Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Twins c Preterm Labour - Coggle Diagram

- - - - มารดาจะมีภาวะขาดธาตุเหล็ก ขาดสารอาหารมากขึ้น เนื่องจากทารกมีการนำสาร อาหารในร่างกายไปใช้มากกว่าปกติ
      - มีโอกาสเกิดภาวะครรภ์เป็นพิษมากกว่าปกติ
      - คลอดก่อนกำหนด
      - น้ำหนักตัวของทารกในครรภ์น้อยกว่าปกติ
      - ภาวะรกเกาะต่ำ มีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอดมากขึ้น
      - ทารกเจริญเติบโตไม่เท่ากัน มีการแย่งอาหารกัน
      - มีการถ่ายเทเลือดให้กัน (twin-to-twin transfusion syndrome) ทำให้ทารก คนหนึ่งขาดเลือดมีภาวะซีค ส่วนอีกคนหนึ่งได้เลือดมาเลี้ยงเยอะหัวใจวายได้
      - สายสะดือพันกัน ทำให้ทารกเสียชีวิตในครรภ์
      - ภาวะตกเลือดหลังคลอดมากขึ้น
      - มีโอกาสแท้งบุตรมากขึ้น
    - - ในหญิงตั้งครรภ์รายนี้การคลอดก่อนกำหนด (Preterm birth) อายุครรภ์ 3
        สัปดาห์ท้องแข็งซึ่งเป็นพัก ๆ ก่อนมาโรงพยาบาลแรกรับปากมดลูกเปิดขยาย 5 เซนติ มตรความบางตัวของปากมดลูก 100%ส่วนน้ำเป็นศีรษะอยู่ที่ระดับ 0 ถุงน้ำคร่ำยังอยู่ มีการหดรัดตัวของมดลูกระยะ พัก 3 นาทีระยะหดตัว 40วินาทีความรุนแรงระดับ :2 มี อาการเจ็บท้องจริงเข้าสู่ระยะ active phase ตรวจอัลตร้าซาวด์ ส่วนนำทารกเป็นศีรษะ ทั้งคู่คาดคะเนน้ำหนักทารก 1,500กรัมและ 1,650 กรัมแพทย์พิจารณาให้คลอดทาง ช่องคลอดได้
  - - - ครรภ์แฝดชนิด monoamnion ผ่าท้องคลอดเนื่องจากจะมีโอกาสเกิดภาวะ แทรกซ้อนได้สูงในขณะคลอดโดยเฉพาะการพันกันของสายสะดือ
      - ครรภ์แฝดชนิดที่ทารกคนแรกส่วนนำไม่ใช่ศีรษะ
        
        2.1 ทารกคนแรกส่วนนำเป็นก้นลำตัวใหญ่มาก
        
        2.2 ทารกตัวเล็กขาและลำตัวคลอดโดยที่ปากมคลูกยังเปิดไม่หมดศีรษะทารกอาจติด ได้ขณะคลอดศีรษะ
        
        2.3 เกิดภาวะสายสะดือย้อย (umbitical cordprolapse) ส่วนใหญ่จะผ่าท้อง ทำคลอดทั้งคู่ตั้งแต่แรกโดยไม่ลองคลอด
      - ครรภ์แฝดชนิดที่ทารกมีส่วนนำเป็นศีรษะทั้งคู่ส่วนใหญ่ทารกครรภ์แฝดชนิดนี้ให้ ลองคลอดทางช่องคลอดได้
      - ครรภ์แฝดชนิดที่ทารกครรภ์แรกส่วนนำเป็นศีรษะ แต่ทารกคนที่ 2 มีส่วนนำที่ไม่ใช่ ศีรษะ(non-vertex) กลุ่มนี้มีความหลากหลายในการตัดสินวิธีคลอด
        
        4.1 ผ่าท้องทำคลอดทารกตั้งแต่แรก
        
        4.2 หลังจากที่ทารกคนแรกคลอดแล้วให้หมุนกลับทารกทางหน้าท้องให้ส่วนนำกลับ เป็นศีรษะเพื่อให้คลอดปกติทางช่องคลอดโดยมีศีรษะเป็นส่วนน้ำ(external cephalic version)
        
        4.3 หลังจากที่ทารกคนแรกคลอดแล้วจึงทำคลอดทารกที่มีส่วนนำเป็นก้นทั้งหมดทาง ช่องคลอด (total breech extraction) หรือหมุนทารกภายในมดลูก(internal podalic version)
        
        4.4 คลอดทางช่องคลอด (ทารกคนที่ 1) ร่วมกับการผ่าท้องทำคลอดทารกคนที่สอง ภายหลังจากที่ลอง คลอดทารกคนที่สองแล้วไม่สำเร็จ
    - - สตรีตั้งครรภ์รายนี้ครรภ์แฝดชนิดที่ทารกมีส่วนนำเป็นศีรษะทั้งคู่มีอาการเจ็บครรภ์ร่วมกับปากมดลูกเปิดขยาย 5 เซนติเมตร ความบางตัวของปากมดลูก 100% ส่วนนำเป็นศีรษะอยู่ที่ระดับ 0 ถุงน้ำคร่ำยังอยู่คาดคะเนน้ำหนักทารก 1,500 กรัมและ 1,650 กรัม ตรวจอัลตร้าซาวค์ ส่วนนำทารกเป็นศีรษะทั้งคู่ลักษณะรกแยก ออกจาก แพทย์พิจารณาให้คลอดทางช่องคลอดได้
  - - - อธิบายให้ผู้คลอดทราบถึงขั้นตอนในการช่วยคลอดครรภ์แฝด
      - เตรียมผู้คลอดให้นอนบนเตียงคลอดที่มีขาหยั่งนอนท่า Lithotomy
      - เตรียมอุปกรณ์ในการช่วยคลอดครรภ์แฝดให้พร้อม
      - ช่วยเหลือการคลอดทารกแฝดร่วมกับสูติแพทย์
      - ช่วยเหลือการคลอดทารกแฝดคนหลังเป็นท่าศีรษะโดยช่วยกดยอดมดลูกจนกว่า ศีรษะจะเข้าสู่ช่องเชิงกรานเพื่อให้สูติแพทย์ทำคลอดแฝดคนหลังต่อไป
      - ประเมินการสูญเสียเลือดและตรวจการฉีกขาดของแผลฝีเย็บและช่องทางคลอด
      - บันทึกรายงานการคลอดโดยละเอียดเพื่อติดตามดูแเลมารดาหลังคลอดต่อไป
    - - 16.25 น. แพทย์ตรวจภายในปากมดลูกเปิดขยาย 10 เซนติเมตรความบางของ ปากมดลูก 100% ส่วนนำอยู่ที่ระดับ +1 ดูแลย้ายผู้คลอดเข้าห้องคลอดทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์จัด ท่าผู้คลอดในท่า Lithotomy แพทย์แจ้งให้ผู้คลอดทราบถึงแนวทางการรักษาพยาบาล16.25 น. ตามทีมช่วยเหลือทารกแรกคลอดเพื่อช่วยกู้ชีพทารกแรกเกิดถ้าพบปัญหามีการเตรียมพร้อม ด้านอุปกรณ์ช่วยกู้ชีพทารกแรกเกิด 16.30 น. ทารกแฝดคนที่หนึ่งคลอด การคลอดเป็นไปด้วยดีไม่มีติดขัด เนื่องจากผู้ คลอดให้ความร่วมมือดี 16.32 น. ทารกแฝดคนที่สองคลอดโดยทำการช่วยเหลือ การคลอดผู้ช่วยกดยอดมดลูกจนศีรษะทารกเข้าสู่ช่องเชิงกรานสูติแพทย์ทำการเจาะถุงน้ำ สำหรับการช่วยคลอดเป็นไปด้วยดีไม่มีติดขัดรวมระยะเวลาแฝดคนที่สองห่างจากแฝด คนที่หนึ่ง 2นาที16.33 น. มีอาการแสดงของรกลอกตัวรกคลอดปกติน้ำหนัก 500 กรัม สายสะดือเดียวกันวัดความดันโลหิตได้ 120/70 มิลลิเมตรปรอท ดูแลให้Syntocinon 10 units IM ทันทีมดลูกหดรัดตัวดี พยาบาลช่วยตรวจสอบรกหลังคลอดลักษณะรกแยกออกจากกัน แผลฝีเย็บลักษณะ 1 degree tear เย็บ 2เข็มบริเวณ Vaginal wall ด้านล่างไม่มี Active bleed
- - - - ช่วยเร่งคลอดในครรภ์ ที่ครบกำหนด ช่วยให้ มดลูกหดรัดตัว ควบคุมไม่ได้เกิดตก เลือดหลังคลอด
    - - กระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบ ของมดลูก ทำให้เกิด แรงเบ่งในการคลอด
    - - หัวใจเต้นผิดปกติ
      - เจ็บหรือแน่นบริเวณ หน้าอก
      - หายใจถี่ หรือหายใจ มีเสียงหวีด
      - เกิดลมพิษ ผื่น หรือมี อาการคัน
      - มีเลือดออกทางช่อง คลอดมากขึ้น หรือ เลือดไหลไม่หยุด
      - มีอาการมึนงง สับสน
      - ปวดศีรษะอย่าง รุนแรงหรือปวดอย่าง ต่อเนื่อง
      - ชัก
- - - - ผู้คลอดมีอาการเจ็บครรภ์ไม่สามารถเตรียมความพร้อมของร่างกายได้เอง
      - ผู้คลอดไม่เคยผ่านการคลอดบุตรมาก่อนครั้งนี้เป็นการคลอดบุตรครั้งแรก
    - - ผู้คลอดได้รับการเตรียมการคลอดอย่างถูกวิธี
    - - ผู้คลอดให้ความร่วมมือเพื่อเตรียมการคลอด
      - ผู้คลอดได้รับการช่วยเหลืออย่างทันท่วงที
    - - ซักประวัติการตั้งครรภ์ จำนวนครั้ง การตั้งครรภ์ การแท้ง การขูดมดลูก รวมถึงการคลอดในครรภ์ก่อน ๆ
      - การตั้งครรภ์ในปัจจุบัน อายุครรภ์อาการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์ เช่น บวม ชัก ซีด ความดันโลหิตสูง และเจ็บครรภ์จริง และอาการแสดงของ การมีมูกเลือด ถุงน้ำคร่ำ
      - ประเมินสภาพร่างกายทั่ว ๆ ไปวัดสัญญาณชีพ สังเกตรูปร่างลักษณะ ท่าทางการเดิน
      - ตรวจวัดสัญญาณชีพ อุณหภูมิ ร่างกาย ชีพจร หายใจ ความดันโลหิต
      - ตรวจร่างกายเฉพาะที่ ขนาดหน้าท้อง ท่าทารก ส่วนนำ การเคลื่อนต่ำของ ส่วนนำเข้าสู่ช่องเชิงกราน ฟังอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์
      - ตรวจการหดรัดตัวของมดลูกพร้อมลงบันทึก
      - ตรวจภายในเพื่อประเมินความก้าวหน้าของการคลอด แจ้งให้ผู้คลอดและ ญาติทราบพร้อมทั้งจดบันทึก
      - ตรวจปัสสาวะเพื่อตรวจหาน้ำตาลและไข่ขาวในปัสสาวะ
      - โกนขนบริเวณหน้าท้องและบริเวณฝีเย็บ
      - ดูแลเปลี่ยนเสื้อผ้าเป็นชุดของโรงพยาบาล
    - - ผู้คลอดได้รับการเตรียมความพร้อมทั้งร่างกายและจิตใจทราบผลการ ตรวจและความก้าวหน้าของการคลอด
  - - - มารดาบอกว่า “ เหนื่อยแน่นท้องหายใจไม่สะดวกเลย”
      - มารดาครรภ์แฝด เหนื่อย รู้สึกแน่นท้อง หายใจไม่สะดวก ความสูงยอด มดลูกอยู่ที่ระดับลิ้นปี่
      - อัตราการหายใจ 28 ครั้ง/นาที
    - - มารดาได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      - มารดาสุขสบายเพิ่มขึ้นหายใจเหนื่อยลดลง
    - - Hct. ไม่ต่ำกว่า 33.9%
      - อัตราการหายใจอยู่ในเกณฑ์ปกติ 20-22 ครั้ง / นาที ไม่มีการหายใจ เหนื่อย
    - - ประเมินการหายใจของมารดา เช่น หายใจเหนื่อย แน่นท้อง เนื่องจากกระ บังลมของมารดาครรภ์แฝดถูกเบียด ทำให้การทำงานของระบบหายใจและ การแลกเปลี่ยนก๊าซไม่มีประสิทธิภาพ จัดให้มารดานอนท่าตะแคงซ้ายหรือ นอนหัวสูงเล็กน้อย เพื่อให้กระบังลมหย่อนตัว ขนาดของทรวงอกกว้างขึ้น
      - ดูแลให้ Oxygen Canular 5 LPM เพื่อเพิ่มความสามารถในการแลก เปลี่ยนออกซิเจนมากขึ้น
      - สังเกตอาการน้ำเดินและเฝ้าระวังภาวะสายสะดือพลัดต่ำ ประเมินอัตรา การเต้นของหัวใจทารกทุก 30 นาทีเพื่อป้องกันทารกในครรภ์ขาดออกซิเจน
    - - มารดาครรภ์แฝดไม่มีอาการหายใจเหนื่อยอัตราการหายใจอยู่ในเกณฑ์ 20-22 ครั้ง / นาที
      - Hct.40.96
  - - - มารดาครรภ์แรกอายุครรภ์ 34 สัปดาห์
      - มีถุงน้ำคร่ำแตกเมื่อปากมดลูกเปิดขยาย 6 เซนติเมตรความบางปาก มดลูก 100% ระดับส่วนนำ 0
      - มดลูกหดรัดตัวถี่ Interval 3 นาที Duration 40-45 วินาที
    - - เพื่อป้องกันภาวะสายสะดือย้อย
    - - ตรวจไม่พบสายสะดือ
      - อัตราการเต้นของหัวใจทารกอยู่ในเกณฑ์ปกติ 110-160 ครั้ง / นาที
    - - ดูแลให้ผู้คลอดนอนพักบนเตียง นอนหงายก้นสูง เพื่อป้องกันการพลัดต่ำ ของสายสะดือ
      - ฟังและบันทึกอัตราการเต้นหัวใจทารกทุก 30 นาที เพื่อประเมินอาการ เปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้น หากผิดปกติ เช่น ต่ำกว่า 110 ครั้ง / นาที หรือ มากกว่า 160 ครั้ง / นาที ดูแลให้ Oxygen canular 5 LPM และรีบรายงาน แพทย์ทราบ
      - ตรวจบันทึกการหดรัดตัวของมดลูกทุก 30 นาที เพื่อประเมินความก้าวหน้า ของการคลอด
      - พิจารณาตรวจภายในเท่าที่จำเป็นเพื่อลดการนำเชื้อโรคเข้าสู่โพรงมดลูก
    - - ผลการตรวจภายในไม่พบสายสะดือย้อย
        
        อัตราการเต้นของหัวใจทารกสม่ำเสมอ แฝดคนแรก 140 ครั้ง/นาที แฝดคน ที่สอง 148 ครั้ง/นาที
  - - - มารดาครรภ์แรกมีสีหน้าไม่สดชื่น
      - ซักถามถึงอันตรายที่จะเกิดขึ้นกับบุตรและตนเอง เนื่องจากถุงน้ำคร่ำแตก
    - - การพยาบาลเพื่อคลายความวิตกกังวล
    - - มีสีหน้าสดชื่น
      - ให้ความร่วมมือในแผนการรักษาพยาบาล
    - - เปิดโอกาสให้ผู้คลอดซักถามข้อสงสัยเกี่ยวกับถุงน้ำคร่ำแตกพร้อมตอบ ปัญหาข้อสงสัยและนำมาวางแผนการพยาบาลที่เหมาะสมต่อไป
      - อธิบายให้ทราบถึงสาเหตุของการเกิดถุงน้ำคร่ำแตก
      - ให้ข้อมูลเกี่ยวกับแผนการรักษาพยาบาลเช่นการช่วยคลอดการพยาบาล ในระยะรอคลอดระยะคลอดระยะหลังคลอด
      - อธิบายขั้นตอนการดูแลด้วยท่าทีที่สงบมั่นคงและจริงใจก่อนที่จะลงมือ ปฏิบัติและแจ้งให้ทราบทุกครั้งก่อนให้การพยาบาลประเมินผลการพยาบาล ผู้คลอดมีสีหน้าสดชื่นขึ้นให้ความร่วมมือในแผนการพยาบาล
    - - ผู้คลอดมีสีหน้าสดชื่นขึ้นให้ความร่วมมือในแผนการรักษาการพยาบาล
  - - - 5%D / N / 2 1,000 cc + Syntocinon 10 unit iv drip
      - กระสับกระส่ายบิดตัวไปมาเมื่อมดลูกหดรัดตัว
      - มดลูกหดรัดตัว 3-4 ครั้งใน 10 นาทีแต่ละครั้งนาน 40-45 วินาที 4. แสดงสีหน้าเจ็บปวด
    - - เพื่อทุเลาอาการเจ็บครรภ์
    - - กระสับกระส่ายน้อยลง
      - เมื่อมดลูกหดรัดตัวสามารถควบคุมความเจ็บปวดได้ด้วยเทคนิคการ หายใจการนวด
      - คลายความเจ็บปวดได้บ้างขณะมดลูกไม่หดรัดตัว
    - - เฝ้าดูแลอย่างใกล้ชิด ปลอบโยนให้กำลังใจ และสัมผัสผู้คลอดด้วยความ นุ่มนวล เพื่อเกิดความอบอุ่นเกิดความมั่นใจและสามารถเผชิญต่อความเจ็บ ปวดได้
      - สอนเทคนิคการหายใจที่ถูกวิธี เพื่อผ่อนคลายความเจ็บปวดพร้อมทั้งให้ คำชมเชยเมื่อปฏิบัติได้ถูกต้อง เช่นเมื่อมดลูกหดรัดตัวให้หายใจเข้าออกลึก ๆ ช้า ๆ และหายใจออกช้า ๆ
      - ช่วยบีบนวดบริเวณหลังกระดูกก้นกบและหน้าขาอย่างเบามือ เพื่อบรรเทา อาการปวด และเพื่อให้ผู้คลอดมีกำลังใจ และมั่นใจว่าจะผ่านความเจ็บปวดนี้ ไปได้ด้วยดี
      - ดูแลความสุขสบายทั่วไปเช่นเช็ดหน้าเช็ดตัวจัดสิ่งแวดล้อมให้อากาศ ถ่ายเทสะดวกเสื้อผ้าและเครื่องนอนสะอาดไม่เปียกชื้นเพื่อให้ผู้คลอดสุข สบายและรู้สึกสดชื่นขึ้น
      - ตรวจและบันทึกการหดรัดตัวของมดลูกทุก 30 นาทีเพื่อประเมินภาวะผิด ปกติของการหดรัดตัวของมดลูก
    - - ผู้คลอดส่งเสียงครางเบาลง และอาการกระสับกระส่ายลดลงเมื่อมดลูกหด รัดตัว 3-4 ครั้งใน 10 นาทีสามารถใช้เทคนิคการหายใจทุกครั้ง รู้สึกคลาย ความเจ็บปวดได้บ้างเมื่อมดลูกคลายตัว
  - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        อายุครรภ์ 34 สัปดาห์
        
        อัตราการเต้นของหัวใจทารกก่อนคลอด แฝดคนแรก 140 ครั้ง/นาที แฝด คนที่สอง 148 ครั้ง / นาที
        
        มดลูกหดรัดตัวถี่ Interval 2 นาที 30 วินาที Duration 40-45 วินาที
      - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        
        ทารกปลอดภัยจากภาวะขาดออกซิเจนหายใจได้เองสม่ำเสมอ
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        อัตราการเต้นของหัวใจอยู่ในเกณฑ์ปกติ 110-160 ครั้ง / นาที
        
        การประเมินทารกแรกเกิดโดยหลักการ APGAR SCORE มีคะแนน มากกว่า 7 เมื่อ 1, 5 นาทีหลังคลอด
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ให้ออกซิเจนแก่มารดาทาง Cannula 5 ลิตร / นาทีในขณะเจ็บครรภ์
        
        ให้มารดานอนตะแคงซ้ายในช่วงที่ไม่มีการเบ่งคลอด เพื่อให้เลือดมาเลี้ยง มดลูกและบริเวณรกมากขึ้น เพื่อป้องกันทารกในครรภ์ขาดออกซิเจนได้
        
        ฟังเสียงหัวใจทารกทุก 5 นาที พร้อมบันทึกการพยาบาล เพื่อประเมินทารก ขาดออกซิเจน
        
        รายงานแพทย์เมื่อพบว่าอัตราการเต้นหัวใจทารกน้อยกว่า 110 ครั้ง / นาที หรือมากกว่า 160 ครั้ง / นาทีหรือไม่สม่ำเสมอ
        
        เตรียมบุคลากรและเครื่องมือในการช่วยฟื้นคืนชีพทารก
        
        5.2 เตรียมเครื่องมือที่ดีพร้อมมีดังนี้
        
        ผ้าเช็ดตัวให้แห้งโดย Warm ผ้าไว้ก่อน
        
        ลูกสูบยางแดง
        
        Stethoscope เด็ก
        
        Oxygen, เครื่องดูดเสมหะ
        
        สาย Suction catheter ขนาด 8 Fr. และ 10 Fr.
        
        Resuscitation bag และ Mask - Oxygen tubing
        
        Laryngoscope พร้อมแบตเตอรี่และหลอดไฟสำรอง 1 ชุด - Blades size 1 (balde ตรง)
        
        Endotracheal tube ขนาด 2.5 mm อย่างน้อย 2 อัน - Oxygen reservoir
        
        Adhesivetapeขนาด นิ้ว
        
        กรรไกร
        
        เตรียมรถ Transfer พร้อมออกซิเจนและผ้า Keep warm
        
        เครื่อง Radiant warmer
        
        5.1 บุคลากรในทีมสามารถทำ Resuscitation ได้เป็นอย่างดีอย่างน้อย 2 คน
        
        ประสานงานกับหอผู้ป่วยทารกแรกเกิดวิกฤตในการเตรียมพร้อมรับทารก ที่อาจมีปัญหา
        
        เตรียมมารดาเพื่อช่วยเหลือการคลอดที่เร็วกว่าปกติ
        
        7.1 งดน้ำและอาหาร
        
        7.2 เตรียมทำความสะอาดผิวหนังบริเวณหน้าท้องและอวัยวะสืบพันธุ์ ภายนอก
        
        7.3 เตรียมเลือด (PRC) ไว้ 2 ยูนิต
        
        เมื่อทารกคลอดรับทารกมาวางบน Radiant warmer
        
        จัดท่าของศีรษะทารกให้คอแหงนเล็กน้อย (Stightly extending or sniffing position)
        
        เปิดทางเดินหายใจให้โล่งทารกไม่มีขี้เทาปนในน้ำคร่ำดูดเสมหะในปาก และจมูก
        
        เช็ดตัวให้แห้งและเอาผ้าเปียกออก
        
        กระตุ้นให้ทารกหายใจด้วยการสัมผัสโดยดีดหรือตบฝ่าเท้าเบา ๆ หรือ ใช้ฝ่ามือลูบที่บริเวณลำตัวด้านหลังเบา ๆ
      - ประเมินผลการพยาบาล
        
        อัตราการเต้นของหัวใจแฝดคนแรก 140 ครั้ง / นาที แฝดคนที่สอง 148 ครั้ง / นาที
        
        ประเมิน APGAR SCORE ใน 1 และ 5 นาที แฝดคนแรกเท่ากับ 8 และ 8 แฝดคนที่สองเท่ากับ 8 และ 8
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดาครรภ์แรกอายุ 19 ปี
        
        มดลูกหดรัดตัวถี่ Interval 2 นาที 30 วินาที Duration 40 วินาที
        
        ตรวจภายในปากมดลูกเปิดขยาย 10 เซนติเมตร ความบาง 100% ระดับ ส่วนนำ +1
      - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        
        เพื่อความก้าวหน้าการคลอดดำเนินไปอย่างปกติ
        
        เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากการช่วยคลอด
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        ภายหลังคลอดสูญเสียเลือดไม่เกิน 500 ซีซี
        
        การฉีกขาดของแผลฝีเย็บไม่มีรอยฉีกขาดเพิ่ม
        
        สัญญาณชีพหลังคลอด อุณหภูมิร่างกาย 37-37.5 องศาเซลเซียส ชีพจร 72-80 ครั้ง / นาที หายใจ 18-20 ครั้ง / นาที ความดันโลหิต 90/60-120/80 มิลลิเมตรปรอท
        
        มดลูกหดรัดตัวดี เป็นก้อนแข็ง ปัสสาวะได้ภายหลังคลอดไม่เกิน 6 ชั่วโมง
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        อธิบายให้ผู้คลอดทราบถึงความก้าวหน้าการคลอดเพื่อให้มารดาเข้าใจ ยอมรับในการรักษาของแพทย์และลดความวิตกกังวล
        
        อธิบายให้ผู้คลอดทราบถึงขั้นตอนในการช่วยคลอดครรภ์แฝดอย่างเข้าใจ ง่าย ๆ
        
        ดูแลให้การพยาบาลอย่างใกล้ชิดในขณะที่ผู้คลอดเบ่งคลอดและให้ความ สนใจในการตอบข้อซักถามของผู้คลอดอย่างเต็มใจ
        
        เตรียมผู้คลอดให้นอนบนเตียงคลอดที่มีขาหยั่งนอนท่า Lithotomy
        
        เตรียมอุปกรณ์ในการช่วยคลอดครรภ์แฝดให้พร้อม
        
        ช่วยเหลือการคลอดทารกแฝดร่วมกับสูติแพทย์
        
        ช่วยเหลือการคลอดทารกแฝดคนหลังเป็นท่าศีรษะช่วยกดยอดมดลูก จนกว่าศีรษะจะเข้าสู่ช่องเชิงกรานเพื่อให้สูติแพทย์ทำคลอดแฝดคนหลังต่อ ไป
        
        ประเมินการสูญเสียเลือดและตรวจการฉีกขาดของแผลฝีเย็บและช่องทาง คลอดถ้าพบสิ่งผิดปกติให้รีบรายงานแพทย์ทราบ
        
        บันทึกรายงานการคลอดโดยละเอียดเพื่อติดตามดูแลมารดาหลังคลอดต่อ ไป
      - ประเมินผลการพยาบาล
        
        ประเมินการสูญเสียเลือดหลังคลอดประมาณ 300 ซีซี
        
        แผลฝีเย็บไม่มีการฉีกขากเพิ่ม
        
        ผลการตรวจวัดสัญญาณชีพ อุณหภูมิร่างกาย 37.3 องศาเซลเซียส ชีพจร 80 ครั้ง / นาที อัตราการหายใจ 20 ครั้ง / นาที ความดันโลหิต 100/60 มิลลิเมตรปรอท
        
        มารดาปัสสาวะหลังคลอดภายใน 6 ชั่วโมงหลังคลอด
  - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดาครรภ์แฝดเสียเลือดขณะคลอด 300 ซีซี
        
        2 . มารดาอยู่ในระยะ 1-24 ชั่วโมงหลังคลอด
        
        ครรภ์แฝดมดลูกยืดขยายใหญ่มากกว่าปกติ
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        ภายหลังคลอดสูญเสียโลหิตไม่เกิน 500 ซีซี
        
        การฉีกขาดของแผลบริเวณฝีเย็บไม่มีรอยฉีกขาดเพิ่มเติม
        
        สัญญาณชีพหลังคลอด อุณหภูมิร่างกาย 37-37.5 องศาเซลเซียส ชีพจร 72-80 ครั้ง / นาที หายใจ 18-20 ครั้ง / นาที ความดันโลหิตระหว่าง 90 / 60-120 / 80 มิลลิเมตรปรอท
        
        มดลูกหดรัดตัวดีเป็นก้อนแข็งปัสสาวะได้ภายหลังคลอดไม่เกิน 6 ชั่วโมง
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินสุขภาพของมารดาเมื่อแรกรับดูแลให้สารน้ำตามแผนการรักษา เพื่อป้องกันภาวะตกเลือด
        
        เฝ้าระวังสังเกตการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิดและสม่ำเสมอเช่นการหด รัดตัวของมดลูกการสูญเสียเลือดสัญญาณชีพเป็นต้น
        
        ตรวจสอบความผิดปกติต่าง ๆ ได้แก่ การหดรัดตัวของมดลูกและการแตก ของถุงน้ำ
        
        ประเมินความก้าวหน้าของการคลอดตรวจสอบการคลอดและการแตกของ ถุงน้ำคร่ำทารกคนที่สองอย่างใกล้ชิดและระมัดระวัง
        
        ทำคลอดรกโดยวิธี Control cord ให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกคือ Syntocinon 10 units IM ตามแผนการรักษา
        
        เตรียมอุปกรณ์ที่จำเป็นในการช่วยเหลือการตกเลือดให้พร้อมใช้งานได้ ตลอดเวลาเตรียมเลือด (PRC) ไว้ 2 ยูนิต
        
        ประเมินการเสียเลือดของมารดาจากช่องคลอดหากพบมีการเสียเลือด มากกว่าหรือเท่ากับ 500 ซีซีรายงานแพทย์ทราบ
        
        ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกหากไม่พบว่ามดลูกหดรัดตัวเป็นก้อนแข็ง ดูแลคลึงมดลูกพร้อมกับการไล่ก้อนเลือดออกจากโพรงมดลูกให้หมดเพื่อให้ มดลูกสามารถหดรัดตัวดี
        
        แนะนำมารดาสังเกตการหดรัดตัวของมดลูกและสอนการคลึงมดลูกเพื่อ กระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
        
        ติดตามสัญญาณชีพเพื่อประเมินภาวะ Shock เช่นชีพจรเบาเร็ว ความดัน โลหิตต่ำลง เป็นต้น หากพบความผิดปกติรายงานแพทย์ทันที
        
        ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง โดยการกระตุ้นให้มารดาปัสสาวะบ่อยๆ ไม่ กลั้นปัสสาวะ เพื่อลดการขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก หากปัสสาวะเองไม่ ได้ต้องสวนทิ้ง
      - ประเมินผลการพยาบาล
        
        มารดาไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนในขณะคลอด
        
        ไม่มีภาวะตกเลือดในขณะคลอดและหลังคลอด มดลูกหดรัดตัวดี ไม่นุ่ม ระยะคลอดมี Blood loss 300 ซีซีช่วง 2 ชั่วโมง หลังคลอดมีเลือดซุ่มผ้า อนามัยครึ่งผืน (20 ซีซี)
        
        สัญญาณชีพปกติ อุณหภูมิ 37.3 องศาเซลเซียส ชีพจร 80 ครั้ง / นาที หายใจ 20 ครั้ง / นาที ความดันโลหิต 100/60 มิลลิเมตรปรอท
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        น้ำหนักคาดคะเนก่อนคลอด แฝดคนแรก1,500 กรัม คนที่สอง 1,650 กรัม
        
        มารดาสีหน้าวิตกกังวล
        
        ทารกได้รับการสังเกตอาการที่หอผู้ป่วยทารกแรกเกิดวิกฤต
        
        มารดาชักถามถึงอาการของทารกบ่อยครั้งว่า “ ลูกตัวเล็กจะเป็นอะไรไหม ต้องเข้าตู้อบหรือเปล่า”
      - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        
        มารดาเข้าใจยอมรับในแผนการรักษาของแพทย์และลดความกังวลลง
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        เมื่อพูดคุยทบทวนความเข้าใจในแผนการรักษาสามารถตอบคำถามได้ถูก ต้อง
        
        มารดาสีหน้าลดความกังวลลงสดชื่นขึ้น
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        สร้างสัมพันธภาพที่ดีกับมารดาและครอบครัวด้วยความจริงใจ เปิดโอกาส ให้พูดคุยระบายความรู้สึกต่างๆรวมทั้งยอมรับท่าที่ และปฏิกิริยาตอบสนอง ต่อความเครียด และความวิตกกังวลที่เกิดขึ้น
        
        อธิบายให้มารดาและครอบครัวทราบถึงภาวะที่อาจเกิดขึ้นได้ในทารก ครรภ์แฝด และแผนการดูแลเปิดโอกาสให้ซักถาม และตอบข้อสงสัยต่างๆ ด้วยความเต็มใจ
        
        ให้ข้อมูลเกี่ยวกับทารกให้มารดารับทราบว่าจะมีแพทย์และพยาบาล ให้การดูแลช่วยเหลือทารก เพื่อช่วยลดความกลัวและความวิตกกังวล
        
        เมื่อทารกคลอดแล้ว จัดให้มารดาได้สัมผัส และเห็นทารกส่งเสริมให้ Eye to Eye Contract เพื่อสร้างสัมพันธภาพที่ดีระหว่างมารดาและทารก
        
        สนับสนุนให้ครอบครัวมีส่วนร่วมในการรับรู้ปัญหา และให้ความช่วยเหลือ ตามความเหมาะสม
        
        ประเมินความต้องการในการช่วยเหลือสนับสนุนทารก และครอบครัว เช่น ภาวะเศรษฐกิจของครอบครัวให้มารดาเตรียมพร้อมในการหาแหล่ง สนับสนุนทางสังคม ติดต่อประสานทีมการดูแลสุขภาพที่บ้าน เพื่อช่วย ติดตามดูแลสุขภาพมารดาและทารกอย่างต่อเนื่อง
      - การประเมินผล
        
        มารดาสีหน้าสดชื่นขึ้นความวิตกกังวลลดลงมารดาและครอบครัว ยอมรับและมีความพร้อมในการเลี้ยงดูทารกแฝด ทารกคนที่หนึ่งเกิดเวลา 16.30 น. เพศหญิงสภาพร่างกายโดยทั่วไปปกติ ปลายมือปลายเท้าเขียว ร้อง เสียงดังมาเสมอ ดูแลเช็ดตัว ดูดเสมหะด้วยลูกสูบยางแดง ดมออกซิเจน 5 ลิตรต่อนาที ตัวเริ่มแตงขึ้น Active ดี หายใจสั้น ๆ เล็กน้อยประเมิน APGAR SCORE 8-8-8 คะแนนน้ำหนักตัว 1,700 กรัม
        ทารกคนที่สองเกิดเวลา 16.32 น. เพศหญิงสภาพร่างกายโดยทั่วไปปกติ ปลายมือปลายเท้าเขียว ร้องเสียงดังหายใจไม่สม่ำเสมอ ดูแลเช็ดตัว ดูด เสมหะด้วยลูกสูบยางแดง ดมออกซิเจน 5 ลิตรต่อนาที ตัวเริ่มแดง Active ดี ประเมิน APGAR SCORE 8-8-9 คะแนน น้ำหนักตัว 1,950 กรัม
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดาบอกว่า “ ขออุ้มลูกได้ไหมไม่รู้มีน้ำนมหรือเปล่าจะให้ดูดนมได้ไหม”
        
        ท่าทางมารดากระตือรือร้นที่ต้องการกอดสัมผัสและให้ทารกดูดนม
      - วัตถุประสงค์การพยาบาล
        
        มารดาเกิดสัมพันธภาพที่ดีต่อทารกและให้ความร่วมมือให้การเลี้ยงดูทารก ด้วยนมมารดา
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        มารดาโอบกอดทารกด้วยความชื่นชม
        
        มารดาให้ความร่วมมือและปฏิบัติตามคำแนะนำของพยาบาล
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ให้คำแนะนำมารดาในการสร้างสัมพันธภาพกับทารกเช่นการอุ้มทารก การให้ทารกดูดนมมารดาการช่วยจัดท่าทารกกรณีทารกหิวพร้อมกันการ สบตาหรือการพูดคุยกับทารกแนะนำการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาอย่างเดียว ไม่น้อยกว่า 6 เดือน
        
        ดูแลให้มารดาได้พักผ่อนและได้รับโภชนาการอย่างเพียงพอเพื่อให้ มารดามีศักยภาพในการดูแลทารกได้เต็มที่
        
        สนับสนุนการสร้างสัมพันธภาพระหว่างมารดาสามีและทารกโดยการเปิด โอกาสให้เข้าเยี่ยมและจัดสถานที่ให้มีความเป็นส่วนตัวการประเมินผล มารดาและครอบครัวมีสัมพันธภาพที่ดีต่อทารก
      - ประเมินผลการพยาบาล
        
        มารดาและครอบครัวมีสัมพันธภาพที่ดีต่อทารก ทารกคนที่หนึ่งเกิดเวลา 16.30 น. เพศหญิงสภาพร่างกายโดยทั่วไปปกติ ปลายมือปลายเท้าเขียว ร้อง เสียงดังมาเสมอ ดูแลเช็ดตัว ดูดเสมหะด้วยลูกสูบยางแดง ดมออกซิเจน 5 ลิตรต่อนาที ตัวเริ่มแตงขึ้น Active ดี หายใจสั้น ๆ เล็กน้อยประเมิน APGAR SCORE 8-8-8 คะแนน น้ำหนักตัว 1,700 กรัม ทารกคนที่สองเกิดเวลา 16.32 น. เพศหญิงสภาพร่างกายโดยทั่วไปปกติ ปลายมือปลายเท้าเขียว ร้องเสียงดังหายใจไม่สม่ำเสมอ ดูแลเช็ดตัว ดูด เสมหะด้วยลูกสูบยางแดง ดมออกซิเจน 5 ลิตรต่อนาที ตัวเริ่มแดง Active ดี ประเมิน APGAR SCORE 8-8-9 คะแนน น้ำหนักตัว 1,950 กรัม
  - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        ทารกแรกเกิดระบบทางเดินหายใจยังสมบูรณ์ไม่เต็มที่
        
        ทารกแรกเกิดมีผิวหนังบาง เนื่องจากไขมันใต้ผิวหนังน้อย
        
        ทารกมีพื้นที่ผิวกายมากเมื่อเทียบกับน้ำหนักตัว
      - วัตถุประสงค์
        
        เพื่อป้องกันการเกิดภาวะ Hypothermia
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        ร่างกาย 36. 5-37. 4 องศาเซลเซียส
        
        ไม่มีอาการของ Hypothermia คือใบหน้าแดง ผิวหนังเย็นเขียวคล้ำหายใจ ลำบาก ปลายมือปลายเท้าเย็น
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ก่อนให้การพยาบาลทารก ควรล้างมือให้สะอาด เช็ดให้แห้ง และทำมือ ให้อุ่น เพื่อป้องกันการพาความร้อนออกจากร่างกายทารก
        
        ดูแลร่างกายทารกให้อบอุ่นอยู่เสมอ โดยสวมเสื้อผ้า ผ้าอ้อมและห่อตัว ทารกด้วยผ้าขนหนู นำทารกไปทำให้ร่างกายอบอุ่นใต้ Radiant warmer หรือ นำทารกไปอุ้มดูดนม กอดรัดสัมผัสกับมารดาทันทีหลังคลอด เพื่อให้ร่างกาย ได้รับความอบอุ่น
        
        ประเมินและติดตาม วัดสัญญาณชีพ ถ้าพบว่าอุณหภูมิร่างกายต่ำกว่า 36.5 องศาเซลเซียส ให้ Keep warm ถ้าอุณหภูมิมากกว่า 37.5 องศา เซลเซียส เช็ดตัวลดไข้ แล้ววัดซ้ำ ถ้าไข้ไม่ลดให้รายงานแพทย์
        
        4.ดูแลร่างกายให้แห้งและสะอาดอยู่เสมอ หลังถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ เช็ด ด้วยสำลีชุบน้ำอุ่นแล้วซับให้แห้ง เพื่อป้องกันอุณหภูมิร่างกายเปลี่ยนแปลง
        
        ดูแลสิ่งแวดล้อมให้อบอุ่น เหมาะสม โดยเปลี่ยนผ้าปูที่นอน ผ้าอ้อม ต้อง แห้งอยู่เสมอ เพื่อป้องกันการพาความร้อนออกจากร่างกาย และให้ความ อบอุ่นให้มิดชิดโดยใส่ชุดอวกาศ (เสื้อพลาสติก ตัดเย็บเพื่อใช้ห่อตัวทารก ป้องกันอุณหภูมิกายต่ำ) วางถุงถั่วเขียว (เพื่อให้ความอบอุ่น) ที่รถส่งต่อก่อน ย้ายทารกไปหอผู้ป่วยทารกแรกเกิดระยะวิกฤต
      - การประเมินผล
        
        แฝดพี่ อุณหภูมิร่างกาย 37 องศาเซลเซียส อัตราการเต้นของหัวใจ 150 ครั้ง/นาที อัตราการหายใจ48 ครั้ง/นาที ทารกActive ดีผิวสีชมพูไม่มี อาการแสดงของภาวะอุณหภูมิร่างกายเปลี่ยนแปลง
        
        แฝดน้อง อุณหภูมิร่างกาย 36.8 องศาเซลเซียส อัตราการเต้นของหัวใจ 152 ครั้ง/นาที อัตราการหายใจ 54 ครั้ง/นาที ทารก Activeดี ผิวสีชมพู ไม่มี อาการแสดงของภาวะอุณหภูมิร่างกายเปลี่ยนแปลง
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        1.ทารกแรกเกิดครรภ์แฝดคลอดก่อนกำหนด GA 34 week ระบบทางเดิน
        หายใจยังสมบูรณ์ไม่เต็มที่
      - วัตถุประสงค์
        
        เพื่อให้ทารกได้รับออกซิเจนเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        การหายใจปกติ ไม่มีปีกจมูกบาน หายใจสม่ำเสมอ
        
        RR อยู่ระหว่าง 40-60 ครั้ง/นาที
        
        ออกซิเจนในร่างกาย อยู่ระหว่าง 95-100%
        
        ไม่มีอาการขาดออกซิเจน เช่น ปลายมือปลายเท้าเขียว หัวใจเต้นเร็ว
        
        APGAP SCORE มากกว่า 7 คะแนน
        
        อัตราการเต้นหัวใจ อยู่ระหว่าง 70-190 ครั้ง/นาที
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินสภาพทารกของภาวะขาดอกซิเจน ได้แก่ ลักษณะการหายใจ ปลายมือปลายเท้าเขียว เพื่อประเมินภาวะพร่องออกซิเจนของทารกแรกเกิด
        
        4.เช็ดตัวให้แห้งด้วยผ้าอุ่น ใช้มือลูบหลัง เกาฝ่าเท้าเพื่อกระตุ้นให้ทารกร้อง ช่วยให้ปอดขยายและหายใจได้ดีขึ้น
        
        5.สังเกตอาการ การหายใจ การเต้นของหัวใจ กำลังกล้ามเนื้อ สีผิวและการ ตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้น ถ้าพบสิ่งปกติ เช่น หน้าเขียว ตัวเขียว หายใจไม่ สม่ำเสมอ ให้การช่วยเหลือ ให้ O2 box พร้อมลงบันทึก เพื่อเฝ้าระวังอาการ ขาดออกซิเจนและให้การช่วยเหลือได้ทันท่วงที
        
        6.ให้ทารกนอนตะแคงหน้าไปข้างใดข้างหนึ่ง เพื่อป้องกันการสำลักสารคัด หลั่งเข้าสู่ทางเดินหายใจ
        
        3.ดูแลให้อยู่ในความอบอุ่น โดยให้ทารกอยู่ใน Radiant warmmer ใช้ผ้าอุ่น ในการห่อตัวเพื่อลดการใช้ออกซิเจนของทารก
        
        ดูแล suction ดูดน้ำคร่ำและสิ่งคัดหลังที่อยู่ในปาก จมูกและหลอดลมออก เพื่อป้องกันการสูดสำลักสารคัดหลั่งเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ
      - การประเมินผล
        
        แฝดพี่มี อัตราการหายใจ 48 ครั้ง/นาที ทารกทางเดินหายใจโล่งดี ไม่มี Secretion ในจมูก ปาก และลำคอ Active ดี ผิวสีชมพู
        
        แฝดน้อง อัตราการหายใจ 50 ครั้ง/นาที ทารกทางเดินหายใจโล่งดี ไม่มี Secretion ในจมูก ปาก และลำคอ Active ดี ผิวสีชมพู
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        ทารกแรกเกิดระบบต่างๆของร่างกายยังทำงานไม่สมบูรณ์
        
        สะดือทารกยังไม่แห้ง
      - วัตถุประสงค์
        
        เพื่อป้องกันการติดเชื้อในร่างกาย
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        T = 36. 5-37 .4 องศาเซลเซียส
        
        ไม่มีอาการของการติดเชื้อ เช่น ซึมลงมีไข้ สายสะดือมีกลิ่น มีเลือดออก
        
        สายสะดือไม่มี discharge ซึม
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ล้างมือก่อนและหลังให้การพยาบาลและสัมผัสทารกทุกครั้ง
        
        ประเมินอาการที่แสดงถึงการติดเชื้อ เช่น ตัวร้อน ซึมลง หายใจหอบ ร้อง กวน กระสับกระส่าย
        
        วัดสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง หรือตามความเหมาะสม เพื่อประเมินภาวะติด เชื้อ
        
        ดูแลจัดสิ่งแวดล้อม และอุปกรณ์ของใช้ทารกให้สะอาด
        
        ดูแลให้ได้รับการอาบน้ำ สระผม วันละ 1 ครั้ง และเช็ดสะดือด้วย Alcohol 70% วันละ 2 ครั้ง
        
        ดูแลความสะอาดทุกครั้งหลังขับถ่าย หรือเมื่อเปียกแฉะ
        
        ให้คำแนะนำแก่มารดาและญาติในการดูแลทารกให้ปลอดภัยจากการติด เชื้อ เช่น ไม่ใช้แป้งโรยบริเวณสะดือ ไม่แกะหรือดึงบริเวณสะดือทารก บอก ให้ทราบว่าสะดือจะหลุดภายใน 7 – 10 วัน หลังคลอด เพื่อให้มารดาและ ญาติเข้าใจ ป้องกันการติดเชื้อจากบริเวณสะดือเข้าสู่ร่างกาย
      - การประเมินผล
        
        แฝดพี่ สัญญาณชีพปกติ อุณหภูมิ 37 องศาเซลเซียส อัตราการหายใจ 48 ครั้ง/นาที อัตราการเต้นของหัวใจ 140 ครั้ง/นาที สะดือทารกแห้งดี
        
        แฝดน้อง สัญญาณชีพปกติ อุณหภูมิ 36.8 องศาเซลเซียส อัตราการหายใจ 50 ครั้ง/นาที อัตราการเต้นของหัวใจ 152 ครั้ง/นาที สะดือทารกแห้งดี