Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

เคสกรณีศึกษา นายถุงชา Schizophrenia - Coggle Diagram

- - - - A. มีอาการต่อไปนี้ตั้งแต่2 อาการขึ้นไปนาน 1 เดือน โดยอย่างน้อยต้องมีอาการในข้อ 1-3 อยู่ 1 อาการ
        
        (4) ความผิดปกติของพฤติกรรม(Disorganized behavior)
        
        (3) ความผิดปกติของคำพูด(Disorganized speech)
        
        (5) อาการด้านลบ(Negative symptom) เช่น สีหน้าทื่อ เฉยเมย แยกตัวจากคนอื่น
        
        (2) อาการประสาทหลอน (hallucination)
        
        (1) อาการหลงผิด (delusion)
      - B. ระดับความสามารถในด้านสำคัญๆ เช่น ด้านการทำงาน การมีสัมพันธภาพกับผู้อื่น หรือการดูแลตนเอง ลดลงไปจากเดิมอย่างชัดเจนอย่างน้อยหนึ่งด้าน
      - C. มีอาการต่อเนื่องกันนาน 6 เดือนขึ้นไป โดยต้องมีactive phase (ตามข้อ A) อย่างน้อยนาน 1 เดือน
      - D. ต้องแยก โรคจิตอารมณ์โรคซึมเศร้า โรคอารมณ์สองขั้วออก
      - E. ต้องแยกอาการโรคจิตที่เกิดจากโรคทางกายและสารเสพติดออก
      - F. ผู้ป่วยที่มีประวัติกลุ่มโรคออทิสติก หรือโรคเกี่ยวกับการสื่อสารตั้งแต่วัยเด็ก จะวินิจฉัยโรคจิตเภท ก็ต่อเมื่อมีอาการหลงผิดหรืออาการประสาทหลอนที่เด่นชัดเป็นเวลาอย่างน้อย 1 เดือน ร่วมด้วย
    - - ความคิดแพร่กระจาย
      - การหลงผิดในการรับรู้
      - หลงผิดว่าถูกควบคุม
      - หูแว่ว ได้ยินคนอื่นนินทา
  - - - Lack of insight
        
        ไม่คิดว่าตนเองผิดปกติหรือมีความเจ็บป่วย
      - Out of reality
        
        อาการหลงผิด(delusion)
        
        Perception(การรับรู้ผิดปกติ)
        
        Hallucination(หูแว่วภาพหลอน)
      - Behavioral change
        
        พฤติกรรมเปลี่ยนไปจากเดิมอย่างมาก มีพฤติกรรมที่ใครพบเห็นก็คิดว่าผิดปกติ เช่น ตะโกนโวยวาย วิ่งวุ่นวาย
    - - ความวิตกกังวล (anxiety) เป็นกลุ่มอาการที่เกิดขึ้นได้ในคนปกติทั่วไป มักมีอาการตึงเครียด ระแวดระวัง หรืออาจตื่นตระหนกกับเรื่องต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน
    - - โรคทางสมองโดยตรง
      - systemic diseases ที่มีผลต่อการทำงานของสมอง
      - ยาหรือสารเสพติด
- - - - จัดสิ่งแวดล้อมให้กระตุ้นผู้ป่วยน้อยที่สุด เช่น จัดที่พักให้เป็นส่วนตัวมากที่สุด มีแสงสว่างพอเหมาะเงียบสงบ ตกแต่งห้องเพียงพอเล็กน้อย เป็นต้น
      - จำกัดการเข้าร่วมกลุ่มกิจกรรมของผู้ป่วย แต่ควรสร้างสัมพันธภาพแบบตัวต่อตัว
      - สังเกตพฤติกรรมการทำร้ายตัวเองหรือผู้อื่นของผู้ป่วยอยู่เสมอ
      - นำวัตถุที่เป็นอันตราย เช่น ของมีคม วัตถุที่ทำด้วยแก้ว หรือกระจก เข็มขัด เน็คไท บุหรี่ เป็นต้น ออกห่างผู้ป่วยให้มากที่สุด
      - มีเวลาอยู่กับผู้ป่วย คอยให้ความช่วยเหลือขณะที่ผู้ป่วยกระวนกระวายลุกลี้ลุกลน
      - วางแผนร่วมกับผู้ป่วยในการกำหนดตารางกิจกรรม และเวลาพัก
      - ให้ผู้ป่วยระบายความก้าวร้าวออกมาเป็นกิจกรรมที่ใช้ออกกำลังกาย เช่น เล่นกีฬากลางแจ้ง ชกกระสอบทราย เป็นต้น
      - พยาบาลควรยอมรับพฤติกรรมของผู้ป่วย และมีจิตใจสงบขณะให้การพยาบาลเพื่อป้องกันการกระตุ้นความรู้สึกรุนแรงของผู้ป่วย มีกำลังเจ้าหน้าที่อย่างเพียงพอ เพื่อแสดงถึงความพร้อมในการควบคุมผู้ป่วยถ้าผู้ป่วยแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวอย่างรุนแรง
      - ให้ผู้ป่วยได้รับยาจิตบำบัดตามแผนการรักษา พร้อมทั้งสังเกตผลและอาการข้างเคียงของยา ถ้าผู้ป่วยไม่สงบหลังได้รับยา และพูดคุยด้วยเหตุผลให้ผูกมัดผู้ป่วย แต่ถ้าผู้ป่วยปฏิเสธการให้ยาควรผูกมัดผู้ป่วยก่อนให้ยา เอาใจใส่ผู้ป่วยขณะผูกมัด ดูแลการไหลเวียนของโลหิตบริเวณปลายมือ ปลายเท้า ทุก15 นาที
      - ดูแลการให้ผู้ป่วยได้รับอาหารและน้ำ ระมัดระวังการสำลัก ควรผูกมัดผู้ป่วยให้อยู่ในท่าทีสุขสบายพอควรและดูแลเกี่ยวกับการขับถ่ายของผู้ป่วย นอกจากนี้ควรประเมินและปล่อยผู้ป่วยจากการผูกมัดเป็นช่วงๆ
  - - - สร้างสัมพันธภาพกับผู้ป่วยอย่างสม่ำเสมอด้วยท่าทีเป็นมิตร ถามคำถามง่าย ๆ ถ้าผู้ป่วยไม่พูดใช้เทคนิคการแปลความหมาย เพื่อให้ผู้ป่วยทราบว่าพยาบาลเห็นใจผู้ป่วย เช่น “มันคงยากมากสำหรับคุณเมื่อ” เทคนิคดังกล่าวทำให้ผู้ป่วยเกิดความไว้วางใจและระบายความรู้สึกออกมา
      - สนใจและให้ความช่วยเหลือผู้ป่วยได้ระบายความรู้สึกกลัวหรือความวิตกกงัวลที่เกิดจาก ความคิดหลงผิดและประสาทหลอน สนทนากับผู้ป่วยในเรื่องที่เป็นจริง
      - ประเมินอาการประสาทหลอน เช่น พูดและหัวเราะคนเดียว เงี่ยหูฟัง หยุดพูดกลางคัน รับฟังสิ่งที่ผู้ป่วยเล่าโดยไม่โต้แย้งและไม่ขัดจังหวะ พยาบาลต้องอยู่บนพื้นฐานการยอมรับผู้ป่วย
      - ไม่แสดงการยอมรับว่าสิ่งที่ผู้ป่วยได้ยินอยู่ในโลกของความจริง โดยใช้คำพูดให้ผู้ป่วยรับรู้ ตลอดการสนทนาและบอกให้ผู้ป่วยทราบว่าพยาบาลรับรู้อย่างไร
      - ส่งเสริมให้ใช้เทคนิคการผ่อนคลายความเครียดวิธีต่าง ๆ
      - กระตุ้นให้ทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น เมื่อผู้ป่วยเกิดความไว้วางใจพยาบาลโดยให้เข้ากลุ่มเล็กก่อน เมื่อปรับตัวได้ดีขึ้น จึงให้เข้ากลุ่มใหญ่ โดยมีพยาบาลอยู่เป็นเพื่อนและให้กำลังใจ ขณะเข้ากลุ่มควรได้รับการเกื้อหนุนจากกลุ่มอย่างเหมาะสมเป็นทั้งผู้นำ และผู้ตามเพื่อพัฒนาวุฒิภาวะของอีโก้ ทักษะทางสังคมที่อยู่ในโลกของความเป็นจริง สร้างความไว้วางใจ และสัมพันธภาพกับบุคคลอื่นได้อย่างเหมาะสม มีอารมณ์มั่นคงมากขึ้น เพื่อลดโอกาสการฝันกลางวัน (Day dream) และดึงผู้ป่วยออกจากอาการประสาทหลอนและหลงผิด
      - ดูแลให้ได้รับยารักษาอาการทางจิตตามแผนการรักษา สังเกตผลของยาว่าผู้ป่วยมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นเหมาะสมมากขึ้น มีอาการประสาทหลอนลดลง และอาการข้างเคียงของยามีอาการ Extrapyramidal symptoms หรือไม่ เช่น ปากแห้ง ตาพร่ามัว ง่วงนอน หน้ามืดเมื่อเปลี่ยนท่า ไวต่อแสง อาการเคลื่อนไหวผิดปกติควบคุมไม่ได้
  - - - สร้างสัมพันธภาพกับผู้ป่วย เพื่อให้ผู้ป่วยเกิดความไว้วางใจและมีความมั่นใจที่จะเปิดเผยความคิด ความรู้สึกและปัญหาต่าง เพื่อเป็นแนวทางการช่วยเหลือ แก้ปัญหา และวางแผนบำบัดรักษา
      - ค้นหาวิธีการที่จะทำให้ผู้ป่วยยอมรับการเจ็บป่วยมีการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคและยาที่ได้รับ เน้นการทำให้เห็นประโยชน์ของยาต่อผลการรักษาและการป้องกันการกำเริบซ้ำ เพื่อให้ผู้ป่วยตะหนักถึงผลเสียที่จะเกิดขึ้นกับตนเองหากไม่รับประทานยาอย่างต่อเนื่อง
      - ให้ความรู้หรือข้อมูลเกี่ยวกับโทษของการดื่มสุรา โดยเน้นให้เห็นโทษของการดื่มสุราและผลข้างเคียงต่าง เพื่อให้ผู้ป่วยตะหนักถึงผลเสียที่จะเกิดขึ้นกับตนเองหากยังคงดื่มสุรา รวมถึงเสริมสร้างแรงจูงใจให้ผู้ป่วยยอมรับการรักษา
      - กล่าวชื่นชมเมื่อผู้ป่วยปฏิบัติตามและให้ความร่วมมือในการรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง
      - เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้พูดคุยปรึกษาในสิ่งที่อาจยังมีข้อกังวลใจ หรือไม่สบายใจเกี่ยวกับยาหรืออาหารข้างเคียงของยาที่ได้รับ
      - จัดให้คนในครอบครัวของผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการสนทนา แลกเปลี่ยนความรู้หรือประสบการณ์เกี่ยวกับการรับประทานยาของผู้ป่วย พร้อมทั้งตอบข้อสงสัยที่ครอบครัวของผู้ป่วยต้องการทราบ
  - - - สร้างสัมพันธภาพกับผู้ป่วยแบบ one to one และรับฟังในสิ่งที่ผู้ป่วยหลงผิดโดยไม่ได้โตแย้งหรือไม่ขัดจังหวะ
      - ใช้เทคนิคตรวจสอบความเข้าใจและขอความกระจ่างเพื่อสะท้อนความคิดผู้ป่วยขณะสนทนา เช่น คุณหมายถึง...ใช่ไหม เทคนิคดังกล่าวช่วยให้ผู้ป่วยทราบว่า คนอื่นมองอย่างไร และการใช้เทคนิคเหล่านี้พยาบาลต้องอยู่บนพื้นฐานการยอมรับผู้ป่วย
      - สนใจ และให้ความช่วยเหลือผู้ป่วย ในด้านความรู้สึกที่เกิดจากความคิดหลงผิด และประสาทหลอน
      - สนทนากับผู้ป่วยในเรื่องที่เป็นจริง เช่น สิ่งที่เกิดขึ้นจริง สถานการณ์จริง เป็นต้น และพยายามกระตุ้น ผู้ป่วยให้เข้าร่วมกลุ่มกิจกรรมให้มากที่สุด เพื่อลดอาการหลงผิดประสาทหลอน และแยกตัวจากสังคม
      - แนะนำให้ลดความคิดหลงผิด และประสาทหลอน โดยสนทนากับบุคคลอื่น ทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่นในสถานการณ์จริง
      - ให้การเสริมแรงทางบวกถ้าผู้ป่วยสามารถแยกได้ว่า ความคิดใดอยู่ในโลกของความจริง และความคิดใดเป็นความคิดหลงผิด
      - ถ้าผู้ป่วยหลงผิดว่ามีคนปองร้าย ให้ระมัดระวังการสัมผัสผู้ป่วย
      - ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยารักษาอาการทางจิต พร้อมทั้งสังเกตผลและอาการข้างเคียงของยา
  - - - ประเมินการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยใช้เครื่องมือ Bathel ADL Index ไม่ควรคะแนนต่ำกว่า 5
      - กระตุ้น ดูแล ช่วยเหลือผู้ป่วยในการดูแลสุขภาพอนามัย ส่งเสริมให้ปฏิบัติกิจวัตรประจำวันด้วยตนเองในการอาบน้ำ สระผม โกนหนวด ตัดเล็บ คอยให้การช่วยเหลือในสิ่งที่ผู้ป่วยทำไม่ได้ เช่น ผู้ป่วยแปรงฟันเอง ก็นำแปรงฟันมาไว้ในมือผู้ป่วยให้เขาแปรงฟันเอง แล้วพูดว่า "แปรฟันซิคะ" ถ้าผู้ป่วยไม่สามารถดูแลตนเองได้ในสุขอนามัยได้ ควรฝึกให้ผู้ป่วยทุกวันอย่างเป็นเวลา จนกระทั่งผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองได้ และให้การเสริมแรงในกิจกรรมที่ผู้ป่วยทำได้สำเร็จ เช่น ชมเชยว่า "วันนี้คุณสะอาดสดชื่นและ หวีผมเรียบร้อยดีมากเลยค่ะ"
      - แนะนำผู้ป่วยและสอนญาติดูแลในการและการเสริมสร้างทักษะและการกระตุ้นให้ผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการปฏิบัติกิจกรรมต่างๆ และช่วยเหลือในบางกิจวัตรประจำวันที่ผู้ป่วยไม่สามารถทำด้วยตนเองได้ โดยเฉพาะในทุกครั้งที่ผู้ป่วยมีการขับถ่ายทั้งถ่ายปัสสาวะและอุจจาระแนะนำญาติให้ดูแลความสะอาดหลังผู้ป่วยขับถ่าย
      - แนะนำญาติผู้ดูแลผู้ป่วย จัดสิ่งแวดล้อมจัดเตรียมอุปกรณ์ที่ใช้ในการทำความสะอาดร่างกาย ร่วมถึงการสวมเสื้อผ้าที่สะอาด จัดเตรียมเสื้อผ้าสะอาดไว้ให้ผู้ป่วยหากผู้ป่วยไม่สามรถทำเองได้
      - ดูแลแบบแผนการคิดและการตัดสินใจของผู้ป่วยและญาติ โดยพูดคุยกระตุ้นให้ผู้ป่วยละญาติได้คิดและตัดสินใจในการปฏิบัติกิจกรรมร่วมกัน
- - - - Delusion คือ ความคิดหลงผิด ที่เชื่อผิดๆในเรื่องที่ไม่เป็นความจริง และไม่สามารถเปลี่ยนความเชื่อของผู้ป่วยได้ ซึ่งมีหลายชนิด
        - Grandiose delusion หลงผิดว่าตนเองมีอำนาจพิเศษหรือสำคัญมาก คือ คิดว่าตนเองเป็นทหารเอกของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เป็นเทพเจ้า
- - - - 4-Clozapine (100) 1.5 tab O h.s. (Clozapine 100 mg. 1.5 เม็ด ก่อนนอน)