Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยที่ 11 การพยาบาลอนามัยสิ่งแวดล้อม - Coggle Diagram
หน่วยที่ 11
การพยาบาลอนามัยสิ่งแวดล้อม
ความหมายของอนามัยสิ่งแวดล้อม
สิ่งแวดล้อม (Environment) หมายถึงสิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัวมนุษย์ ทั้งสิ่ง ที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติและสิ่งที่มนุษย์สร้าง ขึ้น ทั้งสิ่งที่มีชีวิตและสิ่งที่ไม่มีชีวิต อาจเป็น สิ่งที่เป็นรูปธรรมมีลักษณะทางกายภาพที่ มองเห็นได้ จับต้องได้ หรือสัมผัสด้วยประ สามสัมผัสอื่นๆ
การจำแนกประเภทของสิ่งแวดล้อม จำแนกตามลักษณะของการเกิด แบ่งได้ 2 ประเภท ดังนี้
1.สิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ (Natural Environments)
2.สิ่งแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้น (Man-made Environments)
จำแนกตามองค์ประกอบของสิ่งแวดล้อม ได้ 3 ประเภท ดังนี้
1.สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ (Physical Environments)
2.สิ่งแวดล้อมทางเคมี (Chemical Environments)
3.สิ่งแวดล้อมทางด้านชีวภาพ (Biological Environments)
อนามัยสิ่งแวดล้อม (Environment Health) มี ความหมายใกล้เคียงกับคำว่าการสุขาภิบาล สิ่งแวดล้อมมากจนอาจใช้แทนกันได้ องค์การอนามัย โลกได้ให้ความหมายไว้ 2 ลักษณะ ความหมายแรกกล่าวว่า อนามัยสิ่งแวดล้อม หมายถึง “ความสมดุลย์ของระบบนิเวศน์ระหว่างมนุษย์และ สิ่งแวดล้อมที่ต้องจักให้มีขึ้น เพื่อที่จะทำให้มวล ความหมายที่สองกล่าวว่า อนามัยสิ่งแวดล้อม หมายถึง “การควบคุมสิ่งแวดล้อมทุกด้านทั้งด้าน กายภาพ เคมี และชีวภาพมนุษย์มีความเป็นอยู่ที่ดี
ขอบเขตของงานอนามัยสิ่งแวดล้อม
1.การจัดหาน้ำสะอาดเพื่อการบริโภคและอุปโภค (Water supply)
การบำบัดน้ำเสียและการควบคุมมลพิษทางน า(Wastwater Treatment)
การกำจัดขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล(Solid wast management)
การควบคุมแมลง และสัตว์พาหะนำโรค(Vector and Rodent Control)
การป้องกันและควบคุมมลพิษทางดิน (Soil Pollution)
การสุขาภิบาลอาหาร (Food Hygine)
การควบคุมมลพิษทางอากาศ (Air Pollution)
การป้องกันอันตรายจากกัมมันตภาพรังสี (Radioactive Health)
การอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (Occupational Health)
การควบคุมมลพิษทางเสียง (Noise Pollution) 11. การวางผังเมือง (Urban Planning)
การจัดการสิ่งแวดล้อมเกี่ยวกับการคมนาคม (Transportation)
การป้องกันอุบัติเหตุต่างๆ (Accident Prevention)
การสุขาภิบาลของสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ (Recreation Sanitation)
การดำเนินงานสุขาภิบาลเมื่อเกิดโรคระบาด เหตุฉุกเฉิน ภัยพิบัติ และการอพยพย้ายถิ่นของประชากร (Emergency Case)
มาตรการป้องกันทางสิ่งแวดล้อมโดยทั่วไป (Environment Measurement)
แนวทางการดำเนินงานอนามัยสิ่งแวดล้อม
1.การจัดหาน้ำสะอาดเพื่อการบริโภคอุปโภคน้ำสะอาด หมายถึง น้ำที่ใส ไม่มีสี ไม่มี กลิ่น ไม่มีรส ไม่มีสารพิษ ไม่มีเชื้อโรคหรือถ้ามี ปะปนต้องไม่เกินมาตรฐานความปลอดภัยที่กำหนดไว้
2.การบำบัดน้ำเสียและการควบคุม มลพิษทางน้ำ น้ำเสีย (Sewage) หมายถึง สิ่งปฏิกูล ในรูปของเหลวที่เกิดจากการใช้น้ำในกิจกรรม ต่างๆ
4.การควบคุมแมลงกัดแทะและพาหะนำโรค แมลงและสัตว์นำโรคมาสู่มนุษย์ได้ 2 ลักษณะ คือ 1. นำโรคโดยตรง เกิดขึ้นเมื่อถูกกัดหรือต่อยจะมี การถ่ายเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย 2.การนำโรคโดยการเป็นสื่อสัมผัส
5.การกำจัดขยะมูลฝอย ขยะมูลฝอย คือ สิ่งของที่เสื่อมคุณภาพ ชำรุด หรือ หมดสภาพการใช้งาน
6.การกำจัดสิ่งปฏิกูล สิ่งปฏิกูล (Human Waste หรือ Human Excreta) หมายถึง ของเสียที่ปล่อยหรือขับถ่ายออกจาก ร่างกายมนุษย์
7.สุขาภิบาลที่พักอาศัย ที่พักอาศัยจัดเป็นปัจจัยสี่ที่มีความจำเป็นต่อชีวิต มนุษย์ หลักการสำคัญของการสุขาภิบาลที่อยู่อาศัย
3.การสุขาภิบาลอาหาร สุขาภิบาลอาหาร หมายถึง กระบวนการจัดการและควบคุมอาหาร ภาชนะ อุปกรณ์ ผู้สัมผัสอาหาร และสภาพแวดล้อม เกี่ยวข้องในทุกกิจกรรมตั้งแต่ การเตรียม วัตถุ
บทบาทหน้าที่ของพยาบาลชุมชนในด้านอนามัย สิ่งแวดล้อม
1.เป็นผู้ให้ความรู้และคำแนะนำ (Educator)
2.เป็นผู้ให้คำปรึกษา (Counselor)
3.เป็นผู้ประสานงาน (Coordinator)
5.เป็นผู้ดำเนินการวิจัย (Researcher)
6.เป็นผู้นำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง (Leader of change agent
4.เป็นผู้บริหารจัดการ (Manager)
ความสำคัญของอนามัยสิ่งแวดล้อม
มนุษย์มีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับ สิ่งแวดล้อมและธรรมชาติ ซึ่งมนุษย์ได้อาศัย และใช้ประโยชน์จากสิ่งแวดล้อมเพื่อเป็นปัจจัยในการดำรงชีวิต เป็นปัจจัยในการประกอบอาชีพ เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ รวมทั้งเป็นกฎเกณฑ์และแนวทางในการดำเนินวิถีชีวิตของสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งก่อให้เกิดปัญหาทางด้านสุขภาพและอนามัยของมนุษย์ จะต้องพิจารณาองค์ประกอบที่สำคัญ คือ
1.แหล่งกำเนิด (Source)
2.ทางผ่าน (Pathway)
3.ผู้ได้รับผลกระทบ