Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Case Analysis - Coggle Diagram

- - - - อันตรายจากภาวะชัก อาจทำให้หญิงตั้งครรภ์เสียชีวิต ทั้งนี้เป็นผล เนื่องจากมีเลีอดออกในสมอง และ การสำลักเศษอาหารและน้ำย่อยเข้า หลอดลม ภาวะหัวใจทำงานล้มเหลว จากภาวะ Preload ลดลงและ afterload เพิ่มมากเกินไปในระยะ เวลานาน เสียเลือดและช็อคจากรกลอกตัวก่อนกำาหนด เกิดภาวะ HELLP syndrome และ ภาวะ DIC ภาวะไตวายเฉียบพลัน
    - - รกเสื่อม ทำให้แท้งได้ หรือทารกเสียชีวิตในครรภ์ คลอดก่อนกำหนด เนื่องจากออกซิเจนเลี้ยงรกไม่พอ รกลอกตัวก่อนกำหนด ทำให้ทารกขาดออกซิเจนและ อาหารทำให้เสียชีวิตได้ ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ เนื่องจากได้รับสารน้ำและสารอาหารไม่เพียงพอ
- - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        O : BP = 140/89-156/98 mmHg
        
        O : ปวดศีรษะด้านขวาเป็นบางครั้ง
      - การพยาบาล
        
        1.อธิบายให้มารดาหลังคลอดทราบถึงพยาธิสภาพของโรค อาการนำสู่ภาวะชัก อันตรายที่จะเกิดขึ้นจากการชักที่จะส่งผลต่อมารดา ตลอดจนความจำเป็นในการให้ยา50%MgSO4 10 กรัม ใน 5%DN/2 1000 ml. iv rate 100 ml/hr. และอาการข้างเคียงของการได้รับยา MgSO4 ซึ่งอาจพบได้ เช่น อาการร้อนบริเวณที่ฉีด ร้อนวูบวาบทั้งตัว
        
        ประเมินระดับความรู้สึกตัว ความดันโลหิต ชีพจรและการหายใจ อาการปวดศีรษะทุก 1 ชั่วโมง และรายงานเมื่ออาการเปลี่ยนแปลงในทางที่เลวลงกว่าเดิม
        
        ตรวจและบันทึกการได้รับสารน้ำ และปริมาณปัสสาวะโดยเฉพาะตรวจสอบปริมาณน้ำปัสสาวะทุกชั่วโมง เพราะยาจะถูกขับออกจากร่างกายทางไต ถ้าไตทำงานผิดปกติจะทำให้มีการคั่งของยาในร่างกาย
        
        เตรียมยา 10% Calcium giuconate 10 กรัม ไว้ให้พร้อมโดยฉีดเข้าเส้นเลือดดำอย่างช้าๆ ถ้าพบว่ามีอาการผิดปกติเช่น การหยุดหายใจ กล้ามเนื้ออ่อนแรง เพราะเป็นอาการแสดงของภาวะหัวใจถูกกดจากยา MgSO4 ที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทและกล้ามเนื้อลาย
        
        จัดสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการพักผ่อน ทำกิจกรรมต่างๆบนเตียง เพื่อให้สามารถพักผ่อนได้อย่างเพียงพอ ช่วยลดความดันโลหิตและป้องกันการเกิดอาการชัก ไม่ปล่อยให้อยู่ตามลำพังขณะอยู่บนเตียงยกไม้กั้นเตียงทั้ง 2 ข้างขึ้น เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ
        
        ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อประเมินความรุนแรงของโรคและความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะ HELLP Syndrome ได้แก่เม็ดเลือดแดงแตกง่ายทำให้เกิดภาวะซีด ระดับเอนไซม์ตับในเลือดเพิ่มสูงขึ้นทำให้ตัวเหลือง และเลือดออกง่ายจากภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
        
        ดูแลให้ได้รับยา 50%MgSO4 10 กรัม ใน 5%DN/2 1000 ml. iv rate 100 ml/hr. เพื่อป้องกันอาการชัก และสังเกตอาการไม่พึงประสงค์ของยา เช่น อัตราการหายใจน้อยกว่า 14 ครั้งต่อนาที ปัสสาวะออกน้อยกว่า 30 ซีซีต่อชั่วโมง Deep tendon reflex น้อยกว่า 2+ ถ้าตรวจพบอาการอย่างใดอย่างหนึ่งต้องรีบรายงานแพทย์หยุดการให้ยา
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        O: G2P1 อายุ 41 ปี
        
        O : วางแผนจะฉีดยาคุมกำเนิดหลังคลอด
      - การพยาบาล
        
        1.แนะนำตัวและสร้างสัมพันธภาพ ที่ดีเพื่อให้มารดาเกิดความไว้วางใจ
        
        2.อธิบายถึงข้อบ่งชี้ของการใช้ยาฉีดคุมกำเนิด
        
        -เหมาะสำหรับผู้ที่ลืมรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดมีข้อห้ามใช้ยาฮอร์โมน estrogen
        
        -เหมาะสำหรับสตรีหลังคลอดที่กำลังให้นมบุตร
        
        -เหมาะกับการคุมกำเนิดแบบชั่วคราว
        
        -เหมาะสำหรับสตรีอายุไม่เกิน 50 ปี มีบุตรที่มีชีวิตอย่างน้อย 1 คน
        
        3.ซักถามมารดาเกี่ยวกับข้อห้ามในการใช้ยาฉีดคุมกำเนิด
        
        -ห้ามใช้ในผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคตับ โรคหัวใจ ผู้ที่มีเลือดออกทางช่องคลอดโดยไม่ทราบ สาเหตุ โรคมะเร็งอวัยวะสืบพันธุ์ มะเร็งเต้านม
        
        -สตรีที่ไม่เคยมีบุตร
        
        -ความดันโลหิตสูงมากกว่า 180/110 mmHg
        
        ให้คำแนะนำมารดาในการฉีดยาคุมกำเนิด
        
        4.1 การมารับบริการครั้งแรกควรเริ่มฉีดในช่วงที่มี ประจำเดือนหรือภายใน 5 วันแรกของรอบประจำเดือน
        
        4.2 ก่อนฉีดยาคุมกำเนิดจะต้องมั่นใจว่ามารดาไม่ได้ตั้งครรภ์หากมารดามีเพศสัมพันธ์ก่อนมาฉีดยาคุมกำเนิดจะต้องรอให้ประจำเดือนมาก่อนถึงจะฉีดยาคุมกำเนิดได้ โดยเริ่มฉีดได้ตั้งแต่วันที่ 1-5 ของการมีประจำเดือนและระหว่างรอประจำเดือนมาหาก ต้องการมีเพศสัมพันธ์จะต้องสวมถุงยางอนามัยทุกครั้ง
        
        4.3 ยาฉีดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดียวไม่มีผลต่อการผลิต น้ำนม ดังนั้นหลังคลอดสามารถฉีดได้ทันที หรือ ฉีด 4- 6 สัปดาห์หลังคลอด (ยกเว้นชนิดฮอร์โมนรวม)
        
        4.4 ฉีดได้ทันทีหลังแท้งหรือ 2-3 สัปดาห์หลังแท้ง
        
        4.5 ควรมาฉีดยาคุมกำเนิดตามนัด (DMPA ฉีดทุก 84 วัน และ NET-EN ฉีดทุก 60 วัน) ในกรณีไม่สามารถมาตามนัดได้ ไม่ควรมาก่อนหรือหลังกำหนด 2 สัปดาห์
        
        4.6 หากมีเลือดออกผิดปกติ น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ปวดศีรษะ มาก ควรปรึกษาแพทย์
        
        4.7 แนะนำภาวะเจริญพันธุ์ภายหลังหยุดใช้ยาจะมี ประจำเดือนมาปกติภายใน 6 เดือน มากกว่าร้อยละ 50 และประจาเดือนมาปกติภายใน 1 ปี ร้อยละ 85 จากการศึกษาพบว่าหลังจากหยุดฉีดยาแล้วจะตั้งครรภ์ได้ช้ากว่าผู้หยุดใช้ยาเม็ดคุมกาเนิดและห่วงอนามัยประมาณ 2-3 เดือน
        
        อธิบายถึงข้อดีของยาฉีดคุมกำเนิด
        
        5.1 ใช้ง่าย สะดวก
        
        5.2 ช่วยป้องกันมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกและรังไข่
        
        5.4 ยาฉีดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดียวจะไม่มีอาการ ข้างเคียงจากฮอร์โมน estrogen เช่น คลื่นไส้ อาเจียน หน้าเป็นฝ้า
        
        5.5 ยาฉีดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมช่วยให้มีประจำเดือนมาทุกเดือน
        
        5.3 ช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนมเหมาะสาหรับสตรีหลังคลอดที่ เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
        
        6.อธิบายถึงอาการข้างเคียงของยาฉีดคุมกำเนิด
        
        6.1 เลือดออกกะปริดกะปรอยภายหลังฉีดเข็มแรกๆ หาก เลือดออกกะปริดกะปรอยนานๆ อาจทำให้เกิดโลหิตจางได้ ควรปรึกษาแพทย์
        
        6.3 น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นเนื่องจากผลของฮอร์โมนกระตุ้นต่อมความอยากอาหาร ดังนั้นสตรีที่มีรูปร่างอ้วนอยู่แล้วไม่ควรคุมกำเนิดด้วยวิธีนี้มีเพียง 1 ใน 4 เท่านั้นที่มีน้ำหนัก ลดลง
        
        6.4 อาการปวดศีรษะอาจพบได้บางรายแต่ไม่รุนแรงและหายเองได้ไม่ต้องรักษา
        
        6.5การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ (emotional changes) เช่น ซึมเศร้า หงุดหงิด เบื่อหน่าย ซึ่งอาการ เหล่านี้มี ค่อนข้างน้อย หากมีอาการควรซักประวัติ ตรวจร่างกาย หาสาเหตุอื่นเพิ่มเติม
        
        6.6ภาวะน้ำนมไหลผิดปกติ (galactorrhea) บางรายอาจมีน้ำนมไหลผิดปกติทั้งที่ไม่ได้ให้นมบุตร ภาวะนี้ไม่ได้มีอันตรายและไม่จำเป็นรับการรักษา
        
        6.2 ไม่มีประจำเดือนเนื่องจากยาฉีดคุมกำเนิดทำให้เยื่อบุ โพรงมดลูกฝ่อและบางหลังหยุดฉีด 9-12 เดือน ร่างกายจะกลับคืนสภาพเดิม
    - - การพยาบาล
        
        1.ให้มารดาหลังคลอดนอนพัก ลดการใช้พลังงาน
        
        2.ดูแลให้ได้รับ 5%D/NSS 1,000 ml + syntocinon 30 ยูนิต iv rate 100 ml/hr และผลข้างเคียงของยา ทำให้มีไข้ หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียนและถ่ายเหลวได้
        
        แนะนําให้สังเกตลักษณะ และปริมาณน้ำคาวปลาที่ออกทางช่องคลอด
        
        4.แนะนําไม่ให้กลั้นปัสสาวะเพราะจะทําให้มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
        
        6.แนะนํามารดาให้นอนในท่าที่สุขสบายเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดจัดให้นอนท่าศีรษะสูง ชันเข่า เพื่อให้กล้ามเนื้อหน้าท้องหย่อนตัวลดการดึงรั้งของกล้ามเนื้อ ช่วยให้อาการปวดทุเลาลง (ดวงกมล ปิ่นเฉลียว,2552)
        
        ประเมินระดับความรู้สึกตัว ความดันโลหิต ชีพจรและการหายใจ ทุก 1 ชั่วโมง และรายงานแพทย์เมื่ออาการเปลี่ยนแปลงในทางที่เลวลงกว่าเดิม
        
        ตรวจและบันทึกการได้รับสารน้ำ และปริมาณปัสสาวะโดยเฉพาะตรวจสอบปริมาณน้ำปัสสาวะทุกชั่วโมง ต้องไม่น้อยกว่า 30 ซีซีต่อชั่วโมง
        
        9.ประเมินสาเหตุของการตกเลือดเฉียบพลัน คือ การหดรัดตัวที่ไม่ดีของมดลูก การบาดเจ็บของช่องทางคลอด
        
        10.ดูแลความสุขสบายทั่วๆไป ให้ความอบอุ่นและป้องกันการสูญเสียความร้อน
        
        5.แนะนํามารดาให้ทารกดูดนมตนเอง เพื่อกระตุ้นให้มดลูกหดรัดตัวดี
      - ข้อมูลสนับสนุน
        
        O : blood loss 400 ml
        
        O : มีเลือดสดออกทางช่องคลอด50 ml
        
        O :ได้รับ on 5% DN/2 1000 ml +50% MgSO4 10 mg v rate 100 ml/hr
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        O: รู้สึกอ่อนเพลีย
        
        O : เหนื่อยล้า
        
        O : ใช้พลังงานจากการคลอด
      - การพยาบาล
        
        1.ดูแลให้นอนพักโดยปฏิบัติกิจกรรมพยาบาลให้พร้อมในเวลาเดียวกันเพื่อรบกวนมารดาหลังคลอดให้น้อยที่สุดเพื่อให้พักผ่อนได้เต็มที่
        
        ดูแลให้รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
        
        ดูแลและแนะนนำการรักษาทำความสะอาดร่างกาย เพื่อให้รู้สึกสดชื่นขึ้น
        
        ให้ดื่มน้ำหวาน
        
        2.จัดสิ่งเเวดล้อมให้เอื้ออำนวยต่อการพักผ่อนลดแสงและเสียงที่รบกวน
        
        3 ดูแลให้ได้รับสารน้ำ ทางหลอดเลือดดำ 5%DN/2 1,000 ml iv 100 ml/hr ตามแผนการรักษา
    - - การพยาบาล
        
        1.จัดท่านอนที่ช่วยในการลดการปวดแผลฝีเย็บ โดยควรนอนตะแคงซ้ายเนื่องจากตัดแผลฝีเย็บทางด้านขวาเพื่อลดแรงกดต่อแผลฝีเย็บและลดอาการปวด (พัชรา, 2561)
        
        2.จัดกระเป๋าน้ำแข็งประคบบริเวณแผลฝีเย็บใน 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอดเพราะความเย็นจะส่งผลให้เส้นเลือดหดตัว ส่งผลให้อาการปวดและบวมลดลง (พัชรา, 2561)
        
        3.สอนเทคนิคการผ่อนคลายโดยการบริหารการหายใจเป็นจังหวะ เพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อและเบี่ยงเบนความสนใจจากความเจ็บปวด (พัชรา, 2561)
        
        4.แนะนำการทำความสะอาดแผลฝีเย็บด้วยน้ำอุ่นหลังการอาบน้ำโดยล้างจากด้านหน้าไปด้านหลัง และเช็ดให้แห้งจากด้านหน้าไปด้านหลัง ขณะทำความสะอาดไม่ควรแยกแคม เพราะจะทำให้เชื้อโรคเข้าสู่ช่องคลอดได้ (พัชรา, 2561)
        
        5.แนะนำให้ล้างฝีเย็บทุกครั้งหลังปัสสาวะหรืออุจจาระ และเช็ดให้แห้งด้วยผ้าหรือกระดาษชำระจากด้านหน้าไปด้านหลัง เพื่อป้องกันเชื้อโรคจากทวารหนักเข้าสู่ช่องคลอด (พัชรา, 2561)
        
        7.ดูแลให้มารดาหลังคลอดรับประทานยาบรรเทาปวด Paracetamal (500mg) 2 เม็ด เพื่อบรรเทาอาการปวดและให้สุขสบายขึ้น (พัชรา, 2561)
        
        6.แนะนำการบริหารฝีเย็บ เช่น การทำ Kegel exercise โดยให้ขมิบช่องคลอด ซึ่งจะต้องทำวันละ 100-300ครั้ง เพื่อส่งเสริมการหายของแผล และช่วยให้กล้ามเนื้อรอบช่องคลอดและฝีเย็บแข็งแรงและหดรัดตัวดี (พัชรา, 2561)
      - ข้อมูลสนับสนุน
        
        O : PS = 6-7 คะแนน
        
        O : Rt ML episiotomy
        
        O: labia majora บวมทั้งสองข้าง
  - - - การพยาบาล
        
        2.แก้ไข และป้องกันสาเหตุที่ส่งเสริมให้ทารกมีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น ภาวะที่มีอุณหภูมิร่างกายต่ำ ภาวะขาดออกซิเจน เป็นต้น
        
        3.ติดตามผลระดับน้ำตาลในเลือด และประเมินอาการทางคลินิกของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น สั่นระรัวของมือและเท้า (Tremor) สั่นกระตุก (Jitteriness) หายใจไม่สม่ำเสมอ ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดี (Hypotonia) หยุดหายใจ (Apnea) รับนมไม่ดี (Poor feeding) ร้องเสียงแหลม ชักและอุณหภูมิกายต่ำ เป็นต้น
        
        ดูแลให้ทารกได้รับนมมารดา หรือนมผสมสำหรับทารกเกิดก่อนกำหนด (Premature formula) ซึ่งมีสารอาหารโปรตีน วิตามิน และเกลือแร่สูงกว่านมผสมสำหรับทารกครบกำหนด และเหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโตของทารกเกิดก่อนกำหนด รวมทั้งดูแลให้ทารกได้รับสารน้ำ และสารอาหารทางหลอดเลือดดำ ตามแผนการรักษา
      - ข้อมูลสนับสนุน
        
        O : แรกคลอด น้ำหนัก 2420 gms
    - - การพยาบาล
        
        1.ดูแลให้ทารกอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีอุณหภูมิที่ทำให้ทารกมีการใช้ออกซิเจนและมีการเผาผลาญอาหารน้อยที่สุด (Neutral thermal environment, NTE) โดยให้ทารกอยู่ในตู้อบ หรือ Radiant warmer สำหรับทารกเกิดก่อนกำหนดที่มีน้ำหนักต่ำกว่า 1,000 กรัม (ELBW) ควรใช้ Servocontrolled incubator โดยติด Skin probe ไว้ที่ผนังหน้าห้อง และตั้งปุ่มปรับอุณหภูมิผิวหนังทารกไว้ที่ 36.5 องศาเซลเซียส
        
        2.ทารกแรกเกิดประเภท ELBW ที่ได้รับความอบอุ่นจาก Radiant warmer ควรดูแลโดยคลุมแผ่นพลาสติกใส (Plastic wrap) ที่เตียงของทารกเพื่อป้องกันการสูญเสียน้ำและความร้อนทางผิวหนัง (Insensible water loss)
        
        4.สังเกตอาการของ Hypothermia เช่น เขียวตามปลายมือปลายเท้า ซึม กระสับกระส่าย ผิวหนังซีดและเย็น หายใจเร็ว รับนมไม่ได้ น้ำหนักไม่เพิ่ม เมื่อพบว่า ทารกมีภาวะ Hypothermia ควรให้การดูแลโดยเพิ่มอุณหภูมิของตู้อบหรือวางตัวทารกไว้ใต้ Radiant warmer หรือห่อตัวทารกให้อบอุ่น
        
        5.สังเกตอาการของ Hyperthermia เช่น ผิวหนังแดงขึ้น และร้อน หายใจเร็วขึ้น ควรแก้ไขตามสาเหตุของการมีอุณหภูมิร่างกายสูง เช่น ห่อตัวทารกมากเกินไป อุณหภูมิของตู้อบสูงเกินไป เป็นต้น
        
        3.หลีกเลี่ยงภาวะเสี่ยงที่อาจทำให้ทารกสูญเสียความร้อน เช่น หลีก เลี่ยงการวางทารกไว้บนที่นอนที่เย็น หรือที่ๆ มีลมพัดผ่าน หรือวางทารกไว้ใกล้ฝาผนังห้องที่เย็น เปลี่ยนผ้าอ้อมให้ทารกเมื่อเปียกชื้น เป็นต้น
      - ข้อมูลสนับสนุน
        
        O : แรกคลอด น้ำหนัก 2420 gms
        
        O : ทารกแรกเกิด 6 ชม. ศูนย์ควบคุมอุณหภูมิยังไม่สมบูรณ์
        
        O : พื้นที่ไขมันมีน้อย