Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
PHÁT TRIỂN TIỀM NĂNG TRÍ TUỆ - Coggle Diagram
PHÁT TRIỂN TIỀM NĂNG TRÍ TUỆ
KỸ NĂNG NHỚ
Trí nhớ làm việc như thế nào
3 quy trình chính
Lưu trữ
Giữ lại trong não thông tin có ý nghĩa
Mã hóa
Xử lý và chuyển đổi đầu vào thành mã bằng lời nói, hình ảnh và / hoặc cảm giác
Phục hồi
Trích xuất thông tin đã được đưa ra ý nghĩa và được lưu trữ
3 giai đoạn của bộ nhớ
Trí nhớ cảm giác
Gồm có
Ký ức haptic : Xử lý các kích thích đến từ cảm giác
Bộ nhớ tiếng vang : Đề cập đến thông tin nhận được bên tai
Bộ nhớ biểu tượng : Ghi lại thông tin đến từ giác quan
Giai đoạn sớm nhất của bộ nhớ
Thông tin được lưu trữ trong một khoảng thời gian rất ngắn
Cho phép một số thông tin chuyển sang giai đoạn trí nhớ ngắn hạn
Trí nhớ ngắn hạn
Thông tin được lưu trữ trong khoảng 20 đến 30 giây
Thông tin được lặp lại hoặc thao tác thì có thể được lưu trữ tại trí nhớ dài hạn.
Trí nhớ dài hạn
Gồm có :
Bộ nhớ khai báo : kí ức rõ ràng, có sẵn trong ý thức
Bộ nhớ ẩn : ký ức ngầm – những thứ mà hầu hết là vô thức
Lưu trữ thông tin liên tục
Mã hóa và lưu giữ thông tin trong khoảng vài giây cho đến nhiều năm
Cải thiện trí nhớ của bạn
Tổ chức
Lưu trữ ngắn hạn
Tổ chức thông tin thành nhiều nhất 7 phần
Lưu trữ dài hạn
Liên kết có ý nghĩa giữa các thông tin mới và các thông tin đã biết
Phân loại bằng nghĩa, âm thanh, độ quen thuộc, thứ tự chữ cái, kích cỡ, ...
Khi liên tưởng để ghi nhớ cần nắm quy luật về...
...sự tương phản
...sự gần gũi
...sự tương tự
...sự quan hệ
Thuật nhớ
3 cách vận dụng
Thơ
Từ ghi nhớ
Phương pháp chốt từ
Một số phương pháp ghi nhớ
Chia nội dung, học phần quan trọng trước
Tập trung
Ghi âm
Lập deadline
...và nhiều phương pháp khác
Lặp lại
Phương pháp lặp lại khoảng cách
3 cách lặp lại
Mở lại xem
Hồi tưởng
Chia sẻ lại
Lặp đi lặp lại một vấn đề nhiều lần liên tục trong thời gian dài, cùng với việc hiểu được nội dung của vấn đề
Khái quát
Là chức năng cơ bản của bộ não
Là điều kiện không thể thiếu để con người có được đời sống tâm lý bình thường
Con người có được quá khứ
Con người có thể học tập và phát triển được trí tuệ
TƯ DUY PHẢN BIỆN
Định nghĩa
Phân tích -> Đánh giá thông tin -> Đưa ngược lại những chất vấn về giả thuyết của vấn đề
Tầm quan trọng
Kỹ năng nền tảng trong bối cảnh thế giới bất ổn
Giúp sáng tạo hơn
Kích thích tính tò mò
Giải quyết vấn đề hiệu quả hơn
Phân Loại
Tư duy phản
biện tự điều chỉnh
Khi đứng trước vấn đề nào đó , bản thân sẽ có những ý kiến chủ quan ( có thể đúng hoặc sai ) -> cần tư duy phản biện tự điều chỉnh
Tự tranh luận với quan điểm của chính mình
Tự đánh giá, phản bác lại tư duy ban đầu của mình
Tự hoàn thiện và đưa ra nội dung hoàn chỉnh
Tư duy phản biện ngoại
cảnh
Trong nhóm, sẽ có nhiều suy nghĩ và lập luận khác nhau -> Tư duy phản biện ngoại cảnh hình thành
B1 : Nhận thức
B2 : Đánh giá
B3 : Phản biện vấn đề
Ví dụ
VD1 -> Đổi mạch suy nghĩ, nhưng vẫn đạt được mục tiêu
VD2 -> Nắm bắt yếu điểm của người khác, không việc gì là không thành công
VD3 -> đánh vào tâm lý, quyền kiểm soát chính sẽ nằm trong tay bạn
VD4 -> bên cạnh đường vẫn còn con đường khác
Phương pháp rèn luyện
PP1
Diễn đạt vấn đề -> Thu thập thông tin -> áp dụng -> xem xét đến hậu quả -> xem xét quan điểm người khác
PP2
B1 : Xây dựng câu hỏi
5W1H
B2 : Thu thập thông tin và phân loại
Mô hình SQVID
Tiền đề quan trọng
B3 :Sử dụng tư duy logic
Sắp xếp -> Phân loại -> Xâu chuỗi
B4: Phân tích các giả định
Dùng trực giác
B5 : So sánh quan điểm để rút ra kết luận
Các web rèn luyện
Lifehacker
TED Talk
Library of Congress
Trivium Education
LÀM BÀI KIỂM TRA
HỌC ĐỂ KIỂM TRA
Chú tâm vào các bài giảng trên lớp, ghi chú lại những điều quan trọng
Bộ đầy đủ các ghi chú sẽ cung cấp dàn ý về kiến thức của khóa học
Sử dụng phương pháp ghi nhớ đã thảo luận ở chương 3
Đừng cố gắng ghi nhớ kiến thức khi mà bạn chưa hiểu
Tổ chức thảo luận, cùng nhau ôn tập với bạn bè
PHƯƠNG PHÁP GHI CHÚ 2 CỘT
CHUẨN BỊ ĐỂ LÀM ĐỀ KIỂM TRA
Kiến thức đầy đủ
Dụng cụ sẵn sàng
Kiểm tra cảm xúc
Có thể lo lắng nhưng nên kiểm soát ở mức độ phù hợp để tạo động lực chứ không nên quá mức khiến quên kiến thức
Kiểm tra tổng quát lại kiến thức
Thể chất sẵn
Quản lý thời gian học tập và nghỉ ngơi phù hợp
Chuẩn bị tinh thần và năng lượng tích cực để làm bài
KỸ THUẬT LÀM KIỂM TRA
Đọc sơ lược toàn bộ bài thi
Tốc độ
Trả lời câu hỏi dễ trước
Đảm bảo bạn hiểu rõ câu hỏi
Tìm manh mối cho câu trả lời
trong chính câu hỏi
Vận dụng
đọc sơ lược đề thi để có thể hình thành ý tưởng làm bài.
hãy làm những câu bạn cảm thấy dễ dàng trước
đọc sơ lược đề thi để có thể hình thành ý tưởng làm bài.
gạch chân những từ khoá, ý tưởng để gợi nhớ kiến thức đã học
BỘ NÃO
Cấu tạo
(neuron, TBTK đệm, mạch máu)
Đại não :star:
não phải+khe não dọc+não trái
Thân não
chuyển tiếp, truyền thông tin=>cơ thể<=>vỏ não
Tiểu não
nằm sau não bộ, dưới thùy chẩm, ngăn cách với đại não bởi lều tiểu não
Chức năng
tiếp nhận thông tin thần kinh
điều khiển các cơ quan
IQ
phân tích môi trường
Hoạt động của Neuron
Neuron?
đơn vị cơ bản truyền xung
Thân TB(Soma): phát+nhận XTK
Đuôi gai: tiếp nhận
Sợi trục(chất trắng): truyền XTK => TBTK khác/cơ quan thụ cảm
Phân loại
Hướng truyền XTK
neuron ly tâm: não=> cơquan
neuron hướng tâm: cơ quan=> não
neuron trung gian: TBTK<=>TBTK
Chức năng
TBTK cảm giác: giác quan=>não
TB chuyển tiếp: [hệ thống TKTW]
TBTK vận động: não,tủy=>cơ
Chức năng
cảm ứng, dẫn truyền XTK
Thế mạnh của con người
bộ não tiến hóa rất cao=>tư duy trừu tượng+ngôn ngữ+nội tâm=>xử lý nhận thức+suy nghĩ+cảm xúc
giúp con người học+nhớ=>phát triển vượt bậc
Xử lý thông tin + cách thức hoạt động
liên tục lọc thông tin môi trường=>biết an toàn+khó khăn=>con người tồn tại
loại thông tin thừa=>quên
quên hoàn toàn
quên cục bộ
sực nhớ
chú ý đến những thứ có ý nghĩa, cảm xúc của bạn
Bán cầu não trái và phải
phát triển cân bằng 2 bán cầu não => phát triển trí tuệ
não phải:hình ảnh, âm thanh, tưởng tượng, sáng tạo và cảm xúc:silhouettes:
=>não này=>tín hiệu=>cơ thể kia
não trái: từ ngữ, chữ viết, phân tích, logic:silhouettes:
PHONG CÁCH HỌC TẬP
CÁC LOẠI TRÍ THÔNG MINH
Âm nhạc
Không gian
Vận động cơ thể
Logic-Toán học
Tương tác
Về ngôn ngữ
Nội tâm
TRẮC NGHIỆM VAK
Phương pháp học nào hiệu quả nhất đối với bạn
PHONG CÁCH HỌC TẬP
Bằng thính giác
Thích nghe các bài giảng, tham gia các cuộc thảo luận trên lớp
Bằng vận động
Học hỏi bằng kinh nghiệm thực tế, nhập vai, thiết kế và xây dựng mọi thứ, chương trình tương tác và phỏng vấn
Trực quan
Thích đọc các từ và nhìn vào sơ đồ và hình ảnh
Các phong cách khác
Học theo nhóm
Học cá nhân
Học logic
KỸ NĂNG ĐỌC HIỂU
Xem trước
Lướt các lựa chọn, tìm kiếm các điểm chính, khám phá cách tổ chức tài liệu
Xem trước một cuốn sách
B1: Nhìn vào các trang ở phía trước, đọc lướt qua lời nói đầu
B2: Chuyển sang mục lục, kiểm tra nó
B3: Lướt qua các trang để cảm nhận về nó
Xem trước một chương
Đọc lướt nó trước tiên, nhìn vào các tiêu đề
Xem trước một bài viết
B1: Lướt bất kỳ tiêu đề nào và xem biểu đồ, đồ thị hoặc hình minh họa
B2: Đọc tóm tắt của bài viết nếu có, hoặc không, hãy đọc đoạn đầu tiên và đoạn cuối
Xem trước một trang web
B1: Bắt đầu từ trang chủ
B2: Quay lại trang chủ, nhìn vào các liên kết chính đến các phần khác của trang web
B3: Nhấp vào liên kết chỉ mục trang web hoặc hướng dẫn trang web
Đặt câu hỏi trong khi đọc
Trước khi đọc, hãy tự hỏi bản thân
Tại sao tôi lại đọc cái này? → WHY
Tài liệu này sẽ đáp ứng nhu cầu của tôi như thế nào? → HOW
Tôi đã biết gì về chủ đề này? → WHAT
Trong khi đọc, tiếp tục tự đặt câu hỏi, sử dụng 5W – 1H
Đọc một cách chủ động còn là một phương pháp giúp bạn nắm vững các kiến thức và ghi nhớ chúng lâu hơn
Bút ghi chú, bút highlight và quyển sổ nhỏ
ghi ra những nội dung hay ->đưa ra cảm nhận và lời bình
Xem lại
Là quá trình đọc-hiểu và lưu trữ thông tin
3 bước: nhìn, nói và viết
B1: Nhìn lướt qua từng phần
B2 : Nói những điểm chính thành tiếng
B3: Viết ghi chú ngắn gọn phác thảo những ý chính
TẠO GHI CHÚ
Tại sao ghi chú lại quan trọng?
sổ ghi nhớ
Tập thói quen tổng hợp câu chuyện
Làm đối phương cảm thấy tin tưởng
Những trường hợp cần ghi chú và mục đích
Trao đổi làm việc với đối tác
Hội thảo, thực tập
Nhận chỉ thị từ cấp trên
Lóe ra các ý tưởng
Họp, viết biên bản
Mẹo ghi chú hiệu quả
Keyword
ghi chú dễ hiểu
Dùng 3 màu mực ghi ghi chú
Luôn mang theo 1 cuốn sổ trong người
chừa khoảng trôngs để ghi chú
Ghi kèm bình luận về những thông tin bạn quan tâm
Phương pháp ghi chú
Phương pháp phác thảo
sử dụng tiêu đề và dấu đầu dòng để tổ chức các chủ đề.
này hữu ích nhất khi tìm hiểu về các chủ đề bao gồm rất nhiều chi tiết
Phương pháp biểu đồ
đồ sử dụng các cột để sắp xếp thông tin
rất hữu ích cho các bài học bao gồm rất nhiều sự kiện hoặc mối quan hệ giữa các chủ đề
Phương pháp vẽ bản đồ
một cách trực quan hơn để tổ chức các ghi chú
hữu ích khi tìm hiểu về mối quan hệ giữa các chủ đề.
Phương pháp viết câu
viết ra từng chủ đề như một câu ghi chú
phù hợp cho các bài học có nhịp độ nhanh, nơi có nhiều thông tin được đề cập
PP Cornel
ghi chú trong lớp thành các tóm tắt dễ hiểu
hiệu quả vì các ý chính, các chi tiết, những gợi ý học tập và tóm tắt đều được viết ở một nơi
Những phần mềm ghi chú
• Evernote
Hỗ trợ ghi chú với nhiều hình thức: văn bản, hình ảnh, ghi âm
các công cụ tuyệt vời để sắp xếp và tìm kiếm ghi chú
Khả năng ấn tượng: khả năng tìm kiếm văn bản trong hình ảnh.
• Microsoft OneNote
ứng dụng ghi chú đầy đủ tính năng có thể làm được nhiều việc hơn bất kỳ ứng dụng nào khác
hoàn toàn miễn phí!
nhập văn bản, kéo và thả hình ảnh; tệp đính kèm vào ghi chú
• Google Keep
giống hệt như ghi chú Post-it được số hóa
Tạo ghi chú rất dễ dàng, có thể nhập, vẽ hoặc thêm hình ảnh (trên thiết bị di động, có thể sử dụng giọng nói của mình).
ghi chú có ngày nhắc cũng sẽ tự động hiển thị trong lịch Google của bạn.
• Notion
Điều khác biệt: cung cấp bốn công cụ trong một ghi chú, cơ sở kiến thức, nhiệm vụ và dự án, bảng tính và cơ sở dữ liệu
có thể tạo một không gian làm việc chuyên dụng để lưu trữ tất cả các ghi chú cuộc họp ở một nơi, chia sẻ nó với đồng nghiệp hoạc các nhóm
• Boostnote
ghi chú mã nguồn mở, miễn phí
nổi bật cú pháp mã với hơn 100 loại ngôn ngữ, bao gồm Javascript, Python, Go, Swift và Vue
Tính năng tuyệt vời khác bao gồm các phím nóng có thể tùy chỉnh, khả năng thay đổi phông chữ và hàng chục chủ đề hình ảnh sáng, tối cho giao diện.
• Simplenote
cung cấp cho bạn không gian đơn giản để tạo và chỉnh sửa ghi chú
sự tối giản trong danh mục ứng dụng ghi chú.
Đồng bộ hóa và chức năng tìm kiếm ghi chú cũng hết sức tuyệt vời.
chạy trên bất kỳ trình duyệt nào và có các ứng dụng cho tất cả các nền tảng chính
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Định nghĩa
Cần có tư duy chín chắn
Thường có 1 thành phần cảm xúc ảnh hưởng đến khả năng đối phó chúng của bạn
Là kỹ năng tư duy quan trọng
Thái độ
Thành phần
Nhận Thức
Cảm Xúc
Hành Vi
Chủ động & Bị động
Chủ động: thái độ chủ động nhận trách nhiệm và cam kết giải quyết vấn đề.
Bị động: thái độ phản ứng cảm thấy không có khả năng giải quyết vấn đề và cố gắng đổ lỗi cho người khác.
Định nghĩa: thể hiện bằng lời nói, cử chỉ hành động bằng những đánh giá,nhận xét có giá trị
Cần có một thái độ chủ động trước khi thực hiện các bước liên quan đến việc suy nghĩ thấu đáo và giải quyết một vấn đề
Phương pháp PrOATC
Là một phương pháp tiếp cận được đưa ra bởi ba giáo sư kinh doanh và người tư vấn ra quyết định. Là lời nhắc nhở thái độ tốt nhất để giải quyết vấn đề là chủ động.
Chia vấn đề thành 5 yếu tố
Các lựa chọn thay thế (Alternatives)
Các giải pháp cho vấn đề
Hãy nghĩ về càng nhiều sự lựa chọn thay thế càng tốt.
Những phương hướng khác nhau mà bạn có thể nghĩ đến?
Hậu quả (Consequences)
Những hậu quả có thể xảy ra là gì?
Những lựa chọn thay thế nào có kết quả phù hợp với mục tiêu của bạn?
Mục tiêu (Objectives)
Cần biết mục tiêu của mình là gì?
Giải quyết vấn đề hoặc đưa ra quyết định sẽ đưa bạn đến gần hơn để đạt được mục tiêu
Đánh đổi (Trade-off)
Đánh giá ưu và nhược điểm và quyết định sự đánh đổi nào có thể được chấp nhận?
Không có giải pháp hoàn hảo cho một vấn đề
Sự thay thế tốt nhất cũng có nhược điểm.
Vấn đề (Problem)
Vấn đề là gì?
Khả năng giải quyết vấn đề phụ thuộc vào cách bạn xác định nó.
Phương pháp giải quyết vấn đề khác
Quy trình thực hiện
B3: Hiểu vấn đề
Chưa hiểu rõ nguồn gốc của vấn đề sẽ dễ dẫn đến cách giải quyết sai lệch
Dành thời gian để lấy những thông tin cần thiết liên quan vấn đề cần giải quyết
Vấn đề xảy ra ở đâu?
Lần đầu tiên nó được phát hiện ra là khi nào?
Có gì đặc biệt hay khác biệt trong vấn đề này không?
Mô tả ngắn gọn vấn đề; nó đã gây ra ảnh hưởng gì?
Đặt ra những câu hỏi
Tính chất của vấn đề (khẩn cấp, quan trọng)?
Yêu cầu chỉ thị của cấp trên là gì?
Nguồn lực để giải quyết vấn đề?
Vấn đề này có thuộc quyền giải quyết của mình hay không?
Bản chất của vấn đề là gì?
Những đòi hỏi của vấn đề?
Mức độ khó – dễ của vấn đề?
B2: Xác định chủ sở hữu của vấn đề
Không phải tất cả các vấn đề có ảnh hưởng đến bạn đều do chính bạn giải quyết
Nếu không có quyền hạn hay năng lực để giải quyết, cách tốt nhất là chuyển vấn đề đó sang cho người nào có thể giải quyết
B1: Nhìn nhận và phân tích
Không nên lãng phí thời gian và sức lực vào giải quyết nếu nó có khả năng tự biến mất hoặc không quan trọng.
Xem xét kỹ đó có thật sự là vấn đề đúng nghĩa hay không
Tự hỏi chuyện gì sẽ xảy ra nếu…?
giả sử như việc này không thực hiện được thì…?
B4: Chọn giải pháp
Yếu tố sáng tạo sẽ giúp nhà quản lý tìm được giải pháp đôi khi hơn cả mong đợi
một giải pháp tối ưu phải đáp ứng được ba yếu tố
có tính khả thi
có tính hiệu quả
khắc phục giải quyết vấn đề dài lâu
B5: Thực thi giải pháp
ai là người chịu trách nhiệm chính
thời gian để thực hiện là bao lâu
xác định ai là người có liên quan?
B6: Đánh giá
kiểm tra xem cách giải quyết đó có tốt không và có đưa tới những ảnh hưởng không mong đợi nào không
CHUẨN BỊ CHO VIỆC HỌC TẬP
THIẾT LẬP KHU VỰC HỌC TẬP
Trang bị không gian học tập
Chọn bàn ghế phù hợp với chiều cao
Đảm bảo có đủ ánh sáng từ đèn bàn học và nên tận dụng ánh sáng tự
Tập trung dụng cụ học tập cần thiết trong tầm tay => tiết kiệm thời
Sắp xếp mọi thứ ngăn nắp, dễ tìm dễ
Sắp xếp cả các tập tin trong máy vi tính giúp dễ tìm và sắp
Cân nhắc dùng đồng hồ báo thức => tăng tập trung đạt mục tiêu
Loại bỏ những yếu tố gây phân tâm
Giảm tình trạng bừa bộn=>giảm căng thẳng=>tập
Cách ly chiếc điện thoại
Ngăn chặn mọi âm thanh gây xao lãng
Dành riêng một không gian chỉ để học
Tránh ăn vặt trong khi học
Cá nhân hóa không gian học tập
Tạo nên không gian của riêng bạn
Trang trí phòng học để tạo động lực cho bản thân = ảnh, tranh yêu thích
Kích thích các giác quan: thêm màu sắc vào không gian, hương, âm thanh
Đừng quá đà: tránh sắp xếp quá nhiều mất thời gian
THIẾT LẬP LỊCH TRÌNH
Lịch trình thời gian học tập thường xuyên
hiệu quả hơn nhiều so với việc nhồi nhét vì nó tận dụng cách thức hoạt động của bộ nhớ
lên lịch học cho thời gian tốt nhất của mình=>học nhanh, dễ dàng hơn
Các bước lập lịch trình học
B6: Lựa chọn loại thời gian biểu
B7: Lên khung thời gian học tập
B8: Lên kế hoạch thư giãn
B5: Kẻ bảng thời gian biểu
B4: Thiết lập hình thức cho mẫu thời gian biểu học tập
B9: Trình bày thông tin
B10: Lên kế hoạch học tập nhiều môn/buổi
B3: Cân nhắc thời gian dành cho việc học
B2: Thu thập thông tin về lớp học
B11: Sử dụng mẫu thời gian biểu học tập
B1: Lên danh sách những việc cần làm
ĐẶT MỤC TIÊU HỌC TẬP
5 nguyên tắc vàng để đặt mục tiêu
2: Đặt mục tiêu SMART
Đặt mục tiêu khả thi, thực tế nhưng thử thách=>tự tin, hài lòng
Đặt mục tiêu tương thích=>phát triển phù
Đặt mục tiêu đo lường được=>đo mức độ thành
Đặt mục tiêu có thời hạn=>động lực
Thiết lập mục tiêu cụ thể=>dễ dàng
3: Ghi mục tiêu ra giấy
Lời khuyên 1: Viết mục tiêu bằng giọng văn tích cực
Lời khuyên 2: Đặt ưu tiên hàng đầu trong bucket list
4: Lập kế hoạch hành động
1: Mục tiêu phải tạo ra động lực
5: Bám sát mục tiêu
6 MẸO ĐỂ TẠO MỘT KẾ HOẠCH HỌC TẬP
Lập kế hoạch bạn cần bao nhiêu thời gian để học cho mỗi lớp
Lập lịch trình
Đánh giá lịch trình hiện tại và quản lý thời gian của bạn
Đánh giá lịch hàng tuần của bạn
Phân tích thói quen học tập và phong cách học tập hiện tại của bạn
Bám sát lịch trình của bạn