Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 14 พยาธิสรีรวิทยาโรคทางตา - Coggle Diagram
บทที่ 14 พยาธิสรีรวิทยาโรคทางตา
Ophthalmology Review
• Anatomy
การวัดระดับการมองเห็น (visual acuity)
:red_flag:
• ใช้ Snellen chart
• วัดระดับสายตา(visual acuity,VA)
• ยืนห่าง 6 เมตร หรือ 20ฟุต
• เลขเศษ : ระยะทางที่ผู้ป่ วยยืน
• เลขส่วน: ระยะทางที่คนปกติ สามารถเห็นได้ชัด
การวัดความดันตา
ㆍ ใช้ Schiotz tonometer
ㆍ ช่วยในการวินิจฉัยโรคต้อหิน
Glaucoma (ต้อหิน)
:star:optic neuropathy
:star:visual field loss
:star: elevated intraocular pressure (IOP)
Aqueous humor drainage pathways
Normal aqueous flow
Type of glaucoma
:red_flag:Primary open angle glaucoma
:red_flag:Primary angle closure glaucoma
เส้นประสาทตาที่เสียส่งผลอย่างไรต่อการมองเห็น
Acute painful visual loss
ทำไมต้อหินถึงน่ากลัว
• เป็นแล้วไม่หาย
•ระยะแรก
แสดงอาการไม่ชัดเจนหรือไม่แสดงอาการเลย ความดันตาสูงอย่างเดียวยังไม่ทำลายขั้วประสาทตา
การมองเห็นยังดี
รักษาระยะนี้จะได้ผลดีมาก โอกาสตาบอดจากต้อหินน้อยมาก
ความดันตาสูงเป็นเวลานานทำลายขั้ประสาทตาไปมากกว่าครึ่งลานสายตาเริ่มแคบลง
หากไม่สังเกตหรือไม่ตรวจด้วยเครื่องวัดลานสายตาอาจไม่พบความผิดปกติการมองเห็นยังดี
รักษาระยะนี้เพื่อคงสภาพเส้นประสาทตาให้เท่าเดิมหรือชะลอให้แย่ลงช้าที่สุด
ภาวะต้อหินระยะรุนแรงความดันตาสูงเป็นเวลานานทำลายขั้วประสาทตาไปร้อยละ 80-90
ผู้ป่วยสามารถสังเกตเห็นความผิดปกติด้วยตัวเอง
รักษาระยะนี้เป็นการรักษาที่ช้าเกินไปรักษาได้เพียงประคองให้การมองเห็นไม่แย่ลงไม่สามารถทำให้กลับมาเป็นปกติได้
การประเมินความเสี่ยงโรคต้อหิน
• ท่านอายุมากกว่า 40 ปี ใช่หรือไม่
• ท่านมีโรคประจ าตัวหรือไม่
• ความดันโลหิตสูง เบาหวาน โรคข้อ สายตาผิดปกติ
• ได้รับยาประจ า เช่น สเตียรอยด์ยากันชักบางชนิด
• ท่านมีความดันตาสูงใช่หรือไม่
• ท่านมีประวัติโรคต้อหินในครอบครัวหรือไม่
• ท่านมีเชื ้อชาติเอเชียหรือไม่
• ท่านมีเชื ้อชาติแอฟริกันหรือไม่
• ท่านเคยได้รับอุบัติเหตุทางตามาก่อนหรือไม
การตรวจวินิจฉัยต้อหิน
ความดันตา
ขั้วตา
มุมตา
ลานสายตา
ความหนาจอตา
การรักษา
การรักษาด้วยยา
• Aims; Controlled IOP to target pressure
• Decrease aqueous production
• Increase aqueous outflow :Trabecular meshwork outflow/ Uveoscleral outflow
• Reduction of vitreous volume
การรักษาด้วยเลเซอร์
Primary angle closure glaucoma : LPI
(Laser peripheral iridotomy)
Primary primary angle glaucoma : SLT
(Selective Laser Trabeculoplasty)
รักษาด้วยการผ่าตัด
Cataract (ต้อกระจก)
Definition of cataract
Opacity of the lens
:<3:
scatters the light
:red_flag:
ต้อกระจกเป็นการขุ่นของเลนส์แก้วตา
เป็นสาเหตุอันดับแรกที่ทำให้สูญเสียการมองเห็น
ส่วนใหญ่เป็นตามวัย โดนส่วนใหญ่พบในอายุ >50 ปี
Crystalline lens
• Capsule
• Subcapsular epithelium (simple cuboidal)
• Lens fibers
• Ciliary muscle
•Ciliary process
Causes
• Old age (most common)
• Ocular & systemic diseases
• Systemic medication
• Trauma & intraocular FB
• Ionizing radiation
• UV
• X-ray
ชนิด
• Acquired cataract
Age - related cataract
Presenile cataract
Traumatic cataract
Drug induced cataract
Secondary cataract
• Congenital Cataract
Systemic association
Non-systemic association
Mature Cataract
• Lens is
completely opaque.
• Lens appears pearly
white
Nuclear cataract
:red_flag:• Occur in the center of the lens
• Early stage
nearsighted
• 2nd sight
lens gradually turns more densely yellow & further clouds vision
• Late stage
progresses
lens may even turn brown
Cortical cataract
เห็นเป็นซี่วงล้อ
Subcapsular cataract
bright light
Hypermature Cataract
• Two forms:
Liquefactive/Morgagnian Type
Sclerotic Cataract
Symptoms
•Usually develops slowly
• No pain
• Unaware of any vision loss
•Progression of cataract
• Clouds more the lens
• Impairs vision
Treatment
• Medications
Glasses
Surgeries
Phacoemulsification
ใช้เครื่องมือสร้างคลื่นความถี่สูง(40000Hz)ละลายต้อกระจกแล้วดูดออก
Pinguecula (ต้อลม)
:red_flag:
เป็นภาวะเสื่อมหรือ degeneration ของเยื่อบุตาขาว
ปัจจัยเสี่ยง
สัมผัสรังสี UV ในแสงแดด,ลม,ฝุ่นบ่อยๆ
มักพบที่บริเวณหัวตาและหางตา
ไม่ได้มีผลต่อการมองเห็น เมื่อมีขนาดโตขึ้นจะทำให้เกิดการระคายเคืองได้ง่าย
อาการและอาการแสดง
– เนื้อเยื่อสีเหลืองๆ นูนๆ ข้างตาด า
– ระคายเคืองและคัน แต่ส่วนใหญ่จะไม่มีอาการแสดงให้เห็น
– ทำให้ตาแห้ง
– เยื่อบุตาอักเสบในบางครั้ง
– จะมีสีแดงเมื่อมีการอักเสบ
treatment
หลีกเลี่ยงลม, แดด (UV light), ฝุ่น,ควัน
ยาหยอดตา
สวมแว่นกัดแดด กันลม
ผ่าตัด
Pterygium (ต้อเนื้อ)
:red_flag:
มีสาเหตุของการเกิดและพยาธิสภาพเหมือนกับต้อลม
เป็นเนื้อเยื่อ
สามเหลี่ยม
ที่เกิดคล้ายกับต้อลม แต่จลามมาที่กระจกตาหรือตาดํา
ไม่ได้เป็นเนื้อร้าย
:red_flag:
อาการและอาการแสดง
– เนื้อเยื่อสีนํ้าตาล, แดง(อักเสบ) หรือขาว(ไม่อักเสบ)
– เคืองตา ตาแดง นํ้าตาไหล
– ตาแห้ง
– ทำให้มองเห็นมัวลง มาบังตาดำ,ทำให้ผิวกระจกตาขรุขระ
– ส่วนใหญ่ (>90%) จะพบทางหัวตา
treatment
สวมแว่นกัดแดด กันลม
หลีกเลี่ยงลม, แดด (UV light), ฝุ่น,ควัน
ผ่าตัด
ยาหยอดตา
Others
กุ้งยิง (Hordeolum)
:red_flag:
• Infected eyelid gland
• Internal hordeolum (most common)
= meibomian gland
• External hordeolum (Stye)
= Zeis’s / Moll gland at Hair follicle
:red_flag:
• Associated with Staphlococcus aureus
Diabetic retinopathy
2 type
NPDR
PDR
วุ้นตาเสื่อม (Vitreous degeneration)
วุ้นตาลอก (Posterior vitreous detachment
ㆍ ส่วนใหญ่อายุมากกว่า 50 ปี
ㆍRisk factor
สายตาสั้น
ได้รับอุบัติเหตุทางตา
เคยมีการอักเสบในลูกตามาก่อน
เคยได้รับการผ่าตัดในลูกตามาก่อน
ข้อพึงระวัง
• Retinal break (15%)
• Retinal detachment
• Vitreous hemorrhage
Flashing / Floater
:red_flag:
จอประสาทตาลอก (Retinal detachment)
ภาวะสายตาผู้สูงอายุ (Presbyopia)
ภาวะที่ผู้สูงอายุไม่สามารถโฟกัสให้เห็นชัดที่ใกล้ได้
เกิดจากเลนส์เสียความยืดหยุ่นไม่สามารถนูนได้เมื่อมองใกล้
ปวดเมื่อยล้าเวลาใช้สายตาเป็นอาการแรก โดยที่การมองเห็นอาจดีอยู่
มักเริ่มที่อายุประมาณ 40 ป
การแก้ไข
• แว่นชั้นเดียวสำหรับมองใกล้หรืออ่านหนังสือ (Mono-focal lens)
• แว่นสองชั้น (Bifocal lens)
• แว่นไร้รอยต่อ (Progressive lens)
• Monovision: โดยการใช้คอนแทคเลนส์ แว่นตา หรือการผ่าตัด
จุดภาพชัดเสื่อมในผู้สูงอายุ
(Age-Related Macular Degeneration, AMD)
ㆍ พบได้ในผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป
ㆍ มาด้วยตามัว เห็นภาพบิดเบี้ยว หรือเห็นเงาดำอยู่ตรงกลางภาพ
ㆍ ปัจจัยเสี่ยง
ㆍ กรรมพันธุ์
· สูบบุหรี่
ㆍ เพศหญิง
ㆍ ไขมันในเลือดสูง
ㆍ ความดันโลหิตสูง
ㆍสายตายาว
ㆍ โรคหัวใจและหลอดเลือด
Non-neovascular AMD
Neovascular AMD