Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การวางแผนอาชีพ การพัฒนาอาชีพ และการวางแผนสืบทอดตำแหน่งตามผลการปฏิบัติงาน -…
การวางแผนอาชีพ การพัฒนาอาชีพ และการวางแผนสืบทอดตำแหน่งตามผลการปฏิบัติงาน
1.แนวคิดและองค์ประกอบสำคัญของอาชีพ
อาชีพ (Career) หมายถึง การทำกิจกรรมการทำงานการประกอบการที่ไม่เป็นโทษแก่สังคมมีรายได้ตอบแทนโดยอาศัยแรงงานความรู้ทักษะอุปกรณ์เครื่องมือวิธีการแตกต่างกันหรือเป็นความต่อเนื่องของทัศนคติและพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มกิจกรรมตลอดช่วงชีวิตของคนคนหนึ่งนอกจากนั้นอาชีพยังสามารถพิจารณาว่าเป็นความต่อเนื่องของงานที่เกี่ยวข้องกัน
องค์ประกอบที่สำคัญของอาชีพมีดังต่อไปนี้
ลักษณะของอาชีพคือสายงานที่พนักงานจะได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติงานในอนาคตผ่านการพิจารณาการมีองค์กรเป็นศูนย์กลางและมีบุคลากรเป็นศูนย์กลางโดยบุคลากรจะรับรู้ความก้าวหน้าในสายงานของตนเองตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงสุดท้ายของอาชีพ
อาชีพคือย่างก้าวของความเคลื่อนไหวในสายอาชีพของบุคลากรตลอดช่วงชีวิตของการถูกว่าจ้างหรือร่วมงานกับองค์กรในขณะเดียวกันบางอาชีพหรือบางองค์กรอาจมีการแสดงเส้นทางความก้าวหน้าอย่างชัดเจนซึ่งทำให้ค้านต่อความคาดหวังของพนักงาน
อาชีพมีลักษณะเป็นกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับงานที่รับผิดชอบโดยมีความสัมพันธ์และต่อเนื่องกันอย่างเหมาะสม
5.เป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการพัฒนาอาชีพ
องค์กรและผู้เกี่ยวข้องมักมีข้อสงสัยและตั้งคำถามถึงความจำเป็นที่องค์กรต้องดำเนินการพัฒนาอาชีพสำหรับพนักงานซึ่งแสดงให้เห็นถึงการไม่ให้ความสำคัญและใส่ใจความต้องการของมนุษย์ที่ผู้เกี่ยวข้องมีทั้งนี้อาจมาจากการขาดความเข้าใจเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการพัฒนาอาชีพว่าดำเนินการไปเพื่ออะไรทำไมต้องดำเนินการดำเนินการที่ไหนดำเนินการเมื่อไรดำเนินการเพื่อใครและดำเนินการอย่างไร วัตถุประสงค์ของการพัฒนาอาชีพมีดังต่อไปนี้
6.เพื่อดำเนินการเลื่อนตำแหน่งอย่างสมดุลตามนโยบาย
7.เพื่อให้พนักงานสามารถปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตลอดเวลา
5.เพื่อลดอัตราการลาออกของพนักงานและประหยัดต้นทุนในการสรรหาบุคลากรเข้ามาทดแทนตำแหน่งที่ว่างลง
3.เพื่อใช้ประโยชน์ทรัพยากรมนุษย์อย่างเหมาะสมและคุ้มค่าสูงสุด
9.เพื่อรักษาความสัมพันธ์ในอุตสาหกรรมอย่างกลมเกลียว
2.เพื่อดึงดูดบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถที่โดดเด่นให้เข้ามาร่วมงานกับองค์กรที่มีประสิทธิภาพ
10.เพื่อปลูกฝังการจ้างงานอย่างเป็นธรรมโดยให้โอกาสพนักงานทุกกลุ่มทั้งผู้หญิงและชนกลุ่มน้อยมีความก้าวหน้าทางอาชีพอย่างเท่าเทียมกัน
1.เพื่อรักษาบุคลากรที่มีศักยภาพสูงให้ร่วมงานกับองค์กรนานที่สุด
4.เพื่อปรับปรุงขวัญและเสริมสร้างกำลังใจของพนักงานในการปฏิบัติงานร่วมกับองค์กร
8.เพื่อเพิ่มความผูกพันและความภักดีของพนักงานต่อองค์กร
3.ความสำคัญของการพัฒนาอาชีพ
โดยทั่วไปทุกองค์กรมักให้โอกาสพนักงานได้มีโอกาสในการเจริญเติบโตในสายอาชีพพร้อมทั้งพัฒนาให้พวกเขามีขีดความสามารถที่พึงมีสำหรับขอบเขตความรับผิดชอบในอาชีพที่องค์กรกำหนดและมอบหมายให้พนักงานปฏิบัติงานสำหรับองค์กรต่างๆในประเทศไทยปัจจุบันกำลังเผชิญกับปัญหาและการเปลี่ยนแปลงด้านการปรับปรุงโครงสร้างเพื่อตามให้ทันกับโครงสร้างทางเศรษฐกิจของประเทศ
โปรแกรมการพัฒนาอาชีพที่ไม่ดีอาจส่งผลต่อองค์กรใน 2 แนวทาง ดังนี้ 1.อัตราการลาออกของพนักงานสูงขึ้น โดยเฉพาะพนักงานที่เพิ่งเริ่มต้นปฏิบัติงาน 2.การมีส่วนร่วมในกระบวนการต่างๆของพนักงานลดลง
7.วงจรของกระบวนการพัฒนาอาชีพ
การออกแบบโปรแกรมการพัฒนาอาชีพอย่างเหมาะสมจำเป็นต้องเข้าใจถึงวงจรการพัฒนาทางอาชีพของพนักงานซึ่งพนักงานแต่ละคนย่อมมีวงจรที่แตกต่างกันไปเนื่องจากปัจจัยส่วนบุคคลระยะเวลาในการเข้าร่วมงานกับองค์กรวุฒิภาวะ ซึ่งวงจรกระบวนการพัฒนาอาชีพประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ดังนี้
2.ขั้นการสร้างหลักฐาน คือ หลังจากพนักงานหน้าใหม่เลือกอาชีพหรือหน้าที่ที่ตนเองชอบจากตัวเลือกต่างๆหรือจากการทดลองปฏิบัติและค้นหาในขั้นตอนก่อนหน้านี้ซึ่งพนักงานก็จะได้ข้อมูลย้อนกลับและรับคำติชมจากผลปฏิบัติงานของตนเองจากผู้บังคับบัญชาเพื่อนร่วมงานหรือผู้เกี่ยวข้องต่างๆ
3.ขั้นของชีวิตมั่นคง คือ ขั้นนี้เป็นขั้นกลางของการพัฒนาอาชีพซึ่งพนักงานจะพยายามอย่างหนักที่จะรักษาตำแหน่งภาระหน้าที่และชื่อเสียงของตนเองอย่างสุดความสามารถโดยในขั้นนี้พนักงานจึงจำเป็นต้องทุ่มเทความอุตสาหะเพื่อพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องเพื่อส่งมอบผลลัพธ์ตามที่องค์กรต้องการต้องการ
1.ขั้นสำรวจ คือ ขั้นตอนนี้เริ่มต้นตั้งแต่พนักงานเข้าทำงานในองค์กรเมื่อพนักงานที่มีคุณวุฒิและความรู้เข้าร่วมในองค์กรเป็นครั้งแรกอาจพบว่าตนเองมีสภาวะที่ไม่เหมาะสมซึ่งต้องใช้เวลาพอสมควรในการปรับตัวให้เข้ากับองค์กรและเข้ากับงานที่ได้รับมอบหมาย
4.ขั้นของความเสื่อม คือ ขั้นนี้เป็นขั้นที่พนักงานจะเตรียมตัวปลดเกษียณและกลัวภัยคุกคามที่อาจจะเกิดขึ้นจากการลดบทบาทหน้าที่ของตนเองในองค์กรความซับซ้อนดังกล่าวเกี่ยวข้องกับอายุที่มากขึ้นของพนักงาน
2.ความหมายและภาพรวมของการพัฒนาอาชีพ
การพัฒนาอาชีพ หมายถึง กระบวนเพิ่มศักยภาพของพนักงานเพื่อความก้าวหน้าและการเปลี่ยนแปลงทางอาชีพหรือเป็นกระบวนการวางแผนงานขององค์กรสำหรับพนักงานเมื่อปฏิบัติงานร่วมงานกับองค์กรภายใต้ระยะเวลาช่วงต่างๆที่กำหนดนอกจากนั้นการพัฒนาอาชีพยังเป็นการพัฒนากลยุทธ์เพื่อจัดหาทักษะที่จำเป็นต่อการปฏิบัติงานสำหรับพนักงานเมื่อมีโอกาสดังนั้นการพัฒนาอาชีพจึงเกี่ยวข้องกับความพร้อมในการเลื่อนขั้นตำแหน่งหน้าที่การงาน
4.ประโยชน์ของการพัฒนาอาชีพ
4.สร้างความมั่นใจให้กับองค์กรว่าสามารถจะใช้ประโยชน์จากความรู้และทักษะของพนักงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและช่วยเพิ่มความพึงพอใจให้พนักงาน
5.ช่วยให้พนักงานสามารถปรับตัวให้เข้ากับความต้องการที่เปลี่ยนแปลงไปขององค์กร
6.ช่วยลดความขัดแย้งที่เกี่ยวข้องกับปัญหาการเลื่อนตำแหน่งและเป็นการให้โอกาสแก่องค์กรในการสมานความสัมพันธ์ภายในอุตสาหกรรมอย่างยั่งยืน
3.ช่วยลดต้นทุนในการสรรหาและคัดเลือกหากมีตำแหน่งที่ว่างในองค์กรการพัฒนาอาชีพสามารถจัดบุคลากรในตำแหน่งที่ต่ำกว่าเลื่อนมาดำรงตำแหน่งที่ว่างลงแทน
2.ช่วยปรับปรุงขวัญกำลังใจและแรงจูงใจของพนักงาน
7.ช่วยเพิ่มความผูกพันและความภักดีของพนักงานต่อองค์กรดังนั้นองค์กรจึงจะได้รับประสิทธิภาพที่เพิ่มขึ้นจากพนักงาน
1.ช่วยลดอัตราการลาออกของพนักงานเนื่องจากเห็นความเจริญก้าวหน้าในอาชีพของตนเองระหว่างร่วมงานกับองค์กรผ่านการเลื่อนขั้นตำแหน่งที่สูงขึ้น
8.ช่วยสร้างความมั่นใจเกี่ยวกับการตัดสินใจเลื่อนขั้นตำแหน่งอย่างเป็นธรรมทุกกลุ่มไม่ว่าจะเป็นกลุ่มพนักงานหญิงและชนกลุ่มน้อยในองค์กร
6.ความแตกต่างระหว่างการพัฒนาอาชีพกับการวางแผนอาชีพ การวางแผนทรัพยากรมนุษย์และการสืบทอดตำแหน่ง
ความแตกต่างกันของการพัฒนาอาชีพกับการวางแผนอาชีพการวางแผนกำลังคนและการสืบทอดตำแหน่งมีลักษณะที่แตกต่างกันผู้ที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องทำความเข้าใจในประเด็นดังกล่าวอย่างถี่ถ้วนก่อนดำเนินการในกระบวนการใด ๆ กิจกรรมทั้ง3 ลักษณะมีดังต่อไปนี้
2.ความแตกต่างกับการวางแผนทรัพยากรมนุษย์ คือการวางแผนอาชีพมักจะถูกพิจารณาว่ามีลักษณะการดำเนินการเหมือนกับการวางแผนกำลังคน แต่เมื่อพิจารณาความหมายในเบื้องต้นของคำทั้งสองจะพบว่าการวางแผนกำลังคนเป็นการบริหารจัดการขั้นสูงกว่าโดยมุ่งเน้นบริหารทรัพยากรมนุษย์ตั้งแต่การได้มาการฝึกอบรมการประเมินผลการปฏิบัติงานการจ่ายค่าตอบแทนการจัดการแรงงานสัมพันธ์การจัดการความปลอดภัยและอนามัยความยุติธรรมและการเกษียณอายุ
3.ความแตกต่างกับการวางแผนสืบทอดตำแหน่งงาน คือ การวางแผนสืบทอดตำแหน่งคือการระบุตำแหน่งงานว่างและเป็นการจัดกำลังคนเข้าในตำแหน่งงานที่ว่างอยู่ในทางกลับกันการพัฒนาอาชีพจะครอบคลุมพนักงานทุกระดับรวมไปถึงผู้บริหารในองค์กรดังนั้นในความเป็นจริงแล้วการวางแผนสืบทอดตำแหน่งก็คือการพัฒนาการบริหารอาชีพ
1.ความแตกต่างกับการวางแผนอาชีพ คือ การวางแผนอาชีพคือการประเมินความสามารถและความสนใจโดยพิจารณาถึงโอกาสทางอาชีพการกำหนดเป้าหมายทางอาชีพและการวางแผนกิจกรรมการพัฒนาจะเห็นได้ว่าหากพิจารณาจากมุมมองของบุคลากรการวางแผนอาชีพจะช่วยในการเลือกและตัดสินใจเกี่ยวกับอาชีพองค์กรการมอบหมายงานและการพัฒนาตนเอง
9.การวางแผนสืบทอดตำแหน่ง
ความเจริญรุ่งเรืองและการดำเนินการที่ยั่งยืนขององค์กรเป็นหน้าที่ของผู้บริหารระดับสูงที่บริหารจัดการทั้งระบบงานเทคโนโลยีวัฒนธรรมสภาพแวดล้อมและทรัพยากรมนุษย์ให้มีความสอดคล้องกันและสามารถปรับเปลี่ยนไปตามสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปและมีผลกระทบต่อการดำเนินงานขององค์กรเพื่อเติมเต็มต่อการปรับเปลี่ยนและการบริหารจัดการดังกล่าวองค์กรแต่ละแห่งจำเป็นต้องวางแผนการสืบทอดตำแหน่งโดยเฉพาะตำแหน่งที่สำคัญขององค์กร ขั้นตอนของการวางแผนการสืบทอดตำแหน่ง มี 6 ขั้นตอน ดังต่อไปนี้
ขั้นตอนที่3 การกำหนดคุุณสมบัติและขีดความสามารถที่จำเป็น
ขั้นตอนที่4 การประเมินความสามารถและศักยภาพของบุคคล
ขั้นตอนที่2 การกำหนดตำแหน่งงานหลัก
ขั้นตอนที่5 การพัฒนาผู้สืบทอดตำเเหน่ง
ขั้นตอนที่1 การหาข้อตกลงร่วมกันเกี่ยวกับแผนงาน
ขั้นตอนที่6 การเข้าสู่ตำแหน่งและประเมินผลความต่อเนื่อง
8.ขั้นตอนของกระบวนการวางแผนอาชีพ
กระบวนการวางแผนอาชีพเป็นขั้นตอนการจัดเตรียมความก้าวหน้าในอาชีพพร้อมกับพัฒนาให้พวกเขามีศักยภาพสอดคล้องกับความต้องการขององค์กรผ่านกระบวนการกำหนดเส้นทางก้าวหน้า (Career Path) ในสายอาชีพ (Job Family) จากความต้องการขององค์กรและสนใจความสามารถของบุคคล (Competency) โดยกระบวนการวางแผนอาชีพประกอบไปด้วย 5 ขั้นตอนประกอบ
3.การจัดบุคลากรที่เหมาะสมให้อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม คือ ขั้นตอนที่สามของการวางแผนอาชีพคือการระบุพนักงานที่มีความรู้ทักษะทัศนคติหรือมีศักยภาพที่เหมาะสมพร้อมทั้งมีความตั้งใจที่จะรับตำแหน่งที่เปลี่ยนแปลงไปเนื่องจากตำแหน่งใหม่จะมีภาระหน้าที่ความรับผิดชอบที่สูงขึ้นหรือมีขอบเขตการทำงานที่ต้องปฏิบัติงานให้สำเร็จตามความคาดหวังขององค์กรที่กว้างมากยิ่งขึ้นไปด้วย
4.การฝึกอบรม คือ ขั้นตอนถัดมาของการวางแผนอาชีพคือการจัดให้มีโปรแกรมการฝึกอบรมซึ่งเป็นการเพิ่มความรู้ทักษะและทัศนคติของพนักงานและเป็นการปิดช่องว่างที่พนักงานแต่ละคนได้รับคัดเลือกในตำแหน่งที่สูงขึ้นรวมถึงพนักงานที่ต้องการจะโอนย้ายหรือหมุนเวียนสับเปลี่ยนงาน
2.การพัฒนาเส้นทางอาชีพ คือเส้นทางอาชีพ (Career Path) คือการจัดทำแผนภูมิแสดงถึงระดับก้าวหน้าที่เป็นไปได้ของพนักงานเมื่อเวลาผ่านไปหรือเป็นเส้นทางความก้าวหน้าในสายอาชีพของพนักงานแต่ละคนในระหว่างการร่วมงานกับองค์กร
5.การทบทวนและการให้คำปรึกษา คือ นอกจากนี้แล้วกระบวนการวางแผนอาชีพยังเกี่ยวข้องกับการพัฒนานโยบายการย้ายงานและการเลื่อนขั้นอย่างเหมาะสมการทบทวนแผนงานการพัฒนาอาชีพเป็นระยะ
1.การเตรียมคลังทักษะของบุคลากร คือ การเตรียมคลังทักษะหรือบัญชีทักษะ (Skills Inventory) เป็นขั้นตอนแรกของการดำเนินการวางแผนอาชีพซึ่งเป็นระบบข้อมูลเกี่ยวกับทักษะของพนักงานและเป้าหมายทางอาชีพทั้งหมดที่องค์กรจัดเตรียมไว้ให้พนักงาน