Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แนวคิดที่พบ - Coggle Diagram
แนวคิดที่พบ
รื้อสร้าง
มุ่งศึกษาว่าสิ่งที่ศึกษามีขั้วตรงข้ามอะไรอยู่ข้างใน และพยายามจะโต้แย้งหรือพลิกผันขั้วตรงข้ามนั้นผ่านการวิจารณ์
มีแนวคิดว่าความคิดหรือมโนทัศน์หนึ่ง ๆ จะสื่อความหมายได้ก็ต่อเมื่อมีการเปรียบเทียบกับขั้วตรงข้าม เช่น สว่าง-มืด ซึ่งในการเปรียบเทียบขั้วตรงข้ามหรือขั้วทวิลักษณ์ มักจะมีขั้วใดขั้วหนึ่งที่มีอำนาจมากกว่า เช่น เหตุผล-อารมณ์ ซึ่งวิธีคิดเช่นนี้สามารถถูกรื้อสร้างได้ โดยขั้วที่เป็นรองนั้นอาจจะมีอำนาจมากกว่า
เปิดโปงให้ผู้อ่านเห็นถึงการเลื่อนไหลและซับซ้อนของความหมาย การเล่นกับความคิดความหมายเพื่อมุ่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในสังคม และแรงปะทะกันในตัวบท
ตัวอย่าง
การกีดกันด้านเผ่าพันธุ์ในพระคัมภีร์ไบเบิ้ล ซึ่งเดอะ มอร์ทอล อินสตรูเมนตส์ ก็ได้ตอบโต้แนวคิดนี้ผ่านตัวละครเอกโดยให้หลายเผ่าพันธุ์มาร่วมมือกันทำสงคราม นอกจากเรื่องการกีดกันแล้ว ยังพบว่านิยายเรื่องนี้ยังตอบโต้ รื้อสร้างขั้วอำนาจใหม่ ของแนวคิดต่าง ๆ ที่ปรากฏในพระคัมภีร์ไบเบิ้ลอีกด้วย
จุดเด่น/ข้อจำกัด
การมองแนวคิดให้แบ่งเป็นสองขั้วแยกตัวกันอย่างชัดเจน สามารถสะท้อนสังคมได้ว่าขั้วใดขั้วหนึ่งนี้มีอำนาจมากกว่ากัน เมื่อเห็นแนวโน้มของความแตกต่างกันระหว่างอำนาจผ่านตัววรรณกรรมแล้ว สามารถนำมาสู่การเปลี่ยนแแปลงสังคมให้มีความเท่าเทียมขึ้นได้
ข้อจำกัดคือ การมองความหมายและขั้วอำนาจเป็นสองฝั่งนั้น จำกัดขอบเขตของมโนทัศน์ในการกำหนดความหมายของสิ่งต่าง ๆ ให้แคบลง เช่น ชาย-หญิง หากใช้แนวคิดนี้ในการมองเพศ จะไม่สามารถอธิบายปรากฏการณ์ความลื่นไหลทางเพศต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมได้
การอ่านแบบรื้อสร้างไม่จำเป็นจะต้องพิจารณาตัวบททั้งชิ้น หากการอ่านเพียง 1 ย่อหน้า ก็สามารถวิเคราะห์ให้เห็นจุดลักลั่นของการนำเสนอความหมายได้
-
การครองอำนาจนำ
การใช้อํานาจของกลุ่ม/ชนชั้นใดๆ ผ่านทางกลไกชนิดต่างๆ เพื่อครอบครองความคิด โดยปราศจากการใช้ความรุนแรง หรือการบังคับในเชิงกายภาพ
-
-
เพศภาวะ
เพศภาวะ
ตัวอย่าง
-
ผู้หญิง: จะต้องมีความรู้ความสามารถด้านการบ้านการเรือน
มีลักษณะที่สังคมคาดหวังให้มี เช่น เป็นภรรยาเพียงผู้เดียว กตัญญู ซื่อสัตย์ต่อสามี
พฤติกรรมและความหมายทางวัฒนธรรมที่สังคมใช้จำแนกความแตกต่างระหว่างผู้หญิงและผู้ชาย บางครั้งก็เรียกว่าอัตลักษณ์ ซึ่งถูกสังคมประกอบสร้างขึ้นและคาดหวังให้สมาชิกในสังคมเชื่อฟังและปฏิบัติตาม
จุดเด่น/ข้อจำกัด
-
หากแต่แนวคิดชี้ให้เห็นความแตกต่างทางเพศ มโนทัศน์ที่เกิดขึ้นจึงมองได้เป็นสองขั้วที่แยกออกจากกันอย่างชัดเจน ทำให้ยังไม่สามารถรองรับเพศอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นอย่างลื่นไหลในสังคมได้
เพศวิถี
ตัวอย่าง
เมื่อมองวรรณกรรมด้วยแนวคิดเพศวิถี จึงเห็นเหตุของการทำให้เกิดจินตนาการทางเพศของตัวละคร เช่น เห็นรูปร่างหน้าตาของเพศตรงข้าม เหงาเปล่าเปลี่ยว ถูกไสยศาสตร์ เหตุเหล่านี้ส่งผลให้ตัวละครต้องปลดปล่อยอารมณ์ทางเพศ เช่น เกี้ยวพาราสี นัดหมาย สู่ขอ สัมผัส
จุดเด่น/ข้อจำกัด
เพศวิถีเป็นการมองสิ่งที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมทางเพศ การศึกษาการประพฤติปฏิบัติตนในภาพที่เล็กลงมา ไม่จำกัดอยู่ที่เพศชายหรือเพศหญิง ทำให้สามารถอธิบายปรากฏการณ์เพศวิถีของเพศต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมได้
พฤติกรรมทางเพศ แรงขับทางเพศความปรารถนา ความพึงพอใจ และรสนิยมทางเพศ ในขณะเดียวกันยังรวมถึงบรรทัดฐานทางเพศ และการแสดงออกซึ่งอัตลักษณ์ทางสังคม
-
-
-