Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
łagodne schorzenia macicy - Coggle Diagram
łagodne schorzenia macicy
mięśniaki macicy
definicja
niezłośliwe guzy zbudownane z komórek mięśni gładkich macicy (miometrium) i czasem z komórek mięśni gładkich więzadła obłego, naczyń macicznych
kom, mięśni gładkich i białka macoerzy zewnątrzkomórkowej: proteoglikany, kolagen, fibronektyna
czynniki ryzyka
niemodyfikowalne
rasa czarna
wiek okołomenopauzalny
czynniki genetyczne
wysoka ekspresja genów kodujących receptory estrogenowe i receptory dla progesteronu
polimorfizmy w zakresie genów metabolizmu plciowych hormonów steroidowych
rearanżacja chromosomów
pierwsza miesiączka przed 12 rokiem życia
modyfikowalne
czynniki metaboliczne
otyłość
NT
dieta bogata w czerwone mięso
wysoka podaż kofeiny i alkoholu
PALENIE ZMNIEJSA RYZYKO MIĘŚNIAKÓW MACICY
rodność
ciąża przed 25 rokiem życia zmniejsza ryzyko!!!
połóg i ciąża- fizjologiczne zmniejszenie ukrwienia macicy- apoptoza mięśniaków
epidemiologia
50-60% kobiet
po 50 roku życia u 70% kobiet
NAJCZĘSTSZE NIEZŁOŚLIWE NOWOTWORY U KOBIET
nie naciekają prawidłowej tkanki i nie dają przerzutów
w 90% w trzonie macicy
przestaje rosnąć po menopauzie, guzy estrogenozależne
mięśniaki podśluzówkowe mogą powodować problemy z zajściem w ciążę
objawy kliniczne
patologiczne krwawienia
wtórna niedokrwistość z niedoboru Fe
objawy objętościowe
ból podbrzusza i odcinka lędźwiowego
ucisk
zaburzenia czynnościowe ze strony dolnej części układu moczowego (LUTS- lower urinary tract symptoms)
parcie na mocz
częstomocz
retencja moczu
nokturia
uczucie pełności w obrębie miednicy mniejszej
zaburzenia ze strony dolnej części układu pokarmowego
zaparcia
uczucie niepełnego wypróżnienia
dyschezja
przedłużające się, bolesne i obfite krwawienia miesięczne ze skrzepami
bolesne współżycie
daje 10-40% mięśniaków, reszta bezobjawowa
rozpoznanie mięśniaków macicy
USG
<2cm mięśniaki podśluzówkowe (niewyczuwalne w badaniu palpacyjnym)
diagnostyczna minihisteroskopia
MRI
liczba, unaczynienie, lokalizacja
różnicowanie z adenomiozą
LDH= dehydrogenaza mleczanowa
CA125
klasyfikacja
STEPW
size
topography- lokalizacja
extension- szerokość podstawy
penetration
wall- lokalizacja na ścianie macicy
FIGO
9 typów w zależności od położenia względem ściany macicy
0= uszypułowany włókniak wewnątrzmaciczny
8= mięśniak pasożytniczy/ mięśniak szyjkowy
leczenie
farmakologiczne
łagodzą objawy, przygotowują do zabiegu przez zmniejszenie masy guza
agoniści GnRH
wywołują stan hipoestrogenizmu
max 6 msc
objawy menopauzy, ryzyko osteoporoy
antagoniści GnRH
centroreliks
ganireliks
elagoliks
SPRM- selektywne modulatory receptora progesteronowego
octan uliprystalu
zahamowanie proliferacji kom, indukcja apoptozy
inhibitory aromatazy
NLPZ
ibuprofen
nproksen
inhibitory fibrynolizy
kwas traneksamowy
leki uterotoniczne
oksytocyna
prostaglandyny
wkładki domaciczne
z progestagenem= lewonorgestrel
minimalnie inwazyjne metody nieoperacyjne
embolizacja tętnic macicznych
przezpochwowa okluzja tętnic maciczych (6h)
technika skondensowanej wiązki ultradźwiękowej
minimalne inwazyjne metody operacyjne
metody histeroskopowe
do 3 cm
podśluzówkowy
laparoskopia
termiczna ablacja za pomocą fal radiowych
klasyczne metody chirurgiczne
przezpochwowe wycięcie macicy
laparotomia poprzeczna sposobem PFANENSTIELA
laparotomia podłużna pośrodkowa
mięśniak >20 cm
zakres operacji
wyłuszczenie mięśniaka (miomektomia)
zakaz ciąży przez 3 miesiące lub 6 miesięcy gdy była otwierana macica
częściowe międzywięzadłowe usunięcie trzonu (fundektomia)
nadszyjkowa amputacja trzonu macicy często z jajowodami
redukcja ryzyka raka jajnika w przyszłości
całkowite wycięcie macicy
podział
podśluzówkowe
mogą być uszypułowane
podsurowicówkowe
mogą być uszypułowane
śródścienne
adenomioza
definicja
ektopowa lokalizacja błony śluzowej macicy w mięśniu macicy, wnikanie endometium do miometrium na głębokość >2,5mm powyżej strefy rozdzielającej tkankę gruczołową od mięśniowej
histpat
w tkance mięśniowej stwierdza się podścielisko błony śluzowej macicy, tkankę gruczołową, powiększone komórki mięśni gładkich
epidemiologia
20-35%
kobiety przed menopauzą, >40 lat
czynniki ryzyka
wiek: 40-50 lat
rodność
towarzyszy mięśniakom, endometriozie, raku błony śluzowej macicy
obraz kliniczny
obfite krwawienia miesięczne
dolegliwości bólowe
30%- bezobjawowo
rozpoznanie
macica powiększona, rozpulchniona i wrażliwa
USG
MRI
leczenie
farmakoterapia
NLPZ
zmniejszenie bólu i krwawienia
terapia hormonalna
doprowadzenie endometrium do atrofii
operacyjne
termoablacja endometrium
całkowite usunięcie macicy u 50% pacjentek
polip endometrialny
definicja
struktura zbudowana z gruczołów i podścieliska z tk łącznej rozwijająca się w jamie macicy
postać uszypułowana lub płasko przylegająca do błony śluzowej macicy
epidemiologia
7,8-34$
paogeneza
nadmierna stymulacja endometrium przez estrogeny
wzrost ekspresji receptorów estrogenowych i progesteronowych, aromatazy w błonie śluzowej macicy, mutacje w genach HMGIC
czynniki ryzyka
wiek- wzrost częstości wraz z wiekiem
cukrzyca
otyłość
endometrioza
leczenie tamoksifenem
rozpoznianie
histeroskopia
USG TV
histerosalpigografia
objawy
nieprawidłowe krwawienia
często u kobiet leczonych z powodu niepłodności
leczenie
histeroskopia operacyjna
łagodne zmiany w szyjce macicy
zapalenie szyjki macicy
charakter przewlekły z okresami zaostrzeń
zapalenie powierzchniowe -> zap. całego kanału -> zapalenie głębszych warstw błony śluzowej-> przerost i rozrost gruczołów szykowych
etiopatogeneza
gronkowce
pałeczka okrężnicy
chlamydia
rzeżączka
wirusy
czynniki ryzyka
wielorództwo
poronienia samoistne
terminacja ciąży
zaburzenia hormonalne- hipoestrogenizm
hipowitaminoza
objawy
upławy
ból w okolicy krzyżowej
bóle w podbrzuszy
częste i bolesne oddawanie moczu
diagnostyka
posiew z kanału szyjki i z pochwy
leukozytoza, OB, CRP
badanie moczu
powikłania
zwężenie kanału
niepłodność
leczenie
antybiotyki
leki przeciwzapalne
nadżerka części pochwowej szyjki macicy
zastąpienie nabłonka wielowarstwowego nabłonkiem gruczołowym
nadżerka gruczołowa, ektopia
etiopatogeneza
zaburzenia hormonalne
stany zapalne
Trichomonas vaginalis
Mycoplasma hominis
Chlamydia trachomatis
HSV
HPV
rozrost nabłonka gruczołowego, nadmierne wydzielanie śluzu, zmiana pH na zasadowe
proces epidermizacji
przesuwanie się nabłonka wielowarstwowego płaskiego z otoczenia
pokrycie ujść gruczołów= PĘCHERZYKI NABOTHA
metaplazja
długi, proces, może się przekształcić w proces nowotworowy
rozpoznanie
wziernikowanie pochwy
leczenie
krioterapia
elektrokoagulacja
technika laserowa
polip szyjki macicy
uszypułowana struktura wychodząca z kanału szyjki, zabarwienie: jasnoróżowe- fioletowe, poletkowata powierzchnia
nabłonek gruczołowy z podścieliskiem błony śluzowej kanału szyjki z odczynem zapanym
etiopatogeneza- stan zapalny
leczenie
ukręcenie polipa z wyłyżeczkowaniem jamy macicy
pęknięcie szyjki macicy
zadawnione pęknięcie u wieloródek
leczeni: wycięcie zbliznowaciałych brzegów pęknięcia i zszycie