Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

DRUGS USED IN THE TREATMENT OF ASTHMA, รายวิชา 336-203 Basic Medical…

- - - - Allergen >> เข้าสู่เซลล์โดยจับกับ Antigen-presenting cell >> นำเสนอต่อ CD4 T cell (จับกับ T cell receptor >> IL-12 >> Activated C TH 1 cell >> สร้าง IgG ในปริมาณต่ำ
        
        คนปกติมี TH 1 cell ที่สร้าง Interfuron gamma มายับยั้ง IL-4 ซึ่งจะไปกระตุ้น pathway ของ Asthma // รวมถึงย้อนกลับไปยับยั้ง IL-12 ด้วยเช่นกัน
    - - ต่างกับคนปกติตรงที่ CD4 Tcell จะสร้างสาร IL-4 ซึ่งไป >> Activated CD4 TH2 cell >> แล้วไปกระตุ้น Inflamentary cells อื่น ๆ ต่อไป
        
        ผลสุดท้ายทำให้เกิด >> ทางเดินหายใจไวต่อการกระตุ้น, เพิ่มการสร้าง mucus โดย goblet cells, ผนังทางเดินหายใจบวม, เกิดพังผืดใต้ชั้น epithelium, กล้ามเนื้อเรียบของหลอดลมบีบตัว, Airway Remodeling
  - - - เกิดภายใน 30 min หลังจากถูกกระตุ้น และนาน 2-3 h
    - - กิดภายใน 2-8 h หลังการกระตุ้น
- - - - Inhaled corticosteroids (ICS)- MDI & DPI e.g. beclomethasone, budesonide, fluticasone & triamcinolone
      - Systemic corticosteroids e.g. prednisolone (กิน), dexamethasone (ฉีด&กิน)
      - Mechanism of action
        
        ยับยั้งการสร้าง cytokines โดย T-cells
        
        ยับยั้ง migration & degranulation ของ mast cells
        
        ยับยั้งการกระตุ้น T-cells โดย allergens
        
        ยับยั้งการหลั่งสารอักเสบจาก eosinophils
        
        เพิ่มการสังเคราะห์ lipocortin--ยับยั้ง phospholipase A2 (PLA2 ) → ลดการปล่อย arachidonic acid จาก cell membrane → ลดการสังเคราะห์ prostaglandins & leukotrienes
      - Clinical uses
        
        Inhaled corticosteroids (ICS) ใช้ในระยะยาว–ป้องกัน acute asthma attack มีประสิทธิภาพในการรักษาเมื่อใช้ไป -- 8 wks ลดความถี่ & ความรุนแรงของอาการหืด
        
        Systemic corticosteroids – ปัจจุบันใช้น้อยลง - กดการทำงานของ adrenal gland
      - Side Effects
        
        ICS พบน้อย มักพบจากการใช้ยาไม่ถูกวิธี เช่น ไม่ได้บ้วนปากหลังการพ่นยา -> oral thrush หรือ เด็กกลืนยา -> มีผลต่อการเจริญเติบโต
        
        Systemic corticosteroids มีผลต่อระบบฮอร์โมน
    - - Mechanism of action (Zileuton)
        
        ยับยั้งเอนไซม์ 5-lipoxygenase → ปิดกั้นการสังเคราะห์ leukotrienes
      - Clinical uses
        
        💊Zafirlukast, montelukast
        
        ใช้ป้องกันในผู้ป่วยโรคหืดที่มีความรุนแรงน้อย และมีข้อห้ามใช้ glucocorticoids
        
        มีประสิทธิภาพดีใน allergic asthma และ exercised-induced asthma
        
        💊Zileuton
        
        ใช้ป้องกัน acute asthmatic attack
      - Mechanism of action (Zafirlukast, montelukast)
        
        เป็น competitive inhibitor ของ leukotriene receptors ในทางเดินหายใจ → ยับยั้งผลของ cysteinyl leukotrienes (CysLTs) – CysLTs มีฤทธิ์ทำให้หลอดลมบีบตัวอย่างแรง โดยผ่านการกระตุ้น CysLT1 receptor
        
        เป็น selective CysLT1 receptor antagonists
      - Side effects
        
        💊Zafirlukast, montelukast
        
        มีน้อย อาจทำให้เกิด vasculitis คล้าย Churg-Strauss syndrome
        
        💊Zileuton
        
        พิษต่อตับ
      - 💊Zafirlukast, montelukast, zileuton
      - Drug-Drug interaction
        
        Zafirlukast เพิ่มฤทธิ์ warfarin ท าให้ prothrombin time มากขึ้น
    - - Mechanism of action
        
        ยับยั้งการหลั่งสารจาก mast cells ในผนังทางเดินหายใจ โดย cell membrane stabilization และปิดกั้น Ca2+ influx
        
        ยับยั้งฤทธิ์ของ chemotactic peptides ซึ่งกระตุ้น neutrophils, eosinophils, monocytes
        
        ยับยั้งการกระตุ้นเม็ดเลือดขาว
      - Clinical uses
        
        Cromolyn & nedocromil
        
        ป้องกัน acute asthmatic attack ในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงน้อยถึงปานกลาง
        
        เมื่อใช้ยานี้นาน >2 เดือน จะลดความไวของหลอดลมต่อสิ่งกระตุ้น
        
        Nedocromil ใช้ได้กับผู้ที่อายุ > 12 ปี
        
        Cromolyn ใช้ได้ในทุกช่วงอายุ
        
        Ketotifen (H1 antihistamine) ใช้รักษาโรคหืดเรื้อรังที่รุนแรงน้อยในเด็ก
      - Mast cell stabilizer
        
        💊e.g. cromolyn sodium (disodium cromolyn), nedocromil sodium, ketotifen
      - Side effects
        
        มีน้อย อาจพบไอ หลอดลมบีบตัวเล็กน้อย ปวดบวมที่ข้อ ปวดศีรษะ และคลื่นไส้ อาเจียน
    - - Mechanism of action
        
        เป็น humanized monoclonal IgG จับกับ IgE → IgE ไม่สามารถจับกับ IgE receptors บน mast cells และ basophils → ลด allergic reaction → ลด ความถี่ความรุนแรงของโรคหืด
      - Clinical uses
        
        ใช้รักษาโรคหืดรุนแรงปานกลางถึงมาก โรคภูมิแพ้ และ chronic urticaria
        
        ใช้ในผู้ป่วยอายุ > 12 ปี
      - 💊Omalizumab
      - Side effects
        
        การแพ้ยา อาจรุนแรงถึงขั้น anaphylaxis
        
        Injection-site reaction
  - - - Non-selective β-adrenergic agonists
        
        💊Epinephrine
        
        กระตุ้น α→ Peripheral vasoconstriction → Blood pressure เพิ่มขึ้น
        
        กระตุ้น β1→ Tachycardia, palpitation & arrhythmia
        
        กระตุ้น β2→ Bronchodilation
        
        💊Isoproterenol
        
        กระตุ้นทั้ง β1 และ,β2 -adrenergic receptors
        
        Clinical use
        
        Oral, subcutaneous, aerosolized inhalation & oral inhalation
      - Selective β2 -adrenergic agonists
        
        Long-acting drugs
        
        💊Salmeterol, formoterol, arformoterol, bambuterol
        
        มี t 1/2 นานกว่า 12 ชั่วโมง ให้โดยการพ่นวันละ 2 ครั้ง
        
        ใช้ป้องกันอาการ nocturnal asthma และ exercise-induced asthma
        
        มักใช้ร่วมกับ corticosteroids เพื่อเสริมฤทธิ์กัน
        
        Bambuterol เป็น pro-drug ของ terbutaline เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะถูก เปลี่ยนเป็น terbutaline ทำให้ออกฤทธิ์นานกว่า
        
        Ultralong-acting drugs
        
        💊Indacaterol ( t1/2 40-56 h ), olodaterol (t1/2 24-40 h), vilanterol ( t1/2 21 h)
        
        ใช้รักษา chronic obstructive pulmonary disease, COPD ให้วันละครั้ง
        
        Rapid/short-acting drugs
        
        💊Salbutamol (albuterol), levalbuterol, fenoterol, pirbuterol, terbutaline, procaterol
        
        นิยมให้โดย metered-dose inhaler (MDI) หรือ dry powder inhaler (DPI) หรือ nebulization ใน ER
        
        ใช้ป้องกันและรักษา acute asthma
        
        ยาบางตัวมีทั้งชนิดกิน, SC และ IV
        
        Levalbuterol เป็น R isomer ของ albuterol
        
        มี side effect น้อยกว่า albuterol
        
        Mechanism of action
        
        กระตุ้น β2 -adrenergic receptors ที่กล้ามเนื้อเรียบหลอดลม → เพิ่ม cAMP ในเซลล์ → กระตุ้น protein kinase A → กล้ามเนื้อเรียบคลาย หลอดลมขยาย
        
        Side effects
        
        High dose กระตุ้น β1 -receptor ที่หัวใจ → HR & contractility สูงขึ้น ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว อาจเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิดเร็ว ความดันเลือด อาจเพิ่มหรือลด เจ็บหน้าอก
        
        กระตุ้น CNS ทำให้ตื่นเต้น กระสับกระส่าย นอนไม่หลับ ปวด มึนศีรษะ อาจทำให้ชัก
        
        มีผลต่อกล้ามเนื้อ tremor ปวดกล้ามเนื้อ
        
        มีผลต่อกล้ามเนื้อ tremor ปวดกล้ามเนื้อ
        
        Tachyphylaxis มักพบในยาพ่นหายใจที่ออกฤทธิ์ยาว เช่น salmeterol
    - - Mechanism of action
        
        ปิดกั้น M3 muscarinic receptor ที่กล้ามเนื้อเรียบหลอดลม→ลดกระแสประสาท parasympathetic ที่มาจาก vagus nerve → หลอดลมขยาย และลดการหลั่งสารคัดหลั่ง ในทางเดินหายใจ
      - Clinical use
        
        💊Ipratropium
        
        ให้โดย metered-dose inhaler หรือ oral inhalation หรือ nebulization หรือ nasal spray
        
        ใช้ร่วมกันกับ albuterol จะทำให้ประสิทธิภาพการขยายหลอดลมเพิ่มขึ้น
        
        เป็นอนุพันธ์ที่มีประจุบวกของ atropine ถูกดูดซึมเข้ากระแสเลือดน้อยและไม่เข้าสมอง
        
        ใช้ขยายหลอดลม ลดสารคัดหลั่งในทางเดินหายใจในผู้ป่วย COPD
        
        chronic bronchitis และ emphysema
        
        ออกฤทธิ์ขยายหลอดลมเร็ว แต่มีประสิทธิภาพน้อยกว่า albuterol ในการรักษา acute asthma
        
        ประสิทธิภาพเท่ากันในการรักษา COPD
        
        💊Tiotropium, aclidinium
        
        Long-acting antimuscarinic drugs (tiotropium 24 h, aclidinium 12 h)
        
        ยอมรับให้ใช้ใน COPD
      - Side effects
        
        ระบบทางเดินหายใจ >>> bronchitis และ เพิ่มความเสี่ยงของ infection
        
        ระบบหัวใจ >>> ใจสั่น, หัวใจเต้นเร็ว
        
        ระบบประสาท >>> มึนศีรษะ, นอนไม่หลับ
        
        ระบบทางเดินอาหาร >>> คลื่นไส้ ปากแห้ง ปวดท้อง ท้องผูก
        
        ระบบทางเดินปัสสาวะ >>> ปัสสาวะลําบากหรือคั่ง
        
        อื่น ๆ >>> ตาพร่า ความดันในลูกตาเพิ่ม ยาชนิดพ่นจมูกอาจทําให้จมูกแห้งและมีเลือดกําเดา
    - - 💊Theophyline, aminophylline, dexofylline (เป็นสาร methylxanthine เหมือน caffeine)
      - Mechanism of action
        
        ยับยั้ง phosphodiesterase 3 (PDE3) ซึ่งทำลาย cAMP ในเซลล์กล้ามเนื้อเรียบ ของหลอดลม → เพิ่ม cAMP → กล้ามเนื้อเรียบที่หลอดลมคลายตัว
        
        Low dose -- theophylline ยับยั้งการอักเสบ
        
        ยับยั้งเอนไซม์ PDE4 ใน immune cells → ลดการหลั่ง cytokines & chemokine & ลดการกระตุ้น inflammatory cells
        
        เพิ่ม histone deacetylation → ลด transcription ของ gene ที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบ
        
        Adenosine receptor antagonism → กระตุ้นหัวใจ กระตุ้นศูนย์หายใจที่สมองส่วน medulla เพิ่มแรงบีบของกล้ามเนื้อที่ใช้หายใจ & ลดการหลั่ง histamine จาก mast cells
        
        ยับยั้งการไหลของแคลเซียมเข้าสู่เซลล
        
        เพิ่มการหลั่ง catecholamines จากปลายประสาท sympathetic
      - Clinical use
        
        ใช้รักษา COPD โรคหืด และ apnea ในทารกแรกเกิด มีทั้ง ชนิดกินและ IV
        
        COPD (long term)
        
        เพิ่ม FEV1 ลดอาการหอบเหนื่อย
        
        เพิ่ม diaphragmatic contractility & exercise
        
        ใช้ในผู้ป่วย ที่การรักษาด้วย β2 -adrenergic agonists & muscarinic antagonists ไม่ได้ผล
        
        Asthma
        
        มีการใช้น้อยลง แต่อาจมีประโยชน์ในการป้องกัน nocturnal asthma หรือป้องกันอาการกำเริบในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง
        
        Apnea in premature infants
        
        ปิดกั้น adenosine receptor ในสมอง → กระตุ้น respiratory center ให้เพิ่มความไวต่อ CO2 & กระตุ้น respiratory muscle
        
        Obstructive sleep apnea
        
        ใช้ยานี้เพื่อกระตุ้นศูนย์หายใจในสมอง → ผู้ป่วยนอนหลับง่ายขึ้น
      - Side Effects
        
        High toxic ; เนื่องจาก มี therapeutic window แคบ
        
        CNS stimulation >> ปวดศีรษะ anxiety กระสับกระส่าย นอนไม่หลับ มึน ศีรษะ tremor & seizure
        
        การชักที่เกิดจากยานี้มักไม่ตอบสนองต่อ anticonvulsants อาจต้องหยุดการชักโดย anesthesia
        
        GI distress >> ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน
        
        บรรเทาได้โดยดื่มน้ำมากๆ หรือ กินยาพร้อมอาหาร หรือให้antacid
        
        Cardiac stimulation >> ทำให้เกิด hypotension หัวใจเต้นเร็ว มี premature ventricular complex (PVC) หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        การให้ aminophylline ทาง IV อย่างรวดเร็วอาจทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ จนเกิด sudden death
      - Drug-Drug interactions
        
        💊Cimetidine – ยับยั้ง CYP1A2 → theophylline เลือดเพิ่ม → Toxic
        
        ยาที่ลด clearance ของ theophylline
        e.g. 💊erythromycin, fluoroquinolones, isoniazid และ verapamil