Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สายสะดือย้อย prolapsed cord, นางสาวมนัสนันท์ อำคาหล้า 61102301106, image …
สายสะดือย้อย
prolapsed cord
ความหมาย
ภาวะที่สายสะดือลงมาอยู่ข้าง ๆ หรืออยู่ต่ำกว่าส่วนนำของทารกในครรภ์ หรือโผล่ออกมาภายนอกช่องคลอด
ชนิด
Overt prolapsed cord
สายสะดือย้อยลงต่ำกว่าส่วนนำ อาจอยู่ในช่องคลอดหรือนอกปากช่องคลอด เมื่อถุงน้ำแตกแล้ว
Forelying cord หรือ Funic presentation
สายสะดือย้อยลงต่ำกว่าส่วนนำแต่ถุงน้ำคร่ำยังไม่แตก
ตรวจไม่พบทางช่องคลอด
อาจจะคลำเส้นเลือดแดงสายสะดือได้ผ่านปากมดลูกที่เปิด
3.Occult prolapsed cord
สายสะดือย้อยต่ำกว่าปกติ อยู่ข้างๆ ส่วนนำที่กว้างที่สุดของทารก(Biparietal diameter)
ไม่สามารถคลำได้จากการตรวจทางช่องคลอด
ถุงน้ำอาจแตกหรือไม่แตกก็ได้
การพยาบาล
สอดมือเข้าไปในช่องคลอด แล้วดันส่วนนำไว้ไม่ให้เคลื่อนลงมากดสายสะดือ
ให้ออกซิเจน(100%)แก่มารดา จะทำให้ทารกได้รับออกซิเจนมากขึ้น
จัดท่ามารดาให้อยู่ในท่าที่ช่วยป้องกัน
ส่วนนำไม่ให้ลงมากดสายสะดือ
นอนหงายยกก้นสูง Trendelenburg
knee-chest
นอนตะแคงซ้าย
Sim's position
ทำให้กระเพาะปัสสาวะโปงตึง (bladder filling)
ใส่น้ำเกลือ 500-700 มล. ทางสายสวนปัสสาวะ
กระเพราะปัสสาวะจะช่วยดันส่วนนำของทารก
การดันสายสะดือกลับ
พิจารณาทำในบางรายที่ไม่สามารถผ่าตัดดลอดได้
สามารถรอคลอดทางช่องดลอดในเวลาไม่นาน
ติดตามการเต้นของหัวใจทารกอย่างต่อเนื่อง
หาก FHS ผิดปกติ ให้รายงานแพทย์ เพื่อพิจารณา C/S
กรณีสายสะดือยื่นออกมานอกช่องคลอด
ให้ใส่สายสะดือกลับเข้าไปในช่องคลอด เนื่องจากสายสะดือถูกความเย็นของอากาศภายนอกอาจทำให้เส้นเลือดสายสะดือหดได้
อาจจะใช้ก๊อซชุป NSS คลุม
สาเหตุ
สายสะดือยาวกว่าปกติ (มากกว่า 75 cm.)
รกเกาะต่ำ ทำให้สายสะดืออยู่ใกล้กับปากมดลูก
ส่วนนำไม่กระชับกับส่วนล่างของหนทางคลอด
ทำให้ส่วนนำลอยอยู่เหนือทางเข้าช่องเชิงกราน
ศีรษะทารกอยู่สูง
การทำสูติศาสตร์หัตถการ
การหมุนกลับท่าทารกภายใน
การทำ Amnioinfusion
ความผิดปกติอื่นๆของรก เช่น รกลอกตัวก่อนกำหนด
ปัจจัยเสริม
ปัจจัยด้านแม่
อุ้งเชิงกรานผิดปกติหรือแคบ ที่ศีรษะไม่ลงไปฟิต
ครรภ์หลังๆ
ปัจจัยด้านลูก
ทารกน้ำหนักน้อย
คลอดก่อนกำหนด
ทารกตัวเล็กทำให้มีช่องว่างเหลือ ทำใหสายสะดือย้อยได้มากขึ้น
ครรภ์แฝด
มดลูกและผนังหน้าท้องขยายมากกว่าปกติและ ทารกแฝดมักมีขนาดเล็ก
ส่วนนำผิดปกติ
ท่าขวางหรือเฉียง
ท่าก้น
ครรภ์แฝดน้ำ
การที่มีน้ำคร่ำมากกว่าปกติ ทารกเคลื่อนไหวได้มาก ส่วนนำอาจจะลอยเหนือทางเข้าเชิงกราน เมื่อถุงน้ำคร่ำแตกอาจทำให้สายสะดือย้อยได้
ผลต่อมารดาทารก
ผลต่อมารดา
มีผลกระทบทางด้านจิตใจของมารดาถ้าทรกในครรภ์เสียชีวิต
ผลต่อทารก
ขาดออกซิเจน จากการสายยสะดือถูกส่วนนำกดทับกับช่องทางคลอด และอาจทำให้เสียชีวิตได้
การวินิจฉัย
การตรวจภายใน
คลำได้สายสะดือต่ำกว่าส่วนนำ ในรายที่ถุงน้ำคร่ำยังไม่แตก
คลำพบสายสะดือในช่องคลอดรายที่ถุงน้ำ คร่ำแตกแล้ว
อาจคลำได้ชีพจรของสายสะดือหรือคลำไม่ได้เลย
การฟังเสียงหัวใจทารก
เสียงหัวใจทารกในครรภ์ผิดปกติ -ช้ากว่าปกติ ,ไม่สม่ำเสมอ
ตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
Color Doppler Ultrasound
ใช้วินิจฉัยในรายที่เป็น occult prolapse หรือ forelying cord ได้ง่ายและแม่นยำ
การป้องกัน
หลีกเลี่ยงการทำถุงน้ำแตก
ควรเจาะถุงน้ำคร่ำเฉพาะในรายที่ส่วนนำผ่านลงมาในช่องเชิงกราน
U/S เพื่อดูตำแหน่งของสายสะดือ
ติดตาม FHS
หากมีน้ำคร่ำไหลออกมาระหว่างเจ็บครรภ์
แนะนำมารดาให้มาโรงพยาบาลทันที
นางสาวมนัสนันท์ อำคาหล้า 61102301106
