Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Nhiệm vụ đặc điểm của dạy học động tác trong GDTC, Quá trình dạy học động…
Nhiệm vụ đặc điểm của dạy học động tác trong GDTC
Tính chất của các nhiệm vụ và đặc điểm của các động tác cần học đã chi phối đặc điểm quá trình dạy học
Việc sử dụng các phương pháp dạy học động tác và quá trình dạy học sẽ phụ thuộc vào ba yếu tố
Phụ thuộc vào độ phức tạp về cấu trúc của động tác cần học
Phụ thuộc vào đặc điểm của các tố chất vận động
Phụ thuộc vào điều kiện động tác cần tiếp thu
Do đặc điểm các động tác cần học khác nhau, tố chất của các nhiệm vụ cũng khác nhau, vì vậy mà quá trình dạy học sẽ có những đặc điểm riêng
Cơ chế và các quy luật hình thành kỹ năng, kỹ xảo vận động là cơ sở xác định các giai đoạn của quá trình dạy học động tác
Khái niệm
Kỹ năng vận động là khả năng điều chỉnh động tác còn phải tập trung chú ý vào các thao tác. Kĩ năng thu được trên cơ sở có được hiểu biết và cách thực hiện động tác (nắm được kĩ thuật động tác)
Kỹ năng là khả năng điều khiển động tác một cách chưa được tự động hóa mà còn phải tập trung chú ý vào động tác, cách làm và chưa được ổn định.
Kỹ năng vận động là cách thức điều khiển có tính chất tự động hóa các động tác trong hành động vận động toàn vẹn và động tác được thực hành ở mức độ vững chắc cao.
Khái niệm về cơ chế kỹ năng và kỹ xảo vận động
Chuyển kỹ xảo
Sự tác động lẫn nhau giữa các kỹ thuật, bài tập động tác đã học và đang học, có thể thuận lợi cho việc tạo kỹ xảo mới, cũng có thể ngược lại. Quá trình đó gọi là sự chuyển kỹ xảo của vận động
Sự chuyển tốt của kĩ xảo xảy ra khi các tác động có khâu chính giống nhau còn chi tiết khác nhau
Sự chuyển “xấu” của kỹ xảo thì ngược lại, xảy ra khi giữa các động tác có chi tiết giống như những điểm mấu chốt thì lại khác nhau
Quy luật hình thành kỹ năng, kỹ xảo vận động là cơ sở để xây dựng cấu trúc quá trình dạy học động tác theo ba giai đoạn, trong đó việc bố trí thứ tự các nội dung dạy học động tác phải tranh thủ được sự “chuyển tốt” và khắc phục sự “chuyển xấu” giữa các kỹ xảo cần học
Quá trình dạy học động tác trong GDTC
Các tiền đề và các giai đoạn của quá trình dạy học
Sự sẵn sàng tiếp thu động tác là một tiền đề của dạy học trong GDTC
Trước khi giảng dạy một động tác nào đó, cần kiểm tra sự sẵn sàng chú ý của người tập thông qua các thông tin về kinh nghiệm vận động trước đây của người tập (có thể dưới dạng kiểm tra bài cũ), các bài tập chuẩn bị, các bài tập dẫn dắt
Sự chuẩn bị của người tập thường biểu hiện theo ba yếu tố
Mức độ phát triển các tố chất thể lực (sự sẵn sàng về thể lực),
Kinh nghiệm vận động (kể cả sẵn sàng về phối hợp vận động)
Các yếu tố về tâm lí
Đặc tính chung về cấu trúc của quá trình dạy học động tác
Ba giai đoạn tiêu biểu cả về nhiệm vụ sư phạm lẫn phương pháp dạy học.
Giai đoạn dạy học đi sâu và chi tiết hóa động tác – lúc này kỹ năng vận động được chính xác hóa và một phần được chuyển thành kỹ xảo.
Giai đoạn củng cố và tiếp tục hoàn thiện động tác.
Giai đoạn dạy học ban đầu về động tác - tương ứng với giai đoạn dạy học kỹ thuật động tác ở mức còn “thô thiển”
Nội dung, yêu cầu, phương pháp dạy học của từng giai đoạn
Giai đoạn dạy học ban đầu
Mục đích của giai đoạn này là dạy học các nguyên lý kỹ thuật của động tác, hình thành kỹ năng thực hiện nó, mặc dù còn dưới dạng "thô thiển"
Nhiệm vụ
Học từng phần (từng giai đoạn hay yếu lĩnh) của kỹ thuật động tác mà trước đây chưa biết.
Hình thành nhịp điệu chung của động tác
Tạo khái niệm chung về động tác và tâm thế tốt để tiếp thu động tác đó
Ngăn ngừa hoặc loại trừ những cử động không cần thiết và những sai phạm lớn trong kỹ thuật động tác
Nguyên nhân và cách khắc phục
Do những sai lầm của động tác trước đó – dùng phương pháp chia nhỏ động tác để tập, đồng thời sửa chữa những lỗi sai đó
Do mệt mỏi – dùng phương pháp kích thích tâm lí và định ra chỉ tiêu để yêu cầu người tập thực hiện
Tự kiểm tra động tác chưa đủ mức – tập trung chú ý vào động tác đang thực hiện cũng như nhờ các phương pháp thông tin cấp tốc
Do sự chuyển xấu các kỹ xảo vận động – xây dựng lại tiến trình giảng dạy sao cho hợp lí.
Hiểu nhiệm vụ vận động chưa đúng – giảng giải kỹ, giải thích rõ ràng, làm mẫu có chất lượng cao, các phương pháp tích cực có sự chú ý và đào sâu suy nghĩ về nhiệm vụ vận động
Do điều kiện tập luyện không tốt – cố gắng tới mức tối đa để hạn chế khó khăn trong quá trình tập luyện.
Sợ hãi gây nên căng thẳng cơ bắp quá mức và hạn chế biên độ động tác – tăng cường bảo hiểm, động viên, giáo dục ý chí cho người tập, tăng dần độ khó dần dần từ ít đến nhiều.
Sự chuẩn bị thể lực chưa đầy đủ -> chuẩn bị tố chất thể lực cần thiết đáp ứng nhu cầu của kỹ thuật động tác.
Giai đoạn dạy học đi sâu
Xu hướng và các nhiệm vụ riêng
Mục đích của giai đoạn này là chuyển từ kĩ năng thô sơ thành mức độ hoàn thiện hơn về động tác, thực hiện ở sự chi tiết hóa kĩ thuật động tác.
Nhiệm vụ
Chính xác hóa kĩ thuật động tác theo đặc tính không gian, thời gian và mức độ dùng sức cho phù hợp với đặc điểm cá nhân
Hoàn thiện nhịp điệu động tác, thực hiện động tác tự nhiên, liên tục.
Hiểu sâu quy luật vận động của động tác.
Tạo tiền đề để thực hiện động tác biến dạng
Đặc điểm và trình tự sử dụng các phương pháp trong giai đoạn giảng dạy đi sâu
Phương pháp tập luyện nguyên vẹn, phương pháp ổn định tăng tiến đi sâu vào những chi tiết kỹ thuật là cơ sở phương pháp dạy học ở giai đoạn này
Phương pháp sử dụng lời nói: Nhằm cung cấp kiến thức chi tiết về các cơ chế kỹ thuật động tác để phân tích tiến trình tiếp thu kỹ thuật đó; để phát hiện sai sót, các nguyên nhân nảy sinh và sửa chữa, đặc biệt để huấn luyện hình thức tập luyện tư duy – học bằng thơ.
Phương pháp trò chơi, phương pháp thi đấu: Sử dụng khi kĩ năng đã tương đối vững nhằm thực hiện kỹ thuật động tác vững hơn
Kiểm tra và đánh giá
Kiểm tra, khen, chê…nhưng nên thiên về động viên, khích lệ kịp thời để loại trừ bi quan không đúng mức
Giai đoạn củng cố và tiếp tục hoàn thiện
Xu hướng và các nhiệm vụ riêng
Mục đích của giai đoạn này là hoàn thiện động tác và vận dụng động tác trong điều kiện thực tế.
Nhiệm vụ
Hoàn thiện sự cá biệt hóa kỹ thuật động tác tương ứng với mức phát triển năng lực của cá nhân
Sẵn sàng cấu tạo lại kỹ thuật và phát triển cao hơn (hoàn thiện) trên cơ sở phát triển các tố chất thể lực
Mở rộng tính biến dạng của động tác để sử dụng động tác trong các tình huống
Củng cố kỹ xảo đã có về kỹ thuật động tác.
Phương pháp củng cố và tiếp tục hoàn thiện
Lặp lại thay đổi
Lặp lại ổn định
Về xây dựng lại kỹ thuật động tác
Phải xây dựng lại kỹ thuật động tác trong hai trường hợp
Khi các hình thức động tác vừa tiếp thu được không hoàn toàn tương ứng với khả năng chức phận đang tăng lên của cơ thể.
Khi kỹ xảo được hình thành bị sai sót do dạy học sai lệch.
Các đặc điểm kiểm tra và đánh giá
Các chỉ số cơ bản dùng để đánh giá mức độ hoàn thiện động tác
Tính bền vững của kỹ xảo khi mệt mỏi
Tính bền vững của kỹ xảo khi cảm xúc thay đổi
Mức độ tự động hóa đối với động tác
Tính biến dạng của động tác
Tính hiệu quả của kỹ thuật động tác.