Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคไข้เลือดออก (Dengue hemorrhagic fever / Dengue fever) - Coggle Diagram
โรคไข้เลือดออก (Dengue hemorrhagic fever / Dengue fever)
พยาธิสรีรวิทยา
เมื่อยุงกัดคนและปล่อยเชื้อไวรัสเข้าไปในผู้ป่วย เชื้อจะไปแบ่งตัวเพิ่มจำนวนมากขึ้นในเซลโมโนนิวเคลียร์มาโครฟาจ (ในระหว่างที่ผู้ป่วยอยู่ในระยะไข้ของโรค) เมื่อเชลโมโนนิวเคลียรที่มีเชื้อไวรัสอยู่ตายลงจะปล่อยสารบางอย่างออกมาซึ่งมีฤทธิ์ทำให้ผนังของหลอดเลือดฝอยไม่สามารถเก็บน้ำและโปรตีนไว้ได้ตามปกติ จึงรั่วออกสู่เนื้อเยื่อระหว่างเซลและช่องต่างๆทำให้ปริมาณของพลาสม่าที่อยู่ในกระแสเลือดลดลง นอกจากนี้เชื้อไวรัสจะถูกปลดปล่อยออกมาจากเซลส์และจับกับแอนติบอดีย์ที่ร่างกายสร้างขึ้นมาอย่างรวดเร็วเกิดเป็นอิมมูนคอมเพล็กซ์เป็นจำนวนมากทำให้มีการกระตุ้นคอมพลิเมนต์เป็นผลให้มีการปล่อยสารต่างๆ (Mediator) ออกมาทำให้เกิดการรั่วของผนังหลอดเลือดฝอยเพิ่มขึ้นรวมทั้งมีจำนวนเกล็ดเลือดต่ำลงและมีความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือดเป็นผลให้ผู้ป่วยเกิดภาวะช็อกและมีเลือดออกอย่างมาก
อาการและอาการแสดง
ระยะไข้สูงนานประมาณ 2-7 วัน
มีไข้สูงเกิน 40-41 องศาเซลเซียส
เบื่ออาหารอาเจียน
ปวดศีรษะ
ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
เจ็บคอ
ผื่นนูนแดงหรือจุดเลือดออก
บางรายมีเลือดกำเดา
เลือดออกตามไรฟัน
รุนแรงอาจมีอาเจียนและถ่ายอุจจาระเป็นเลือดซึ่งมักจะเป็นสีดำ (melena)
ระยะช็อกและ / หรือระยะเลือดออกใช้เวลา 24-48 ชั่วโมง
ไข้เริ่มลดลง
กระสับกระส่าย
เหงื่อออกมาก
มือเท้าเย็นชีพจรเบา แต่เร็ว
ความดันเลือดลดลง
Pulse pressure แคบน้อยกว่า 20 mmHg
บางรายอาเจียนเป็นเลือด
ระยะฟื้นเป็นระยะที่พ้นจากระยะช็อก
อาการจะเริ่มดีขึ้น
อยากรับประทาน
ความดันโลหิตสูงขึ้น
ชีพจรช้าลง แต่เต้นแรงขึ้น
ปัสสาวะบ่อยขึ้น
ปัญหาทางการพยาบาลและการพยาบาล
1เสี่ยงต่อภาวะเลือดออกง่ายเนื่องจากมีปริมาณเกล็ดเลือดในร่างกายต่ำ (ระยะไข้)
ประเมินอาการและอาการแสดงของเลือดออกง่าย
ประเมินสัญญาณชีพทุก 2-4 ชั่วโมง
ดูแลความสะอาดของปากและฟันด้วยแปรงสีฟันที่อ่อนนุ่ม
ตัดเล็บให้สั้น
หลีกเลี่ยงการทำหัตถการที่ทำให้เลือดออกง่าย
ภายหลังทำที่ทำให้เลือดออกง่ายเช่นเจาะเลือดฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อเป็นต้นให้กดนาน ๆ สังเกตเลือดออก
สังเกตสีและลักษณะของอุจจาระและปัสสาวะ
แนะนำญาติให้หลีกเลี่ยงการนำอาหารสีดำแหรือแดงมาให้ผู้ป่วยรับประทาน
2.เสี่ยงต่อภาวะช็อคเนื่องจากมีการรั่วของพลาสม่าและมีเลือดออก(ระยะช็อค)
วัดสัญญาณชีพทุก 1 ชั่วโมง
ถ้าผู้ป่วยมีอาการเหนื่อยหอบดูแลให้ได้รับออกซิเจนตามแผนการรักษา
บันทึกจำนวนปัสสาวะทุก 1 ชั่วโมง
ประเมินอาการและอาการแสดงของของช็อคเช่นเหงื่ออกตัวเย็นกระสับกระส่าย
. ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษาของแพทย์
ประเมินอาการเลือดออก
ติดตามผลทางห้องปฏิบัติการตามแผนการรักษาของแพทย์
แนะนำญาติให้สังเกตอาการผิดปกติเช่นเหงื่ออกตัวเย็นกระสับกระส่ายเป็นต้นถ้ามีให้รีบรายงานเจ้าหน้าที่
3.เสี่ยงต่อการเกิดภาวะHeart failureเนื่องจากน้ำเกิน ระยะฟื้นฟู
วัดสัญญาณชีพทุก 1-2 ชั่วโมง
สังเกตภาวะน้ำเกิน เช่น บวม
งดการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
หากต้องการรักษาเส้น ควรใช้heparin lock
ความหมาย
การติดเชื้อไวรัสไข้เลือดออกเดงกี (dengue virus) สามารถแพร่ได้โดยมียุงลายเป็นพาหะ
สาเหตุ
มียุงลาย (Aedes aegypti) เป็นพาหะ ยุงที่กัดคนเป็นยุงตัวเมียโดยมากมักกัดเวลากลางวัน เมื่อยุงกัดคนจะปล่อยเชื้อเข้าไปและเชื้อจะมีระยะฟักตัวในคนประมาณ 5-8 วัน
