) เจ็บสัมพันธ์กับการเจ็บหน้าอกร่วมอาการไอ
Chest wall : ปวดแสบร้อนตามแนวเส้นประสาท เช่น งูสวัด
GI Tract : ปวดท้องลิ้นปี่ กรดไหลย้อน
Covid - 19 Pneumonia
เชื้อที่ทําให้เกิดโรค
Typical bacteria
S. Pneumoniae
H. Influenza
M. Cararrhalis
S. Aureus
Gram- negative bacteria
Microaerophilic bacteria & anaerobes
Atypical bacteria
Legionella app.
M. Pneumoniae Chlammydia pneumonia
Chlamydia psittacosis
Coxiella burnetii
Respiratory virus
Influenza A & B viruses
Parainfluenza viruses
Adenoviruses
Respiratory syncytial virus
Human metapneumovirus
Coronaviruses
Human boca viruses
Rhinoviruses
การวินิจฉัย
เริ่มมีอาการเฉียบพลัน ระยะเวลา ≤ 2 สัปดาห์
การแทรกซึมของปอดใหม่ อาจเป็นเรื่องยาก : pts กับโรคปอดเรื้อรัง ถุงลมโป่งพอง โรคอ้วนจากการติดเชื้อในช่วงต้น ภาวะขาดน้ำอย่างรุนแรง
≥ 3|5 ของอาการและอาการแสดงไข้ไอ หรือมีเสมหะ หายใจลําบาก อาการเจ็บหน้าอก เยื้อหุ้ม ปอดอักเสบ
การรักษา
Beta - lactam group สําหรับ typical bacteria
Macrolide group / Doxycycline สําหรับ Atypical bacteria
Oseltamivir สําหรับไวรัส influenza
ใช้ระยะเวลาการให้ยาอย่างน้อย 5 วัน
RNA virus สามารถก่อโรคทางเดินหายใจและทางเดินอาหาร ส่วนใหญ่อาการน้อย มีเพียงบางสายพันธ์ที่มีความรุนแรง
SARS - CO - V
MERS - CO - V
COVID - 19
อาการ
ส่วนใหญ่ไม่มีอาการ
ในผู้ที่มีอาการอาจมีการติดเชื้อไวรสัหรือปอดอักเสบ
ระยะฟักตัว
เฉลี่ย 4-5 วัน (2-14 วัน)
การติดต่อ : Droplets Air borne (เฉพาะเมื่อเกิด aerosal เช่น พ่นยา)Direct contac
การแพร่กระจาย
การหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน
นิยาม
ภาวะที่ปอดไม่สามารถนําออกซิเจนเข้าสู่เลือดและไม่สามารถระบายคารบ์ อนได ออกไซด์ในเลือดออกจากร่างกายผ่านการหายใจได้
Acute Hypercapnia respiratory failure
PaO2 > 50 mmHg
Peioperative respiratory failure
ภาวะหายใจล้มเหลวขณะผ่าตัด
Acute Circulatory failure
ระบบไหลเวียนโลหิตล้มเหลวเฉียบพลัน ในผู้ป่วยเสียเลือด มีภาวะช็อก
Acute Hypoxemic respiratory failure
PaO2 จาก ABG < 60 mmHg ร่วมกับมี PaCO2 ปกติหรือต่ำ
อาการแสดงจากภาวะพร่องออกซิเจน :
อาการทางระบบหัวใจและหลอดเลือด
กระตุ้นระบบประสาทซิมพาเทติกทําให้ความดันเปลี่ยนแปลง หัวใจเต้นแรงขึ้น
อาการทางระบบหายใจ กระตุ้นศูนย์หายใจให้หายเร็ว และแรงมากขึ้น
Hemoglobin desaturation : Cyanosis อาการทางระบบประสาทส่วนกลาง
ปวดศีรษะ การตัดสินใจไม่ถูกต้อง กระสับกระส่าย ซึม สับสน
ผลที่ตามมาของการเกิดหากไม่ได้รับการแก้ไข คือ เซลล์ได้รับ อันตรายและอวัยวะต่างๆเกิดการล้มเหลว เช่น ความดันโลหิตต่ำ ไตวาย สมองเสียหายถาวร
Hypoxemia
คือ ภาวะที่เนื้อเยื่อในร่างคือ ภาวะที่เนื้อเยื่อในร่างกายขาดออกซิเจน ซึ่งเป็นผลมาจากที่ร่างกายมีปริมาณออกซิเจนในเลือดต่ำกว่าปกติ (Hypoxemia) จึงทําใหเลือดไม่สามารถนําออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย จนทําให้ร่างกายแสดงความผิดปกติ เช่น ผิวหนังเขียวซีด เหงื่อออกมาก หายใจผิดปกติ
Hypoxia
Decrease Oxygen supply to tissues
Hypoxemia
Decrease Oxygen in blood
สาเหตุ
Diffusion limitations : การแพร่ผ่านผนังถุงลมเสียไป
Hypoventilation : การหายใจช้าทําให้การระบายอากาศลดลง ส่งผลให้ PaCO2 สูง
Decrease PlO2 : เชน่ การอยู่บนที่สูง
V/Q mismatch : มีการระบายอากาศหรือการไหลเวียนเลือดที่ลดลง
Shunt : มีพยาธิสภาพที่ส่งผลให้ไม่เกิดการแลกเปลี่ยนก๊าซ
Ventilator supply and demand
Supply จะมากกว่า demand
Suppply ความสามารถสูงสุดของร่างกายในการหายใจ โดยไม่เกิดการออ่ นล้าของกล้ามเนื้อ
demand
ปริมาณการหายใจที่ทําให้เกิดการระบายอากาศที่เพียงพอไม่เกิดภาวะ PaCO2 ในเลือดสูงกว่าปกติ
Hypercapnea
เป็นภาวะที่คาร์บอนไดออกไซด์ในปอดและในเลือดสูงกว่า ปกติ PaCO2 > 45 mmHg
สาเหตุ
Hypoventilation : หายใจช้าไป หรือ หายใจยาวไป
มีความผิดปกติที่ deadspacaเพิ่มขึ้นเช่นโรคถุงลมโป่งพองที่รุนแรง (Severe emphysema)
มีการสร้าง CO2 มากกว่าปกติ เช่น ภาวะ sepsis
Pulmonary edema
ภาวะที่มีความดันในpulmonarycapillaryเพิ่มขึ้น นําไปสู่การรั่ว ของของเหลวไปสู่ชั้น interstitium และอาจผ่านไปสู่ถึงลมได้
Atelectasis
ภาวะที่ถุงลมปอดไม่สามารถขยายได้ปกติ ส่งผลให้ถุงลมปอดส่วนที่แฟบไม่สามาถแลกเปลี่ยนก๊าซได้อย่างปกติ
