Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
The Nervous System, ลักษณะภายนอกของสมองใหญ่ (External morphology of…
The Nervous System
จำแนกระบบประสาท
จำแนกตามลักษณะทำงกำยวิภำคแบ่งได้ 2 ส่วน
ระบบประสาทส่วนกลาง (Central nervous system, CN)
ไขสันหลัง (Spinal cord)
สมอง (Brain)
ระบบประสำทส่วนปลาย
(Peripheral nervous system, PNS)
ปมประสำท (Ganglia)
เส้นประสำทไขสันหลัง (Spinal nerve)
เส้นประสำทสมอง (Cranial nerve)
ระบบประสาทส่วนปลาย
(Peripheral nervous system)
ระบบประสาทอัตโนมัติ
ประสาทพาราซิมพาเทติก
ม่านตาหด
ประสาทซิมพาเทติก
ม่านตาขยาย
ควบคุมการทำงานของกลามเนื้อเรียบ กล้ามเนื้อหัวใจ และระบบของอวัยวะภายในต่างๆ ที่อยู่นอกเหนอการสั่งการของจิตใจ
ทำหน้าที่ควบคุมการตอบสนองกิริยาฉับพลัน หรือ “ปฏิกิริยำรีเฟล็กซ์” (Reflex Action
วงจรรีเฟล็กซ์(Reflex arc)
สิ่งกระตุ้นน (Stimulus)
วรับส่งสัญญำณ (Afferent) สู่ไขสันหลังผ่านทาง Dorsal root
วิเคราะห์สัญญาณประสาทที่ไขสันหลัง
ส่งสัญญาณจากไขสันหลัง ไปที่หน่วยปฏิบัติงาน
(Efferent) สู่ผ่านทาง Ventral root
หน่วยปฎิบัติงานตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้น
ระบบประสาทส่วนปลาย
เส้นประสาทสมอง (Cranial nerve) มี 12คู่
แบ่งออกเป็น 3กลุ่ม
กลุ่มที่ 1 รับรู้ความรู้สึก (Sensory nerve)
เส้นประสาทคู่ที่ 1,2,8
กลุ่มที่ 2 การเคลื่อนไหว (Motor nerve)
เส้นประสาทคู่ที่ 3,4,6,11,12
กลุ่มที่ 3 ผสมผสาน (Mixed nerve)
เส้นประสาทคู่ที่ 5,7,9,10
เส้นประสาทไขสันหลัง (Spinal nerve) มี 31 คู่
ทำหน้าที่รับความรู้สึก (sensory) และ สั่งกำรเคลื่อนไหว (motor fiber)
รากประสาทที่รับรู้ความรู้สึก และสั้งการเคลื่อนไหว เรียกว่า Dorsal nerve root
รากประสาทที่รับคำสั่งจากไขสันหลัง และส่งไปยังหน่วยปฏิบัติการ เรียกว่า Ventral nerve root
ร่างแหประสาทมีทังหมด 4 ร่างแห
ระดับคอ (Cervical plexus)
บริเวณคอที่ 1 ถึง 5 (C1 –C5) จะแตกแขนงไปเลี้ยงบริเวณคอและหัวไหลควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อกะบังลมซึ่งเกี่ยวข้องกับการหายใจ
ระดับหัวไหล่ (Brachial plexus)
บริเวณคอที่ 5-8 (c5-c8) และบริเวณอกคู่ที่ 1 (t1)จะแตกแขนงไปเลี้ยงบริเวณ
แขนและมือ
Musculocutaneous nerve
Axillary nerve
Radial nerve
Ulnar nerve
Median nerve
ระดับเอว (Lumbar plexus)
บริเวณอกคู่ที่ 12 (t12) และบริเวณเอวคู่ที่1-4 (L1-L4) จะแตกแขนงไปเลี้ยงบริเวณส่วนล่างของหน้าท้อง ด้านหน้าและด้านในของต้นขา
Obturator nerve
Femoral nerve
ระดับก้นกบ (Sacral plexus)
บริเวณเอวคู่ที่ 4-5 (L4-L5) และกระเบนเหน็บคู่ที่ 4-5 (S1-S5) ) จะแตกแขนงไป
เลี้ยงบริเวณสะโพกและขำ
Sciatic nerve
ระบบประสาทส่วนกลาง (Central nervous system)
เยื่อหุ้มสมองและไขสันหลัง(Meninges)
เยื่อหุ้มสมองชั้นนอก(Dura mater)
• Falx cerebri
• Falx cerebelli
• Tentorium cerebelii
เยื่อหุ้มสมองชั้นกลาง(Arachoid mater)
เยื่อหุ้มสมองชั้นใน(Pia mater)
สมอง
แบ่งตามความเจริญออกเป็น 3 ส่วนใหญ่ๆ
สมองส่วนหลัง
(Rhombencephalon หรือ Hindbrain)
พอนส์(Pons)
เมดัลลา (Medulla)
ซีรีเบลลัม (Cerebellum)
สมองส่วนกลาง
(Mesencephalon หรือ Midbrain)
สมองส่วนหน้า
(Prosencephalon หรือ Forebrain)
ออลเฟกทอรีบัลบ์ (olfactory bulb)
ซีรีบรัม (Cerebrum)
ทาลามัส (Thalamus)
ไฮโปทำลำมัส (Hypothalamus)
แบ่งตามโครงสร้าง แบ่งออกป็น 4ส่วน
เปลือกสมองใหญ่ (Cerebrum)
Diencephalon
thalamus
hypothalamus
hypothalamus
ก้านสมอง (Brain stem)
midbrain
pons
medulla
สมองเล็ก (cerebellum)
ช่องว่างภายในสมอง (Ventricles) มีทั้งหมด 4 ช่อง
Lateral ventricle
Third ventricle
Cerebral aqueduct
Fourth ventricle
น้ำหล่อเลี้ยงสมองและไขสันหลัง (Cerebrospinal fluid. CSF)
1.ป้องกันกำรสะเทือนให้แก่สมองและไขสันหลัง
2.นำอาหารไปเลี้ยงสมองและไขสันหลัง
สมองใหญ่ (Cerebrum หรือ Cerebral cortex)
Cerebral hemisphere แบ่งออกเป็น 5 พู (lobe)
Frontal lobe
ทำหน้าที่สั่งให้ร่างกายเคลื่อนไหวโดยสมองข้างขวาสั่งให้ร่างกายซีกซ้ายเคลื่อนไหว และสมองข้างซ้ายสั่งให้ร่างกายซีกขวาเคลื่อนไหว
Parietal lobe
มีหน้าที่รับรู้การสัมผัส การเจ็บร้อนเย็น จากร่างกายซีกด้านตรงข้าม
Insular lobe
มีหน้าที่เกี่ยวกับการรับรส และรับความรู้สึกจากอวัยวะภายใน
Temporal lobe
มีหน้าที่สำคัญคือการรับภาพที่ส่งมาทางตา
Occipital lobe
มีหน้าที่สำคัญเกี่ยวกับความจำ แต่มีส่วนที่สำคัญจุดหนึ่งทำหน้าที่แปลเสียงที่ได้ยิน เป็นภาษาและต้องอยู่ในสมองข้างที่เด่น
ส่วนท้ายของสมองส่วนหน้า ( Diencephalon )
Diencephalonแบ่งออกเป็น 4 ส่วน
Thalamus
รับข้อมูลกือบทั้งหมดที่กี่ยวข้องกับsensory,
motorและ limbic syetem
. Epithalamus
เป็นที่ตั้งของต่อม Pineal gland (เกี่ยวข้องกับกำรหลั่ง melatonin, กำรหลับ-ตื่น)
มีกลุ่มประสาท habenula ที่เกี่ยวข้องกับการดมกลิ่น
Hypothalamus,
ควบคุมโครงสร้างต่างๆภายในร่างกาย
ควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย
ควบคุมวงจรการหลับตื่น
ควบคุมระบบประสาทอัตโนมัติ
การกินอาหาร การดื่มน้ำ
ควบคุมการหลั่งฮอร์โมนต่างๆ
การแสดงออกทางอารมณ์และความรู้สึกต่างๆ
Subthalamus
ประกอบไปด้วยกลุ่มเซลล์ประสาท เรียกว่า Subthalamic nuclei
ทำงานร่วมกับ basal ganglia และ สมองล็กในการควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย
ก้านสมอง (Brainstem) ประกอบด้วยโครงสร้าง 3 ส่วน
Pons
มีตำแหน่งอยู่ระหว่าง midbrainกับ
medulla oblongata
ทำหน้าที่เชื่อมกำรติดต่อระหว่างสมอง
ใหญ่กับสมองส่วนอื่นๆ
พบกลุ่มเซลล์ประสาทที่เป็นต้นกำเนิดของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 5, 6,7,8
มีกลุ่มเซลล์ที่ทำหน้าที่ควบคุมการหายใจ
Medulla Oblongata
ด้านหน้าเป็นแท่งขนำนกัน 2แท่ง เรียกว่า pyramid
อยู่ระหว่างขอบล่างของ pons กับ spinal cord
Midbrain
ทางด้านหน้าพบเส้นใยประสาทมีลักษณะ เรียกว่า cerebral peduncle
ทางด้านหน้าพบเส้นใยประสาทมีลักษณะ เรียกว่า cerebral peduncle
มีต้นกำเนิดเส้นประสาทสมอง 2 คู๋
คู่ที่ 3 (Oculomotornucleus)
และ คู่ที่ 4 (Trochlear
nucleus)
สมองเล็ก (Cerebellum)
ประกอบด้วย 2 hemisphere
ทำหน้าที่
ควบคุมกี่ยวกับการสมดุลของร่างกาย (การทรงตัว)
ความตึง(tone)ของกล้ามนื้อ
ประสานงานการทำงานของกล้ามเนื้อ
ตั้งอยู่ด้านหลังของ pons และ medulla
ระบบประสาทลิมบิก (Limbic system)
Thalamus
Amygdala
ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์ ความกลัว
Hippocampus
ทำหน้าที่เกี่ยวกับ
ความจำ
ไขสันหลัง (Spinal Cord)
อยู่ต่อจากก้านสมอง(ส่วน medulla oblogata)
ปลำยด้านล่างเรียวแหลม เรียก “Conus medullaris”
กลุ่มเส้นประสาทคล้ายหางม้า เรียกว่า “cauda equina”
Filum terminale ยึด Conus
medullaris ไว้กับกระดูกก้นกบ
ไขันหลังถูกปกคลุมด้วย เนื้อเยื่อเป็นแผ่นๆอยู่สามชั้นเรียกว่า เยื่อหุ้มสมอง (meninges)
เยื่อดูรา(dura mater)
เยื่อพีย(pia mater)
เยื่ออะแร็กนอยด์(arachnoid mater)
ลักษณะภายในของไขสันหลัง
Posterior medial fissure
Dorsal nerve root (sensory)
Anterior medial fissure
White matter
Gray matter
Ventral nerve root (Motor)
ลักษณะภายนอกของสมองใหญ่ (External morphology of cerebral cortex)
ร่องเรียกว่ำ sulcus (ร่องตื้น) หรือ
fissure (ร่องตื้น)
รอยนูนเรียกว่า gyrus
ปฏิกิริยำรีเฟล็กซ์(Reflex action)
ปฏิกิริยาของหน่วยปฎิบัติงานที่เกิดขึ้นในทันทีทันใด โดยมิได้มีการเตรียมหรือคิดล่วงหน้า เป็นการสั่งงานของไขสันหลังไม่ต้องอาศัยคำสั่งจากสมอง
ต่อมน้ำตา
กระตุ้นให้หลั่งน้ำตาออกมามากกว่าปกติ
ควบคุมการหลั่งน้ำตาให้เป็นปกติ
ต่อมน้ำลาย
ยับยั้งการหลั่งน้ำลาย
กระตุ้นการหลั่งน้ำลาย
หัวใจ
เพิ่มอัตราการเต้นและการบีบของหัวใจ
ชะลออัตราการเต้นของหัวใจ
ปอด
กระตุ้นให้ท่อลมฝอยขยายตัวคลายตัว
กระตุ้นให้ท่อลมฝอยหดตัว
ตา
ศูนย์ประสานงาน
ศูนย์ควบคุมการสั่งงาน
ระดับคอ (Cervical spinal nerves : C1-C8) : 8 คู่
• ระดับอก (Thoracic spinal nerves : T) : 12 คู่
• ระดับเอว (Lumbar spinal nerves : L1-L5) : 5 คู่
• ระดับเอว (Sacral spinal nerves : S1-S5) : 5 คู่
• ระดับก้นกบ (Coccygeal spinal nerves) : 1 คู่
