Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
LIÊN XÔ SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ 2 - Coggle Diagram
LIÊN XÔ SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ 2
công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh
Hoàn cảnh sau chiến tranh
Kết thúc chiến tranh thế giới thứ hai, tuy là nước thắng trận nhưng Liên Xô đã phải chịu những tổn thất nặng nề
Chiến tranh đã làm cho nền kinh tế Liên Xô phát triển chậm lại tới 10 năm
Ngay từ đầu năm 1946, Đảng và Nhà nước Xô viết đã đề ra kế hoạch khôi phục và phát triển kinh tế đất nước với
kế hoạch 5 năm lần thứ tư
Những thành tựu
Đến năm 1950, sản xuất công nghiệp tăng 73 % so với trước chiến tranh
Sản xuất nông nghiệp cũng vượt mức trước chiến tranh
Đời sống nhân dân được cải thiện
Năm 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử
Phá vỡ thế độc quyền vũ khí nguyên tử của Mỹ
Đồng thời chứng tỏ sự phát triển vượt bậc về khoa học-kĩ thuật của Liên Xô
Ngay sau khi chế tạo thành công bom nguyên tử,
Liên Xô đã tuyên bố: sử dụng nguyên tử vào mục đích Hòa Bình
Nguyên nhân đạt được những thành tựu
Nhờ sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của đảng Cộng sản Liên Xô với đường lối cách mạng đúng đắn, phù hợp với hoàn cảnh lịch sử của một đất nước vừa thoát khỏi cuộc chiến tranh
Nhiều tinh thần lao động cần cù, dũng cảm của nhân dân Liên Xô
Nhờ sự đoàn kết, tinh thần tự lực tự cường của người dân Liên Xô và Liên Xô tranh thủ được những thành tự rửa khoa học kĩ thuật của thế giới
Tiếp tục công cuộc xây dựng cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội (từ 1950 đến đầu những năm 70 của thế kỷ 20)
Phương hướng chính
Tiếp tục ưu tiên phát triển công nghiệp nặng-nền tảng của nền kinh tế quốc dân
Thực hiện thâm canh trong sản xuất nông nghiệp
Đẩy mạnh tiến bộ khoa học kĩ thuật
Tăng cường sức mạnh quốc phòng của đất nước
Những thành tựu cơ bản
Kinh tế
về công nghiệp
Thập niên 50,60 của thế kỷ 20, kinh tế Xô tăng trưởng mạnh mẽ.
Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp đứng thứ hai trên thế giới (sau Mỹ), sản xuất công nghiệp hằng năm tăng 9,6%, chiếm 20% sản lượng công nghiệp thế giới
Về nông nghiệp
Năm 1950 đạt 186 triệu tấn, năng suất trung bình 15,6 tạ/ha
Khoa học kĩ thuật
Đi đầu trong chinh phục vũ trụ
Năm 1957, liên Xô là nước đầu tiên phóng thành công vệ tinh nhân tạo, mở đầu kỷ nguyên chinh phục vũ trụ
Năm 1961, Liên Xô phóng tàu Phương Đông đưa nhà du hành vũ trụ Ga-ga -rin lần đầu tiên bay vòng quanh trái đất
Quân sự
Đạt được thế cân bằng chiến lược về sức mạnh quân sự nói chung và tìêm lực hạt nhân nói riêng so với các nước đế quốc
Năm 1972, Liên Xô chế tạo thành công tên lửa hạt nhân
Chính trị
Trong 30 năm đầu sau chiến tranh, tình hình chính trị liên Xô ổn định, khối đoàn kết trong đảng Cộng sản và giữa các dân tộc trong liên bang được duy trì
Đối ngoại
Thực hiện chính sách đối ngoại Hòa Bình, tích cực ủng hộ cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, giành độc lập tự do cho các dân tộc
Là nước xã hội chủ nghĩa hùng mạnh nhất sau chiến tranh thế giới thứ hai
Là thành chỉ của hòa bình thế giới và chỗ dựa cách mạng thế giới
Ý nghĩa của những thành tựu
Chứng minh tính ưu việt của chủ nghĩa xã hội, vai trò lãnh đạo, đường lối đúng đắn của đảng Cộng sản, uy tín chính trị và địa vị quốc tế của Liên Xô được đề cao
Để lại bài học kinh nghiệm quý báo cho các nước xây dựng chủ nghĩa xã hội
Liên Xô trở thành trụ cột của các nước xã hội chủ nghĩa là thành trì của Hòa Bình, là chỗ dựa của phong trào cách mạng thế giới
Làm đảo lộn chiến lược toàn cầu của Mỹ và các nước đồng minh của Mỹ
Sự hình thành hệ thống xã hội chủ nghĩa
Cơ sở hình thành
Chung mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội
Chung hệ tư tưởng: chủ nghĩa Mác-Lênin
Đều đặt dưới sự lãnh đạo của đảng Cộng sản
Quan hệ kinh tế (SEV)
Thời gian
8/1/1949, Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV) được thành lập => sự hình thành của hệ thống xã hội chủ nghĩa
Thành phần
Ban đầu có 7 nước: Liên Xô, Anbani, Ba Lan, Bungari, Hungary, Rumani, Tiệp khắc
Sau có thêm các nước: cộng hòa Dân chủ Đức(1950), Mông Cổ(1962), Cuba(1972), Việt Nam(1978)
Mục đích
Đẩy mạnh hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau giữa các nước xã hội chủ nghĩa
Tạo sức mạnh cạnh tranh với Tây âu
Thành tựu
Tốc độ công nghiệp các nước XHCN tăng trưởng 10%/năm
Liên Xô cho các nước trong khối vay 13 tỷ rúp, viện trợ không hoàn lại 20 tỷ rúp
Hạn chế
Hoạt động 'khép kín' không hòa nhập với kinh tế thế giới
Cơ chế quan liêu bao cấp
Phân công sản xuất chuyên ngành có chỗ chưa hợp lý
Quan hệ chính trị-quân sự (tổ chức hiệp ước vác-sa-va)
Sự ra đời
14/ 5/1955, 8 nước gồm: Anbani, Ba Lan, bulgaria, cộng hòa Dân chủ Đức, Hungary, Liên Xô, Rumani, Tiệp Khắc dạ họp tại Vácsava và ký hiệp ước hữu nghị, hợp tác và tương trợ => tổ chức hiệp ước Vácsava ra đời
Mục tiêu
Thành lập liên minh phòng thủ về quân sự và chính trị của các nước xã hội chủ nghĩa Châu Âu
Vai trò
Giữ gìn hòa bình, an ninh ở châu âu và thế giới
Tạo nên thế cân bằng về sức mạnh quân sự giữa các nước xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa vào đầu những năm 70
Là tổ chức đối trọng của tổ chức NATO
Sự sụp đổ của hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô
Hoàn cảnh
1973 khủng hoảng dầu mỏ bùng nổ đã tác động đến toàn thế giới => liên Xô. Sửa đổi, cải cách
Một số bộ phận lãnh đạo xa rời quần chúng nhân dân, mắc nhiều sai lầm, khuyết điểm
Sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước
Những năm 80 của thế kỷ 20, sự khủng hoảng của Liên Xô đạt đến đỉnh điểm
Công cuộc cải tổ
3/1985 : Goócbachốp lên nắm quyền lãnh đạo đảng và nhà nước Liên Xô, đã đưa ra đường lối tiến hành cải tổ
Mục tiêu
Khắc phục sai lầm thiếu sót, đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng
Nội dung
Về chính trị: thực hiện chế độ tổng thống, đa nguyên về chính trị, xóa bỏ chế độ một đảng, tuyên bố dân chủ công khai mọi mặt
Về kinh tế: thực hiện nền kinh tế thị trường nhưng trong thực tế chưa thực hiện được
Hậu quả
Đất nước khủng hoảng, rối loạn=> sụp đổ
19/8/1991 đảo chính lật đổ Goócbachốp không thành => Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động
21/12/1991, 11 nước ký hiệp ước giải tán liên bang Xô viết, thành lập cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG)
25/12/1991, lá cờ trên điện Cremli bị hạ xuống, Goócbachốp từ chức tổng thống => chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô sụp đổ sau 74 năm tồn tại
Nguyên nhân sụp đổ
Mô hình chủ nghĩa xã hội xây dựng chưa phù hợp, đường lối lãnh đạo chủ quan, duy ý chí, quan liêu, bao cấp, thiếu dân chủ, công bằng
Không bắt kịp sự phát triển của khoa học kĩ thuật và sự thay đổi của thế giới
Khi tiến hành cải tổ phạm phải nhiều sai lầm => khủng hoảng thêm trầm trọng
Sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước
Một số nhà lãnh đạo đảng bị tha hoá, biến chất, nội bộ đảng mất đoàn kết, suy thoái đạo đức chính trị, rời xa chủ nghĩa Mác-lenin
liên xô chạy đua vũ trang quá tốn kẽm
Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam
Kiên định mục tiêu xã hội chủ nghĩa mà đảng và Bác hồ đã lựa chọn
Cũng cố và nâng cao vai trò lãnh đạo, tăng cường sức chiến đấu của đảng Cộng sản Việt Nam đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa,
Đẩy mạnh việc nghiên cứu, áp dụng những thành tựu khoa học-kĩ thuật
Nâng cao tinh thần cảnh giác trước mọi âm mưu và thủ đoạn của các thế lực thù địch sử dụng 'diễn biến hòa bình' để chống phá cách mạng Việt Nam
phát huy nội lực kết hợp các yếu tố ngoại lực, xây dựng đất nước phát triển bên vững xây dựng mô hình chủ nghĩa xã hội khoa học, nhân văn, đề cao quyền tự do, dân chủ của nhân dân,
đổi mới đất nước nhưng phải lấy phát triển kinh tế làm trọng tâm, đổi mới chính trị phải thận trọng
tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị
lấy dân làm gốc, mọi quyết định của đảng đều xuất phát từ lòng dân