Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Rối loạn Thăng bằng muối nước - Coggle Diagram
Rối loạn Thăng bằng muối nước
Ngoại bào
Mất nước ngoại bào
Là tình trạng giảm thể tích ngoại bào
Mất nước và Na+ theo tỉ lệ bằng nhau
➠ Áp suất thẩm tháu máu và Na+ máu không thay đổi
Hậu quả:
Da niêm khô, véo da (+)
Giảm thể tích tuần hoàn gây cô đặc máu, hạ huyết áp, nặng hơn là trụy tim mạch
Điều trị:
Bổ sung dịch ngoại bào cho bn - dd đẳng trương là thích hợp
Ưu tiên dd có thành phần các chất gần giống với huyết tương nhất - Ringer lactat
Trong trường hợp không có Ringer lactat, chọn dd đẳng trương vs cơ thể như NaCl 9/1000 hoặc Glucose 5%
Nếu bn còn uống được ➠ sd Oserol pha như hướng dẫn ➠ dd uống bù nước điện giải
Nguyên nhân
Mất nước ngoài thận: (Na+ niệu < 20mEq/L)
Đường tiêu hóa: Tiêu chảy, nôn ói
Da và niêm mạc: Mồ hôi nhiều, sốt, bỏng
Xuất huyết do bất kì nguyên nhân nào
Mất nước tại thận: (Na+ niệu > 20mEq/L) do Na+ đi qua đường nước tiểu
Bệnh ống thận mô kẽ, sd thuốc lợi tiểu quá liều, suy thận cấp gđ đa niệu, giảm tiết aldosterone (Bệnh Addison) - Suy tuyến thượng thận nguyên phát
Ứ nước ngoại bào
Là tình trạng tăng thể tích ngoại bào
Ứ nước và Na+ theo tỉ lệ bằng nhau
➠ Áp suất thẩm tháu máu và Na+ máu không thay đổi
Hậu quả:
Rối loạn cân bằng Starling tại mao mạch gây phù mô kẽ (phù trắng mềm, ấn lõm, không đau)
Nguyên nhân
Ứ nước ngoài thận:
Tăng áp lực thủy tĩnh toàn thân: Suy tim ứ huyết (tim phải: phù toàn thân, tim trái: phù phổi), viêm màng ngoài tim...
Tăng áp lực thủy tĩnh khu trú: Tăng áp TM cửa (Xơ gan Báng bụng), giãn TM ngoại biên Phù chân), giãn TM thừng tinh ....
Giảm áp lực keo (Giảm protein nhất là Albumin) Suy dd, suy gan, HCTH...
Ứ nước qua thận:
Tăng Tái hấp thu Na+ bất thường tại ống thận gây giữ nước: Cường aldosterone (HC Conn- u thượng thận), viêm cầu thận
Nội bào
Mất nước nội bào
Là tình trạng giảm thể tích dịch nội bào
Mất nước nhiều hơn mất Na+
Hậu quả
Tăng áp lực thẩm thấu máu ( >300m.osmol/L) , tăng Na+ máu (>145mEq/L)
Kích thích mạnh hạ đồi ➠ Khát nước nhiều, có thể khát dữ dội
Tổn thương thần kinh: Lơ mơ, ngủ gà, co giật, hôn mê (tùy tình trạng tăng Na+ máu)
Do tb thần kinh là loại tb nhạy cảm nhất ➠ khi có tình trạng tăng Na+ máu ➠ tb tk bị hút nước gây ra triệu chứng trên
Nguyên nhân
Mất nước ngoài thận:
Cung cấp thiếu nước ở người bị hôn mê
Cung cấp nhiều Na+ (thận nhân tạo)
Mất nước tại thận:
Lợi tiểu thẩm thấu: Sd manitol, tăng glucose niệu trong ĐTĐ ➠ những chất như manitol hay glucose khi di chuyển trong ống thận sẽ kéo nước ra ngoài
Đái tháo nhạt TW do giảm tiết ADH, hoặc đái tháo nhạt tại thận do kháng ADH tại ống thận
➠ Tb ống thận giảm khả năng mở kênh Aquaporin để tái hấp thu nước ➠ mất nước
Ứ nước nội bào
Hậu quả
Giảm áp lực thẩm thấu máu ( <270m.osmol/L) , hạ Na+ máu (<135mEq/L)
Không phù, thể tích ngoại bào không đổi
Thần kinh: Phù não (ngộ độc nước), co giật, nôn ói, tăng áp lục nội sọ, có thể dẫn đến hôn mê
Nguyên nhân
Ứ nước ngoài thận: Cuồng uống do bn tâm thần
Ứ nước tại thận: HC tiết ADH không thích hợp (SIADH): sau tổn thương hay phẫu thuật não, u bướu tiết ADH lạc chỗ
Là tình trạng tăng thể tích dịch nội bào
Ứ nước nhiều hơn ứ Na+