Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Case Analysis, จัดทำโดย : นางสาวจริยาพร เชื้อกุดรู (รหัส 611001006) -…

- - - - ภาวะแทรกซ้อนทางอายุรกรรม เช่น DM, HT
    - - มีความผิดปกติของโครโมโซม ( Down syndrome)
  - - - คลอดยาก
      - อาจมีการใช้สูติศาสตร์หัตถการในการช่วยคลอด
- - - - O : blood loss 400 ml
      - O :ได้รับ on 5% D/N/2 1000 ml +50% MgSO4 10 mg IV rate 100 ml/hr
      - O : มีเลือดสดออกทางช่องคลอด50 ml
    - - เพื่อป้องกันการตกเลือดหลังคลอด
    - - สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติดังนี้
        ชีพจร 60-100 ครั้ง/นาที
        ความดันโลหิต 90/60 -140/90 มิลลิเมตรปรอท
        อัตราการหายใจ 20-24 ครั้ง/นาทีสม่ำเสมอ
      - เยื่อบุตาไม่ซีด ผิวหนังไม่เย็นซีด
      - มดลูกหดรัดตัวกลมแข็ง อยู่ระดับสะดือ
    - - แนะนำมารดาและสอนให้คลึกมดลูกด้วยตนเอง ทุก 30 นาที
      - ดูแลให้ได้รับ 5%D/NSS 1,000 ml + syntocinon 30 ยูนิต iv rate 100 ml/hr และผลข้างเคียงของยา ทำให้มีไข้ หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียนและถ่ายเหลวได้
      - สังเกตการหดรัดตัวของมดลูก ประเมินปริมาณเลือดที่ออกจากช่องคลอด โดยให้ใส่ผ้าอนามัยไว้ ประเมินปริมาณน้ำคาวปลา ปริมาณไม่ควรเกิน 1 ผืนต่อชั่วโมง
      - ดูแลสายสวนปัสสาวะไม่ให้พับงอ เพื่อให้ปัสสาวะไหลสะดวก ไม่มีปัสสาวะค้างในกระเพาะปัสสาวะ ไม่ขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก
      - .แนะนำให้นำบุตรมาดูดนมมารดาทุก 2-3 ชั่วโมง เพื่อให้ต่อมใต้สมองส่วนหลัง หลั่งฮอร์โมนออกซิโทซิน ซึ่งจะทำให้มดลูกหดรัดตัวดี ป้องกันการตกเลือด
      - แนะนำให้เปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 3-4 ชั่วโมงหรือเมื่อชุ่ม เพื่อประเมินสี ปริมาณและลักษณะของน้ำคาวปลา
      - ึ7. วัดและประเมินสัญญาณชีพ ทุก 4 ชั่วโมง
  - - - O : BP = 140/89-156/98 mmHg
      - O : ปวดศีรษะด้านขวาเป็นบางครั้ง
    - - เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะชัก
    - - ความดันโลหิตตัวล่าง (Diastolic blood pressure) ไม่เกิน หรือเท่ากับ 110 มิลลิเมตรปรอท หรือไม่เกิน 15 มิลลิเมตรปรอทของความดันโลหิตเดิม
      - ไม่มีอาการน าสู่ภาวะชักได้แก่ ปวดศีรษะตาพร่ามัวจุกแน่นใต้ลิ้นปี่และกล้ามเนื้อเข่ากระตุก
      - ไม่เกิดภาวะชัก
    - - 1.ให้มารดาหลังคลอดนอนพัก ลดการใช้พลังงาน
      - ให้สารน้ าชนิด 5%D/W 1,000 มิลลิลิตร ผสมยา 50% MgSO4 20 กรัม หยดเข้าหลอดเลือดด าในอัตรา 75 มิลลิลิตร/ชั่วโมง เพื่อป้องกันการชัก และสังเกตอาการไม่พึงประสงค์ของยาเช่น อัตราการหายใจน้อยกว่า 14 ครั้ง/นาทีปัสสาวะออกน้อยกว่า 30 มิลลิเมตร/ชั่วโมง Deep tendon reflex น้อยกว่า 2+ ถ้าตรวจพบอาการอย่างใดอย่างหนึ่งต้องรีบรายงานแพทย์หยุดการให้ยา
      - ประเมินระดับความรู้สึกตัว ความดันโลหิต ชีพจรและการหายใจ อาการปวดศีรษะทุก 1 ชั่วโมง และรายงานเมื่ออาการเปลี่ยนแปลงในทางที่เลวลงกว่าเดิม
      - ตรวจและบันทึกการได้รับสารน้ำ และปริมาณปัสสาวะโดยเฉพาะตรวจสอบปริมาณน้ำปัสสาวะทุกชั่วโมง เพราะยาจะถูกขับออกจากร่างกายทางไต ถ้าไตทำงานผิดปกติจะทำให้มีการคั่งของยาในร่างกาย
      - เตรียมยา 10% Calcium gluconate 10 กรัม ไว้ให้พร้อมโดยฉีดเข้าหลอดเลือดดำช้าๆถ้าพบมีอาการผิดปกติ เช่น การหยุดหายใจ กล้ามเนื้ออ่อนแรง เพราะเป็นอาการแสดงของภาวะหัวใจถูกกดจากยา MgSO4 ที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทและกล้ามเนื้อลาย
      - จัดสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการพักผ่อน ทำกิจกรรมต่างๆบนเตียง เพื่อให้สามารถพักผ่อนได้อย่างเพียงพอ ช่วยลดความดันโลหิตและป้องกันการเกิดอาการชัก ไม่ปล่อยให้อยู่ตามลำพังขณะอยู่บนเตียงยกไม้กั้นเตียงทั้ง 2 ข้างขึ้น เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ
      - ประเมินอาการนeสู่ภาวะชัก ได้แก่ อาการปวดศีรษะ ตาพร่ามัว เห็นภาพไม่ชัดอาการปวดบริเวณใต้ลิ้นปี่ หรืออาการเจ็บชายโครงขวา Deep tendon reflex เร็วเกินไป 3+ ขึ้นไป ถ้าตรวจพบอาการอย่างใดอย่างหนึ่งต้องรีบรายงานแพทย์
      - ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อประเมินความรุนแรงของโรคและความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะ HELLP Syndrome ได้แก่เม็ดเลือดแดงแตกง่ายทำให้เกิดภาวะซีด ระดับเอนไซม์ตับในเลือดเพิ่มสูงขึ้นทำให้ตัวเหลือง และเลือดออกง่ายจากภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
  - - - เพื่อบรรเทาอาการปวดให้มารดาสุขสบายขึ้นและปวดแผลลดลง
    - - O : PS = 6-7 คะแนน
      - O : Rt ML episiotomy
      - O: labia majora บวมทั้งสองข้าง
    - - มารดาปวดแผลลดลง หรือคะแนนความปวด (Pain score) ≤ 7คะแนน
      - มารดามีสีหน้าสดชื่น แจ่มใส และนอนพักผ่อนได้
    - - 1.จัดท่านอนที่ช่วยในการลดการปวดแผลฝีเย็บ โดยควรนอนตะแคงซ้ายเนื่องจากตัดแผลฝีเย็บทางด้านขวาเพื่อลดแรงกดต่อแผลฝีเย็บและลดอาการปวด (พัชรา, 2561)
      - 2.จัดกระเป๋าน้ำแข็งประคบบริเวณแผลฝีเย็บใน 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอดเพราะความเย็นจะส่งผลให้เส้นเลือดหดตัว ส่งผลให้อาการปวดและบวมลดลง (พัชรา, 2561)
      - 3.สอนเทคนิคการผ่อนคลายโดยการบริหารการหายใจเป็นจังหวะ เพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อและเบี่ยงเบนความสนใจจากความเจ็บปวด
      - 4.แนะนำการทำความสะอาดแผลฝีเย็บด้วยน้ำอุ่นหลังการอาบน้ำโดยล้างจากด้านหน้าไปด้านหลัง และเช็ดให้แห้งจากด้านหน้าไปด้านหลัง ขณะทำความสะอาดไม่ควรแยกแคม เพราะจะทำให้เชื้อโรคเข้าสู่ช่องคลอดได้
      - 5.แนะนำให้ล้างฝีเย็บทุกครั้งหลังปัสสาวะหรืออุจจาระ และเช็ดให้แห้งด้วยผ้าหรือกระดาษชำระจากด้านหน้าไปด้านหลัง เพื่อป้องกันเชื้อโรคจากทวารหนักเข้าสู่ช่องคลอด
      - 6.แนะนำการบริหารฝีเย็บ เช่น การทำ Kegel exercise โดยให้ขมิบช่องคลอด ซึ่งจะต้องทำวันละ 100-300ครั้ง เพื่อส่งเสริมการหายของแผล และช่วยให้กล้ามเนื้อรอบช่องคลอดและฝีเย็บแข็งแรงและหดรัดตัวดี
      - 7.ดูแลให้มารดาหลังคลอดรับประทานยาบรรเทาปวด Paracetamal (500mg) 1 เม็ด เพื่อบรรเทาอาการปวดและให้สุขสบายขึ้น (พัชรา, 2561)
- - - - -มีความดันโลหิตตัวบน(Systolic blood pressure) มากกว่าหรือเท่ากับ 140 mmHg. หรือสูงขึ้น 30 mmHg.
      - มีความดันโลหิตตัวล่าง (Diastolic blood pressure) มากกว่าหรือเท่ากับ110 mmHg. หรือสูงขึ้น 15 mmHg. ความดันโลหิตที่วัดได้สูง ผิดปกติจะต้องวัดได้อย่างน้อย 2 ครั้ง ห่างกัน 6 ชั่วโมง และมีความผิดปกติอย่างใดอย่างหนึ่ง ที่กล่าวมาให้ถือว่าเป็นคามผิด ปกติที่ให้การวินิจฉัยว่ามี ความดันโลหิตสูงระหว่างตั้งครรภ์
  - - - อันตรายจากภาวะชัก อาจทำให้ หญิงตั้งครรภ์เสียชีวิต ทั้งนี้เป็นผล เนื่องจากมีเลือดออกในสมอง และ การสำลักเศษอาหารและน้ำย่อยเข้า หลอดลม ภาวะหัวใจทำงานล้มเหลว จากภาวะ Preload ลดลงและ afterload เพิ่มมากเกินไปในระยะ เวลานาน เสียเลือดและช็อคจากรก ลอกตัวก่อนกาหนด เกิดภาวะ HELLP syndrome และ ภาวะ DIC ภาวะไตวายเฉียบพลัน
        ผลต่อทารก รกเสื่อม ทาให้แท้งได้ หรือทารกเสียชีวิตใน ครรภ์ คลอด ก่อนกาหนด เนื่องจากออกซิเจน เลี้ยงรกไม่พอ รกลอกตัวก่อนกาหนด ทาให้ทารกขาดออกซิเจนและ อาหาร ทาให้เสียชีวิตได้ ทารกเจริญ เติบโตช้าในครรภ์ เนื่องจากได้รับสารน้าและสารอาหารไม่เพียงพอ
    - - รกเสื่อม ทำให้แท้งได้ หรือทำรกเสียชีวิตในครรภ์ คลอดก่อนกำหนด เนื่องจากออกซิเจนเลี้ยงรกไม่พอ รก ลอกตัวก่อนกำหนด ทำให้ทารกขาดออกซิเจนและ อาหารทำให้เสียชีวิตได้ ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์เนื่องจากได้รับสารน้ำและสารอาหารไม่เพียงพอ
- - - - S: รู้สึกอ่อนเพลีย
      - O : เหนื่อยล้า
      - O : ใช้พลังงานจากการคลอด
    - - 1.ดูแลให้นอนพักโดยปฏิบัติกิจกรรมพยาบาลให้พร้อมในเวลาเดียวกันเพื่อรบกวนมารดาหลังคลอดให้น้อยที่สุดเพื่อให้พักผ่อนได้เต็มที่
      - 2.จัดสิ่งเเวดล้อมให้เอื้ออำนวยต่อการพักผ่อนลดแสงและเสียงทที่รบกวน
      - 3 ดูแลให้รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
      - ดูแลและแนะนำการรักษาทำความสะอาดร่างกาย เพื่อให้รู้สึกสดชื่นขึ้น
      - อาจจะมีการให้ดื่มน้ำหวาน เพื่อช่วยลดอาการอ่อนเพลียได้
  - - - O: G2P1 อายุ 41 ปี
      - S : วางแผนจะฉีดยาคุมกำเนิดหลังคลอด
    - - 1.แนะนำตัวและสร้างสัมพันธภาพ ที่ดีเพื่อให้มารดาเกิดความไว้วางใจ
      - 2.อธิบายถึงข้อบ่งชี้ของการใช้ยาฉีดคุมกำเนิด
        
        -เหมาะสำหรับสตรีอายุไม่เกิน 50 ปี มีบุตรที่มีชีวิตอย่างน้อย 1 คน
        
        -เหมาะสำหรับผู้ที่ลืมรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดมีข้อห้ามใช้ยาฮอร์โมน estrogen
        
        -เหมาะสำหรับสตรีหลังคลอดที่กำลังให้นมบุตร
        
        -เหมาะกับการคุมกำเนิดแบบชั่วคราว
      - 3.ซักถามมารดาเกี่ยวกับข้อห้ามในการใช้ยาฉีดคุมกำเนิด
        
        -ห้ามใช้ในผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคตับ โรคหัวใจ ผู้ที่มีเลือดออกทางช่องคลอดโดยไม่ทราบ สาเหตุ โรคมะเร็งอวัยวะสืบพันธุ์ มะเร็งเต้านม
        
        -สตรีที่ไม่เคยมีบุตร
        
        -ความดันโลหิตสูงมากกว่า 180/110 mmHg
      - ให้คำแนะนำมารดาในการฉีดยาคุมกำเนิด
        
        4.1 การมารับบริการครั้งแรกควรเริ่มฉีดในช่วงที่มี ประจำเดือนหรือภายใน 5 วันแรกของรอบประจำเดือน
        
        4.2 ก่อนฉีดยาคุมกำเนิดจะต้องมั่นใจว่ามารดาไม่ได้ตั้งครรภ์หากมารดามีเพศสัมพันธ์ก่อนมาฉีดยาคุมกำเนิดจะต้องรอให้ประจำเดือนมาก่อนถึงจะฉีดยาคุมกำเนิดได้ โดยเริ่มฉีดได้ตั้งแต่วันที่ 1-5 ของการมีประจำเดือนและระหว่างรอประจำเดือนมาหาก ต้องการมีเพศสัมพันธ์จะต้องสวมถุงยางอนามัยทุกครั้ง
        
        4.3 ยาฉีดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดียวไม่มีผลต่อการผลิต น้ำนม ดังนั้นหลังคลอดสามารถฉีดได้ทันที หรือ ฉีด 4- 6 สัปดาห์หลังคลอด (ยกเว้นชนิดฮอร์โมนรวม)
        
        4.4 ฉีดได้ทันทีหลังแท้งหรือ 2-3 สัปดาห์หลังแท้ง
        
        4.5 ควรมาฉีดยาคุมกำเนิดตามนัด (DMPA ฉีดทุก 84 วัน และ NET-EN ฉีดทุก 60 วัน) ในกรณีไม่สามารถมาตามนัดได้ ไม่ควรมาก่อนหรือหลังกำหนด 2 สัปดาห์
        
        4.6 หากมีเลือดออกผิดปกติ น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ปวดศีรษะ มาก ควรปรึกษาแพทย์
        
        4.7 แนะนำภาวะเจริญพันธุ์ภายหลังหยุดใช้ยาจะมี ประจำเดือนมาปกติภายใน 6 เดือน มากกว่าร้อยละ 50 และประจาเดือนมาปกติภายใน 1 ปี ร้อยละ 85 จากการศึกษาพบว่าหลังจากหยุดฉีดยาแล้วจะตั้งครรภ์ได้ช้ากว่าผู้หยุดใช้ยาเม็ดคุมกาเนิดและห่วงอนามัยประมาณ 2-3 เดือน
      - อธิบายถึงข้อดีของยาฉีดคุมกำเนิด
        
        5.1 ใช้ง่าย สะดวก
        
        5.2 ช่วยป้องกันมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกและรังไข่
        
        5.3 ช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนมเหมาะสาหรับสตรีหลังคลอดที่ เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
        
        5.4 ยาฉีดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดียวจะไม่มีอาการ ข้างเคียงจากฮอร์โมน estrogen เช่น คลื่นไส้ อาเจียน หน้าเป็นฝ้า
        
        5.5 ยาฉีดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมช่วยให้มีประจำเดือนมาทุกเดือน
      - 6.อธิบายถึงอาการข้างเคียงของยาฉีดคุมกำเนิด
        
        6.1 เลือดออกกะปริดกะปรอยภายหลังฉีดเข็มแรกๆ หาก เลือดออกกะปริดกะปรอยนานๆ อาจทำให้เกิดโลหิตจางได้ ควรปรึกษาแพทย์
        
        6.2 ไม่มีประจำเดือนเนื่องจากยาฉีดคุมกำเนิดทำให้เยื่อบุ โพรงมดลูกฝ่อและบางหลังหยุดฉีด 9-12 เดือน ร่างกายจะกลับคืนสภาพเดิม
        
        6.3 น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นเนื่องจากผลของฮอร์โมนกระตุ้นต่อมความอยากอาหาร ดังนั้นสตรีที่มีรูปร่างอ้วนอยู่แล้วไม่ควรคุมกำเนิดด้วยวิธีนี้มีเพียง 1 ใน 4 เท่านั้นที่มีน้ำหนัก ลดลง
        
        6.4 อาการปวดศีรษะอาจพบได้บางรายแต่ไม่รุนแรงและหายเองได้ไม่ต้องรักษา
        
        6.5การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ (emotional changes)
        
        6.6ภาวะน้ำนมไหลผิดปกติ (galactorrhea)
- - - - O : แรกคลอด น้ำหนัก 2420 gms
      - O : ทารกแรกเกิด 6 ชม. ศูนย์ควบคุมอุณหภูมิยังไม่สมบูรณ์
      - O : พื้นที่ไขมันมีน้อย
    - - ดูแลทารกให้ได้รับความอบอุ่นอย่างเพียงพอ สังเกตุจากทารกตัวอุ่น ผิวแดงดี ควรสวมหมวก ถุงมือ ถุงเท้า เสื้อแขนยาวและกางเกงขายาว ห่มผ้าให้อบอุ่นอยู่เสมอ
      - ประเมินและบันทึกสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง เพื่อประเมินการเปลี่ยนแปลงของร่างกายทารก
      - ประเมินภาวะอุณหภูมิต่ำ เช่น อาการซึม หัวใจเต้นช้าลง หายใจช้าลง ริมฝีปากปลายมือปลายเท้าเขียว แขนขาเย็น
      - ประเมินภาวะอุณหภูมิสูง เช่น หน้าแดง หายใจเร็ว หัวใจเต้นเร็วขึ้น ผิวหนังร้อนกวาปกติ
      - ดูแลให้การพยาบาลอย่างนุ่มนวล เช่น การเปลี่ยนผ้า การเช็ดตัว หรืออาบน้ำเด็ก ด้วยความรวดเร็ว เพื่อป้องกันภาวการณ์สูญเสียความร้อนออกนอกร่างกาย
      - ดูแลความสะอาดร่างกายทารกให้แห้งตลอดเวลา ไม่ควรปล่อยให้ทารกเปียกหรือแฉะ โดยเปลี่ยนผ้าร้องก้อน ผ้าปูทุกครั้งที่อุจจาระ ปัสสาวะ
      - แนะนำให้มารดาสังเกตลักษณะของทารกว่ามีภาวะอุณหภูมิร่างกายต่ำ หรือไม่ คือ ผิวเย็นซีด คล้ำ ซึม ดูดนมช้า ดูดนมน้อยลงน้ำหนักลดลง ปัสสาวะลดลง อาเจียน หรืออาจหยุดหายใจ เป็นต้น หากมีต้องรีบเพิ่มความอบอุ่นให้ทารก และแจ้งเจ้าหน้าที่พยาบาลทันที
      - แนะนำให้มารดาโอบกอดทารก เพื่อเพิ่มความอบอุ่นแก่ร่างกาย
      - ปรับอุณหภูมิห้องให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม อุณหภูมิห้องให้เหมาะสมคือ 26 - 28 องศาเซลเซียส
  - - - O : แรกคลอด น้ำหนัก 2420 gms)
    - - ดูแลให้ทารกได้รับนมมารดา หรือนมผสม ซึ่งมีสารอาหารโปรตีน วิตามิน และเกลือแร่สูงกว่านมผสมสำหรับทารกครบกำหนด และเหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโตของทารกเกิดก่อนกำหนด รวมทั้งดูแลให้ทารกได้รับสารน้ำ และสารอาหารทางหลอดเลือดดำ ตามแผนการรักษา
      - 2.แก้ไข และป้องกันสาเหตุที่ส่งเสริมให้ทารกมีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น ภาวะที่มีอุณหภูมิร่างกายต่ำ ภาวะขาดออกซิเจน เป็นต้น
      - 3.ติดตามผลระดับน้ำตาลในเลือด และประเมินอาการทางคลินิกของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น สั่นระรัวของมือและเท้า (Tremor) สั่นกระตุก (Jitteriness) หายใจไม่สม่ำเสมอ ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดี (Hypotonia) หยุดหายใจ (Apnea) รับนมไม่ดี (Poor feeding) ร้องเสียงแหลม ชักและอุณหภูมิกายต่ำ เป็นต้น