Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Một số xét nghiệm sinh hóa, Một số xét nghiệm huyết học - Coggle Diagram

- - - - Tên khác Glutamat oxaloacetat transaminase (GOT)
      - Enzym có vai trò vận chuyển nhóm amin
      - Trị số BT: 0-0,58 µkat/L
      - Nhiều nhất ở mô tin và gan, ở mô khác ít
    - - Tăng
        
        Nhồi máu cơ tim: ASAT là enzym thứ 2 tăng sớm trong ht sau nhồi máu cơ tim (6-8h) (sau CK)
        
        Tổn thương tb gan: Viêm gan virus or do nhiễm độc, viêm gan mạn, xơ gan, ứ mật, or dùng nhiều thuốc: paracetamol, INH, rifampicin,...
  - - - BT: SI= 0-0,58 µkat/L
      - Tên khác: Glutamat pyruvat transminase (GPT)
    - - ALAT tăng do tổn thương tb gan
      - ALAT đc coi là enzym đặc hiệu vs gan hơn ASAT vì thường ít khi tăng trong các bệnh khác ngoài nhu mô gan
  - - - Đánh giá tổn thương tại mô: Đo hoạt độ những enzym đc gp
        
        Gp nhiều: Tổn thương rộng, cấp tính
        
        Gp vừa: Tổn thương mạn tính
- - - - Tăng sx (tăng phá hỷ nucleoprotein, ăn nhiều protid), đào thải kém (suy giảm CN thận)
        
        -> Nếu vượt quá ngưỡng 7 mg/dl sẽ tạo tinh thể acid uric đọng trong sụn, khớp, thận gây nên bệnh gout
      - Tác nhân gây độc tb: các chất kháng chuyển hóa, thuốc đtrị ung thư: methotrexat, vincristin, or prednison
      - Tác nhân làm giàm bài tiết acid uric ở ống thận: lợi tiểu thiazid, furosemid,...
- - - - Xh vàng da
        
        Vàng da tiêu huyết do phá hủy HC nhiều vượt quá khả năng liên hợp của gan
        
        Vàng da sơ sinh do thiếu enzym liên hợp
  - - - Tại gan: Tổn thương tb gan (virus, thuốc, rượu,...) or tắc đg dẫn mật trong gan
      - Sau gan: Sỏi mật, ung thư đầu tụy
      - Trước gan: Bệnh thiếu máu tan máu
- - - - Giảm glucose
        
        Insulin (tế bào β tuyến tụy)
      - Tăng Glu
        
        Adrenalin
        
        Glucagon
        
        Glucocorticoid
- - - - Tuổi (năm)
        
        Thể trọng (kg)
        
        Creatinin (mg/dL)
- - - - Sau thận: tắc đg tiết niệu (sỏi)
      - Tại thận: Viêm cầu thận cấp, mạn, viêm ống thận do nhiễm độc
      - Trước thận: Mất nước, nôn, ỉa chảy, sốc, suy tim
- - - - Duy trì áp suất keo
      - Vân chuyển nhiều các hợp chất hữu cơ và vô cơ (salicylat, phenylbutazon, warfarin
      - Chiếm 60% tổng số pr toàn phần, do gan tổng hợp
    - - Tách thành nhiều phân nhóm nhỏ α, β, γ
        
        (globulin γ phân thành nhiều glubulin miễn dịch: IgG, IgA, IgM, IgD, IgE. Giúp chẩn đoán nhiều bệnh MD)
  - - - Do suy dinh dưỡng, rối loan tiêu hóa, ung thư, suy gan, xơ gan
      - Do tăng đào thải: HC thận hư, mất pr theo nước tiểu: bị bỏng rộp, mất qua da,...
    - - Cô đặc máu do cơ thể mất nước
      - 1 số bệnh RL globulin ht: đa u tủy (bệnh Kahler), bệnh macroglobulin huyết,...
- - - - Cr nữ< Cr nam
  - - - U: nđộ Cre trong nc tiểu, -V: V nước tiểu trong 1ph. - P: nđộ Cre trong ht
- - - - Do tăng phá hủy (thiếu máu tan máu)
      - Do mất máu
      - Do suy tủy, RL tổng hợp porphyrin,...
    - - Nđộ oxy trong máu quá thấp ( có thể do sống ở vùng cao, suy tim, các bệnh đg hô hấp,...)
        
        Body đh kích thích tạo HC ở tủy xương
      - Do bệnh lý or 1 số nguyên nhân khác, tủy xương sx quá nhiều HC, nên BC, TC cũng tăng theo
      - Số lượng HC có thể tăng đến 6-8 triệu/ 1 mm^3
  - - - So sánh tỷ lệ phần trăm giữa thể tích huyết cầu vs máu toàn phần đc gọi là hematocrit
      - BT, hematocrit: 39-45%
        
        Nam: 0,39 - 0,45
        
        Hematocrit
        
        Tăng: trong mất nước do tiêu chảy, nôn, sốt kéo dài.
        
        Giảm: do chảy máu, tan máu
        
        Nữ: 0,35 - 0,42
    - - BT:
        
        Nam: 14,6±0,6 g/dL (SI: 2,26±0,09 mmol/L)
        
        Nữ: 13,2±0,5 g/dl (SI: 2,04±0,08 mmol/L)
      - Thiếu máu khi
        
        Nam < 13g/dL
        
        Nữ < 12 g/dL
        
        Thiếu máu có thể do mất máu, tan máu or sự sx HC quá chậm, clg k đạt: suy tủy, thiếu VTM. Hoặc do thiếu máu giả do máu bị hòa loãng lm tăng thể tích h/tương
        
        Trẻ sơ sinh < 14 g/dL
    - - Là tốc độ lắng của HC trong máu đã đc chống đông và đc đo trong 1 ống có đường kính nhất định để ở tư thế thẳng đứng.
        
        Đo chiều cao cột huyết tương sau 1-2h đầu.
      - Tốc độ lắng máu
        
        Nam: 3-7 mm/h
        
        Nữ: 5-10 mm/h
        
        Tăng do: NK: thấp khớp, lao đang tiến triển, ung thư ( h đầu tới 30-60 mm)
      - XN tuy k đặc hiệu but đơn giản để theo dõi tiến triển của bệnh.
- - - - NK gây mủ
      - Bệnh nhiễm độc
      - Thương tổn tb, sau phẫu thuật
      - Bệnh ung thư dòng BC
    - - Thương hàn
      - Bệnh do virus
      - Sốt rét
      - Chứng mất BC hạt, Giảm sản hoặc suy tủy xương