Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 10 ต้นทุนค่าใช้จ่าย ค่าระวาง และค่าภาระ - Coggle Diagram
บทที่ 10 ต้นทุนค่าใช้จ่าย ค่าระวาง และค่าภาระ
ต้นทุนและค่าใช้จ่าย
เมื่อพิจารณาในภาพรวมของการขนส่งโดยแบ่งตามประเภทของผู้ที่เกี่ยวข้อง จะสามารถแบ่งต้นทุนที่เกิดขึ้นเป็น 3 ส่วนคือ
ต้นทุนผู้ประกอบการ
ต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับการให้บริการ ขนส่งจากจุดต้นทางไปจนถึงจุดปลายทาง ที่อยู่ภายใต้ความรับผิดชอบของผู้ประกอบการขนส่ง สำหรับต้นทุนผู้ประกอบการขนส่งอาจสามารถแบ่งย่อยได้อีก 2 ประเภทคือ
1.ต้นทุนที่ปรับตัวตามกิจกรรมการผลิต
ต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับการสนับสนุนการผลิต
ต้นทุนภาครัฐ
ต้นทุนที่ภาครัฐต้องรับผิดชอบเพื่อให้ระบบการขนส่งของประเทศดำเนินการไปอยู่อย่างมีประสิทธิภาพ อาทิ ต้นทุนการก่อสร้างและพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและอุปกรณ์อำนวยความสะดวกทางการขนส่ง
ต้นทุนภายนอก หรือต้นทุนสังคม
ต้นทุนทางเศรษฐกิจที่แม้จะไม่มีการบันทึกทางบัญชีแต่เป็นต้นทุนที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมทางเศรษฐกิจด้านการขนส่งด้านการขนส่งที่สร้างภาระต่อภาคเศรษฐกิจ หรือกลุ่มสังคม อาทิ ต้นทุนอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นจากการขนส่งต้นทุนด้านการจราจร แออัด ที่ท่าขนส่ง อันก่อให้เกิดเป็นภาระต้นทุนด้านเวลาที่ใช้ในการเดินทาง และต้นทุนมลภาวะจากการขนส่ง ไม่ว่าจะเป็นพื้นเสียงเป็นต้น
ต้นทุนในการขนส่งทางทะเล
ทุนผันแปร
คือต้นทุนที่เกิดขึ้นขณะที่เรือเดินทางและจอด ไม่ว่าในขณะนั้นเรือนจะบรรทุกสินค้าหรือไม่ก็ตาม สามารถจำแนกได้ดังนี้
ค่าใช้จ่ายในการบรรทุกและสินค้าขึ้นลง
ค่าเกลี่ยและจัดวางสินค้า
ต้นทุนการรวบรวมและนำส่งสินค้า
ค่าใช้จ่ายเชื้อเพลิง
ค่าใช้จ่ายในการใช้ท่าเรือ
ค่าใช้จ่ายผ่านคลอง
ค่าใช้จ่ายคอนเทนเนอร์
ต้นทุนชดใช้กรณีสินค้าเสียหาย
ค่าเงินตอบแทนพิเศษ/เงินชดเชย
วิธีการคำนวณต้นทุนของผู้ประกอบการขนส่ง
วิธีการคิดต้นทุนตามกิจกรรม
เป็นวิธีการคิดต้นทุนสมัยใหม่ที่นิยมใช้ในธุรกิจในปัจจุบัน โดยแนวคิดหลักของ ABC อยู่ภายใต้สมมติฐานหลักที่ว่า Products consume activities and activities consume resources นั่นคือ สินค้าหรือบริการเกิดได้จากกิจกรรม และกิจกรรมเกิดได้จากการใช้ทรัพยากรกิจกรรมต่างๆ ตั้งแต่การจัดหาวัตถุดิบ ยานพาหนะ การซื้อ การขาย การกระจายสินค้า การสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้า ล้วนเกี่ยวข้องกับการผลิตสินค้าหรือบริการ และการดำเนินกิจกรรมเหล่านี้ย่อมเกี่ยวข้องโดยตรงกับการใช้ทรัพยากรซึ่งในทางบัญชีเรียกว่า”ต้นทุน”
วิธีการคิดแบบเดิม
เป็นโครงสร้างต้นทุนทางบัญชี ที่เกิดจากความต้องการภายนอกเพื่อสะดวกต่อการวิเคราะห์งบการกำไรขาดทุน วิธีการคิดต้นทุนแบบดั้งเดิมสามารถแบ่งต้นทุนออกเป็น 2 ประเภท
ต้นทุนการผลิต
เป็นต้นทุนที่เกิดจากการแปลงวัตถุดิบให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์ อาทิ ต้นทุนแรงงานทางตรง และค่าโสหุ้ยในการผลิต
ต้นทุนที่ไม่เกี่ยวข้องกับการผลิต
ซึ่งส่วนใหญ่แบ่งตามแผนกของงานธุรกิจ เช่น ต้นทุนการตลาด เช่น ค่าโฆษณาและค่าประชาสัมพันธ์ ต้นทุนการวิจัยและพัฒนา และต้นทุนการบริหารทั่วไป เช่น เงินเดือนพนักงานในบริษัท ต้นทุนค่าวัสดุสำนักงาน ฯลฯ
การบริหารค่าใช้จ่ายทางเรือ
การบริหารค่าใช้จ่ายฝ่ายคนประจำเรือ เกี่ยวข้องกับคนทำงานบนเรือในตำแหน่งต่างๆ
การบริหารค่าใช้จ่ายฝ่ายเทคนิค เกี่ยวข้องกับการดูแลซ่อมบำรุงรักษาเครื่องยนต์อุปกรณ์ต่างๆ การดูแลความปลอดภัยของโครงสร้างตัวเรือ และการนำเรือเข้าอู่
การบริหารค่าใช้จ่ายฝ่ายจัดซื้อ เกี่ยวข้องกับเสบียงอาหารและวัสดุ
การบริหารค่าใช้จ่ายฝ่ายประกันภัย เกี่ยวข้องกับความเสี่ยงภัยฝ่ายต่างๆ ทั้งการดำเนินงานบนฝั่งและในทะเล รวมทั้งคนประจำเรือ
การบริหารค่าใช้จ่ายฝ่ายการบริหาร เกี่ยวข้องกับค่าโสหุ้ย ค่าใช้จ่ายต่างๆ
ค่าระวางเรือและค่าภาระ
ค่าระวางเรือ
คือค่าใช้จ่ายในการขนส่งสินค้าทางเรือจากท่าเรือต้นทางไปยังท่าเรือปลายทาง การคิดค่าระวางการขนส่ง
ค่าระวางจ่ายล่วงหน้า
ค่าระวางเหมาจ่าย
ค่าปรับ
ค่าระวางในการขนส่งสินค้ากลับ
ค่าระหว่างที่คิดตามสัดส่วนของระยะการขนส่งมาคลังสินค้าจะขนส่งได้เพียงระยะทางหนึ่งเท่านั้น และไม่สามารถไปยังจุดหมายปลายทางได้ เช่น ภาวะสงคราม หรือสภาพดินฟ้าอากาศไม่อำนวย ทำให้เรือต้องจอดเทียบท่า ณ ท่าเรืออื่นที่ไม่ใช่ท่าเรือปลายทาง บริษัทเรือจึงคิดค่าระวางตามสัดส่วนระยะทางที่ขนส่งจริง
ค่าระวางที่คิดตามมูลค่าของสินค้า เป็นค่าระวางที่คิดตามสัดส่วนของมูลค่าสินค้าส่วนใหญ่มักใช้กับสินค้าที่มีราคาแพง หรือสินค้าที่ต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ
ป
ค่าภาระท่าเรือ
ค่าภาระและค่าบริการเรียกเก็บจากเจ้าของเรือหรือตัวแทนเจ้าของเรือ
ค่าภาระเก็บขยะจากเรือ
ค่าภาระเรือเข้าท่า
ค่าบริการเรือลากจูง
ค่าภาระการใช้ท่าของเรือ
ค่าภาระและค่าบริการเรียกเก็บจากผู้นำเข้าและส่งออก
สินค้าขายทอดตลาด
สินค้าผ่านแดนค่าภาระขนถ่ายข้างลำ
ค่าภาระและค่าบริการตู้สินค้าเรียกเก็บจากเจ้าของเรือหรือตัวแทนเจ้าของเรือ
ค่าภาระยกตู้สินค้าหรือลงเรือ
ค่าภาระการใช้ท่าของตู้สินค้าเป็นค่าใช้จ่ายท่าเรือและเครื่องมือทุ่นแรงในการเคลื่อนย้ายตู้สินค้ารวมทั้งสินค้าในตู้ที่ขนถ่ายขึ้นจากเรือหรือเพื่อบรทุกลงเรือ
ค่าภาระยกตู้สินค้าเปล่า
ค่าภาระฝากตู้สินค้า
ค่าภาระฝากตู้สินค้าค่าภาระและค่าบริการตู้สินค้าเรียกเก็บจากผู้นำเข้าหรือผู้ส่งออก
ค่าภาระขนตู้สินค้า
ค่าภาระฝากตู้สินค้า
ค่าภาระ ค่าเช่า ค่าบริการ เครื่องมืออุปกรณ์ของท่าเรือกรุงเทพฯและฝ่ายการร่องน้ำ
ค่าเช่า ค่าบริการ เครื่องมือ อุปกรณ์ และค่าธรรมเนียมต่างๆ ของท่าเรือกรุงเทพฯ
ค่าเช่า และค่าบริการ ของฝ่ายร่องน้ำ
ปัจจัยที่ใช้พิจารณาในการกำหนดอัตราค่าระวาง
ประเภทของสินค้าและเรือ เช่น สินค้าบรรจุตู้ สินค้าเทกอง หรือสินค้าเหลว เช่น น้ำมัน
เส้นทางและระยะทางในการขนส่ง
สภาพของตลาดและการแข่งขัน
ต้นทุนการดำเนินงานของธุรกิจ
ระยะเวลาที่ใช้ในการขนส่ง
ตลาดค่าระวางล่วงหน้า
การคำนวณค่าระวางเรือ
คำนวณค่าระวางเรือต่อน้ำหนักของสินค้า(ต่อ 1000 กิโลกรัมหรือต่อ 1 ตัน)
คำนวณค่าระวางเรือต่อปริมาตรของสินค้า(ต่อ 1 คิวบิดเมตร)
คำนวณค่าระวางเรือต่อราคาสินค้า
ค่าระวางพิเศษ ได้แก่ ค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่บริษัทเรือ คิดเพิ่มเติมจากค่าระวางพื้นฐาน เจ้าของเรือจะพิจารณารูปแบบการคำนวณค่าระวางว่าวิธีใดให้กำไรสูงสุดจึงใช้การคำนวณแบบนั้น ได้แก่ สินค้าที่มีน้ำหนักมาก สินค้าเบาที่กินพื้นที่มาก สินค้าที่มีราคาสูง
องค์ประกอบของค่าระวางเรือ
ค่าระวางพื้นฐาน อัตรานี้จะขึ้นกับต้นทุนประกอบการขนส่งทางเรือซึ่งชมรมการเดินเรือจะประกาศขึ้นอัตรานี้ เมื่อต้นทุนสูงขึ้นโดยคิดเป็นอัตราร้อยละของค่าระวางพื้นฐานปรับอัตราค่าระวางสูงขึ้นหรือลดลงมาจาก 3 ปัจจัย
อุปสงค์ในตลาดสินค้า
ถ้าเศรษฐกิจรุ่งเรืองและเกิดการเก็งกำไรสินค้า จะส่งผลให้อุปสงค์ในตลาดสินค้าเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
อุปทานของเรือ
มีผลในทิศทางตรงกันข้ามกับอุปสงค์ในตลาดสินค้า
ปัจจัยภายนอกที่ควบคุมไม่ได้ เช่น ภาวะสงคราม ค่าของเงิน เป็นต้น
ค่าธรรมเนียมพิเศษ
อัตราค่าธรรมเนียมเพิ่มพิเศษใช้เป็นการขึ้นค่าระวางเรือทางอ้อม เมื่อต้นทุนของบริษัทเพิ่มขึ้นอย่างกะทันหัน ค่าธรรมเนียมพิเศษนี้ประกอบด้วย 3 ส่วน
ค่าธรรมเนียมพิเศษที่ชมรมเรือประกาศให้สมาชิกใช้เรียกเก็บในอัตราเดียว
ปรับค่าอัตราแลกเปลี่ยนเงินตรา
ปรับค่าน้ำมัน
ค่าธรรมเนียมที่ชมรมเดินเรือประกาศให้บริษัทเรือสมาชิกเรียกจากการเก็บค่าเดินเรือในเส้นทางซึ่งบริษัทต้องมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น
ค่าธรรมเนียมผ่านคลองสุเอซ เป็นค่าธรรมเนียมทางชมรมเรือประกาศเก็บเมื่อเส้นทางเดินเรือผ่านคลองสุเอซ เรียกเก็บจากผู้ส่งออก
ค่าธรรมเนียมผ่านคลองปานามา เป็นค่าธรรมเนียมที่ทางชมรมเรือเดินเรือประกาศเก็บเมื่อเส้นทางเดินเรือผ่านของปานามา
ค่าธรรมเนียมที่เก็บในช่วงที่มีการส่งออกสินค้ามาก ค่าธรรมเนียม มักคิดกับผู้ส่งออกในเส้นทางไทย-สหรัฐอเมริกา สำหรับตู้สินค้าขนาด 40 ฟุต
ค่าเรือคับคั่งคือ ค่าธรรมเนียมที่ท่าเรือเรียกเก็บเฉพาะสินค้าที่ไปขนถ่ายที่ท่าเรือ ซึ่งมีความแออัดเนื่องจากมีเรือรอขนถ่ายเป็นจำนวนมาก จึงเสียเวลาหลายวันจึงเข้าเทียบท่าได้
ค่าธรรมเนียมที่เรียกเก็บเพิ่มขึ้นเพราะเดือนต้องแล่นอ้อมเส้นทาง
ค่าธรรมเนียมที่เรียกเก็บเพิ่มขึ้น เนื่องจากเรือต้องเสี่ยงภัยจากสงคราม
ค่าธรรมเนียมอื่นๆ เป็นค่าธรรมเนียมที่เกิดขึ้นในลักษณะค่าภาระซึ่งมี 2 ประเภท
ค่าธรรมเนียมค่าภาระหน้าท่า ค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการขนถ่ายสินค้าบริเวณท่าเรือ
ค่าธรรมเนียมเอกสาร ได้แก่ ค่าใบตราส่งสินค้าออก