Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะเส้นเลือดสายสะดือทอดผ่านปากมดลูก (Vasa previa), image, image, image,…
ภาวะเส้นเลือดสายสะดือทอดผ่านปากมดลูก
(Vasa previa)
หมายถึง
ส่วนของเส้นเลือดของสายสะดือที่เชื่อมต่อกับรกพาดผ่านปากดลูกหรือเส้นเลือดนั้นอยู่ต่ำกว่าส่วนนำของทารก
เกิดขึ้นในรกที่มีภาวะสายสะดือเข้าสู่เยื่อหุ้มรก (velamentous insertion) สาขาของเส้นเลือดสายสะดือทอดอยู่ในเยื่อหุ้มทารก และทอดผ่านบริเวณปากมดลูกด้านใน (Internal os) ของปากมดลูก อยู่ต่ำกว่าส่วนนำของทารก ถ้าถุงน้ำแตก มักเกิดการฉีกขาดของเส้นเลือดในเยื่อหุ้มทารก ทำให้ทารกเสียเลือดและตายในเวลาอันรวดเร็ว
สาเหตุ / ปัจจัยเสริม
เกิดจากสายสะดือเกาะบนเยื่อหุ้มทารก (Valamentous insetion) ซึ่งมักเกิดร่วมกับภาวะรกเกาะต่ำ
ภาวะที่มีรกน้อยแบบ (Placenta succenturiata)
มักพบร่วมกับภาวะรกเกาะต่ำ
เกิดร่วมกับครรภ์แฝด
ครรภ์แฝดมีโอกาสเกิดภาวะรกเกาะต่ำได้ง่าย
สายสะดือมีโอกาสเกาะบนเยื่อหุ้มทารก
อาการและอาการแสดง
ระยะก่อนถุงน้ำคร่ำแตก
ขณะตรวจภายในจะคลำพบหลอดเลือดที่เต้นจังหวะเดียวกับเสียงหัวใจทารก
ส่งตรวจถุงน้ำคร่ำ (amnioscopy) จะเห็นหลอดเลือดทอดอยู่บนถุงน้ำคร่ำชัดเจน
ตรวจเสียงหัวใจของทารกในครรภ์ (Fetal Heart Sound ; FHS)
มีการเปลี่ยนแปลงจากการที่หลอดเลือดถูกกดโดยส่วนนำ
มีภาวะ Variable deceleration
ระยะหลังถุงน้ำคร่ำแตก
มีเลือดปนออกมากับน้ำคร่ำ
มีภาวะ Fetal distress เพราะเลือดทีออกมาเป็นเลือดจากทารก
FHS > 160 ครั้ง/นาที
FHS < 110 ครั้ง/นาที
มีขี้เทาปนในน้ำคร่ำ
อัตราการเต้นของหัวใจลดต่ำลง (Late decelerate)
พยาธิสภาพ
การที่หลอดเลือดซึ่งทอดออกจากสายสะดือมาเกาะอยู่บนถุงน้ำคร่ำ และทอดผ่านปากมดลูก เมื่อถุงน้ำคร่ำแตกหรือถูกเจาะที่บริเวณปากมดลูก จึงทำให้หลอดเลือดที่ทอดผ่านปากมดลูกฉีดขาดด้วย และมีเลือดไหลออกมาจากสายสะดือ ซึ่งมาจากตัวทารกทำให้ทารกในครรภ์เสียเลือดและมีโอกาสตายในครรภ์
การวินิจฉัย
ทำ APT test เพื่อตรวจสอบว่าเลือดที่ออกทางช่องคลอด เป็นเลือดของทารกในครรภ์หรือเลือดของหญิงตั้งครรภ์
นำเลือดไปผสมกับ 0.25% sodium hydroxide
ส่วนผสมเป็นสีแดงปนชมพูเหมือนเดิม แสดงว่าเป็นเลือดของทารกในครรภ์
สีเหลืองปนน้ำตาลแสดงว่าเป็นเลือดของหญิงตั้งครรภ์
ตรวจร่างกาย
PV : พบเส้นเลือดเต้นเป็นจังหวะเดียวกับเสียงหัวใจทารก เหนือส่วนนำ
ฟัง FHS พบว่า
Variable deceleration
Sinusoidal pattern
พบเลือดที่ออกจากช่องคลอดเป็นสีคล้ำ
การพยาบาล
ดูแลให้ได้รับ Oxygen mask with bag 4-5 L/min
ประเมินอัตราการเต้นของหัวใจทารกอย่างต่อเนื่อง
เตรียมการช่วยคลอดทางช่องคลอดหรือการผ่าตัดทางหน้าท้อง เพื่อนำทารกออกมาโดยเร็ว
เตรียมการช่วยเหลือทารกแรกเกิดทันที และเตรียมอุปกรณ์กู้ชีพให้พร้อมใช้งาน
เตรียมเลือดตามแผนการรักษา