Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Renesans 1492-1584r. - Coggle Diagram
Renesans 1492-1584r.
Złote myśli -Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce" -Terencjusz
A nich narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi i swój język mają." Mikołaj Rej
Wzorce osobowe Humanista, poeta doctus (Jan Kochanowski), Władca, dworzanin, obywatel patriota, ziemianin
Motywy
Pochwała świata i życia doczesnego ("Pieśń świętojańska o Sobótce)
Idealne państwo ("Książe")
Żądza władzy ("Makbet")
Arkadia ("Sonety do Laury")
Cechy Antropocentryzm, indywidualizm, harmonia i symetria, antyczne wzorce, heliocentryzm,
Historia Odkrycie Ameryki, reformacja Lutra, rozwój miast, konflikty religijne, schizma wschodnia
Filozofie renesansu
Irenizm Erazm z Rotterdamu, głosił pokojowe rozwiązywanie konfliktów, pacyfizm. "Pochwała głupoty" Cieszy się z wszechobecnego działania, mądrość odbiera odwagę, człowiek jest szczęśliwy, im mu klepek brakuje.
Makiawelizm Nicollo Maciavelli, głosił teorię, że władza ma nieograniczone możliwości. "Cel uświęca środki" Władca ma budzić strach i respekt, dobro państwa jest ponad wszystkim innym.
Utopia Tomasz Morus, głosił, że równość jest podstawą życia. Każdy powinien mieć tyle samo, pieniędzy nie powinno być, wszystko wspólne.
Mirandola Człowiek wyróżnia się tym że myśli, to wywyższa go ponad inne stworzenia. Dzięki pracy nad sobą, może osiągnąć wszystko.
Kultura i sztuka
Najsłynniejsi twórcy
Jan Kochanowski Najsłynniejszy polski twórca renesansu. Wykształcony humanista i podróżnik, doradca króla Zygmunta Augusta.
Fraszki- Drobny utwór wierszowany, zawiera puentę i przesłanie.
"Raki"- Fraszka pokazuje kobiety w idealnym świetle, jednak czytając od tyłu morał jest zupełnie inny, przedstawia kobiety jako przebiegłe i zdradliwe.
"Do Gór i lasów" "O doktorze Hiszpanie", "Na zdrowie" "Na Lipę" "Do fraszek"
-
Hymn "Czego chcesz od nas Panie- Hymn to uroczysta pieśń pochwalna, podniosły ton, podmiot zbiorowy. Utwór jest manifestem religijnym oraz wyraża humanistyczny światopogląd poety.
-
"Pieśni" "Pieśń o spustoszeniu Podola", "Pieśń świętojańska o Sobótce" "Chcemy być sobie radzi" "Nie porzucaj nadzieje"
Treny Gatunek pogrzebowy, podniosły charakter, powstały na cześć jego zmarłej córki Urszulki.
Tren XIX "Albo sen" Ostatni tren, w którym Kochanowski godzi się ze śmiercią. Spotyka we śnie matkę z Urszulką na rękach, która przekonuje, że warto wierzyć.
Tren 5- porównanie do oliwki Tren 7 opłakiwanie ubrań, Tren 9 Zwątpienie w mądrość, Tren 10 Zwątpienie w Boga Tren 11 Zwątpienie w cnotę
Wiliam Szekspir- Angielski dramatopisarz, twórca teatru elżbietańkiego.
"Makbet" Dramat opowiadający o dowódcy angielskim, który przekonany przez swoją żonę postanawia zabić króla, co prowadzi go do obłędu, samotności i śmierci.
Gatunki literackie sonet, nowela, hymn, fraszka, pieśń, dramat, sielanka
